NIEUWE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
SOEST,
VUURSCHE, SCHERPENZEEL EN WOUDENBERG,
NOODIG
Feuilleton.
ALICE'S GEHEIM
No. 56.
Zaterdag 14 Juli 1883.
Twaalfde Jaargang.
W. PASSAUER.
AMERSFOORTSCHE
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden f 1,Advertentiën van 1 6 regelsf 0,40.
Franco door het geheele Rijk1,10. UitgeverA. M. SlothOUWerIedere regel meer 0,05.
Voor het Buitenland0.07'
Afzonderlijke nummersLent. Ai,PnsrnnnT
-T T A -7 I AMERSFOORT. Reclames per regel0,20.
Dit Blad verschijnt des Woensdags en des Zaterdags. jv,j
J Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Advertentiën kunnen ingezon
den worden tot uiterlijk 's mor
gens 10 uur des Woensdags ne
Zaterdags.
Eene viermaal geplaatste ad
vertentie wordt slechts driemaal
in rekening gebracht.
Het eeuwfeest van de Maatschappij
Tot Nut ven 't Algemeen, dat in 1884
zal worden gevierd, is voorzeker een
merkwaardig feithet zal zeker niet ge
makkelijk zijn één vereeniging te noemen
die, geheel op eigen wieken drijvende,
zich zoo lang onder allerlei politieke lots
wisselingen heeft staande gehouden, en
een zoo roemrijk verleden achter zich
heeft.
De begeerte, om dat feest op waardige
wijze te vieren, is dus zeer wettig,
en het pleit alweer voor den gezonden,
practischen zin, die de Maatschappij altijd
heeft gekenmerkt, dat in tijds de noodige
maatregelen ter voorbereiding zijn geno
men. Want zij wil haar 100-jarig be
staan in gedachtenis houden op dezelfde
wijze als zij immer heeft geleefd en nog
lang hoopt te leven, namelijk door
een daadgetuigende van onverzwakte
liefde voor het welzijn van geheel het
Nederlandsche volk.
Gelijk bekend is werd verleden jaar
aan een Commissie van 9 leden de be
antwoording opgedragen van de vraag
hoe zulks zou moeten geschieden. Toe
vallig zijn er in die commissie ook negen
voorstellen ter sprake gekomen. De hee-
ren werden het spoedig eens over één
plan, namelijk als feestgave te stichten
een kweekschool voor bewaarschoolhou-
deressen, met daarbij behoorende oefen
school. Ook het Hoofdbestuur vereenigde
zich met dit denkbeeld zoodat het op
de agenda van de aanstaande Algemeene
NOVELLE
VAN
17)
Door sinart verpletterd, staarde hij onafge
broken in de koude ascli van den haard en even
als hieruit alle vroegere warmte en helderheid
verdwenen waren, evenzoo koud en kleurloos
scheen hem zijn eigen leven thans toe. Een vloed
van heete tranen stroomde langs zijne wangen
maar met deze tranen ontboeide zich ook lang
zamerhand zijne vreeselijke zielesmart en weldra
vatte hij het moedig besluit, om met jeugdigen
krachtigen wiekslag zich boven zijn lot te ver
heffen en zich nimmer te laten overwinnen.
Met deze voornemens, die zoozeer van zijnen
clastischen geest getuigden, bezield, stond hij
op, liep den tuin door naar den stal, waar zijn
paard hem met vroolijk gehinnik begroette. Toen
reed hij de stad door, om niettegenstaande Alice's
streng verbodte trachten iets te ondekken
van den weg, dien zij en de haren hadden in
geslagen. Doch niemand der weinige personen,
die hij ontmoette, kon hem eenige aanwijzing
geven.
Hoe treurig, veel treuriger nog dan den vo-
rigen avondwas thans in de heldere zonnestra
len de aanblik van het eenmaal levendige stad
je I Alice had hem er niet te veel van verteld.
De hotels, de kerken en de heerenhuizen, die
Vergadering een belangrijke plaats in
neemt.
Wat de voorstellen tot uitvoering van
het plan betreft, deze komen op het vol
gende neer: Voor de stichting en inrich
ting van het gebouw doet de Maatschappij
een beroep op belangstellendenzij vraagt
een renteloos voorschot, geraamd op 70
duizend gulden, waarvan telken jare
1000,zal worden afgelost: daarvoor
rekent zij een school te kunnen hebben
met woon- en verpleegruimte voor een
twintigtal interne kweekelingen. Uit de
gewone inkomsten der Maatschappij, ver
meerderd met de opbrengst der school
gelden, meent men de jaarlijksche kosten
te kunnen bestrijden.
Het komt ons voor dat de zaak finan
cieel uitvoerbaar is; de Maatschappij telt
haar vrienden in zoo grooten getale, dat
men haar wel een renteloos voorschot
zal willen verstrekkende aandeelen
worden splitsbaar gesteld in bedragen van
honderd gulden, zoodat men niet eens
een Croesus behoeft te zijn om aan de
verwezenlijking van het plan deel te
riemen. Mocht men hierin onverhoopt
worden teleurgesteld, dan zou de Maat
schappij in de kosten van oprichting
gedeeltelijk kunnen voorzien door een
bijdrage uit haar kapitaal, al is zij daar
van, om licht te begrijpen redenen, af-
keerig. Met het karakter der feestviering
zou dit niet in strijd zijnwe moeten
zelfs zeggen dat het een min of meer
vreemden indruk maakt, de aanstaande
jubilaris tot haar omgeving te hooren
zeggen Ik wil dien gedenkdag kenmer
ken door eene flinke daad, welnu gij
daar, verschaft er mij het geld voor, als
je ten minste respect voor mij hebt.
Doch dat laatste wilden we slechts als
een opmerking laten doorgaan, geenszins
als een aanmerking beschouwd hebben.
De Maatschappij heeft zich aan ons volk
zoo verdienstelijk gemaakt, dat zij zich
in de laatste jaren als met tooverslag uit den
grond verrezen warenzij lagen daar in puin-
hoopen ter neder, verwoest door de kwaadwillige
hand eener radelooze menigte. De groote schouw
burg was geslotende acteurs en actrices had
den in allerijl de vlucht genomen.
Burgemeester en Raad, priester en paedagoog
allen waren zij spoorloos verdwenen. Slechts
nu en dan zag men een bewoner, schuw om
zich heen kijkend, als vreesde hij de eenzaam
heid, door deze doodsche straten sluipen hier
en daar zochten een paar honden te vergeefs
naar hunnen meester of jankten om een weinig
voedsel, en vloog een roofvogel al krijschend
over de stad heen, zonder zelfs ook maar het
geringste te kunnen bemachtigen.
Nadat George een paar uur rondgezworven
en eindelijk in eene armzalige herberg zijnen
honger eenigszins gestild had, gaf hij zijne po
gingen, om iets te weten te komen, als hope
loos op en keerde dood moe naar Chase-House
Hotel terug. Boven in de kamer, waar Alice
gisterenavond nog gezeten en hem voor eeuwig
vaarwel had gezegd, zonder dat hij zulks echter
in de verste verte vermoedde, bleef ook hij
nog een geruimen tijd zitten, om over zijne
toekomst na te denken. Hij moest toch een
besluit nemen op dit duistere keerpunt van zijn
leven. Doch welk Dit kostte hem niet veel
moeite. Hij toch was jong, onafhankelijk en
rijk genoeg, voor iedere onderneming, van wel
ken aard dan ook hij wilde leven en strijden
en in zijn werk zijn naamloos lijden vergeten.
Doch diep ter nedergeslagen als hij nu nog was
door de ramp, hem zoo pas overkomen, en die
zoo op eenmaal en op zulk eene geheime wijze
een einde maakte aan de zoetste verwachtingen
zijner eerste liefde, scheen hem het verblijf in
eene kleine vrijheid waarlijk wel mag
Veroorloven.
i Ook begeeft zij zich met haar voorstel
geenszins op onbekend gebied. Onder
wijs in het algemeen, en in den laatsten
tijd meer bepaald het bij de wet zonder
regeling gelaten voorbereidend onderwijs
in 't bijzonder, was steeds een onderwerp
van haar zorgen. Nog verleden jaar zijn
belangrijke besluiten in dien zin geno
men, voornamelijk ten doel hebbende de
subsidiën, sinds geruimen tijd aan be
waarscholen verstrekt, afhankelijk te
stellen van het voldoen aan zekere eischen
van bekwaamheid door de onderwijzeres
sen. Trouwens, nog vóór de afscheiding
van België, in 1827, verscheen onder
haar werken een Handleiding voor
houderessen van kleine kinderscholen,»
en stichtte zij een departements-bewaar-
séhool te Brussel.
Rest nu de vraag, of de stichting eener
kweekschool op dit oogenblik als een
dringende noodzakelijkheid moet worden
beschouwd.
Wij veroorloven ons haar ontkennend
te beantwoorden.
Hoe overtuigd we ook zijn van het
nut van bewaarscholen, inzonderheid in
die standen der maatschappij waar de
moeder zich niet lang genoeg met de
opvoeding van haar kinderen kan bezig
houden, meenen we met even groote
stelligheid dat het Hoofdbestuur der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
zich vergist, wanneer het verwacht dat
men slechts de bedoelde kweekschool
heeft te openen, om haar met leerlingen
bevolkt te zien.
De reden ligt voor de hand. De be
trekking van onderwijzeres aan een be
waarschool levert slechts bij uitzondering
een toekomst op. De bezoldigingen over
schrijden slechts zelden het cijfer van (iOO
het vaderland onmogelijk toe. Daarom besloot
hij het te verlaten en in den vreemde genezing
te zoeken voor de vreeselijke wonde, hem ge
slagen. Veertien dagen later was alles voor
zijn aftocht gereed.
Ook zijne laatste pogingen om door Annabel
iets over Alice's tegenwoordig verblijf en haar
geheim te weten te komen, hadden schipbreuk
geleden, want toen hij te Saratoga aankwam,
was de groote tooneelspeelster na hare avon
tuurlijke reis had het meisje zich weer aan de
kunst gewijd afgereisd, zonder dat iemand
hem kon vertellen waarheen.
Op een schoonen zomer middag stond hij op
het dek van de stoomboot «Maryland", die ge
reed lag naar Liverpool te vertrekken. Reeds had
de bel tot vertrek geluid en siste en dampte de
stoomketel met vreeselijk geweld.
„Is al het scheepsvolk aan boord klonk de
vraag van den eerwaardigen kapitein.
YesSir I" was het antwoord van den opper
stuurman.
De boot werd losgemaakt, zette zich in be
weging en stoomde met zijn honderdtwintig
paardeki acht langzaam en statig de haven uit.
Zakdoeken zonder tal werden er nog steeds
van den kant heen en weder gewuifd, welke af
scheidsgroet door de zich op de boot bevindende
passagiers in ruime mate beantwoord werd.
„Fare Well\ Leeft gelukkig Groet Old Eng
land van ons! Adieu! Adieu!" zoo klonk het nog
een geruimen tijd.
Kearny stond vlak aan de verschansing, spra
keloos en somber naar het land ziende, hetwelk
hij wellicht nimmer weer zoude aanschouwen.
Het was als stond hij aan eene groeve, waar
in het dierbaarste dat hij bezat, een oogenblik
ran te voren nedergclaten was.
gulden, maar zijn in de meeste gevallen
aanmerkelijk lager.
Dat zal wel zoo blijven, zoolang de
wet het bewaarschoolwezen, anders ge
zegd het voorbereidend onderwijs, niet
heeft geregeld. En men behoeft inderdaad
niet bezield te zijn met een profetischen
geest, om te durven voorspellen dat zulks
in de negentiende eeuw wel niet zal ge
beuren.
Zeker, van particuliere zijde kon meer
voor dat onderwijs worden gedaan, zal
men zeggen, en dan steeg ook de behoefte
aan wèl-opgeleid personeel.
Toegegeven. Maar particulieren ijveren
in den regel het meest voor onderwijs,
als er politieke quaesties aan vastgeboeid
zijn. In andere gevallen laten zij de
zaak liefst voor de overheid liggen. Bo
vendien, welke particulieren hebben aan
de bewaarscholen de meeste behoefte
Juist zij die de kosten niet betalen kunnen.
De inrichtingen die er zijn, en waar
onder, bij de vele slechte, ook een aantal
goede gevonden worden, die met algc-
heele toewijding door de meergegoeden
ten bate der mindere klasse in het leven
zijn geroepen, hebben gewoonlijk niet
veel moeite om aan onderwijzend perso
neel te komen. De vraag is vrijwel in
overeenstemming met het aanbodvan
daar dat de tractementen steeds laag
blijven. Het gevolg is dan ook dat de be
staande opleidings-inrichtingen, de Kweek
school te Leiden en de Vormschool te
Rotterdam, beiden zeer gunstig bekend,
ieder jaar zoowat de openvallende plaat
sen kunnen aanvullen, inaar volstrekt
niet zóó overstelpt worden met vragen
om toelating, dat de noodzakelijkheid van
een derde inrichting overtuigend blijkt.
Onder die omstandigheden het plan
toch doorzettenMen denke er eens
over na
Doch zie, daar hij bedriegt zich niet!
Krampachtig vat hij met beide handen den
ijzeren stang van de leuning der verschansing,
als wilde hij dien door midden breken en buigt
er zich toen ver over heen, want ginds langs
de kade nadert in dolle vaart een rijtuig. Het
houdt stil aan het havenhoofd en de schoone,
bloeiende gestalte van Annabel Monval richt zich
op in de fiacre, hem met beide handen smee-
kend, tot haar te komen, hem nog eenmaal de
hand te mogen drukken Het is evenwel te laat!
De boot steunde en siste en dampte en zet
hare reis naar de oude wereld voort.
De zon ging onder en hulde alles in eenen
duisteren nevel. De passagiers verdwenen lang
zamerhand van het dek om beneden in de klei
ne hutten te droomen van het land, dat zij zoo
pas verlaten hadden of van dat, hetwelk zij -ol
van de heerlijkste verwachtingen na een paar
weken hoopten te begroeten.
Maar George Kearny stond nog altijd op de
zelfde plek onafgebroken starend op het land
dat hij lief had, doch waarin hij zoo oneindig
veel geleden had. Toen evenwel het laaste stip
je aan den horizon verdwenen was, liet hij het
hoofd od de borst zinken en terwijl een paar
heete tranen zijn oog bevochtigde, fluisterde hij
zacht: „Vaarwel, vaar eeuwig wel!"
Twee jaar ongeveer zijn er verloopen sedert
de vorige treurige gebeurtenissen.
(Wordt vervolgd).