3ff Staats-loterij,
M. H VAN RAALTE.
Jaarlijksche OPRUIMING van eene groote partij diverse
LAPPEN,
Een pel onderhonden INBOEDEL,
Jongmensch of Man
Het Tanden krijgen der Kinderen.
Electro-Motorische T andhalsbandjes,
^Amersfoort.
RUINPAARD.
LAN GES TRA A T A. 10,
m
ADVERTENTIËN.
Maandag 13 Augustus 1883.
iïiifiAiiiii
D. BURGER.
VERKOOPEN:
PP"
Molenaars-Gereedschappen
Timmer en Brandhout enz.
Heden Woensdag en morgen Donderdag den
2 Augustus
E
goeden smaak te voldoen.
Een gebouw te zetten dat bewoonbaar
is, waarin de noodige ruimten, licht en
lucht gevonden worden, vordert afgezien
van den uiterlijken vorm -- eene zekere
hoeveelheid materiaalnu kan men den
vorm zoo kiezen dat ook aan de eischen
van den goeden smaak wordt voldaan;
soms kost dat iets meer, maar dat meer
dere is onbeduidend in vergelijking met
de hoog noodige, de onvermijdelijke uit
gaven. Gegeven een stuk laken waaruit
een broek moet gesneden worden, nu zal
een kleêrmaker daarvan een stuk werk
leveren waarvan de pijpen iets te kort
zijnzijn collega daarentegen verknoeit
niet maar gebruikt een lapje laken meer.
Zal men dezen nu een verkwister noemen
Evenmin als een heer een bombazijnen
wambuis en een pillow broek draagt,
ofschoon dezen hem ook tegen koude
zouden beschermen, evenmin mag het
Rijk gebouwen zetten, waarbij niet iets
geofferd is op het altaar der kunsten.
Het zou dan ook betreurenswaardig zijn
als het Gouvernement gehoor gaf aan
het gejammer van hen, die onwetend of
met boos opzet van verspilling spreken
het zou zoodoende bij den kleêrmaker
gaan die de pijpen iets te kort maakte
neen, grooter nog ware de fout, want
het zou een krachtig middel tot morali
satie ongebruikt laten en zoodoende
plichtverzuim plegen.
»Van een of anderen bepaalden bouw-
«stijl die gevolgd zou zijn heb ik niets
»gezien. Men vindt er van alles: Gothisch
«lijstwerk en Romaansche rondbogen. De
«bouwmeester heeft gephantaseerd
In dit gedeelte van Uwen brief ver
wart Gij stijl, met vormdie in deze of
gene periode van de kunstgeschiedenis te
huis behoort en zoo het einde van Uw
schrijven er mij niet van terugbracht,
noemde ik U een »stilfanatiker«. Deze
klasse van dweepers willen uittingen op
het gebied van bouwkunst in knellende
banden slaan en zijn eerst dan bevre
digd wanneer zij van het een of andere
werk met gerustheid kunnen zeggen
het is in dien stijl opgetrokken; zij die
medepraten zonder iets van bouwkunst
te verstaan zijn steeds «stilfanatiker.«
Het is het doel van den ontwerper
niet geweest het gebouw in hetgeen Gij
dezen of genen stijl noemt op te trekken.
Men vindt er niet van alles, maar ter
wille van de eenheid in de menigvuldig
heid, dien belangrijken factor van schoon
heid, uitsluitend Romaansche en Gothische
ook geschiedkundig naast elkaar staande
motieven. Juist met die motieven kon
het best den beschouwer vertolkt worden
hetgeen de ontwerper dacht. „Jede Bau-
weise enthalt unentwickelt gebliebene
keime, welche zur Entwichlung zu brin-
gen eine von unseren Aufgaben ist."
(Rudolf Redtenbacher Tektonik). Het ge-
heele gebouw opgetrokken in baksteen
van diepere kleur, zooals die van de
rondbogenware zeer zeker schooner
geweest. Die steen kost evenwel een
derde duurder, is slechts in geringe hoe
veelheid verkrijgbaar en de beschikbare
bouwsom en bouwtijd waren beperkt.
Volmaakt ben ik het met U eens dat
wij in onze eigen geschiedenis helden
genoeg hebben, wier beeldtenis ten sie
raad van den gevel gestrekt had. Aan
een onzijdig krijgsman werd evenwel de
voorkeur gegeven boven Graaf Willem II,
Prins Maurits, Prins Frederik Hendrik
en Koning Willem II, vier vertegenwoor
digers van voor onze wapenen glorierijke
tijdperken, wier beeldtenis ik dan ook
gaarne in den kazernegevel had zien aan
gebracht ter voortdurende tot navol
ging aansporende herinnering aan hunne
krijgsmansdeugden.
Eindelijk Uw vraag of nu juist de gevel
het karakter uitdrukt dat aan eene ka
zerne behoort eigen te zijn.
Het is gemakkelijker even als Anony
mus te werk te gaan: deelen van het
gebouw wegdenken en dan verklaren
dat het op een museum of iets anders
gelijkt, dan de vraag te beantwoorden
waarin het eigenaardige bestaat, dat zulk
een bouw stempels tot kazerne en tot
niets anders als tot kazerne.
Bepaalde te beschrijven kenmerken
bestaan voor geen enkel gebouw. Ik zal
U evenwel den gedachtengang verklaren
welke de ontwerper volgde en zoowel in
het geheel als in elk onderdeel trachten
bloot te leggen.
Er moest een gevel ontworpen worden
voor eene kazerne d. w. z. voor de ge
meenschappelijke woning, het huis van
den soldaat. Er is getracht de vormen
Op die wijze doorgaande zou men het ge-
heele gebouw kunnen wegdenken en verklaren
voor een prachtig bleekveld te staan.
zoo te kiezen dat, naast liet aangename
dat als het ware tot binnentreden uit
lokt, ook het algemeen karakter (in ide
alen zin) van de bewoners werd uitge
drukt; om waar te zijn werd tevens de
indeeling en de constructie van het ge
bouw teruggegeven. Het vraagstuk moest
opgelost worden aan deze inspiratie uit-
ting te geven en een gevel van 153 meter
lengte, welke enorme lengte de gemid
delde hoogte elfmaal overtreft.
Geen kostbare uitheemsche materialen,
slechte produkten van vaderlandsche in
dustrie, baksteen en kunstzandsteen zijn
gebruikt, zooals dan ook wenschelijk was
bij een gebouw bestemd voor hen, die
eenvoud, bewustzijn van eigen kracht en
vaderlandsliefde tot hunne deugden re
kenen.
De profielen en architektonische vor
men zijn gekozen in overeenstemming
met de geaardheid van het materiaal;
er is rekening gehouden met het zwakke
licht van onzen vaderlandschen hemel,
met de eischen eener goede afwatering,
zoo noodig in ons vochtig klimaat, ter
wijl tevens getracht werd «afwisseling en
levendigheid" kenmerken van bet sol
datenleven, aan te brengen.
Achter de steil opgaande borstwering-
lijsten, die het gezicht op de ramen op
geen enkel punt belemmeren, kan geen
gluiperd wonen en onder fiere topgevels
brengt men geene toegangen voor laf
aards of kleinmoedigen, door eene bekro
ning met machtige schaduwen werpende
rondbogenfriezen dekt men slechts den
gevel van de verblijfplaats voor hen, die
ernst en kracht toonen als het er op
aan komt.
Geen lijst dekt den sokkel, tot bescher
ming van den voet van het gebouw tegen
vochten beschadiging aangebracht; slechts
één band duidt elke verdieping aan; geen
lijst is bij de, als het ware recht in het
muurwerk uitgekapte, poortopeningen om-
gekornist. Zulk een soberheid past
slechts aan de woning van hen die de
weelde kunnen missen.
Ter vermijding van gedruktheid en
tevens om de inwendige indeeling van
het gebouw in de buitenordonnantie weer
te geven werd de rei of reeks tot be
ginsel van verdeeling van den zeer lan
gen, betrekkelijk weinig hoogen, gevel
gekozen. Het gebouw bestaat uit een
voorgedeelte en vijf daar achterliggende,
vier binnenplaatsen insluitende, vleugels
of paviljoens. Die paviljoens zijn tot het
eigenlijke verblijf van den troep bestemd,
vormen dus het hoofdmoment van den
bouw en zijn dien overeenkomstig dooi
de vijf hooge gedeelten van den voor
gevel aangeduid. Die opgaande gedeelten
van het voorgebouw bevatten tevens de
hoofdtrappen, de hoofdingangen en de
vertrekken voor de meerderen in rang.
Vóór de vier binnenplaatsen is het voor
gebouw tot geringere hoogte opgetrok
ken; het bevat te dier plaatse dan ook
slechts in hoofdzaak de waschlokalen aan
de vóór- en nachtprivaten aan de achter
zijde. Het verdeelen van den gevel in vijf
opgaande en vier lage gedeelten is door
een en ander genoegzaam gerechtvaardigd.
De hoofdpoort bevindt zich in het midden
van het middelste en hoogste gedeelte
van den voorgevel; wederzijds is zij ge
flankeerd door uitgebouwde schildwacht-
huizen voorzien van kijkgaten en gekan-
teelde bekroningen, welke met de daar
boven liggende, geheel vóór den voor
gevel en dien dus bestrijkende uitge
bouwde torentjes, de waakzaamheid ver
tolken, terwijl tusschen laatstgenoemde,
onderling door eene galerij verbonden
erkers, het uurwerk, het beeld der nauw
gezetheid, zich bevindt.
Door het bouwen van een voorsprong
in den gevel, ter plaatse van de daar
door dieper liggende ingangen heeft men
getracht van de zeer ware en geniale
opmerking van Techner (vorschiile der
Aesthetik); dat het convexe (bollej terug
stoot en het concave (holle, achterlig
gende) aantrekt, gebruik te maken van
de toegangen van bet huis van den sol
daat iets aantrekkelijks te geven. Be
schermend breiden zich de zeer stoute
uitbouwen daarboven uit.
En nu Anonymus heb ik reeds te veel
van de welwillende Redactie gevorderd
en daarom eindig ik met den wensch
dat Gij andermaal, dan beter ingelicht,
de kazerne beziendeook andermaal
zult zeggen «steeds ziet men iets nieuws,
«iets wat men bij eene vorige bezichti-
«ging öf in 't geheel niet of minder goed
«gezien had," thans zie ik karakter, stijl,
en beredeneerde phantasie.
C. A. HUIJGEN,
Civiel-Ingenieur.
Tot onze diepe droefheid
overleed te Alkmaar in den leef
tijd van bijna 76 jaar onze geliefde
Vader en Behuwdvadei' de Heer
FRANS JOSEPH WILLENBORG.
A. C. LUIJCX
WlLLENBORG.
L. J. LUIJCX.
C. S. SCHIMMEL—
WlLLENBORG.
H. SCHIMMEL.
Amersfoort, 29 Juli 1883.
De EERSTE TREKKING
geschiedt
De gekwalificeerde Collecteur,
J. C. EEINWEBER.
ADMI88IE-EXAMEN op Maan
dag 3 September ISS3, des voor
middags te 9 ure in het Schoolgebouw.
Aspiranten worden verzocht zich
vddr of op 31 Augustus aan te ge
ven bij den rector.
De Deurwaarder
J- C. KLEBER te Amers
foort, is voornemens op Diusdag den
7. Augustus 1SS3, des morgens ten
9 ure, ten huize van den Heer B. A. HOOG-
LUGT, buiten de Slijk poort te Amers
foort publiek om CONTANT GELD te
b e s ta a n d e in:
Mahonyhouten LINNENKAST dito
SECRETAIRE, TAFELS, STOELEN,
SPIEGELS, SCHILDERIJEN, twee
FOURNUIZENtwee KAGCHELS
DROOGHEKKEN, DROOGSTOKKEN, een
Yzer LEDEKANT, BEDDEN met toebe-
hooren, Koper- Tin- Blik- Glas- en Aar
dewerk enz.
Voorts een zwart aftands
Wordt gevraagd een
aankomend
voor eenige ADMINISTRATIE en voor
WINKEL- en MAGAZIJN WERKZAAM
HEDEN goed kunnen lezen en schrijven
zijn vereischtên. Aanbiedingen aan den
boekhandelaar A. M. SLOTHOUWER
alhier.
Een GOEDEREN- of VRACHTWA
GEN, eene partij HOOI.
Alsmede diverse
circa ÏOOOO Metselsteeuen,
Eenig
Daags vóór den verkoop op de gewone
uren te zien.
waarbij eene groote partij WITTE GOEDEREN, een massa JAPONSTOFFEN,
LAPPÈN BUKSKINGS, ECHTE PAARSEN, OXFORDS, allen beste kwaliteiten,
welke verre beneden de waarde opgeruimd worden, ten einde plaats te maken
voor de aanstaande winterartikelen.
OPRUIMING van eene partij geheel wollen JONGENSPAKJES van 3 tot
10 jaar, welke tot uiterst lage prijzen aangeboden worden.
VEEREN BEDDEN met zuiver linnen tijk, van af 28 gulden
per stel.
A
u
9
5
a
X
9
A
Sn
9
■M
a
-
9
ft
9
O
A
9
A
9
9
S
9
9
S»
In het vormings- en ontwikkelingsproces dat het menschelijk lichaam
tot aan zijne volkomene rijpheid door te loopen heeft, nemen vele
verschijningen een minder of meerder aandeel aan de vorming van het
organisme, en grijpen veelal zwakker of krachtiger in het werktuige
lijke leven in. Het tijdperk van het tanden krijgen der kinderen is
onder deze afwisselende verschijningen de eerste en belangrijkste ver
richting van het jeugdig leven, en welk de tijdruimte van af de vijfde
maand tot aan het derde levensjaar omvat, van het begin tot aan het
einde het gansche organisme van het kind aangrijpt, en niet zelden
de eerste oorzaak van hevige ziekte worden.
Zoodra bij bet kind bet tanden krijgen een aanvang neemt, komen
vooreerst de speekselklieren even als alle deelen van den mond in on
gewone werkzaamheid, bet kind kwijlt en brengt, als wilde het de
plaats aanduiden die hem smart geeft, alles wat het in de handjes
krijgt, naar den mond. Is het kind gezond en krachtig, zoo heeft-het
tanden krijgen in de meeste gevallen zonder merkbare storing plaats.
Bij teedere en zwakkere gestellen, waar het doorkomen der tandon
onder moeielijke omstandigheden geschiedt, ontstaan dikwijls koorts,
ontstekingen aan het hoofd en aan het tandvleesch, opzwelling en
ontsteking aan de oorspeekselklieren, krampen en meestal storingen
in de onderlijfs- en spijsverteringswerktuigen, die dikwijls liet leven
in gevaar brengen. Nu zijn er om het tanden krijgen der kinderen
gemakkelijk te doen plaats hebben verschillende middelen aanbevolen
en aangewend, doch van al die verzachtende en bevorderingsvoor
schriften heeft zich nog geen zoo uitmuntend in zijne werking bewe
zen als de door MIJ ALLEEN vervaardigde
zoodat dezelve dan ook in korten tijd eene groote vermaardheid en
de vereerendste loftuiging van voorname lieden hebbon mogen weg
dragen.
Franco door geheel Nederland na toezending van 85 ceut per
postwissel.
ROBERT HOLTZ,
WAGENINGEN. Chemische Fabriek.
c
c:
t
B