NIEUWE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD YOOR
Beelden uit het verleden.
AMERSFOORT, BAARN, BUNSCHOTEN, EEMNES, HAMERSVELD, HOEVELAKEN, HOOGLAND, LEUSDEN, SOEST,
VUURSCHE, SCHERPENZEEL EN WOUDENBERG,
Feuilleton.
No. 65.
Woensdag 15 Augustus 1883.
Twaalfde Jaargang.
Uitgever: A. M. Slothouwer,
Buitenlandsch Overzicht.
I. KADET EN OFFICIER
C H A R V O.
5)
AMERSFOORTSCHE COURANT.
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden f '1,
Franco door het geheele Rijk1,10.
Afzonderlijke nummers3 Cent.
Dit Blad verschijnt des Woensdags en des Zaterdags.
te Amersfoort.
Advertentiën van 16 regelsf 0,40.
Iedere regel meer 0,05.
Voor het Buitenland0,07s
Reclames per regel0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Ook in Weenen hebben rustverstorin
gen plaats gehad: deze zijn echter niet
van antisemietischen, doch van sociaal-
democratischen aard:
Ernstiger althans wanneer men afgaat
op de telegrammen, is de toestand in
Spanjedaar vielen in onderscheiden
steden republikeinsche bewegingen voor.
Hoofdzakelijk zijn de onlusten door of
ficieren, meest van lageren rang, uitge
lokt zij herinneren derhalve aan die be
kende militairen pronunciamento's, waar
mede in de laatste vijftig jaar elke om
wenteling in Spanje een aanvang nam.
I)e eerste stad waar het oproer uitbrak
was Badajoz: de militaire commandant
was er afwezig met verlof, en van deze
gelegenheid werd gebruik gemaakt om
de regimentskas te berooven en eenige
burgerlijke autoriteiten in hechtenis te
nemen. Toen evenwel spoedig troepen
aanrukten, vluchtten de aanleggers met
het geroofde geld over de Portugeesche
grenzen, waar zij werden aangehouden
in afwachting van nadere beschikking.
In het Noorden des lands werd het voor
beeld gevolgd door de garnizoenen van
Barcelona en van Seo-d' Urgel, alsmede
door enkele in de provincie Logrono.
Ook is men niet zonder vrees dat de
sinds lang misnoegde arbeidersbevolking
van Catalonië in opstand zal komen, en
dat de Carlisten op hun beurt van
de heerschende verwarring gebruik zul
len trachten te maken. Men beweert dat
de bekende republikein Zorillasinds
eenige jaren te Parijs gevestigd, het eigen
lijk hoofd der beweging isvan andere
zijden wordt dit met stelligheid ontkend.
Hoe dit zij, de Koning die op het punt
I stond een reis in Frankrijk, Oostenrijk
en Duitschland te gaan doen, heeft voor-
loopig van dit plan moeten afzien, en in
den Ministerraad werd het besluit geno
men, aanstonds de tijdelijke opheffing
der grondwettige waarborgen voor het
geheele land en den staat van beleg voor
de meest bedreigde gedeelten af te kon
digen. 't Is jammer vooKSpanje, dat zulke
dingen thans gebeurenhet land is in
de laatste jaren zeer vooruit gegaan.
Frankrijk, hield eenige dagen weer
meer de oogen op Madagascar gericht,
waar de toestand niet bijzonder roos
kleurig rnoet zijn althans er is een ver
sterking van 3000 man marine-troepen
naar toe, met een reserve van 600,
veel te weinig echter, om met kracht
op te treden tegen de Hovas die admi
raal Pierre in Tamatave zoo houden in
gesloten dat men reeds van gevaar voor
hongersnood begint te spreken. Tot over
maat van ramp is Pierre ziek en zal in
het commando worden vervangen. Vol
gens andere berichten zou hij ontslag
hebben gevraagd. Volledige berichten
over het gebeurde met den Engelschen
consul zijn thans zoowel bij de Britsche
als bij de Fransche Regeering ontvangen
Lord Granville deelde dit Zaterdag in
het Hooger huis mede, onder bijvoeging
dat een vredelievende oplossing van de
quaestie stellig zal worden bereikt, aan
gezien beide gouvernementen die vurig
wenschenzij zou echter bemoeilijkt
kunnen worden, indien reeds nu aan het
Huis de ontvangen inlichtingen werden
overgelegd. Men zal er dus spoedig iets
naders van hooren.
De Fransche Minister van Marine is
afgetreden wegens ziektemen vermoedt
dat hij zich de maag heeft overladen
aan Madagascar en Tongkin. Admiraal
Peyron is zijn opvolger. Ook Frankrijks
gezant in China, Tricou, heeft om de
zelfde reden ontslag gevraagd.
Onderscheiden berichten uit Zuid-Afi i-
ka melden dat Ketswayo, die nu inder
daad een beroemd persoon is geworden,
nog in leven is. Met een klein getal zij
Advertentiën kunnen ingezon
den worden tot uiterlijk 's mor
gens ÏO uur des Woensdags en
Zaterdags.
Eene viermaal geplaatste ad
vertentie wordt slecbts driemaal
in rekening gebracht.
Het schandelijk proces van Tisza-Es-
zlar heeft een nog afschuwlijker naspel
gehad. Na zijn invrijheidstelling begaf
Joseph Scharf zich met zijn gezin naar
de Hongaarsche hoofdstad Pest, en nam
er zijn intrek in het logement „De Zwaan".
Den avond van denzelfden dag liep er
het volk te hoopdeed een aanval
op het huisen plunderde een restau
ratie, een koffiehuis en eenige winkels.
De politie rukte aan en dreef de lieden
uiteen, waarbij velen gekwetst werden.
Den volgenden dag hernieuwden zich de
geweldenarijenmaar er was dadelijk
een sterke troepenmacht op de been om
aan de woeste tooneelen een einde te
maken. Inmiddels namen Scharf en de
zijnen de wijk naar Debreczin, en ook
daar hadden oploopen plaats, zoodat het
gezin naar Nanas trok. Daar zei de pre
fect van politie, dat de Scharfs niet in
de stad mochten blijven, omdat hun te
genwoordigheid de orde in gevaar zou
brengen. Men heeft waarlijk moeite zich
te verbeelden dat Hongarije in Europa
ligt, en nog meer, dat de Jodenhatende
woestelingen zich Christenen durven noe
men De Regeering doet al het moge
lijke om de beweging tegen te gaan
de Minister Tisza is zelf te Pest, en de
instructie van het proces der 80 gearres
teerden aldaar werd onverwijld aange
vangen.
door
De rid naar Harderwijk duurt eenige uren-
De oude knecht, de trouwe die den vader reeds
als jongeling heeft gekend, die den oflicier als
kind, als knaap heeft bewaakt, zit zwijgend in
den wagen en langs het goedige gelaat van den
trouwen dienaar, die telkens zijne gemoedsbe
weging door eene gemaakte hoest tracht te on
derdrukken, biggelen groote tranen. Nu en dan
geeft hij aan zijne droefheid lucht, door zijne
paarden een onverdiend hard woord toe te voe
gen; soms ook tracht hij op korte en bondige
wijze te betoogen, dat het afscheid niets te be
duiden heeft en dat hij, zoo hij nog jong ware,
gaarne medeging; maar innerlijk is hetgemoed
van den grijzen bediende niet rustig, want ook
hij verheelt het zich niet dat het menschelijker
wijs gesproken de laatste maal is, dat hij zijn
jongen heer rijdt. Intusschen is onder afwisse
lend spreken en zwijgen, onder weenen en pein
zen, de lange eentonige weg afgelegd, is het
logement te Harderwijk bereikt en een innig af
scheid van den ouden knecht, die begrijpt ver
standig te doen met onmiddellijk huiswaarts te
keeren, doet de pas geslagene wond op nieuw
«n hevig bloeden.
Al dadelijk doet zich de dienst met zijne ei-
schen geldende kommandant van het detache
ment wacht hem boven op zijne kamer in het
zelfde logement en de oflicier moet zich nog
heden bij die autoriteit aanmelden, tot welk
einde hij zich laat aandienen. De kennismaking
is spoedig tot stand gebracht en de detache-
ments-kommandant, een Duitscher van geboorte,
is een gemoedelijk, goedaardig man, die zelf ee
ne oude moeder vaarwel heeft gezegd en weten
de, wat er alzoo in het geschokt gemoed van
zijnen jeugdigen ondergeschikte omgaat, met
takt van het onderwerp zijner rechtmatige droef
heid weet af te leiden, door hem over den gang
der dienstverrichtingen te Harderwijk en in 't
algemeen met zijne verplichtingen alsmede ge
leider bekend te maken.
't Is een slapelooze nacht, die op de hevige
gemoedsbewegingen van dezen noodlottigen dag
volgt en in die lange, lange uren, waaraan geen
einde schijnt te zullen komer., treedt 's jonge-
lings verleden hern tot in de kleinste bijzonder
heden voor den geest. Hij ziet zich als een kind
1 door zijne moeder verpleegd, verzorgd, gelief
koosd; hij herdenkt den tijd, toen hij als knaap der
moeder zoo menig onrustig oogenblik bereidde, hoe
hij onder de gelukkigste gegevens van lichaams
bouw en aanleg bij eene bloeiende gezondheid
niet zelden door het plegen van ongehoorde
waagstukken het hart der liefhebbende moeder
van angst en schrik had doen ineenkrimpen,
hoe hij ook somwijlen door ongehoorzaamheid
of laakbare ingevingen van het slechtere ik,
haar, de geliefde moeder, menig oogenblik van
zedelijke angst en bezorgheid heeft berokkend.
Met onverbiddelijke nauwkeurigheid treden al
de tafereelen zijner eerste jeugd te voorschijn
en geven telkenreize op nieuw voedsel aan don
tranenvloed, die zijn hoofdkussen doorweekt
Ach hoe velen hebben reeds het vermoeide
hoofd op dat zelfde kussen laten rusten, hoe
menigeen heeft op die zelfde sponde, in dat zelf
de vertrek, het debet en credit van zijne afge
legde levensbaan opgemaakt en hoevelen moes
ten de rekening in hun nadeel afsluiten! God
dank, de jonge, lijdende man, die nu daar ne
der ligt, kan in zoo verre rustig op het verle
den terugzien; hij was ten allen tijde een lief
hebbend zoon en daargelaten de kleine tekort
komingen, waarvan wel niemand zich zal kun
nen vrijpleiten, heeft hij de vaste, de heilige
overtuiging, waarin hem ook de volmondige ver
klaring zijner moeder bij het onvergetelijk af
scheid heeft bevestigd, dat hij een goed zoon
was en dat hij zijnen ouders nooit eenig verdriet
had aangedaan.
Deze uitslag zijner nachtelijke overdenkingen
brengt een wonderdadige troost aanvan liever
lede wordt de gemoedsstemming rustiger, de
toekomst en het leven, met al hunne verwach
tingen, treden weder als een bemoedigend beeld
op den voorgrond; het bewustzijn dat deze schei
ding niet voor altijd is geweest en dat een ge
lukkig wederzien het loon zal zijn van 't geen
hij en de zijnen thans lijden, maakt hem ster
ker en sterker; steeds kalmer, steeds moediger
begint eindelijk het afgetobde lichaam de hoog-
noodige rust te smaken, het vermoeide hoofd
valt ten laatste zwaar op de peluw neder, de na
tuur herneemt hare machtige rechten en de be
droefde jongeling vergeet in eenen gezonden
slaap het zielenleed dat hem heeft gekweld. Een
droombeeld, eene gelukkige phantasie van den
rustenden, maar daarom niet werkeloozen geest,
schijnt hem nu bezig te houden, want zie, hij,
de vermoeide lacht, zijn lippen prevelen woorden
van liefde en genegenheid, blijkbaar is hij gees
telijk zamen met de geliefden die hij achterliet.
ner volgelingen moet het hem zijn ge
lukt zich op het door Engeland gereser
veerd grondgebied in veiligheid te be
geven.
De Belgische Kamer van Afgevaardig
den houdt zich bezig met de behande
ling van de wijziging der kieswet voor
provinciale en gemeentelijke verkiezin
gen. Artikel I werd, door samenwer
king van een deel der radicalen met de
rechterzijde, niet onbelangrijk geamen
deerd, onder anderen in dien zin, dat
niet alleen voor de staats- maar ook
voor de bijzondere instellingen van hoo
ger onderwijs of normaalscholen het met
goed gevolg afgelegd toelatingsexamen
kiesbevoegdheid verleent. Het artikel
werd aangenomen met 72 tegen 57 stem
men.
Bij de schaarschte van politiek nieuws
moet het Balkan-schiereiland weer stof
leveren voor allerlei beschouwingen. Een
dochter van den Montenegrijnschen vorst
Nitika gaat trouwen met den Servischen
kroonpretendent Karageorgevich den
rechthebbende van het vroeger verdre
ven vorstengeslacht: deze zou dan, zoo
het heet, van zijn aanspraken afstand
doen aan schoonpapa, die gebruik zou
willen maken van de geringe populari
teit waarin de koning van Servië, Mi
lan, zich mag verheugen. Een andere
dochter van Nitika zou verloofd zijn aan
vorst Alexander van Boelgarije. Het een
en ander zou strekken om den Monte
negrijnschen vorstwiens land voor wei
nige jaren nog geen wegen bezat om
het rijtuig te gebruiken dat hij van den
Czaar present had gekregentot den
voornaamsten onder de Balkan-vorsten
te verheffen.
De cholera-berichten blijven ongeveer
op dezelfde hoogte: geen verergering,
maar ook geen bepaalde verbetering. Te
Alexandrië komen tamelijk veel sterfge-
Storen wij hem niet, want hij is, zij 't ook na
weinige uren, nog eens en volkomen gelukkig!
De dag na zijne komst te Harderwijk en de
volgende dagen zijn gewijd aan de dienstver
richtingen en verdere werkzaamheden, die het
vertrek van een detachement voorafgaan. De
kommandant die nu 18 jaar geleden ook te de
zer plaatse met bestemming naar Indië garni
zoen hield, heeft uit die vroegere dagen herin
neringen bewaard, die hem aanleiding gaven om
nu zooveel angstvalliger voor de belangen zijner
ondergeschikten te waken; hij vordert eene on
gewone nauwlettendheid bij de keuring en in
pakking van kleeding, wijn, tabak, enz. en ver
langt dat de mede geleidende officieren daarbij
tegenwoordig zijn.
De jonge luitenant is de eenige troepenofficier,
die bij het detachement is ingedeeld en vindt
alleen in den pas aangestelden officier van ge
zondheid een medgezel voor de reis en een be
reidvaardig helper in de detachements aangele
genheden.
Voorzeker, 't is verre van aangenaam om eeni
ge dagen achtereen in de wijnpakhuizen, ma
gazijnen en verdere bergplaatsen door te bren
gen rnet surveilleeren en controleeren waar de
geest met geheel iets anders, iets ernstigers be
zig is, rnaar 't heeft toch zijne nuttige zijde en
't leed van het jongste afscheid wordt er op
hoogst gewenschte wijze door verdrongen, ook
al wordt het niet vergeten en al wordt er ook
telkens aan herinnerd, wanneer lange, met tra
nen besproeide brieven hem de overtuiging ge
ven dat ook in het ouderlijke huis de wonde nog
bloedt. Intusschen breekt de dag van vertrek
naar de havenplaats aan. Het detachement moet,
aangezien er nog geene spoorwegen bestaan, die
het lange traject verkorten, naar Amsterdam en
van daar per trein naar Rotterdam worden ge-
