NIEUWE
I,
MES, HAMERSVELD, HOEVELAKEN, HOOGLAND, LEUSDEN, SOESÏ,
VUURSCHE, SCHERPENZEEL EN WOUDENBERG
EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
No. 95.
Woensdag 26 November 1884.
Dertiende Jaargang.
UitgeverA. M. Slothouwer,
r o,4o.
0,05
Buitenlandscli Overzicht.
Staten-G-eneraal.
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden f 1,
Franco door het geheele Rijkt 1,10.
Afzonderlijke nummers3 Cent.
Dit Blad verschijnt des IVocnsrfajs en des Zaterdags.
te Amersfoort.
Aivertentiën van 16 regels
Iedere regel meer
Voor het BuitenlandO 07
Reclames per regel 0 20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Advertentie» kunnen ingezon
den worden tot uiterlijk 's mor
gens 10 uur des Woensdags en
Zaterdags.
Eene viermaal geplaatste ad
vertentie wordt sleckts driemaal
in rekening gebracht.
Wel komen er de laatste aclit dagen
tal van overwinningsberichten uit China,
tnaar zij zijn weinig, of liever in het ge
heel niet te vertrouwen. Zoo zou Cour
bet geseind hebben, dat 400 zijner man
schappen de werken der Chineezen op
den weg van Kelung naar Tarrisé ver
nielden; Brière de l'Isle seinde uit Hanoi,
dat de Fransche kanonneerbooten door
de Chineezen bij Duoc overrompeld wer
den, maar met goeden uitslag u-...
Franschen werden verdedigder vielen
twee dooden en drie man werden ge
kwetst. De strijd eindigde met de neder
laag van den vijand. Volgens denzelfden
berichtgever is de vallei van Longhan
door den vijand ontruimd, en werd er
ook op andere punten van de grenzen
niets waargenomenverder veroverde
Duchesne drie versterkte dorpen, vol le
vensmiddelen, op den vijand, en zouden
zoowel de zwartvlaggen, als de Chinee
zen in vollen aftocht zijn. De Times
spreekt al dit fraais vierkant tegen; «alles
moet eigenlijk eerst nog beginnen, zegt
het blad, want groote afdeelingen Chi-
neesche troepen rukken in verschillende
richtingen op en naderen de Franschen.
De meeste berichten betreffende overwin
ningen door de Franschen op Formosa
behaald, zijn verzinsels, en die van hun
overwinningen in Tongkin overdreven.
Dezer dagen zijn de Chineezen op For
mosa en in Tongkin aanvallenderwijs te
werk gegaan." Nu, dat de Franschen
overdrijven is in deze weer duidelijk ge
bleken uit het geval met de Fermo. Dat
heette een Chineesche kanonneerboot te
zijn, door Courbet veroverd; en nu blijkt
het, dat het eenvoudig een tolkantoor
stoombootje geweest is, dat dienst deed
bij de posterij, en met Europeanen be
mand was. De kapitein heeft dan ook
met nadruk geprotesteerd, maar Courbet
is zoo in zijn schik met deze buit, dat
hij ze niet wil laten schieten.
Over de bemiddeling wordt met Enge
land nog steeds onderhandeld. Dat het
al vreemd loopen kan in de wereld ziet
men bij markies Tseng; eerst drong de
Fransche regeering e^op aan, dat hij uit
Parijs zou worden teruggeroepen, en nu
onderhandelt hij met Granville over de
vredesvoorwaarden. Dat Engeland in deze
aangelegenheid als bemiddelende vredes
engel zou optreden, scheen voor korten
tijd nog zeer onwaarschijnlijk, en ook
nu is het hiermede niet geheel in den
haak. Wel vindt het in zijn handelsbe
langen aanleiding genoeg, om bemidde
lend tusschenbeiden te komen, maar het
schijnt dat het twee vliegen in één klap
wenscht te vangen, en dat bij de onder
handelingen over China ook onderhande
lingen over Egypte komen. Welke die
zjjn, is natuurlijk niet te zeggen, maar
men heeft reden, om te vermoeden, dat
de twee naburen Europa buiten willen
sluiten en samen dat zaakje opknappen.
Daar Engeland, wat China betreft, de
gevende partij is, kon het wat Egypte
betreft, de nemende partij worden," zoo
dat Frankrijk in Egypte verliest, wat bet
in China wint. Het is niet onmogelijk,
dat onder zulke omstandigheden de Egyp
tische quaestie den gang der onderhan
delingen meer vertraagt, dan de door
Ferry geeisclite schadeloosstelling en
waarborg. Er is in Frankrijk een sterke
partij, die de vervreemding van Engeland
steeds met leede oogen heeft aangezien,
en tot vele offers bereid zou zijn, als zij
daardoor de goede verstandhouding tus-
schen de beide landen kon herstellen.
Deze partij, wier vertegenwoordigers tot
de republikeinsche fractie behooren, heeft
bovendien het grootste belang bij een
daar deze bij tie aahstaan3e' ~vefkiëziVï-
gen een geducht wapen zou zijn in de
hand harer tegenpartij.
De Belgische radicale Réforme be
toogt de noodzakelijkheid, dat het open
baar onderwijs niet langer aan de wis
selende meerderheden in de Kamers mag
blootgesteld blijven, en de grondslagen,
waarop de regeling gevestigd moet zijn,
in de grondwet worden bepaald. «Den
clericalen te beletten, ter vernietiging
van het openbaar onderwijs, langer mis
bruik te maken van eene macht, die hun
ontglipt ziedaar het werk van heden
de wet van 1879 weer invoeren en ver
beteren, den leerplicht en de werkuren
in de fabrieken enz. bij de wet regelen
ziedaar het werk van morgen. Art.
117 der constitutie herzien en er een
nieuwe bepaling voor in de plaats stellen,
waardoor de grondslagen van het open
baar onderwijs buiten den kring der be
voegdheden van den gewonen wetgever
gebracht worden ziedaar het werk
eener naderende toakomst." De Indépen-
dance waardeert de bedoeling, het open
baar onderwijs tegen parlementaire nuk
ken te beveiligen, „maar zegt zij, vergeet
niet, dat wij in de meerderheid zijn in
het parlement, wel ten onrechte, maar
't is niettemin een feit. En verlies niet
uit het oog, dat men ook ter rechterzijde
wel neiging zou kunnen gevoelen, om de
organisatie van het onderwijs aan de be
voegdheid van den gewonen wetgever te
onttrekken en in een nieuw grondswets-
artikel te versteenen. Niet de schoölre-
geling, welke de liberale partij gemaakt
heeft en herstellen wil, maar het huichel
achtige stelsel der wetJacobs en mis
schien nog wel iets verderfelijkers. Laten
wij onze tegenstanders verslaan, maar
hem niet in verzoeking brengen. En in
plaats van te droomen tan de onzekere
onafzetbaarheid der openbare onderwij
zers, moeten wij op onze hoede zijn tegen
de dringende onafzetbaarheid der petits-
frères."
De Duitsche regeering is voornemens
in het geheele rijk werkbureaux op te
richten. De minister van koophandel
heeft het hoofdbestuur van het verbond
van Duitsche industriëelen uitgenoodigd,
dienaangaande advies uit te brengen.
In zijn aanschrijving zegt hij, dat het
denkbeeld is aangegeven door belang
hebbenden in verschillende takken van
nijverheid. Men verlangde eene officiëele
regeling, waardoor werkgevers altijd zou
den kunnen weten, waar zij de noodige
werklieden kunnen verkrijgen, en de
werklieden zouden kunnen vernemen,
waar zij arbeid kunnen vinden.
Cleveland heeft aan de Amerikaansche
pers een schrijven doen toekomen, waarin
hij aan de negers der zuidelijke staten
verklaart, dat zijn bestuur hen in al hunne
rechten zal beschermen. De vrees, die de
overwinning der democraten in het zuiden
had doen rijzen, blijkt dus ongegrond
te zijn. De sociale hervorming der zui
delijke staten schijnt bij de regeering
steun te vinden.
De Madridsche studenten hebben den
nieuwen Rector Magnificus uitgefloten
en de Universiteit is deswege gesloten.
Ntffl ctlidpnloti manifojifn.
hen.
Bij eene dergelijke gelegenheid hebben
200 jongelui de wijk genomen in het ge
bouw der club, waarvan Moret Y-Pren-
dergast President is. Deze heeft geweigerd
hen aan de politie over te leveren, hoewel
zij het eischte. Een vijftal bladen, die
zich in een, der Regeering onaangenamen
geest over de manifestatie hadden uitge
laten, zullen vervolgd worden.
Te Toledo neemt de cholera toe. Er
zal een gezondheids-eordon worden ge
trokken. De leerlingen der militaire
academie zijn met vacantie naar huis ge
zonden.
Daily News verneemt uit Dongola, dat
Gordon een Krupp-kanon op den vijand
heeft veroverd, en dat 500 Arabieren naar
dien generaal zijn overgeloopen. De Mahdi
bevindt zich 100 mijlen bezuiden Khar
toem. Uit Soeakim wordt aan hetzelfde
blad geseind, dat 5000 Arabieren bij
Hamdoeb liggen, om den Engelschen het
voorttrekken in het binnenland te belet
ten. De vijand, die onder de rechtstreek-
sche bevelen van den Mahdi handelt,
heelt Berber andermaal bezet.
Een en andermaal heeft de Tweede
Kamer, onder Presidium van den heer
Mackay, reeds zitting gehouden. Eerst
ter installatie van den heer Mackay als
Voorzitter, door den tijdelijken Voorzitter
Wybenga.
De rede, door laatstgenoemden hierbij
gehouden getuigde, van kwalijk verhor-
gen spijt over de nederlaag der Liberalen
en gaf aanleiding tot weinigpassende uit
roepen door de rechterzijde.
Waardiger was de heer Mackay in zijn
toespraak. Deze betaalde niet met gelijke
munt; maar vond het ongepast van deze
plaats de weinig hoffelijke woorden van
den tijdelijken Voorzitter te beantwoor
den. Hij bepaalde er zich alleen toe, in
welgekozen bewoordingen te bedanken,
voor de onderscheiding en het bewijs van
vertrouwen, hein geschonke en deed
een ernstig beroep op de medewerking
der leden. Met de hoop op 's Heeren zegen
aanvaardde hij daarna het voorzitter
schap.
Drie nieuwe wetsontwerpen werden
door den Voorzitter ter tafel gebracht:
a. tot wijziging van het wetboek van
strafvordering en tot uitvoering der
artt, 3839 van 't wetboek van straf
recht.
b. tot vaststelling der beginselen van 't
gevangeniswezen
c. tot wijziging van het strafwetboek en
tot invoering van dat wetboek.
d. de Commissie voor de petitiën.
Vervolgens werd nog de rooster van
aftreding opgemaakt, die tot resultaat
had, dat in 1886 zullen aftreden 21
liberalen en 22 anti-liberalen en in 1888
eveneens 21 liberalen en 22 anti-libe
ralen.
Het Concept-adres van antwoord op
de troonrede is ter tafel gebracht en de
beraadslagingen hierover zijn bereids aan
gevangen.
Bij de voormiddag-godsdienstoetening
werd Zondag door Ds. Graswinckel be
kend gemaakt, dat de eerste wintercol-
lecte, ten behoeve der Protestantsche
armen alhier, heeft opgebracht de zeer
aanzienlijke som van 948,60 gulden.
Wij waren verblijd over dat bedrag,
omdat vooral in den winter de behoeften
der armen vele zijn. Mocht een tweede
wintercollecte een zelfde, of soms nog
hooger bedrag hebben, dan zullen de
Diakenen niet, zooals gewoonlijk hun
werk al zuchtende behoeven te doen.
Aangezien we tot hiertoe nog geen streng
winterweder hadden, is de vraag niet
misplaatst wat tot die buitengewone
milddadigheid der ingezetenen aanleiding
gaf. Zeker hebben de gevers wel het
oog gehad op de honderden, die ook hij
ons zonder werk, en daardoor zonder
brood zijn. Toch dient te worden opge
merkt, dat de werkeloozen niet in de
eerste plaats door deze collecte gebaat
worden. Daarvoor dienen andere midde
len te worden aangewend. Het is daarom
te hopen, dat de pogingen, die in ver-
eeniging met anderen, op het initiatief
van onzen wakkeren Burgemeester, zullen
worden beproefd, om werk te verschaffen,
door de burgerij krachtdadig zullen wor
den gesteund.
De heer D. A. van Haselen, Candidaat
alhier, als predikant beroepen naar Cil-
laarshoek, heeft ook toezegging van be
roep ontvangen naar Holysloot en Over
langbroek.
Zondag 30 November wordt de dienst
in de Remonstrantsche kerk waargenomen
door Ds. J. HERMAN DE RIDDER van
Doesborgh.
De Commissie tot werkverschaffing
alhier bestaat, naar ons wordt meegedeeld,
uit de heeren
1. Jhr, Mr. T. A. J. van Asch van Wijck.
2. L. E. Visser.
3. J. P. G. Kok.
4. B. W. van Burgsteeden.
5. E. L. H. van Lanschot Hubreclit.
6. G. C. Hoogewerff.
7. J. Zandijk Jr.