NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
N. 18.
Woensdag 3 Maart 1886.
Vijftiende Jaargang.
VOOR
abonnementsprijs i
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentiên:
BINNENLAND.
Feuilleton.
Een Misstap Uitgewischt.
D H ENGELBERTS
AMEBSFOOBTSCHE CODBANT.
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzondert ij ke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdags en Vrijdags.
Van 16 regels 0.40iedere regel meer S Cent.
Advertentiên viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
HII. MM. de Koning en de Koningin
hebben, volgens de Tagl. Rundschau,
een bezoek aan de vorstelijke familie te
Arolsen aangekondigd. Ook de koningin
van Zweden, zuster van de vorstin van
Waldeck-Pyrmont. prins Wilhelm van
Wurtemberg en zijn bruid, prinses Char
lotte van Schaumburg-Lippe, worden
aan 't Hof van Waldeck-Pyrmont ver
wacht.
Ter gelegenheid van 's Konings
verjaardag, heeft op het paleis het Loo
veder de jaarlijksche uitdeeling van brood
en koffie plaats gehad. Door tal van be-
hoeftigen uit de gemeente Apeldoorn
werd van de vorstelijke goedheid gebruik
gemaakt. Zelfs uit tot die gemeente be-
hoorende buurtschappen werd gaarne de
verre wandeling ondernomen In vele
arme gezinnen vierde men 's vorsten
feestdag met een lekkere boterham en
s'n goed drupje er bi."
Te 's-Hage gaat ook een adres aan
de Tweede Kamer rond, waarbij op on
veranderd behoud van art. 194 der
Grondwet bij de a.s. herziening dier wet
wordt aangedrongen.
Deze beweging schijnt tot dusver meer
aanhangers te vinden dan het verzoek
van Haagsche ingezetenen, om den wet
gever vrij te laten in de regeling van
het onderwijs bij de gewone wet.
De Minister van Binnenlandsche
Zaken heeft eene nieuwe regeling van
het geneeskundig staatstoezicht gemaakt,
en aan het oordeel van de Staten-Generaal
onderworpen.
De geneeskundige raden worden afge
schaft. Daarvoor zullen in de plaats
treden geneeskundige raadgevers. Ge
meenten met meer dan 15,000 zielen
moeten gezondheidscommissiën oprichten.
Het aantal geneeskundige rijksambtenaren
(inspecteurs) wordt verminderd en de
onder-inspecteurs vervallen onder de
nieuwe regeling.
De Minister rekent hiermede jaarlijks
f15.000 te bezuinigen.
Ook stelt de Minister voor de verplich
tingen der geneesheeren te herzien.
Zoo maakt de bekende Leidsche ver
giftigingszaak, waaruit bleek dat bewijzen
van overlijden werden afgegeven, zonder
dat de docter de lijken had gezien, 't
noodzakelijk, den geneesheer voor te
schrijven, dat hij persoonlijk den doode
moet schouwen.
De verkoop van geheime geneesmid
delen wordt alleen aan apothekers toe
gestaan en ook het koopen van ver
giften wordt minder gemakkelijk ge
maakt.
Door den centralen raad van den
Sociaal-Democratischen Bond in Neder
land is naar de Fabrieksbode meldt, tot
den heer Van Marken, directeur der
Gist- en Spiritusfabriek te Delft het ver
zoek gericht een lokaal beschikbaar te
stellen tot het houden van eene openbare
vergadering. De heer Van Marken heeft
hierop geantwoord, dat de bedoelde loka
len niet worden verhuurd en door hem
alleen beschikbaar worden gesteld voor
samenkomsten, die naar zijne meening
nut of genoegen kunnen schenken. De
wijze echter waarop door de woordvoer
ders van genoemden Bond in vergade
ringen en in geschriften propaganda
wordt gemaakt voor de beginselen der
sociaal-democratie komt hem voor zóó
roekeloos en verderfelijk te zijn, dat hij,
door de beschikbaarstelling van een lokaal
tot het houden van eene openbare ver
gadering, niet den schijn op zich wil laden,
alsof hij zou instemmen met die wijze
van strijdvoeren. Met den Bond overtuigd
van de noodzakelijkheid van ingrijpende
wijzigingen in de maatschappelijke ver
houding, verwacht hij (de heer v. M.)
alleen verbetering van kalm overleg en
van geleidelijke hervorming, van de prac-
tische toepassing der hoogste liefde en der
hoogste wijsheid. De sociaal-democrati
sche bond daarentegen schijnt heil te
verwachten van gewelddadige omwente
ling; in zijne uitingen ontmoet men tel
kens eene prikkeling der hartstochten,
eene prediking van bitteren haat, die de
heer Van Marken in de hoogste mate be
treurt en afkeurt. Wie door zoodanige mid
delen zijn doel trachtte bereiken, zal in hem
steeds een beslist tegenstander ontmoeten."
De bekende strafprocedure tegen
mevrouw Bitlkley, Kloppers en mejuffrouw
Schlingemann zal op 22 Maart a.s. voor
het hof te Arnhem behandeld worden.
Als voorzitter zal fungeeren Mr. C. J. J.
Cremers, terwijl als raadsheeren zullen
zitting nemen Mrs. G. Kortenhout van
der Sluys, J. S. Hijmans, L. Udo de Haes,
L. Hertzfeld en E. H. Karsten. Het Open
baar Ministerie zal worden waargenomen
door den Procureur-Generaal Jhr. Mr.
J. J. de Meijier, terwijl als raadsleden
zullen optreden Mr. H. H. van Capelle,
advocaat te Arnhem, voor Mevr. Bulkley,
Mr. J. P. A. N. Caroli, advocaat te Am
sterdam, voor den heer Kloppers en Mr.
L. J. van Gelein Vitringa, advocaat te
Arnhem, voor mejuffrouw Schlingemann.
Hel gerechtshof te Amsterdam deed
gisteren uitspraak in de beide gedingen
in hooger beroep tegen den bekenden
socialist Jacobus de Zwart. Het hof,
geen termen vindende om aan het ver
zoek van de Zwart, om nieuwe getuigen
te hooren, gevolg te geven, bekrachtigde
den eisch en veroordeelde hem tot twee
maal drie maanden celstraf en eene
geldboete van f8.
Thans heeft de directeur der wees
inrichting te NeerboscVi besloten, aan de
uitnoodiging gevolg te geven, om te Cin
cinnati en andere plaatsen in Noord-
Amerika, eenige lezingen te houden over
de weesinrichiing en zijn arbeid onder
de weezen. Deze reis staat ook in verband
met het voornomen van den directeurom
niet alleen gelden te verzamelen voorde
honderden weezen, die bij hem orn hulp
viagen, maar ook vooral om voor de
weesjongens, die in de inrichting een
handwerk geleerd hebben, en als land
verhuizers naar Noord-Amerika wenschen
te vertrekken, goede plaatsen te vinden,
In de eerste plaats zal de directeur die
zoeken voor timmerlieden, metselaars,
letterzetters en snelpersdrukkers.
De Nederlandsche-Amerikaunsche sloom-
vaaitmaatschappij te Rotterdam, heeft
aan den heer van 't Lindenhout vrijen
overtocht als passagier eerste klasse toe
gezegd.
Van Tessel wordt gemeld Van zeer
groot belang is het voor dit eiland, met
zijne ruim G000 bewoners, dat het's win
ters eene geregelde verbinding met den
vasten wal blijft behouden. Dit kon tot
op lieden zonder fout geschieden, door
dien de stoomboot Ada van Holland dag
aan dag hare drie tochten van hier naar
Den Helder en terug volbracht. Van het
ijs had de boot slechts enkele malen hin
der. Meestal voerde de stroom het ijs,
dat van binnen kwam drijven, door de
zeegaten naar de Noordzee, waar het met
het vloedgetij om den noord ging. In
oostelijke en zuidoostelijke richting van
dit eiland zit echter nog veel ijs. Het is
echter van den wal af niet met het bloote
oog te zien, doch de mosselvloot is er nog
gisteren voor teruggekeerd, daar zij door
het drijfijs belet werd binnen te komen.
Uit Hunsingo wordt aan de N. R.
Ct. gemeld:
De leegte, die in het westen van Gro
ningen ontstaat door de landverhuizing
naar Amerika, wordt weder aangevuld
door de bewoners onzer provincie Fries
land. Allen zijn daglooners. Nu maakt
men vrij algemeen de opmerking dat de
overgekomen Friezen even ijverig zijn als
de gevestigde arbeiders, doch met minder
oordeel werken, en ook hebben ze min
der geleerd dan de inheemsche werklie
den, ja zelfs geldt dat op het gebied van
lager onderwijs: velen kunnen niet lezen
of schrijven.
Uit 's-Gravenhage wordt aan de
N. R. Ct. gemeld
Aan het station der Nederlandsche
Rijnspoorweg-maatschappij alhier staat
een spoorwegrijtuig, voorzien van een
noodseintoestel ten behoeve van passa
giers, die wegens gevaar, bij ongevallen
of om andere noodzakelijke redenen den
trein willen laten stoppen. Te dien einde
bevindt zich buiten het rijtuig boven het
portierraam een gespannen koperdraad.
Aan dezen draad trekkende stopt de trein
plotseling. De zijde aan welke de draad
loopt is in den waggon door de punt van
eene pijl aangewezen.
Deze noodrem, alleen te gebruiken voor
treinen met den Westinghouse-rem in
werking, is aan het einde van iederen
wagen bevestigd. De lucht, die zich in
de huizen, aangesloten met het Westing-
house-toestel onder het rijtuig, bevindt,
wordt afgesloten door middel van een
kraan, boven aan den trein zichtbaar.
Die kraan, met een dun touwtje aan
een ijzeren staafje vastgehecht om be
weging gedurende het rijden te voorko
men, is verbonden met den langs den
buitenwand gespannen koperdraad. Een
flinke ruk is voldoende om het touw te
verbreken; de kraan opent zich en de
lucht ontsnapt, waardoor de trein tot
stilstand wordt gebracht.
Proeven met dezen toestel genomen
leverden de verrassende uitkomst, dat de
trein in 12 a 15 seconden na opening
van de kraan op bovengemelde wijze,
stopte.
Het spreekt van zelf dat de spoorweg
maatschappij het middel slechts in de uiter
ste gevallen wenscht te zien aangewend.
Hieraan wordt het publiek herinnerd
door de gebruiksaanwijzing, in de wagens
opgehangen.
De passagier, die den trein buiten
noodzaak doet stoppen, wordt onverbid
delijk uit den trein verwijderd, op welk
afgelegen punt die zich ook bevinde.
Het groote nut van dit middel berust
wel voornamelijk in de eenvoudige, wei
nig omslachtige wijze waarop het is toe
te passen.
Als eene kleine illustratie van den
bestaanden en toenemenden strijd tegen
knoeierijen in den boterhandel, deelen wij
het volgende mede
Onder de boter, die heden aan de
markt te Leiden ter verkoop aanwezig
was, kwamen voor een paar vaatjes, ge
vuld met kunstboter. Ze werden aange
boden door een persoon, geheel als land
bouwer gekleed, en waren geplaatst mid
den tusschen de andere ter markt ge
brachte vaatjes. De toeleg om dit kunst
product voor natuurboter te verkoopen
werd tijdig ontdekt, en gaf aanleiding
tot een opgewekt standje, dat ten gevolge
had dat de verkooper met zijne waar
ijlings het hazenpad koos. (L. D.)
Men schrijft uit Maastricht
In den laaisten tijd wordt in deze
streken de smokkelhandel weer op groote
schaal gedrevenhet binnensmokkelen
is er een formeel bedrijf geworden. De
eigenaar van het ingevoerde vee weet
wat hij voor den invoer van elk stuk
aan den smokkelaar te betalen heeft,en
ook wat hij bij eventueele aanhouding
en verbeurdverklaring van dezen ont
vangt. Op de uiterste grens heeft men
zelfs voor dien smokkelhandel inrichtin
gen getroffen. Zoo o. a. te Smeermaas
en op den Bilzenerweg, waar de achter
deur van een huis naar Belgie en de
voordeur naar Nederland toegang ver
leent. Dat het bij zulke toestanden voor
de rijksambtenaren moeielijk valt dit
smokkelen tegen te gaan, is te begrijpen,
DOOR
9)
Nu zou die geschikte bediende het
koffiehuis wel verlaten, daar zijn oom
hem zeker zou voorthelpen. Men dacht
zooals men zelf zou handelen, om de
dankbaarheid aan den dag te leggen, ten
einde zulk eene edele daad te beloonen,
en zoo ook zou de heer Henri Böhmer
handelen, vooral, omdat de redder zijn
neef was maar men zou zich teleur
gesteld zien men kon niet veronder
stellen, dat een echtgenoot, een vader
ongevoelig zou blijven tegenover hem,
die het leven zijner vrouw en van zijn
eenig kind gered had. Men kon in de
verste verte niet denken, dat hem alle
gevoel van dankbaarheid en erkentenis
ontbrak. Men zou het misschien niet
willen gelooven, dat die rnan, den redder
zijner dierbaarste betrekkingen niet eens
door een handdruk zijne erkentenis be
wezen had, en toch was het waar. Maar
wat die koude, ongevoelige man niet
deed, dat werd Richard ruimschoots door
de bezoekers van het boffiehuis vergoed.
Eenige heeren vereenigden zich om hem
daarvoor een geschenk te geven, allen
wedijverden om het hunne er toe bij te
dragen. Op eene hartelijke wijze stelden
zij hem een gouden horloge en ketting,
ter herinnering aan zijne edele daad ter
hand, en een der heeren sprak hem
daarbij hartelijk aan.
ïRichard," zeide hij, »ik ben de tolk
van allen hier aanwezig, het is voor ons
een feest u te toonen, hoe hoog wij, on
verschrokken jongeling, edele menschen-
vriend, de moedige daad, die gij verricht
hebt, op prijs stellen. Waar duizenden
voor terug beefden, hebt gij niet geaar
zeld te handelen, te redden; zelfs met
gevaar van uw eigen leven hebt gij het
gedaan; uw oog zag medemenschen in
gevaar, dat was u genoeg; onmiddellijk,
zonder om u zeiven te denken, begaaft
gij u in het gevaar, tot driemaal toe
hebt gij uw leven gewaagd, om uw me-
demensch te redden. Met inspanning, met
bijna bovenmenschelijke kracht hebt gij
gehandeld, waar duizenden werkeloos
bleven. Bijna waart gij het slachtoffer
uwer menschlievendheid geworden. Ri
chard, dat is edel, dat is braaf gehandeld.
Met welk eene voldoening zal uw hart
niet geklopt hebben, toen gij uwe poging
beloond zaagt? Wat zal die dankbare
blik van het lieve meisje u niet gelukkig
gemaakt hebben Grooter belooning kan
u niet gegeven worden, en toch wij, die
u al genegen zijn, willen u een bewijs
onzer erkentenis geven. Ontvang dit van
ons allen, beschouw het als een blijk
onzer achting en genegenheid. Ja Richard
wij allen hebben u lief gekregen en reik
halzen om onze hand in de uwe te leg
gen. Waar en wanneer gij een bewijs
onzer erkentelijkheid, vriendschap en hulp
noodig hebt, geen van ons zal u dat wei
geren. Richard geef mij uw hand en
neem dit van ons allen aan, als eene
herinnering aan uwe edele daad."
Allen drukten Richard hartelijk de
hand, die met tranen van aandoening in
de schoone oogen, voor hen stond.
Al sprak ook zijn mond geene andere
woorden dan, dank 1 dank Zij waren
voldoende, zij zeiden meer dan woorden.
De tranen, die hem in de oogen stonden,
zij overtuigden de gevers van zijne dank
baarheid en niet alleen zijne tranen
vloeiden, maar ook die van al de aan
wezigen.
IV.
Wij moeten u nu verzoeken, lezer,
ons te volgen naar de woning van den
heer Henri Böhmer, om daar eene kamer
binnen te gaan, die door pracht en weelde
uitblinkt. Zie eens om u heen, welk een
ruim vertrek, welk een prachtig gesati
neerd behangsel en kostbare overgordij
nen. Hoe zacht is niet het Smirna's ta
pijt Bewonder toch vooral die kostbare
schilderijendie duizenden gekost hebben.
Hoe flikkeiend brandt niet het vuur in
den nieuwerwetschen haard 1 En dan,
het verdere ameublement als canape's,
causeuses, fauteuils, bonheur du joir,
piano, alles weelde en elegance. Aan het
plafond hangt een kostbare roodglazen
kroon, de spiegel met uitgewerkten ver
gulden rand is uit een stuk Fransch
spiegelglas. Op eene talel, met een ge
bloemd kleed bedekt, staat eene bran
dende lamp met een prachtig geschilderd
voetstuk, over de balion hing eene kun
stig uitgeknipte kap, die mosrozen ir.
het groen voorstelde, waardoor het
schelle licht der lamp liefelijk getem
perd werd.
In die kamer Tinden wij een drietal
personen de heer Henri Böhmer, zijne
echtgenoote Louise, en hunne, ons reeds
bekende dochter Mathilde. Het is op den
avond van den volgenden dag na het
ongeluk, dat zoo gelukkig is afgeloopen.
Mevrouw ziet er nog wat bleek uit, het
geen niet te verwonderen is na het on
geval van gisteren. Aan Mathilde kan
men oogenschijnlijk niets opmerken, dan
dat zij ernstig en afgetrokken is. Zij
houdt zich onledig met een borduurwerk
en zit aan de tafel, aan welke, tegenover,
haar, hare moeder, in een gemakkelijken
stoel met hoogen rug eveneens plaats
heeft genomen. Deze houdt zich inet
niets bezig, zij is nog te zenuwachtig.
Voor haar op de tafel ligt een prachtige
flacon met gouden stop, getuid met eau
de Cologne, om hare zenuwen te kal-
meeren. Voor den haard zit in een ge
makkelijke houding, in een wiegstoel, de
heer Henri Böhmer, en leest onnaden
kend in een nieuwsblad. De stoel is zoo
geplaatst, dat hij vrouw en dochter kan
zien en tevens den aangenamen gloed
van het helder brandend haardTuur kan
genieten. Zijne zenuwen zijn niet geschokt,
om de eenvoudige reden dat dezen niet
werken, zoo min als zijn gevoel. De
eenige prikkel, die hem beheerscht, is
eerzucht. Het gesprek was nog niet
levendig, dat zal het later wel worden.
Men kan duidelijk aan den heer Henri
Böhmer zien, wanneer hij met zijn blik
in het helderbrandende haardvuur staart
en zijn voorhoofd zich dan fronst, dat hij
zich bezig houdt met iets, dat hem hin
dert. Ook zijne vrouw heeft iets, dat
haar onaangenaam stemt. Mathilde alleen