nriEVWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
Jakoba van der Heulen.
N. 52.
Woensdag 30 Juni 1886.
Vijftiende Jaargang.
VOOR
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
BINNENLAND.
F euillet on.
FRANZ EUGEN.
BUITENLAND.
JMERSFOORTSCÏE CODBANT.
Per 3 maanden 1.Franco per post door het gebeele Itijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Van 16 regels 0,4-0 iedere rogel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Bij Kon. besluit is T. van der
Zee, burgem. der gem. Enschedé, be
noemd tot ridder in de orde van den
Ned. Leeuw.
Z. M. de koning van Belgie heeft
den heer Hofdijk benoemd tot ridder
in de Leopoldsorde.
Als eene bijzonderheid wordt hierbij
vermeld, dat het koninklijk besluit van
benoeming in de Vlaamsche taal is ge
steld.
Maandagochtend zijn op de Groote
Markt te Delft de eerste voorbereidende
werkzaamheden aangevangen voor de
plaatsing van het standbeeld van Hugo
de Groot.
Onder begunstiging van buitenge
woon fraai zomerweder had Zondag de
feestelijke publieke openstelling van het
nieuw gebouwde badhotel te Vlissingen
plaats. Een talrijke menigte was daar ge
tuige van en goed weder werkte tot het
welslagen van het feest mede. Een
matinee en een concert, door het muziek
corps der dd. schutterij van Middelburg
in de kurzaal, voldeden goed, hoewel de
aandacht door de bewegelijkheid der
schare niet groot was. Bij het afsteken
van het vuurwerk op het strand steeg
de feestvreugde ten top. Na afloop van
het vuurwerk had een bal plaats in de
kurzaal.
De algemeene vergadering van deel
hebbers in de Levensverzekering-Maat
schappij, opgericht door het Nederlandsch
Onderwijzers-Genootschap, zal worden
gehouden te Leiden, op Maandag 2
Augustus e. k., den dag voor de alge
meene vergadering van het genootschap.
Naar aanleiding van de verkiezing
van den heer Heldt tot lid der Tweede
Kamer te Sneek, sprak de heer Alma,
burgemeester dier plaats het volgende,
dat wel in ruimeren kring verspreid
mag worden.
«Het verheugt mij zeer, geachte mede
kiezers en gij, die van dit recht nog
verstoken zijt, dat de Heeren Wijbenga
en Buma herkozen zijn. Ik aarzel niet,
Sneek met dit feit geluk te wenschen,
maar ik aarzel evenmin hier ronduit te
verklaren, dat het mij bijzonder genoe
gen doet, dat wij ons in de herkiezing
van den heer Heldt mogen verheugen,
't Is waar: ging de spieker voort, Heldt
heeft het zelf verklaard, niet toegerust
te zijn met een kennis en wijsheid zooals
daar in den lande manner. zijn. 't Zou
daarom eene dwaasheid zijn van Heldt
lange, met geleerdheid doorspekte, rede
voeringen te verwachten: de man heeft
dit nooit geleerd en heeft zich daarop
ook nooit toegelegdmaar wat ge wel
van hem moogt vei wachten is, dat het
geen hij zegt u zal bewijzen, dat Heldt
is een man van karakter, en dat staat
bij mij hooger dan karakterlooze wijs
heid. Wijze mannen zijn er vele in den
lande, ook in de Tweede Kamer, maar
mannen van karakter zijn er rnaar
schaarschDe laatste dagen hebben het
ons al te goed doen zien, dat men, of
schoon met wijsheid en kennis toegerust,
daarom nog niet altijd een eerlijk, rond,
vaderlandslievend karakter bezit, en dit
meen ik in den heer lleldt te mogen
waardeeren. Ik hoop dat dit meer en
meer van alle Kamerleden zal kunnen
getuigd wordenwaar een degelijk ka
rakter zich laat gelden kan dikwijls veler
wijsheid achter blijven. Wat Heldt thans
is, heeft hij geheel zich zelf te danken
en wel voornamelijk door zijn recht
schapen karakter."
Domela Nieuwenhuis en Croll heb
ben appèl aangeteekend tegen het vonnis
der Haagsche rechtbank. De leider der
Sociaal-democraten zal thans verdedigd
worden door een advocaat.
Men schrijft uit Kesteren aan het
Utrechtscli Dar/blad:
Het nieuwe station alhier, aangenomen
door den heer Eckbart, uit Almelo, nadert
zijne voltooiing en zal, naar men ver
wacht, op 15 Aug. kunnen worden op
geleverd.
De reizigers voor Nijmegen enz. moe
ten nog altijd bij aankomst alhier uit
Amersfoort van het eene station naar
het andere loopen en omgekeerd, zijnde
een afstand van 10 minuten.
Met de aansluiting aan de Staatsspoor
blijft het ellendig gesteld. Telkens teleur
stelling, telkens wachten voor niets.
De nieuwe cellulaire gevangenis te
Breda wordt met 15 Augustus e.k. in
dienst gesteld.
Geschiedkundig verhaal door
7)
ïOf hij daar ginder nu ook vecht
fluisterde Isabella en hare oogen tuurden
met zooveel inspanning naar buiten alsof
het mogelijk was, op den verren afstand
de gezichten der op den dijk strijdenden
te onderkennen.
«Voorzeker ontbreekt Cornelis Barne-
veldt heden niet in de rijen dergenen,
die daar strijden voor de redding van
Leiden," hernam Jacoba, die was opge
rezen en weer naar het jonge meisje
toegekomen was, dat nog op den stoel
stond en onafgewend naar buiten staarde,
«wij weten immers, dat hij, nadat zijn
vaders hoofd op het schavot gevallen was,
onder de vanen van Oranje is getreden;
hoe zou hij dus nu daar kunnen ont
breken, waar in bloedige worsteling het
lot der stad beslist wordt, binnen wier
muren zijne geliefde vertoeft."
«Zijne geliefde 1" herhaalde Isabella
treurig, «heb ik hem dan ooit getoond,
Zaterdagavond omstreeks half tien
ure was Belderok, de bekende socialist,
op het Damrak, te Amsterdam, bezig
eenige centen te strooien, ten einde een
oploop te verwekken, wat tamelijk wel
gelukte. Hij werd evenwel spoedig gear
resteerd. De volksmenigte, hierdoor ont
staan, werd in de Warmoesstraat door
de politie met stok en sabel uiteenge
dreven.
De hoofdpersonen van de Utrecht-
sche Maskerade, ten getale van onge
veer 60, met Graaf Jan van Nassau aan
het hoofd, hebben j.l. Zondag het voor
genomen bezoek aan Den Haag en
Scheveningen gebracht, waar hunne komst
niet weinig drukte en levendigheid ver
oorzaakte. Gedurende het avondconcert
en illuminatie ging het daar recht fees
telijk toe.
Natuurlijk verwachte men, dat het
orkest bij deze gelegenheid het Io vivat
zou aanheffen, doch het bleek dat de
Duitsche musici, onder Munnstaedt's lei
ding deze in Nederland zoo populaire
melodie niet kenden. Een der gecostu-
meerden voorzag echter in deze onwil
lekeurige leemte, door zelf het orkest te
beklimmen en op eene viool de melodie
voor te spelen, welke terstond door
honderden kelen met geestdrift werd
meegezongen
Te half twaalf keerde het gezelschap
weer per spoortrein naar Utrecht terug.
Door de Amsterdamsche Velocipède-
club zal den 17 Juli e.k. op de door
haar aangelegde wielersbaan achter het
Rijksmuseum te Amsterdam, een groote
wielerwedstrijd worden gehouden.
Jan Holland schreef Zaterdag zijn
laatste artikel in het Overveluivsche
Weekbladwaarvan hij op alleraardigste
wijze afscheid neemt. Naar hij mededeelt
bestaan de lezers van dit blad uit Bin-
nenlezers er» Buitenlezers. De eersten
beschouwen den Overveluwenaar als
hun locaal blad. Zij zien het eerst naar
de advertentien, bestudeeren de raads-
verslagen, critiseeren de plaatselijke be
richten de rest is in hun oog vulsel.
Het omgekeerde is 't geval met de Bui
tenlezers. Zij hebben pleizier of verdriet
in de hoofdartikels, in het politieke
overzicht, in het feuilleton Harderwijk
met zijn environs mag voor hun part
naar den drommel loopen.
Wat aangaat de scheiding tusschen
Jan Holland en den Overveluwenaar,
daarvoor bestaat, volgens eerstgenoemde,
de volgende reden
«Het is gebleken, dat de Overveluwe
en Jan Holland niet te best bij elkaar
pasten. De Overveluwe is rijk aan stuif
zand. Ieder, die haar op 't Centraalspoor
doorstoomde, weet daarvan mee te pra
ten. Zijn de Overveluwenaars nu eens
vooral zoodanig met dit stuifzand be
vriend geworden, dat zij hen het liefst
hebben, die 't hun rijkelijk in de oogen
strooien, en is het feit, dat Jan Holland
bij de meesten hunner minder gezien
is, hieraan te danken, dat hij, blijkens
den misschien wat al te openhartigen
toon zijner geschriften, een gezworen
vijand van zandstrooierij is?"
Ook schijnt, dat Jan Holland het op
den duur niet kan vinden met de orthodox-
protestantsche Overveluwenaars, die in
een andere taal en stijl dan de zijne
willen toegesproken wordenen evenmin
kan I.ij eenig goeds uitwerken bij de
liberalen in die buurt. Hoe dit zij, voor
de Buitenlezers van den Overveluwenaar
is het vertrek van Jan Holland een ver
lies, misschien is het voor het blad ook
wel een reden voor het verlies zijner
Buitenlezers. Gelukkig voor de laatsten,
dat Jan Holland in het vooruitzicht stelt,
elders voor hen in anderen vorm te
zullen opduiken.
In het Oranjepark te Utrecht zal
den 13n Juli, 1 en 2 Augustus eene
bloemen-tentoonstelling gehouden worden,
waartoe de aanmelding jot inzending
moet geschieden voor 20 Juli, Ganzen
markt G. No. 1 te Utrecht.
De commissie voor deze tentoonstel
ling bestaat uit de hh. J. S.van Deventer,
J. Clarenburg, P. van den Brink en G.
Ruijs.
Te Arnhem werd Maandag een
pak coupons ter waarde van f5000 ver
loren. Vijf sjouwers vonden het pak,
wisselden daarvan in eene tapperij een
paar stuks in, behielden het overige
gedeelte, doch werden reeds hedennacht
door de politie uit hun bed gelicht,
zoodat de eigenaar, na behandeling van
de zaak, het geluk zal hebben nog een
groot gedeelte van zijn eigendom terug
te ontvangen.
Ten behoeve van de schutterij-on
derofficieren worden door de Nederl.
Rijnspoorwegmaatsch. naar Arnhem mi
litaire billetten afgegeven ter bijwoning
van de algemeene vergadering van den
schutterij-kaderbond, aldaar te houden
op 11 en 12 Juli a. s.
In de Beiersche Tweede Kamer werd
door den Ultra-Katholiek Stamminger de
houding van het ministerie tegenover
KoningLodewijk afgekeurd. Volgens hem,
zou de Koning, wanneer tijdig maatre
gelen daartoe waren genomen, zeer goed
van zijne ziekte hebben kunnen herstel
len. Ook beweerde hij, dat men de hulp
der geestelijkheid had moeten inroepen,
daar dit op het volk een beteren indruk
zoude hebben gemaakt. Door den minis
ter Lütz werd de houding der regeering
verdedigd. Voor de Kamer uiteenging
werd eene commissie van 14 leden be
noemd, die het wetsvoorstel zal onder
zoeken, door de Regeering ingediend en
waarbij de bepaling der Grondwet, vol
gens welke de ambtenaren tijdens het
Regentschap slechts tijdelijk in hunne
functiën worden gehandhaafd, in dien
geest wordt herzien, dat de ambtenaren
gerekend worden voor drie jaren vast
te zijn aangesteld.
In Engeland duren de redevoeringen
der hoofdlijders nog steeds voort. De
Conservatieven en Unionisten zijn vol
moed en beweren, dat zij Gladstone met
eene meerderheid van 100 stemmen zul
len verslaan. Zij die Zondag de meeting
in Hyde Park hebben bijgewoond, zul
len het daar wel niet mede eens zijn;
daar toch werden de speakers der Unio
nisten voortdurend uitgefloten en hoorde
men niets dan Cheers voor y>tlxe great
old man" en voor Parnell.
Turkije schijnt Rusland niet bijzonder
veel vertrouwen te schenken. De Porte
heeft nl. besloten om een groot gedeelte
der soldaten, toen een oorlog met Grie
kenland dreigde opgeroepen, voorloopig
niet naar huis te zenden.
In België, met name te Gent, duren
de werkstakingen nog steeds voort, zon
der nu evenwel tot ongeregeldheden aan
leiding te geven.
Bij koninklijk besluit is bij het Belgi
sche leger een nieuwe categorie van
dat ik hem liefheb, heb ik ooit een
vriendelijk woord, een bemoedigend
lachje voor hem gehad, wanneer zijn
gansche, volle hart mij uit zijne goede,
trouwe oogen zoo warm tegenblonk? O,
tante, tante, ik heb er reeds dikwijls
berouw over gehad, dat ik hem op zulk
een zware proef heb gesteld I"
«Hij heeft die doorgestaan 1" zeide
Jakoba, «draagt hij niet de wapens voor
vrijheid en vaderland, is hij geen Geus
geworden. Uit eigen aandrift heeft hij
den weg gezocht, waarop hij alléén u
kon winnen, heeft hem gekozen, ofschoon
hij meende, u daarop voor altijd te ver
liezen, dewijl plicht en eer het hem
geboden. Nu eerst zijt gij zeker dat hij
uwe liefde waard Is."
«En als ik daarbij de zijne verloren
hadmompelde Isabella.
«Wees bedaard, kind," hernam Jakoba,
en een bovennatuurlijke glimlach speelde
op haar gezicht, «hij heeft de oogen van
zijnen vader en zal ook diens trouw
hart hebben. Hij heeft u niet vergeten,
geloof mij 1"
»0, dat gij de waarheid spraakt,
tante," zuchtte het jonge meisje, «het
is mij, alsof ik hem nimmer, nimmer
zou weêrzien."
»Moed, Isabella!" zeide Jakoba en
streek teeder de donkere lokken van het
bleeke voorhoofd. De dagen der beproe
ving zijn voor u voorbij, zoowel als voor
de staddaar ginder naderen zij, de
redders en bevrijders, uw Cornelis onder
hen!"
Isabella drukte de hand op haar hevig
kloppend hart en haar blik vloog weèr
naar buiten, ,naar den Lammerdijk, ver
langend uitziende naar den geliefde, of
zij hem niet bespeuren mocht in het
strijdgewoel, dat daar ginds op en neder
golfde.
«Blijf hier boven, mijn kind," zeide
Jakoba, «totdat gij ziet, dat de Span
jaards wijken en de banier der Geuzen
van den dijk waait, kom dan naar bene
den en breng mij de blijde tijding."
Met deze woorden verwijderde Jakoba
zich, om hare plaats aan het ziekbed
weêr in te nemen, terwijl Isabella op
haren observatiepost aan het zolderraam
bleef. Ieder schot, dat daar ginder op
den dijk viel, ieder zwaard, welks snede
in de zon flikkerde, deed haar stuiptrek
ken, het was haar, alsof deze dood aan
brengende wapenen op de borst van
haren geliefde gericht waren en zijn
dierbaar leven aan duizend gevaren
blootstond. Een nevel kwam voor hare
oogen, zij verloor hare bezinning en
machteloos zonk zij op den vloer.
Daar beneden in de straten der stad
werd het ondertusschen levendiger;
gedurende deze uren van bange verwach
ting hield niemand in Leiden het uit
binnen zijne vier muren; vóór de huizen
stonden de buren in dichte groepen bij
elka&r, elk gevoelde behoefte om zijne
hoop en zijne vrees rnede te deelen aan
hen, die denzelfden nood zoo lang met
hen hadden doorgestaan en nu met het
zelfde verlangen en dezelfde angstige
spanning den uitslag van den kampstrijd
afwachtten, die op den Lammerdijk ge
vochten werd en over het lot van allen
moest beslissen.
«De Geuzen komen en brengen ons
brood!" Met deze woorden zochten de
moeders hare bleeke, van honger
schreiende kinderen tot bedaren te bren
gen.
«De Geuzen zijn dapper, zij zullen de
Spanjaards wel van den dijk in het
water werpen. Eer de avond valt is de
stad ontzet en dan is er brood en vleesch
in overvloed 1" zoo bemoedigden de
mannen zich zeiven en de hunnen, en
de blikken van allen, die beneden ston
den, richtten zich naar de kerktorens,
op wier omgangen men menschen, hoofd
tegen hoofd gedrongen, zag staan, om
te kijken naar den Lammerdijk. Lang
bleel daar boven alles stil. Eindelijk
wuifde er een met een' witten doek en
op hetzelfde oogenblik riepen honderd
jubelende stemmen naar beneden: Vic
torie! De Geuzen hebben den dijk over
meesterd! Zij openen de sluisdeuren!
Het water komt, het water komt en
brengt de schepen van de Geuzen tot
ons
Een duizendvoudige jubelkreet beant
woordde van de straat de blijde bood
schap en tegelijkertijd begonnen op alle
torens de klokken te luiden. Hare meta
len tongen wekten Isabella uit hare
bezwijming, een enkele blik uit het zol
derraam zeide haar, wat er geschied
was. De kruitdamp, die gedurende den
strijd als eene dichte wolk over den dijk
gehangen had, begon op te trekken,
boven op de verschansingen woeien in
plaats van de Spaansche baniereD, de
kleuren van Oranje, en door de openge
rukte sluisdeuren ruischten onophoudelijk
de golven der zee naar de laagte, reeds
den voet van Leidens muren bespoe-
lende. Met volle zeilen en onder een
luid «hoezee" voer juist het eerste schip
der Geuzen door de sluispoorten, de
anderen volgden in eene lange rij.
Isabella zag niets meer, ademloos, met
gloeiende wangen ijlde zij naar beneden.
Aan den voet van de trap kwam zij
Jakoba tegen, die het nu niet langer
kon uithouden in de eenzame ziekenka-