nieuwe
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
N. 74.
Woensdag 15 September 1886.
Vijftiende Jaargang.
VOOR
abonnementsprijs:
BINNENLAND.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Feuilleton.
THEA.
AMEBSFOORTiSCHE COUBANT.
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Eijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Van 1-
-6 regels 0,40 j iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignottcn naar plaatsruimte.
De Staats-Ct. bevat hel kon. besluit
van 9 Sept., betreffende de opening der
gewone vergadering van de Staten-gene-
raal. De opening zal, zooals nu officieel
blijkt, geschieden door eene kon. com
missie, waartoe zijn aangewezen de mi
nisters, hoofden van ministeriëele depar
tementen.
Na afloop der plechtigheid van de
opening der Staten-Generaal, op 20 dezer,
zal de Tweede Kamer te 3 uren des
namiddags bijeenkomen.
De verkiezing van een lid der
Tweede Kamer, in plaats van den over
leden heer Wybenga, in het hoofdkies
district Sneek, is bepaald op Dinsdag 5
October en de eventueele herstemming
op 19 October.
Z. D. H. de Groothertog van Saksen
bracht gisternamiddag te 3 uren, met
HD. dochter, Prinses Elisabeth, een be
zoek aan de kinderspeeltuin aan den laan
van Meerdervoort te 's Hage. De vor
stelijke personen waren vergezeld door
baren D'Yvoy van Mijdrecht en een hof
dame. Zij werden ontvangen door heeren
commissarissen met den directeur en
zijn assistent. Dr. Steyn Parvé richtte
een woord van welkpm en van erkente
lijkheid tot de hooge bezoekers. Mej.
Nelly Helms, het dochtertje van den
assistent des directeurs, bood aan de
Prinses een bouquet aan. De tuin was
zooveel mogelijk voor de goede ontvangst
van de vorstelijke personen ingericht;
het chalet was met bloemen getooid en
naast de Nederlandsche en Oranjevlaggen
prijkte ook die van het ^groothertogdom.
Hunne hoogheden bezichtigden alles met
de grootste belangstelling, deden zich
van alle bijzonderheden op de hoogte
stellen en loonden zich zeer ingenomen
met de geheele inrichting van den
uSaksen-Weimar-tuin", voor welks bestaan
aan de Groothertogin, Prinses Sophie
der Nederlanden, zooveel is te danken.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft
den socialist Anth. Joseph Belderok, we
gens het aanplakken van biljetten belee-
digend voor den koning, op grond van
art. 113 nieuwe Wetb. van Strafrecht,
Roman van KARL HEIGEL.
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
één jaar en de kosten van het geding.
Evenwel wordt deze straf verminderd
met den tijd, dien de veroordeelde reeds
preventief gevangen zat (twee maanden)
en wordt hij wegens zijn wankelende
gezondheid voorloopig op vrije voeten
gesteld.
Domela Nieuwenhuis kreeg Vrijdag
in zijne woning een bezoek van een deur
waarder.
Deze beambte kwam den leider der
socialisten bij gerechtelijke acte beteeke-
nen, anders gezegd aanzeggen, een be
sluit van Z. M. den Koning der Belgen,
om Domela Nieuwenhuis te straffen vol
gens de wetten van België, indien hij
zich in dat land mocht vertoonen.
De straf op overtreding van het ver
bod, is minstens 14 dagen, hoogstens 6
maanden gevangenisstraf. Na afloop van
de gevangenisstraf wordt men dan over
de grenzen gebracht.
Over de Duitsche grenzen kan Nieu
wenhuis ook niet, zoodat het uitwijken
voor hem al bijzonder bezwarend wordt.
Naar De Tijd verneemt, is het
Zouaven-feest uitgesteld wegens eene
buitenlandsche reis, door generaal De
Charette te ondernemen.
Voorts deelt men mede, dat de heer
Looijmans, te Oosterhout, het eere-pre-
sidium heeft aanvaard, hem, als de oudste
officier der Nederlandsche pauselijke Zoua-
ven door de Zouaven van Amsterdam over
hunne afdeeling aangeboden.
In de vergadering van Christelijke
onderwijzers, welke Zaterdag te Leeuwar
den is gehouden, heeft de Heer W. C.
van Munster, hoofd der Chr. Nat. School
aldaar, en aan het hoofd staande van
eene normaalklasse tot opleiding van
onderwijzers, aan zijne collega's mede
gedeeld, dat hij de vier laatste keeren
getrouw de aktenexamens te Leeuwarden
heeft bijgewoond, en dat hij daarbij de
ondervinding heeft opgedaan, dat die
examens met de grootste onpartijdigheid
worden afgenomen. Hij waarschuwde
alzoo de aanwezigen geen geloof te slaan
aan de geruchten, welke ten nadeele
van de examinatoren worden uitgestrooid
ten opzichte van hunne onpartijdigheid.
Op het eiland Texel vreest men
3)
Somwijlen opent zich hier of daar
een vuurspuwende afgrond evenals de
kaken van een in 't donker loerend helle
monsters, of een spiegat in het metsel
werk laat een wild ziedende zee van vuur
kijken. Overal ziet men bedrijvige ge
stalten, die nu eens in 't volle licht dat
de gloed afwerpt optreden, dan weer in
het donker verdwijnen, die naar de door
hen afgeworpen schaduw reuzen, doch
in vergelijking met de machines, aam
beelden en stoomhamers waarmee zij
bezig zijn, dwergen gelijken, 'tls een
onophoudelijk gebrul en gedonder, en
gesteun en gesis, waar tusschen men het
schelle fluitje van de stoompijp hoort,
't Is een stormwind, die daar heerscht,
doch een die op 't eene oogenblik ver
stikkend heet, het andere ijskoud is.
Maar ook zijn er in die gebouwen luiken
en galerijen, waardoor u een blik op het
landschap wordt vergund. Welk een con
trast! Hier de oven van een vulkaan en
daar de als een zilveren schaal glinste
rende watervlakte van het meer onder
den met sterren bezaaiden hemel, onder
het zwijgende bosch.
Met moeite scheidde Waldemar van
het trotsche tooneel en nog zwaarder
viel hem de scheiding van Jönsson, die
hem slechts tot aan de boot kon uitge
leide doen. Zij hadden een hartelijke,
innige vriendschap gesloten, hoewel zij,
beiden waren zij drie en twintig jaar
oud, in hun uiterlijk zoowel als in
hun karakter er. levensrichting zoo wei
nig mogelijk op elkander geleken. Swam
stak wel een hoofd boven de slanke, sier
lijke figuur van Waldemar uit en had
iets strams in zijn houding, zonder daar
om toch stijf te zijn, terwijl hij, nimmer
overhaast in zijn bewegingen, iemand
met heldere open blikken aankeek en
nimmer droomerig maar steeds welge
moed en opgeruimd was.
Reeds stond jWaldemar in de boot,
doch nogmaals reikten zij elkander de
hand.
ïEn vergeet vooral niet je zuster mijn
groet over te brengen," zei Swan.
ïStellig niet, en Thea zal wat trotsch
zijn als ze hoort, dat haar photographie,
op de werktafel van den geniaalsten van
al de ingenieurs van geheel Zweden
staat."
Swan steeg het bloed naar de wangen
thans algemeen, dat het vermiste vaar
tuig van schipper P. Eelman, de blazer
schuit T X 84, met de beide opvaren
den is vergaan. Eenige voorwerpen,
waaronder de helmstok, zijn gevonden.
De schipper, een oppassend man, laat
eene vrouw met drie kinderen, en de
knecht, ook een man van onbesproken
gedrag, eene vrouw met vijf kinderen in
zeer behoeftige omstandigheden achter.
De vier kolossale blokken graniet
voor het standbeeld van Hugo de Groot,
te Delft op te richten, die met schuiten
van Rotterdam naar eerstgenoemde plaats
waren vervoerd, zijn ontscheept. Als men
weet, dat twee dezer blokken 6000 en
8000 kilo wegen en de beide overige elk
een gewicht hebben van 3000 kilo, dan
kan men zich eenigermate voorstellen
welke krachtige werktuigen noodig wa
ren, zoowel voor het ontschepen als voor
het vervoer dier wichtige stukken. Bij de
losplaats, die natuurlijk zoo dicht moge
lijk bij de standplaats van het monument
zich bevond, was een bok van genoeg
zame sterkte opgericht, terwijl daaraan
een voor deze gelegenheid expresselijk
uit Engeland ontboden Weston-takel van
10,000 kilo was verbonden. Hiermede
werden de blokken eén voor één gelost,
op den wal gebracht en op een rol wagen
geplaatst, die door middel van een takel
en kaapstander naar de plaats van be
stemming werd getrokken.
Het beeld, dat een gewicht van onge
veer 2300 kilo heeft, wordt Maandag te
Delft verwacht; met het plaatsen daar
van op het voetstuk, waarop het los
komt te staan, met het gezicht naar het
raadhuis gewend, hoopt men dan Woens
dag gereed te zijn. Aan de vier hoeken
van het voetstuk zullen, op eenigen af
stand, gaslantarens geplaatst worden. Of
het monument door een ijzeren hekwerk
afgesloten, dan wel slechts door een ket
ting op paaltjes omgeven zal worden, is
nog niet beslist.
Naar de Ingenieur uit goede bron
verneemt, zijn met 1 September jl. de
Celubra-werken ten behoeve van de door
graving van de landengte van Panama,
welke door de Hollandsche aannemers
J. C. van Hattum Co. waren aange
nomen, ter voortzetting overgedragen aan
de Fransche compagnie. Dientengevolge
zal het daarbij werkzaam zijnde Hol
landsche personeel dezer dagen de te
rugreis aanvaarden.
Omtrent den heer Wybenga, te
Harlingen overleden, wordt gemeld, dat
hij des morgens te half negen nog een
bezoek bij zijn schoonzoon had gebracht.
Even over 10 uur vond men hem in zijn
slaapkamer op den vloer leggen; het le
ven was toen reeds getieel geweken.
De IV. Deventer Ct., van Zaterdag
meldt: Heden herdenkt de HoogEdel
Gestr. Heer Generaal-Majoor Von Wran-
gel auf hindenburg, president van het
Hoog Militair Gerechtshof te Utrecht en
Voorzitter van den Ned. Militairen Bond,
den dag, waarop hij voor 50 jaar als
officier in effectieven dienst trad.
Naar men weet, is vooral op het ge
bied der militairen tehuizen deze Gene
raal ten behoeve van den soldaat krach
tig werkzaam. Blijve hij in 't belang van
den soldaat nog lang gespaard en ge
zegend.
Om de haven- en sluiswerken te
IJmuiden meer aan de eischen der groote
scheepvaart op het Noordzeekanaal te
doen beantwoorden, heeft de legeering
aan de Staten-Generaal onteigening aan
gevraagd van eigendommen in Velzen,
noodig voor den bouw eener schutsluis
ten noordoosten van de Noordzeesluizen,
met verbindingskanalen met de Noordzee
en de buiten-kanalen, en voor den aan
leg eener visschershaven bezuiden het
buitenkant, met een steiger voor de los
sing van visch, en terrein voor spoorweg
verbinding.
De kosten worden geraamd op f4,247,000
als maximum.
In een telegram uit Kampen, on
derteekend door de heeren L'Hoste, Julhes
en den luit. ter zee L. N. De Bruyne,
die Zaterdag namiddag te 4'/« uur met
de ballons Eclaireur en Méteore uit den
tuin van den Parkschouwburg te Am-
I sterdam opstegen, wordt gemeld, dat zij
j des avonds te TA uur op het Kamper-
j eiland zijn nedergekomen. De grootste
hoogte welke zij bereikten is 2400 meter.
Beide ballons vielen te gelijkertijd neder
j op 600 meter afstand van elkander.
De aankondiging van kapt. Julhes
had Zondag duizenden menschen naar
de oevers van den Amstel gelokt, alsmede
op den Ringdijk, en vooral in den tuin
van Café Maas, alwaar de opstijging
van den ballon L'Etoile du Nord zou
plaatst hebben. Begunstigd door schoon
weder, steeg kapt. Julhes te ongeveer
4.40 op. Een paar marine-officiers
hadden zich aangemeld, om den tocht
mede te maken, maar trokken zich weder
terug, wijl de heer Julhes, eenig gevaar
vreezende, hun de reis ten stelligste
had ontraden. Het bleek ook, dat er
werkelijk gevaar was. De ballon is, blij
kens een bericht door Julhes te 9.50 van
Lemmer afgezonden, door een windvlaag
uit het Zuidwesten over de Zuiderzee
heengevoerd, dreef te 5 u. 50 rn. boven
Enkhuizen, was toen door sterken
wind genoodzaakt in volle zee af te
dalen, waar de luchtreiziger te 7 uur
nog te rechtertijd werd gevonden en ge
red door den visscher Jan Rinzesvande
Lemmerboot No. 11, die hem te8'/2uur
te Lemmer aanbracht, waar hij een har
telijke ontvangst genoot. De grootste
hoogte, door den ballon bereikt, was
2700 meter.
Naar wij vernemen is kapt. Julhes
voornemens nog deze week een opstijging
bij avond te doen, waarbij hij een be
langwekkende fantastische voorstelling
derikt te geven, volgens een nieuw pyro-
technisch procédé.
Mevrouw Cath. Beersmans zal
Januari a. s. haar 25-jarige tooneelloop-
baan vieren.
Waarschijnlijk zal de gevierde actrice
bij die gelegenheid in eene nieuwe, hare
talenten waardige rol optreden en zoo
wel in ons land als in haar geboorteland
(België) een kunstreis maken.
Als nieuwe bijdrage tot de kennis
van de dwaze manier, waarop in buiten
landsche bladen over Nederland en Ne
derlandsche toestanden wordt gesproken,
diene het volgende bericht, dat in de
Berliner Bórsen Coiiricr van 9 Septem
ber gevonden wordt:
«Dezer dagen vierde de Kroonprinses
Wilhelmina der Nederlanden voor de
zesde maal haar verjaardag. Koningin
Emma had naar aanleiding daarvan door
de dagbladen doen mededeelen, dat ge
durende drie dagen alle kinderen van
gelijken leeftijd als de prinses ten hove
waren genoodigd. Natuurlijk dacht nie
mand er aan den jeugdigen gasten hunne
toen hij aan die romantische idéé werd
herinnerd. Maar zijn vriend had hem zoo
veel goeds en liefs van zijn zuster Thea
verteld, en volgens haar portret was ze
zoo mooi, dat hij koud en ongevoelig
had moeten zijn als hij niet met haar
had gedweept.
ïMaar voeg er dan bij met voorken
nis van haar broer. Houdt ge u nog
te Gothenburg op 1"
»Neen, ik ga rechtstreeks naar huis.
Nogmaalstot weerziens hier of in
Duitschland 1 Och waarom moest je
nu juist heden iets te doen hebben I"
»Voor den eersten keer doet mij zulks
verdriet niet zoozeer om het feest
als wel omdat jij heengaat Wat is het
eiland alleraardigst verlicht 1"
Beiden keken naar het eiland, waar
van de oever thans met guirlandes bont
gekleurde lampions omzoomd was.
»Het effect van de verlichting, dat jij
met de ovens teweeg brengt is mij wel
zoo lief," zei Waldemar.
Zij moesten scheiden. Een laatste
handdruk Adieu 1 Swan keek het
scheepje na tot het aan het eiland
landde en Waldemar wendde geen blik
at van den man, die alleen aan den
Wisborgschen oever was blijven staan.
»'t Is een prachtig mooien jongen 1
God zegene hemdacht de een van
den ander. »Als het hem niet goed
ging, zou er op de wereld geen gerech
tigheid zijn. Wanneer zullen wij
elkander wederzien
II.
Waldemar werd te met ongeduld
gewacht, niet zoozeer omdat hij de zoon
en broer was, als wel omdat hij als een
reddende engel zou optreden. Om deze
woorden duidelijker te maken moeten
we ons naar de woning van juffrouw
Freiberg begeven, die drie verdiepingen
hoog in een kazerneachtig huis in de
schouwburgstraat is gelegen. Al de
kamers drie in getal, waarvan de
grootste, zooals ons bekend is, wordt
verhuurd, maar op dat oogenblik geen
huurder heeft komen op het achter
gedeelte van het huis uit. Maar juist
deze ligging is een voordeel. Want
vlak tegenover den achtergevel van het
huis staat een van de het drukst be
zochte schouwburgen van de met zulke
inrichtingen rijkelijk gezegende groote
stad. Kan er voor een gewezen en voor
een aanstaande actrice een aangenamer
nabuurschap bestaan Wel is waar werd
in dat tempeltje der kunst niet aan een
ernstige maar aan een vrij gedecolleteerde
muse geofferd en gaf men er het ge
heele jaar door operettes en werden
alleen op boete- en treurdagen Duitsche
oorspronkelijke tooneelspelen opgevoerd,
maar reeds het muzikale gedruisch, dat
's avonds tot moeder en dochter over-
klinkt, werkt opwekkend op haar ver
beeldingskracht. Dan zien zij de schitte
rend verlichte stampvolle zaal, het keu
rige tooneel en de bonte schaar, die dit
bevolkt. Hooren de van uit de verte luis
terenden, dat de muziek eensklaps ver
stomt, dan zeggen ze»Ha, nu zingt
Feretti haar drinklied. Zou ze van daag
weer zoo detoneeren als gisteren (Gis
teren hadden de datnes, dank zij diezelfde
Feretti, twee vrijkaartjes gehad). En
welk een massa belangwekkende opmer
kingen kan men den dag vóór, en den
dag na een début maken 1 Thea siddert
van verlangen als zij de eerste soubrette
in haar eenigszins zonderling morgentoilet
met een muziekboek half onder haar
shawl verborgen zoo lui en vadsig mo
gelijk over het plein ziet slenteren, ter
wijl de dames en heeren van het koor,
die voor het portaal in groepen bijeen
stonden, door het schelletje van den
regisseur reeds lang naar binnen werden
geroepen. Het is dien dag voor het eerst
dat die nieuwe operette in haar geheel
zal worden gerepeteerd. Moeder en doch-
