NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
N. 18.
Woensdag 2 Maart 1887.
Zestiende Jaargang.
VOOR
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
F euillet on.
DE WRAAK DER MADONNA.
CUE COURANT.
abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1.i Franco per post door het gelieele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag
advertentien:
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 6 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
De Koningin heeft drie stuks be- j
steld van het borstbeeld van Prinses Wil-
helmina, vervaardigd door den beeldhou
wer T. B. C. Schild, te 's Hage.
In eene te Leeuwarden gehouden
algemeene vergadering, hebben de Frie-
sche afgevaardigden van den Bond voor
Algemeen Stemrecht besloten, om er zich
van af te scheiden en eene provinciale
vereeniging te stichten. Drie bestuurs
leden werden benoemd.
De remonte-commissie heeft in de
gemeente Bellingwolde (Gr.) zeven paar
den voor het leger aangekocht, waaron
der drie uit Friescheloo en drie van den
Hamdijk. Deskundigen verklaren, dat de
aanfok van deze paarden in die provincie
zoo toeneemt, dat binnen een tiental ja
ren Groningen alléén een voldoend aan
tal voor bet leger zal kunnen leveren.
In een vergadering van de afdee-
ling Sneek van Volksonderwijs is na een
gedachtenwisseling over art. 194 der
Grondwet, bij acclamatie de volgende con
clusie aangenomen: »De vergadering, van
oordeel, dat het behoud der openbare
school is een staatsbelang, acht het
wenschelijk, dat de beginselen, neerge
legd in art. 194, blijven gehandhaafd".
Omtrent het vervoer van Multatuli's
lijk naar Gotha, wordt aan de Frankfur
ter Zeitung geschreven, dat de heer Carl
Gevers, commissaris van de Frankforter
Vereeniging voor Lijkverbranding, het
lijk naar Gotha heeft overgebracht. De
afdeeling Nieder-lngelheirn had den heer
Gevers, die reeds voor de 6e tnaal een
lijkverbranding leidde, deze taak opge
dragen. Deze lijkverbr anding wasde402de
in den lijkoven te Gotha.
Voor de in Juli a. s. te Tiel te hou
den Tentoonstelling, bij gelegenheid van
de 43ste Algemeene Vergadering der
Geldersch-Overijselsche Maatschappij van
Landbouw is reeds voor een aanzienlijk
bedrag deelgenomen in het waarborg
fonds, terwijl reeds een aantal medailles
zijn toegezegd, o. a. groote gouden me
dailles door de heerenMr. C. J. Sickesz
te Laren (Geld.), Mr. W. C. Baron van
Pallandt te Neerijnen, Mr. D. J. Baron
Mackay van Ophemert te Bombay, M. S.
J. Graaf van Limburg Stirum te Arnhem,
en kleine gouden medailles door de hee
ren Mr. H. R. van Marle te Deventer,
H. H. G. van Everdingen te Zoelmond
en Mr. P. II. A. Tydeman te Tiel. De
groote gouden medaille heeft eene waarde
van f 100 en de kleine gouden eene
waarde van f 65.
De valsche bulletins!
Naar wij vernemen meent men, en
lang niet zonder grond, op het spoor te
zijn van den schrijver der adressen van
het bulletin, dat op 's Konings verjaar
dag werd verspreid, jalthans tredende
overeenkomst heeft men ontdekt tusschen
de hand dier adressen en het schrift van
iemand uit Rotterdam, dien wij voors
hands niet nader aanduiden.
Het bulletin zelf is ook, zoo als wij
de wenschelijkheid daarvan dan ook uit
spraken, in ons nummer dat Donderdag
middag verscheen, aan enkele drukkers
ter bc-zichtiging gegeven. Tot heden loo-
pen de meeningen dezer vakmannen
uiteen. Een hunner acht het niet onwaar
schijnlijk, dat ook de drukker te Rotter
dam moet gezocht worden. (R. N.)
De bekende windkorenmolen Sans-
Souci, te Nijmegen, over wiens voortbe
staan, gelijk men zich berinneren zal, na
de slechting der vesting tusschen den
eigenaar en die gemeente een kostbaar j
proces werd gevoerd, wordt op 10 Maart
a. s. in veiling gebracht.
Met belangstelling wordt te Nijmegen
tegemoet gezien, in wiens handen deze
molen, met nog slechts twee wieken, zal
overgaan, daar toch de bebouwing van
het daaromheen liggend terrein, en de
verfraaiing van dat stadsgedeelte, van de - Het getal doleerende kerken be-
opruiming van dien molen athankelijk is. draagt thans reeds 30.
Zooals men weet heeft de heer
Louis Regout in een open brief aan de
Enquête-Commissie verschillende getuige
nissen tegen zijn fabriek trachten te
weerleggen. Hierin poogt hij hoofdzake
lijk te wederleggen hetgeen verklaard
werd door den heer Wijnen, uit Maas
tricht, die het meest bedroevende beeld
ophing van de toestanden die in de
grootste nijverheidsondernpming van ons
land voorkwamen.
Thans heeft de heer Wijnen een brief
geschreven aan de Enquête-Commissie,
waarin hij verklaart, dat, al kunnen zijne
getuigenissen in een of ander punt te
scherp gekleurd zijn geweest of in bijzon
derheden onnauwkeurig, zij, wat de hoofd
zaken aangaat juist waren.
Als eene bijzonderheid wordt aan
de Kamper Cf. cemeld, dat bij de laatst
opgekomen volontairs bij het instructie-
bataillon zich er één bevindt, die eene
lengte heeft van 1.914 meter.
De heeren Blijdenstein te Enschedé,
wier fabriek dezer dagen afbrandde heb
ben aan hunne arbeiders verzocht, opgave
te doen van hetgeen zij bij den brand
moesten achterlaten. De waarde van die
zaken zal hen worden uitgekeerd.
De eerste der nieuwe dagbooten
van de stoomvaartmaatschappij Zeeland,
de Duilschland, zal Woensdag a. s.
haren proeftocht maken en wanneer
deze goed uitvalt, dadelijk naar Vlissin-
gen vertrekken, zoodat zij tegen Zaterdag
of Zondag a. s. aldaar verwacht kan
worden. De equipage, onder bevel van
den len officier Lucas, vertrok Zondag
avond, via Londen, naar Glasgow. (AL C.
De liberale Vrouwenbond, die1
onlangs in Engeland onder voorzitterschap
van Gladstone's gemalin is gesticht, heeft
een zitting gehouden, waarin een reso
lutie is aangenomen, waarbij de oprich
ting van een liberale vrouwen-vereeniging
in alle kiesdistricten wordt aanbevolen.
De paardenarts 3e kl. P. C. Muij-
zert, van bet 2e regiment veld-artillerie,
is overgeplaatst bij bet remonte-depot te
Milligen.
Naar de Amst. Cl. verneemt wordt
naar de ongeregeldheden te Amsterdam,
van de vorige week, naast het justitieel on
derzoek, een uitgebreid administratief
onderzoek ingesteld.
Naar men verneemt, bestaat uit
de stoomvaart-maatschappij Nederland
het voornemen, met 1 April a. s. den
bestaanden 10-daagschen maildienst naar
Oost-Indië te veranderen in een 14-daag-
schen maildienst. R. C. Nt.
Een colporteur van Recht voor Al
len werd Zaterdagavond in de Hoogstraat
te Rotterdam door een aantal personen
op de vlucht gejaagd. Terwijl deze bee-
nen maakte, kreeg het publiek een col
lega van hem in 'toog, die nu achterna
gezeten en op den Visscliersdijk staande
gehouden werd. Men dwong hem te roe
pen: «Leve de Koning! Oranje boven I"
waaraan hij, na lang aarzelen voldeed.
Toen ging er een gejuich onder de me
nigte op. Dadelijk daarop werd er een
derde colporteur opgemerkt, en nu werd
ook deze opgejaagd, de Beurssteeg door
en de Blaak over, totdat hij in eene
herberg in de Wijnstraat vluchtte. Daar
hield de menigte stand en riep onophou
delijk: «gooi den socialist er uit!" De
herbergier opende de deur en gaf de
verzekering dat de socialist aan den
achterkant zijn huis had verlaten. De
menigte, daarmede niet tevreden, bleef
nog eenigen tijd voor het huis staan zin
gen, maar trok ten slotte af naar de
Hoogstraat onder het zingen van het
bekende Amsterdamsche liedje: »Hop.
hop, hop," enz.
Te Leiden trok Zaterdagavond een
troep van twee a driehonderd jongens
met een oranjevlag zingende langs de
Heerengracht naar de Zandstraat, waar
ze van de tapperij van Tegelaar, den
voorzitter der hier bestaande afdeeling
van den Sociaal-Democratischen Bond,
de glasruiten verbrijzelden.
Ook bij eenige ar.dere socialisten
werden de ruiten ingeslagen. De commis
saris van politie kwam echter spoedig
met een paar inspecteurs en eenige
agenten aanrukken, ten einde Tegelaar
voor verdere gewelddadigheden te bevei
ligen. De bende trok hierop af.
Naar men ons nader meldt was de
optocht van den troep straatjongens
georganiseerd op het Levendaal voor
een tapperij, waar de socialisten een
i vergadering hadden gehouden. Men heeft
I in de tapperij geen glasruit heel gelaten.
Daarop drong een deel der bende naar
binnen en hield er danig huis. Het por-
tret van Domela Nieuwenhuis werd van
den wand gehaald en aan een stok door
de stad gedragen.
1 Op de Heerengracht en in de Jan
Vossesteeg werden bij twee tappers,
beiden bestuurders van den socialisten-
bond, de glasruiten verbrijzeld.
De steeds aangroeiende bende keerde
onder het zingen van het «Wien Neèr-
lands bloed" naar Tegelaai terug en
zette daar het vernielingswerk voort.
De woning van Tegelaar en die van
den Tapper op het Levendaal geven bij
het aanschouwen den indruk, dat er een
felle binnenbrand heeft plaats gehad.
Omstreeks twee uur in den nacht was
het tumult geëindigd.
De politie zette verschillende straten
af en trachtte zooveel mogelijk de volks
menigte uiteen te drijven.
Een deel van het garnizoen is in de
kazerne geconsigneerd.
Een artillerist is van den Haag
naar Hellevoetsluis overgeplaatst als ver
dacht van het verspreiden van socialisti
sche geschriften.
Naar men verneemt, vorderen som
mige grondeigenaren te Enschedé, wier
landerijen moeten worden aangekocht voor
de spoorweglijn EnschedéOldenzaal,
groote sommen gelds. De aansluiting zal
daardoor zeker nog eenige vertraging
ondervinden.
In het Engelsche Lagerhuis deelde
de minister Smith mede, dat de Koningin,
bij gelegenheid van haar50-jarig regeerings-
feest, den 21 Juni a. s., voornemens is
eene dankzegging in Westininster-abdij
bij te wonen, en wenscht dat de dag
algemeen plechtig gevierd worde.
Zondagmiddag heeft te Londen de
groote socialisten-manifestatie plaatsgehad
in de St.-Paul's kathedraal. Uit verschil
lende wijken der stad kwamen zij met
hunne banieren in de kerk en woonden
den dienst bij, maakten veel lawaai en
spraken hard op tot hun leiders. Wanorde
lijkheden hadden niet plaats een sterke
politiemacht was in en om de kerk
aanwezig.
Na afloop der godsdienstoefening zijn
de socialisten naar Trafalgar-square ge
trokken, onder het zingen der Marseillaise.
Zij werden daar aangesproken door zeke
ren Boosman, die hen dwong te roepen:
«Leve de socialistische revolutie 1"
De policie, daar slechts ir. kleinen
getale aanwezig, werd aangevallen, doch
joeg, na versterking te hebben gekregen,
EENE SCHETS
uit het ITALIAANSCHE VOLKSLEVEN.
Vrij gevolgd naar het Italiaansch.
2) Het antwoord der moeder luidde echter
altijd even gestreng »Neen en Tonio
moest als een gevangene tehuis blijven.
Op deze wijs verliep een aantal jaren.
Tonio was nu achttien jaar geworden.
Op zijn geboortedag bracht zijne moeder
hem in den vroegen morgen op de plek
waar veertien jaren geleden het lijk van
Caspare had gelegen, voor het madonna
beeld, dat in de groote kamer hing, en
stak de lamp aan voor het heiligdom.
«Mijn Tonio," zeide zij op teederen
toon, »thans wil ik voor u biechten als
voor een pater uit het klooster. Toen de
mannen uw dooden vader eens binnen
brachten zat ik een geheelen dag en
nacht naast het lijk. In hart en hoofd
had ik slechts een gevoel slechts eene
gedachte «Wraak aan den moordenaar
van mijn Gaspare I" Ik martelde mijn
geest af om iets te verzinnen waardoor
ik den herbergier Bartoloals met helsche
pijn kon nadeel berokkenen of ver
nietigen. Toen kwam de morgen en dus
ook de tijd om den eed der Vendetta te
doen. Voor ik mijne vingers in de bloe
dige wonde uws vaders doopte, zag ik
nog eenmaal op naar de Madonna. Het
scheen mij toe dat de allerheiligste
Vrouwe treurig het hoofd boog en er
op haar gelaat een toornige uitdrukking
lag. Ik was bang voor het beeld en nam
om niet alleen te bidden u in mijne
armen. Toen ge met uw hoofdje tegen
mijne borst leundet en mij aanzaagt met
uwe groote onschuldige oogen, rezen er
andere gedachten bij mij op. Ik dacht:
Tonio, mijn laatste geluk op deze wereld,
zal in gemeenschap met de ruwe dorpe
lingen opgroeien de nabestaanden zullen
hem, als hij groot geworden is, overreden
datzelfde te worden wat zijn arme vader
geweest is, een nladro", een straat-
roover en op een goeden morgen ligt
uw Tonio vermoord voor uw voeten."
Toen riep eene stem in mijn bin
nenste, en dat heeft mij de Heilige
Madonna toegefluisterd, »Uw Tonio moet
priester worden. Dat behoedt hem voor
zonde en verderf!" Toen ik tot het beeld
opzag, zag de Genadevolle weder vrien
delijk op mij neer, alle strengheid en
droefenis waren van haar gelaat ver
dwenen. Nu bad ik tot haar. Allerheiligste
vrouwe. Ik wil uit liefde tot u en tot
uwen gekruisten zoon, Bartolo vergeven,
hem niet vloeken, bescherm dan mijn
kind en laat het goed en vroom worden.
Ik heb u toen, mijn Tonio, in plaats van
de Vendetta te zweren, aan den Hemel
als priester beloofd. Ik voedde u daarom
in strenge tucht op. Morgen breng ik u
naar Perrugia waar ge door de voor
spraak van onzen pastoor in het seminarie
voor priesters zult worden opgenomen.
i Tonio had liever een ander beroep ge
kozen, hij wilde een vrij man worden
even als zijn vader was geweest doch
de lieve oogen zijner moeder die hem
smeekend aanzagen en haar onweerslaan-
bare bede «Tonio, wordt priester 1"
maakten dat hij niet tegen kon streven
en schikte naar het verlangen van vrouw
Cecha.
i Hij pakte zijn bundeltje en trok naar
de Bisschopsstad Perugia, doch het leven
tusschen de grafstille muren van het Semi
narie behaagde den knaap uit het gebergte
volstrekt niets.
Tonio geleek op eene Woudbloem die
uit den mosgrond van de zonnige Alpen
was getrokken en in een kelder over
geplant. Heimwee naar het dorp waar
hij werd geboren verteerde zijne ziel.
naar frissche lucht eeuwigen zonneschijn
haakte zijn gemoed, een kwijnende
ziekte begon als een giftigen worm aan
zijne levenssappen te knagen.
Vier jaren later, in welk tijdsverloop
de jonge seminarist meer en ineer ver
welkte, werd hij tot priester gewijd. Nu
moest hij naar buiten om zieleherder te
zijn. De doctor had gezegd «Tonio ^arpi
is ziek hij kan alleen in zijn eigen bergen
meer gezond worden en de bisschop
wilde hem naar Gesena zenden, want de
pastoor daar was oud en had om een
hulpprediker gevraagd.
Tonio reisde dus weder naar zijne
bergen en werd in de pastorie te Gesena
opgenomen. Hij kreeg een dakkamertje,
welks vloer met gebroken tegels was
bedekt tot woonvertrek. Het huisraad
van zijne kluis bestond uit een eenvoudige
krib, waarin een stroozak met kussen
lag, een stoel, een tafel en een houten
kast. Aan den muur hing een groot kruis
beeld. Behalve in den biechtstoel of aan
het ziekbed verkeeide Tonio met niemand,
behalve dat hij nu en dan zijn moeder
bezocht, die in haar kind, wiens slanke
gedaante in het priestergewaad was ge-
i huid, een heilige zag. Zijne familieleden
1 gingen voor hem uit den weg, zij zouden
hem alleen in hunne hutten roepen bij
uiterste noodzakelijkheid, als zij den
laalsten zegen des priesters- be-hoelden
om rustig te kunnen sterven.
Een onweer heeft in den zwoelen
zomernacht gewoed, de donder rolt nog
met tallooze echos langs de rotswanden,
de bliksemstralen schitteren nog door de
bleeke morgen schemering en de wind
verstrooit den laalsten regensluier.
In het dorp Gesena heerscht nog nach
telijke duisternis; terwijl in het Oosten
de eerste stialen der morgenzon verschij
nen en de rotstoppen met een gloed van
purper licht overtrekken. Geen geluid
treft het oor dan het kraken der lakken
of het ruischen van de bladeren der
door den wind bewogen boomen.
Duai schijnt eensklaps een luchlstraal
in Gesena, een luodgloeiend oog m-i.ij.i
tegen bet bochtig pad op te zw.v. i
Helder en in de veile huur jaar -li m
er eene schel, twee mannen klimmen
tegen den berg en de rotshelling op. De
grijsaard, die het eerst voortstapt, draagt
eene lantaarn, weikei wanden van rood
glas zijn, bij -hnguit nu n .1
schel Atlilei hein volgt in pi n:.-1
wa_d mei bet witie kuoikhed u. vu mis
van het dorp, Tonio. Hij buu.lt den ge-
wijden bekei, waarin liet «li- haam des
Heeren" is, he.lekl
e. g iud res iki i i
Hei is zijn ;cersle UuzoeK aan een ster-
veifde.