nieuwe
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
Tenloekt en Verstooten.
N. 46.
Woensdag 8 Juni 1887.
Zestiende Jaargang.
VOOR
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
boot mmw&T
TERUGGEROEPEN
BINNENLAND.
F euiilet on.
AMERSFODRTSCHE C0ÜH4NT.
Per 3 maanden 1.Franco per p09t door het gehecle Itijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent;
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote lettors en vignetten naar plaatsruimte.
Enkele directiën van groote bladen,
stellen nu en dan hunne abonnenten
in de gelegenheid, tegen uiterst lagen
prijs, een of ander nuttig boekwerk
te verkrijgen. Voor bladen van min
der kolossale oplagen, valt het moeie-
lijk met even goed succes dergelijke
aanbiedingen te doen. Niettemin wil
len wij, in het belang onzer Courant,
ondernemen wat wij kunnen, zij het
dan ook met eenige opoffering onzer
zijds. Wij bieden onzen lezers daarom
aan, het beroemde werk van
voor den geringen prijs van
"Veertig- Centen.
In dit nummer is een advertentie
met B OIV geplaatst. Elk onzer
abonné's binnen de stad heeft het
recht die te teekenen en aan ons
bureau met bijvoeging van 40 centen
in te zenden. Buiten de stad tegen
inzending van een postwissel groot
55 centen. Het boek wordt 15 Juni a.s.
aan alle inteekenaren franco afgele
verd. Ook voor hen, die zich met
1 Juli op ons blad willen abonneeren,
is deze premie verkrijgbaar.
Deze week werd door de Tweede
Kamer der Staten-Generaal een gewich
tig besluit genomen.
Art. 194 verdwijnt uit de Grondwet.
Het volgende voorschrift (een voorstel
van Schaepman, gewijzigd door amen
dementen van de heeren Greeve en Vos
de Wael) treedt er voor in de plaats:
«Het onderwijs is een voorwerp van
de aanhoudende zorg der regeering.
«Het geven van onderwijs is vrij.
«Het toezicht van de Overheid op het
onderwijs in het algemeen, de inrichting
van het openbaar onderwijs en, voor
zoover het lager en middelbaar onder
wijs betreft, de aan den onderwijzer te
stellen eischen van bekwaamheid en ze
delijkheid, worden door de wet geregeld.
«De Koning doet van den staat der
hooge-, middelbare- en lagere scholen
jaarlijks een uitvoerig verslag aan de
Staten-Generaal geven."
Een Reuter-telegram uit Parijs
meldt, dat de Fransche Minister van
Koophandel en Nijverheid aan de Fran
sche handelaren en industriëelen gevraagd
heeft hunne medewerking te verleenen
aan de Tentoonstelling voor Voedings
middelen te Amsterdam. Eene voorbe
reidende Commissie is te Parijs bijeen
gekomen, onder voorzitterschap van den
Heer Charles Drevet.
Naar wij vernemen, is de konink
lijke commissie, belast met het onder
zoek naar de mogelijkheid van den aan
leg van een haven te Scheveningen,
daarmede in zoover gereed, dat de ver
schillende afdeelingen hare taak hebben
volbracht, zoodat de secretaris zich thans
bezig houdt met het opmaken van het
eindrapport.
Zijn wij wel ingelicht, dan zou het
onderzoek geleerd hebben, dat de aanleg
van zulk eene haven voor particuliere
rekening hoogst bezwaarlijk is, daar zelfs
zonder inbegrip der kosten voor de de
fensie-werken en de renten van het ka
pitaal, de uitgaven de inkomsten verre
zouden overtreffen.
Zoodra het rapport gereed zal zijn, zal
de commissie bijeengeroepen worden, om
de conclusiën vast te stellen en tot eene
beslissing te komen, of op andere wijze
de zaak tot stand is te brengen.
(Amst. Ct
Naar de N. R. Ct. verneemt, is de
heer van Pallandt, lid der Tweede Kamer
voor Tiel, en thans buitenslands, voor
nemens, zich bij de eerstvolgende ver
kiezingen niet meer herkiesbaar te stellen.
Naar wij vernemen, heeft Z, M. de
Koning verschillende autoriteiten te Pyr-
mont met de orde van den Eiken
kroon begiftigd. (Vad.)
De Minister van Oorlog brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat tegen
•19 Juli weder pupillen op de Pupillen
school te Nieuwersluis zullen worden ge
plaatst.
«Professor Pekelharing en zijn
assistent dr. Winkler keeren in het begin
van Mei naar Batavia terug, wijl dan
hun onderzoek der beri-beri te Atjeh is
afgeloopen.
Te Batavia zal het onderzoek worden
voortgezet." (Locomotief.)
De centrale r. k. kiesvereeniging
«Recht voor allen" te'Deventer heeft met
algemeene stemmen tot candidaat voor
de tweede kamer gekozen rnr. R. J.
graaf Schimmelpennink van Nijenhuis,
oud-lid voor 's Gravenhage.
De president der afdeeling 's Hage
van den Sociaal-democratischen bond in
Nederland, H. F. Baije, die den 25. April
jl. door de rechtbank te 's Gravenhage
bij verstek was veroordeeld tot 4 maan
den gevangenisstraf, wegens een laster
lijk artikel in Recht voor Allen, waarbij
aan agenten van politie was ten laste
gelegd dat zij bij het uiteendrijven eener
rustverstorende volksmenigte stomdron
ken waren geweest (welke aantijging
van allen grond ontbloot is gebleken)
heeft gebruik gemaakt van het recht,
een bij verstek veroordeelde gewaarborgd,
om verzet tegen zijn vonnis aan te tee
kenen.
Dientengevolge werd Maandag de zaak,
die genoegzaam bekend is, opnieuw be
handeld. De beklaagde was ditmaal ver
schenen, en droeg zelf zijne verdediging
voor. Het O. M. volhardde bij zijn eisch
van 4 maanden gevangenisstraf.
Uit Wageningen schrijft men:
«Door den gevallen regen der laatste
dagen heeft de rogge, welke zoo prachtig
te veld stond, zich op een aantal akkers
gelegerd, waardoor groote schade is ver
oorzaakt, vooral omdat ze tot heden niet
heeft gebloeid.
Ook in de omstreken en op verschil
lende plaatsen van de Veluwe is zulks
het geval en men vreest dat de halmen
niet weer overeind zullen komen."
Aan den commissaris van politie
te Wageningen is het gelukt den dader
op te sporen van het veroorzaken van een
déraillement van den tram op de lijn
WageningenEde, op den tweeden Pink
sterdag. Het is een knaapje van'10 jaren,
wonende onder Bennekom hij heeft be
kend een steen tusschen de wissels te
hebben gelegd en daarna te hebben af
gewacht, wat er het gevolg van zou zijn.
Een ingezetene van Utrecht wist
dezer dagen een aardige duit te verdienen
door een kleinen toegangsprijs te stellen
voor zijne achterwoning, van waar men
het gezicht had op een krankzinnige,
die uit het gesticht ontsnapt was en
boven op een dak zat.
Dat de liefde, ook in een schoone
landelijke omgeving, niet altijd bestendig
van duur is, bleek jl. Zaterdag te Baarn,
waar op de secretarie vier aanvragen
om echtscheiding te gelijk inkwamen.
De eerste aardbeziën zijn van
Aalsmeer verzonden naar Arasterdam.
Het Valterveen begint door de veen-
vergraving allengs een geheel ander beeld
te vertoonen dan voorheen. Op de plek
ken waar in vroeger jaren de Valter
boeren hun zware vee weidden, wordt
thans met schop en houweel de turf en
baggel aan den bodem ontgraven, totdat
de alzoo verkregen «dallen", klaarge
maakt, weer als land in gebruik genomen
kunnen worden, Die omzetting van veen-
weiden in gewone weiden en landbouw
gronden is tevens zeer productief, zonder
de winsten die het veen opleverde te
rekenen. Zoo werden uit een perceel
land, waarin vroeger 4 beesten weidden,
in een jaar 40 voer haver en in een
anderen zomer 600 HL. aardappelen
gehaald.
Het openingsfeest van het Kurhaus
te Scheveningen zal naar de N. R. Ct.
meldt den 18n Juni gehouden worden.
In den Bosch heeft men weder last
van het water. Men is reeds begonnen
met het opwerpen van noodkaden langs
de rivier de Aa, ter voorkoming van
overstroomingen van weilanden, waarin
een aantal runderen is ingeschaard.
I Uit Roermond wordt geschreven:
«Weilanden en alles staan blank onder
water, vele steenovens zijn ingestort;
o. a. aan de Maas te Linne viel een
brandende steenoven in, die 26,000 stee-
nen moest leveren. Wanneer het water
weg is, staat het steenwerken toch nog
6 weken stil, eer de grond weer de
noodige vastheid heeft."
In een goederenwagen, die dage
lijks dienst doet bij de personentreinen
van de lijn Lage-Zwaluwe —Moerdijk,
hebben twee zwaluwen hun nest gebouwd.
Gedurenden den rit vliegen zij in en uit
of vertoonen zich op hun nest, terwijl
de beambten zich in den wagen be
vinden.
De werkzaamheden aan den lokaal
spoorweg HoornMedemblik vorderen
goed; te Hoorn zal weldra een aanvang
worden gemaakt met het leggen der
rails; de tusschengelegen stations wor
den nette gebouwen, waarvan de inrich
ting vooral doelmatig is. Te Benning-
broek wordt thans het terrein om het
station opgehoogd. Een en ander verle
vendigt de stille streken.
Aangaande de redding van twee
onzer landgenooten, de Heer M. en
echtgenoote, die bij den brand van do
Opéra Comique te Parijs tegenwoordig
waren, verneemt men de volgende bijzon
derheden.
De Heer en mevrouw M. hadden
plaatsgenomen in de loges d'avant scène
en waren alzoo tamelijk ver van den
uitgang verwijderd. Toen de brand be
gon, hadden zij tegenwoordigheid van
geest genoeg om zich niet terstond in
bet gedrang te begeven en voorloopig
op hunne plaatsen te blijven. Weldra
echter werd de rook in hunne nabijheid
zóó hevig, dat aan langer blijven niet
meer te denken was. Daar de gewone
uitgangen op dat oogenblik geheel ver
stopt waren, beproefden zij een anderen
uitweg te zoeken.
In de hun volkomen onbekende gangen
van het gebouw in het duister rondtas
tend, kwamen zij bij een raam, hetwelk
zij niet zonder moeite wisten in te slaan
en daardoor toegang tot een balconnetje,
dat op eene zijstraat uitkwam. Ook hier
waren zij zoodanig door rookwolken
18) Zij droegen eene die der Fransche
zouaven gelijkende uniform en een groot
wit kruis op de borst.
Zendelingen, spionnen en boden door
kruisten in alle richtingen het land en
werden schitterend betaald. Menige schurk,
die een afdeeling Polen voor groot loon
op slechts hem bekende wegen voerde,
verried ze weder voor een paar roebels
aan de Russische soldaten. Als helers,
boodschappers en onderhandelaars speel
den bijzonder de in de Poolsche wilder
nis levende joden een groote rol, en
menigeen heeft zijn tegenwoordigen
rijkdom aan den toenmaligen Poolschen
opstand te danken. Ook de reis van
Baruch Levi en Aron Teweles had geen
ander oogmerk dan te onderzoeken bij
welke partij zij zich zouden houden en
welke zij hunne diensten als geldbezor-
gers durfden aanbieden.
De lezer weet echter nu, na het gesprek
in de dorpsherberg, ongeveer welke resul
taten beiden op deze reis erlangden.
Den volgenden dag, na de gelukte
vlucht van Dewbinsky, verschenen twee
kozakken in het kasteel Wollnake en
verlangden van den vorst Felotiskoff de
uitlevering van den tuiniersknecht, die
hun op last van Seniawitsch het bericht
van Dewbinsky voorgenomen ontvluch
ting in een brandewijntapperij gegeven
had.
De vorst liet den knecht roepen, die
bekende op wiens last hij gehandeld had
meer wist hij niet te zeggen.
Maar vermits de kozakken geloofden
dat hij misschien zelf Dewbinsky ge
waarschuwd had, namen zij hem mede
en voerden hem naar Dubrovica tot hun
kommandant,
Gelukkig voor Seniawitsch was hij
toevallig niet tegenwoordig, anders zou
hem zeker hetzelfde lot getroffen hebben.
Hij bevond zich gedurende die gebeur
tenissen in Baruch's huis en onderhield
zich met Sara. Het arme meisje luis
terde met kloppend hart naar zijne
vleierijen en teederheden. Haar goed
hartige tante verliet nu en dan de kamer
om iets te verrichten.
Maar Sara's geluk was niet ongestoord,
de gedachte aan haar vader en haar
bruidegom, dien hij haar wilde opdringen,
deed haar voor de toekomst beven, Zij
had er nog niet toe kunnen overgaan,
den graaf Aron's aanzoek mede te deelen.
Met beklemd hart en ongerust gelaat zat
zij daar en in hare donkere oogen zwom
een traan.
«Dierbaarste Sara, waarom plotseling
zoo ernstig en neerslachtig fluisterde
Seniawitsch.
«Wijl onze liefde vervloekt is. Wijl
tusschen ons beiden eene vreeselijke kloof
ligtgij zijt graaf en christen
«GraafI" zei glimlachend Seniawitsch,
«welnu, ik ben meerderjarig en mees
ter over mijne daden. En christen zegt
ge hij sloeg zijn arm om haar taille
en fluisterde haar met vleiende stem in
het oor«Dan wordt gij christin."
Met een kreet van ontzetting rukte
zij zich van hem los een tranenstroom
scheen haar benauwde borst lucht te
willen geven. De graaf trad op baar toe
en boog zich over haar.
«Zijt ge boos op mij, dierbare geliefde?"
fluisterde hij met de teederste stem des
verleiders.
Zij hief de tranenvolle oogen tot hem
op en schudde zacht het fraaie hoofd.
«Wee mij, Seniawitsch," sprak zij, «dat
ik niet verstoord op u kan zijn, dat in
mijne borst geen haat genoeg woont om
u deze woorden te vergelden. Zou ik
het oud geloof mijner vaderen opgeven,
het geloof, dat mijne moeder mij met
zachte woorden in het hart plantte,
welker klanken om mijne wieg galmden
Dat geloof zou ik verlaten om een nieuw
in mijn hart aan te nemen, en niets
zou ik misschien van mijne familie be
houden dan den vloek mijns vaders?..."
«Mijn liefde zou u voor alles schadeloos
stellen," lispte de graaf.
«Maar de vloek mijns vaders zou mij
vervolgen."
Seniawitsch scheen niet veel behagen
in de gevoeligheid van Sara te vin
den.
«Als ge maar eerst mijne gade zijt,"
trooste hij, «zal uw vader zich wel schik
ken en ons zijn zegen geven
Schier onmachtig zonk de bleeke Sara
in de open armen van den voor haar
knielenden graaf. Hij drukte ze aan zijne
borst.
«Spaar mij riep zij, «bestorm niet
zoo sterk het zwakke meisjeshart
geef mij uitstel, rust, guu mij slechts
overleg."
Zij verborg weenend haar hoofd aan
zjjne borst. Hij haalde een kruisje te
voorschijn, dat aan een koordje hing.
«Dit teeken van heil," zeide hij, ter
wijl hij haar het koordje omhing, «moge
u tot christin stempelen." Zij weer
streefde niet, toen het gouden teeken
op haar boezem viel, zij was christin in
den geest geworden, de liefde had haar
gedoopt I
In dit oogenblik klonken harde slagen
op de huisdeur en na een korte poos
verschenen twee kozakken, die den graaf
voor hun gevangene verklaarden en van
hem vorderden hen dadelijk te volgen.
Sara zonk bewusteloos in de armen
harer tante. Een doodsche bleekheid be
dekte het gelaat van den graaf; zijne
knieën knikten, hij moest zich aan een
stoel staande houden om niet ineen te
zakken.
Met moeite strompelde hij voorwaarts,
hij wilde toch de reden zijner gevan
genneming weten en vernam nu, dat
Dewbinsky gevlucht was en hij verdacht
werd zijne vlucht begunstigd te hebben.
Zonder op zijne tegenwerpingen acht te
slaan, voerden de kozakken hem weg.
Het was Seniawitsch, die heimelijk den
dictator Langiewicz Dewbinsky's verblijf
verraden had; om den graaf, die zijne
oogmerken op Anka's bezit tegenwerkte,
uit den weg te ruimen, later echter toen
hij zijne hoop op Anka zoo goed als
vernietigd zag, besloot hij uit haat en
wraak het rnet Langiewicz besproken
plan aan de bewakers van den graaf
mee to deelen. Anka's snel besluit ver
ijdelde, zoo als wij weten, zijne verrader
lijke list.