NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
taloekt en Yerstooteo.
N. 62.
Woensdag 3 Augustus 1887.
Zestiende Jaar^aig»,
VOOR
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
BINNENLAND.
Feuilleton.
i uiiju) 11-ini 1
'I99X
Jeififiws
1 1007
ncv
9vl
4MEBSFB0HTSEEE C0ÜB1NT.
abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1.Praneo per post door het gehcclc Eijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag
ADVERTENTIE Ni
Van 1 6 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Adyertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Een staaltje van de flinkheid onzer
Koningin wordt aan het »AT. v. N." uit
Soestdijk gemeld
«Dezer dagen wilde H. M. per rijtuig,
vergezeld van een harer hofdames, langs
de Eem naar Spakenburg. De weg daar
heen is smal, en te Spakenburg deed
zich het bezwaar voor, dat het rijtuig
onmogelijk gekeerd kon worden, tenzij
de paarden werden afgespannen. Voor
de Koningin was dit echter geen bezwaar.
Daar er geen hulp te bekomen was,
hield zij zelve de afgespannen paarden
vast totdat het rijtuig gekeerd was.
Daarna keerde men terug alsof er niets
bijzonders gebeurd was."
De Eerste Kamer is bijeengeroe
pen op hedenavond ten acht ure.
Door den minister van oorlog is
bepaald, dat voor milliciens, die, met
onbepaald verlof zijnde, voor eene deta
cheering bij het Indische leger worden
aangebracht, voor iederen zoodanigeri
milicien eene aanbrengpremie van flO
aan den aanbrenger zal worden uitgekeerd.
Naar aanleiding van de klacht van
een milicien over de slechte voeding van
ons leger, schrijft iemand, die tal van
jaren voorzitter W3S eener voedings
commissie en dus goed op de hoogte is,
o.a. het volgende.
«Onze militairen eten van de zeven
dagen, die elke week heeft, vijfmaal
nieuwe aardappelen en tweemaal bruine
boonen.
De groenten, die bij de nieuwe aard
appelen gegeven worden, bepalen zich
hier voor Vlissingen al sedert eenige we
ken in bloemkool, porselein, wortelen met
uien, krooten, salade enz.
Als men nu weet dat de soldaat, be
halve een krachtige soep met goed
vleesch, 's middags een aardige poitie
spek (iidandsch) krijgt, met een half goed
gebakken commiesbrood, dan vraag ik u
in gemoede af of ieder milicien, die
het leger dient, kan zeggen, dat hij zulk
een kostelijk, met zorg klaargemaakt eten
ook te huis heeft?
Iemand, die het eten voor onze mili
tairen heeft zien bereiden, zal dan ook
met mij moeten instemmen, dat er geen
34) De deuren waren met wachten bezet.
Luid lachen, dof klagen, woorden van
hoop, en vreeselijke bedreigingen, ge
schreeuw en gezang; dat alles klonk
dooreen. Hier werden handen gedrukt,
daar glazen geledigd, iets verder afge
broken woorden heimelijk en met zachte
stem gewisseld.
Aron en Mozes Teweles zagen ir. de
vergadering om zich heen. Zjj herkenden
dadelijk verscheidene voorname Poolsche
edellieden en verheugden zich reeds bij
voorbaat met het gelukken van hun
schurkachtig plan, want reeds zagen zij
de offers, welke zij aan de Russische
sbirren verraden wilden.
De man, die hen gebracht had, wees
hen een plaats op een ledige bank aan.
Het scheen alsof geen der aanwezigen
hen met een blik verwaardigde. De
president opende de zitting, door een
zilveren schel te bewegen.
Een diepe stilte onstond de president
nam het woord
«Dierbare kameraden, dat Langiewicz
gevangen is genomen is u bekend, even
land in Europa is, waar de voeding van
den soldaat beter wordt behartigd dan
in het Nederlandsche leger, en daarom
acht ik mij verplicht om in uw blad tegen
te spreken den laster, dien een milicien
zich veroorlooft met dergelijke leugentaal
rond te bazuinen, want de intendance,
die met de legerverpleging belast is, weet
niet wat zij doen zal te zorgen, dat de
zonen van Nederland, die het vaderland
dienen, goed verpleegd, goed verzorgd
worden. Met deze opname zultu mij ver
plichten." VI. BI.
Het aantal dienstdoende en rustende
schutters in Nederland bedraagt ongeveer
118,000 man.
Naar aanleiding van het jongste
adres waarbij gratie verzocht wordt voor
den heer Domela Nieuwenhuis, schrijft
het vDgbl.":
«Hoogst ongepast noemen wij het
adres, omdat men den Koning de over
tuiging van adressanten als 't ware wil
opdringen en hem er bijna een verwijt
van maakt, dat hij niet reeds gevolg gaf
aan 't adres der hooggeleerden.
Het komt ons voor, dat het een daad
van zwakheid zou wezen als de Kroon
bezweek voor de argumenten, aan 't
recht ontleend, welke tot hiertoe door
hoog- en minder hooggeleerden werden
bijgebracht om Domela Nieuwenhnis van
zijn verdere kerkerstraf te doen bevrijden.
Wij zouden ons een besluit des Konings,
waarbij, louter uit overwegingen van
gunst, aan Domela Nieuwenhuis gratie
werd verleend, kunnen beerijpen, en
daarmee, uit humaniteit, tot zekere
hoogte kunnen sympathiseeren.
Zoolang men, in naam nog wel van
het recht, den Troon des Konings onbe
scheiden nadert, wraken wij zulk een
optreden en hopen wij, ter wille van
het prestige van de Kroon, dat de poging
niet met succes worde bekroond.
Eindelijk bevelen wij aan den deftigen
stoet van geleerden, die zich zoo laat
gelegen liggen aan Domela Nieuwenhuis,
de velen aan, die zuchten in de gevan
genis, en die door den rechter moesten
worden gestraft op een wijze, welke,
ook al nam hij daarbij wél verzachtende
omstandigheden aan, toch nog, in zede
lijken zin, te zwaar kon heeten, daar
het misdrijf werd gepleegd onder indruk-
zoo wie hem verraden heeft en op welke
wijzeDe naam Seniawitsch zal ver
vloekt zijn in tijd en eeuwigheid door
alle Polen, die een hart voor hun vader
land hebben."
«Ter dood met hem I" klonk het in de
vergadering, ster dood met den schurk
Seniawitsch I"
«Rustig, broeders I" hernam de pre
sident, «reeds weeft het verderf een net
om hem hij zal de zon van den naasten
dag niet meer zien."
Onstuimige kreten van goedkeuring
klonken door de zaal. «Wraak aan de
verraders I riepen velen dooreen, terwijl
de twee joden, de stomme getuigen van
dit tooneel, blikken van ontsteldheid en
angst wisselden.
De president hernam nu weder zijne
voordracht«De Russen woeden in ons
arm vaderland, als ware het een ver
overd land doch allerwege is Polen nog
in opstand, Dolenga, Narbutt behouden
het veld. De Russen verbranden, plunde
ren en moorden wel, maar wezenlijke
voordeelen kunnen zij niet behalen.
Hunne dépeches, die van het vernietigen
van groote benden opstandelingen spre
ken, zijn leugenachtigin Samogetië
grijpt de opstand steeds meer om zich
I heenaan de kust der Oostzee» bij
j Polangen verwacht men de landing van
ken of omstandigheden, die niet allen
als verzachtende omstandigheden, in den
materiëelen zin van ons strafrecht, kon
den worden opgevat.
De lieden, op wie wij het oog hebben,
staan echter intellectueel en sociaal te
laag, om van de hoogte des rechts te
worden bereikt.
Het r>N. v. N." zegt: «Wenschen de
opstellers in waarheid gratie, is het hun
niet te doen om zooals het thans den
schijn heeft de gemoederen des volks
te agiteeren, te verontrusten door telkens
en telkens weer Domela Nieuwenhuis
en zijne straf ter sprake te brengen,
dan hebben zij zich tot den Koning te
wenden rnet de bede
«Sire, in den kerker zucht een man,
die zwaar misdreven heeft jegens u en
jegens de maatschappij. Wij, die hem
kennen, vermoeden, dat hij zijn misdrijf
heeft gepleegd in een zwak oogenblik,
een oogenblik, waarin hem niet helder
voor den geest stond de eerbied, dien
hij Uwer Majesteit verschuldigd is. Voor
dat misdrijf ondergaat hij zijn gerechte
straf. Maar die straf treft niet slechts
hem, zij treft ook zijne kinderen. Ter
wille zijner kinderen smeeken wij U, in
de hoop en de verwachting dat de les,
die de reeds ten deele ondergane straf
voor hem is, niet verloren zal zijn, als
het met Uw welbehagen overeen te
brengen is, genade voor recht te laten
gelden en den misdadiger verlichting,
kan het zijn kwijtschelding, van straf
toe te staan."
Eerst dan, wanneer men in dien geest
een adres opstelt, zouden zij, die in
oprechtheid den Koning wenschen te
blijven geven «wat des Konings is," in
overweging kunnen nemen, of zij roeping
konden gevoelen, door hunne stem te
voegen bij die der smeekenden, om
indruk en kracht aan die smeekbede bij
te zetten.
Vóór dien tijd stuit elke overweging
van dien aard af op den ongepasten
toon."
Omtrent het lot van hoofstuk X
der grondwets-voorstellen is, zoo schrijft
men uit de hofstad aan de Midd. Cl.,
nog niets met zekerheid te zeggen. Het
verslag heeft het gerucht bevestigd, dat
de meerderheid in de afdeelingen zich er
tegen heeft verklaard. Van liberale zijde
schijnt volgens dat schrijven bet aantal I
nog te klimmen eenige leden, die in
de afdeelingen tot de twijfelaars en zelfs
tot de zwakke tegenstanders behoorden,
hellen allengs meer er toe over, om het
ontwerp aan te nemen, en daaronder
zijn er, die in de Eerste Kamer vrij wal
invloed bezitten. Blijven er eenige tegen
standers thuis één, de heer Wertheim,
zal wegens ziekte zeker niet tegen
woordig zjjn dan is een kleine meer
derheid voor het ontwerp lang niet on
mogelijk meent deze briefschrijver.
Z. K. H. Prins Albert van Pruisen,
die verscheidene weken te Scheveningen
vertoefde, heeft de terugreis naar Duitsch-
land aangenomen.
De regeering heeft een wetsont
werp ingediend, om de vóór 1 September
1887 verplicht gestelde herziening der
wet op de Kon. Militaire Academie een
jaar uit te stellen. Eene wetsvoordracht
toch om het mililair onderwijs, voor
zooveel daarbij de opleiding tot en de
hoogere vorming van den officier bij de
landmacht betrokken zijn, in zijn geheel
te regelen, en voor zooveel de militaire
academie betreft op nieuwe grondslagen
te leggen, is niet tijdig genoeg aanhan
gig gemaakt kunnen worden. Het vaste
voornemen der Regeering is, in het aan
staande zittingjaar de nieuwe, definitieve
regeling tot stand te brengen.
Volgens de waarnemingen aan den
regenmeter der rijkslandbouwschool te
Wageningen viel in de afgeloopen maand
Juli 23.5 m.M. tegen 66s m.M. in die
maand van 1886 en 18 m.M. in die van
1885.
Het hoofdbestuur der Nederlandsche
jachtvereeniging «Nimrod" heeft het pro
gramma verzonden var. den nationalen
field-trial dien deze vereeniging op 27
Augustus e. k. in den Haarlemmermeer-
polder zal doen plaats vinden. Voor het
eerst sinds eenige jaren wordt hij ditmaal
weder vóór de opening der jacht ge
houden. Het hoofdbestuur looft als eersten
prijs uit: een diploma met f75, en jhr.
Ch. F. van de Poll, te Haarlem, voegt
daaraan nog toeeen jongen pointer,
geb. 25 April 1887 (v. Spot u. Smile)
of f75 in geld, ter keuze van den winner.
De vorige week deed zich een ge
val voor aan het station Elburg-Epe, dat
groote ongelukken na zich had kunnen
slepen. Terwijl de trein van Utrecht te
ongeveer 2 uur 40 min. het station na
derde, werden de gesloten hoornen van
den overgangsweg geopend en reed een
van Epe komend rijtuig de spoorbaan
over. Het paard bleef echter midden op
de rails staan. De trein was reeds op
het tweede spoor, dus voorbij het signaal
«veilig", en deed de noodfluit hooren.
Gelukkig was de baanwachter in de buurt
hij snelde ijlings toe, greep het paard bij
den teugel en bracht het over de baan.
Tegen den vervoerder is door den station
chef proces-verbaal opgemaakt.
Wegens de geringe productie zijn in
Overijsel de boterprijzen zeer stijgende.
Een boer, die op de weekmarkt te
Tilburg eene mand kunstboter voor natuur
boter wilde aan den man brengen, is
deswege bekeurd.
De badplaats Schiermonnikoog
verheugt zich in een zoo druk bezoek,
dat aan vele aanvragen om appartemen
ten in het badhotel niet kan voldaan
worden.
Vrijdagavond, omstreeks acht uur,
kon men op Scheveningen getuige zij n
van een, vooral in onze streken uiterst
zeldzaam voorkomend natuurverschijnsel,
nl. een fata morgana of luchtspiegeling.
Boven de zee, eenigszins rechts voor
hen die op het terras stonden, zag men
nl. tegen den hemel een fraai heuvel
achtig landschap afgeteekend, waarin
men duidelijk eene fabriek met twee
schoorsteenen, een groot en verschillende
kleinere huizen herkende.
Het geheele verschijnsel bleef ongeveer
tien minuten zichtbaar.
De beer L'Hoste, die Zaterdag ten
3 uur met zijn ballon bij Tiel opsteeg,
is te 6 uur tusschen Barneveld en
Voorthuizen gedaald.
Bij de jongste verloting van de
Haarlemsche paardenmarkt is de hoogste
prijs (een landauer en twee paarden) aan
een kleórmaker te 's Hage ten deel ge
vallen. De gelukkige winner heeft èn
paarden èn rijtuig onmiddellijk verkocht.
den overste Lapinsky, die met een door
Engelsche dames uitgerust schip met
wapens, geld en manschappen in een
Zweedsche haven ingeloopen moest zijn. I
Broeders! Wij hebben veel geleden, en'
ons lijden breidt zich over vele jaren uit;
nu echter heeft het zijn toppunt bereikt. I
Gij hebt vernomen, hoe de Russen op
27 Februari 1861 ons te Warschau be
handeld hebben. Het was een groote
smart, dat de onzen niet eens een poging
ter verdediging konden beproeven doch
wij hebben getoond dat wij den dood
niet vreezen, Want toen de Czaar zich
overtuigde, dat wij ons liever lieten uit
roeien dan onze nationaliteit te willen
verloochenen, beloofde hij ons hervor
mingen,
Nu richtte zich een jonge Pool op en
vroeg met luid klinkende stem «Mogen
wij hopen te overwinnen?"
«De Russen," gaf de president met
krachtige stem ten antwoord, «zijn goed
van wapens voorzien en ontvangen be
stendig versterking, gij allen weet, dat
ons bloed met stroomen vergoten zal
worden, want wij hebben geen behoor
lijk krijgsmaterieel, desniettemin zullen
wij tot den dood strijden Onze zaak
is goed en rechtvaardig. God zal ons
helpen."
Al de eedgenoten stonden op en gaven
door gebaren te kennen, dat zij den
inhoud der zooeven gehoorde rede van
ganscher harte beaamden.
Verscheidene opstandelingen vroegen
nu wie Langiewicz's opvolger zou zijn
«Niemand," gaf de president ernstig
ten antwoord want zoodra wij weder
aan onzen opstand een kenbaar opper
hoofd geven, laten wij den Russen het
punt zien, waarop zij mikken moeten, om
ons met één slag te vernietigen, of ons
ten minste in verwarring en tot ontbin
ding te brengen. Derhalve geen dictator
meer I De ondervinding heeft ons een les
gegeven. Ieder woiwodschap heeft in het
vervolg zijn militairen kommandant, die
aan de geheime regeering verantwoorde
lijk is. Voor het verdere zal ik zorgen."
Hiermede was het hoofdonderwerp
dezer zitting van de nationale regeering
afgedaan Langiewicz zou geen opvolger
krijgen.
Mozes Teweles zag nu stout, bijna
spottend om zich heen. Dat de eedge-
nooten zoo onverstandig zouden zijn
hunne vergaderingen en redevoeringen
openlijk voor hen te houden en hun
regelrecht naar hun vereenigingsplaats te
wijzen, had hij niet geloofd hij telde
reeds in zijn geest de door de politie
hem en zijn handlanger te betalen roe
bels. Het was niet zóó rnet Aron
dezen bekroop, terwijl hij zijne oogen
op een gelaat liet rusten, dat hem be
kend voorkwam, steeds levendiger een
voorgevoel dat hun verraad niet geluk
ken zou. 'Hij sprak niet, maar tuurde des
te meer naar de door scherpschutters be
waakte deur, Eensklaps riep de presi
dent met luide stem «Aron en Mozes
Teweles treden voor I"
De twee toegespr okenen gehoorzaam
den dadelijk, terwijl de eedgenooten
een grooten kring om hem heen voira
den.
«Ge hebt zaken met ons willen doen,"
vroeg de president.
«Orn u te dienen, edele heer," gaf diep
buigend Aron ten antwoord «ik en
mijn broeder hier, Mozes Teweles, heb
ben onze kapitalen bijeen gelegd en zul
len die ter beschikking der hoogmogende
heeren stellen doch wij wilden weten
of men ons borgtocht zal geven."
De president bewoog geen spier van
zijn gelaat: «Welken boitocht wilt, gij
vroeg hij koel en afgemeten.
«Wij verlangen de onderteekeriing van
mijnheer den president en zijner chefs,"
zei eenigszins aarzelend Mozes Teweles.
Een zacht mui melen ging door de
zaal.
«Wat baten u de onderteekeningen
vroeg de president.