IEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT en GELDERLAND.
KOUSOUMA.
No. 29.
Woensdag II April 1888.
Zeventiende Jaargang.
VOOR
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
Bericht aan onze ifiachte Ationné's
III
VEERTIG GENTEN.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Feuilleton.
abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Bijk.
AfzonderIjijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
advertentien:
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer B Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Bij den aanvang van het tweede
kwartaal van 188S, zijn wij weder in
de gelegenheid onze abonné's een premie
te kunnen aanbieden, en wel
N.
Roman van
Mevrouw ALMA It.
Dit boek wordt, even als vorige premie-
werken, uitsluitend voor geabor,neerden
op ons Blad gedrukt en verkrijgbaar ge
steld voor den spotprijs van
In dit nummer is een advertentie met
BON geplaatst. Elk onzer abonné's bin
nen de stad heeft het recht die te teeke
nen en aan ons bureau met bijvoeging
van 40 centen in te zenden. Buiten de
stad tegen inzending van een postwissel
groot 50 centen.
liet Bock wordt 15 April aan alle in-
teekenaren franco afgeleverd.
Naar ons uit 'sGravenhage wordt
medegedeeld, moet de gezondheidstoestand
van Z. M. den Koning in den laatsten
tijd niet gunstig zijn. De Koning moet
herhaaldelijk hoogst pijnlijke aanvallen
van zijn kwaal te verduren hebben, zoo
dat het den hoogen lijder zeer moeielijk
valt audiëntie te verleenen of personen,
die niet tot de vorstelijke huishouding
behooren, te woord te staan.
Het liefst wordt de bejaarde vorst be
diend door zijn aanvallig dochtertje. Onze
Kroonprinses moet met een handigheid
en een tact, welke men bij zulk een
jeugdig persoontje uit zulk een omgeving
niet veronderstellen zoude, op bewonde
renswaardige wijze weten om te gaan
met Z. M., wiens lichaamskwaal zwaar
moedigheid en soms ook groote prikkel
baarheid veroorzaakt.
Het schijnt daarom ook onzeker en is
zelfs niet waarschijnlijk, dat Z. M. tenzij
de gezondheidstoestand aanmerkelijk
mocht verbeteren, het gewone voorjaars-
bezoek aan de hoofdstad zal brengen.
Die ongesteldheid zal ook wel de reden
zijn, dat men nog niets vernomen heelt
van de zamenstelling van het nieuwe
ministerie.
De personen die men voor het nieuwe
kabinet noemen hoort, zijn voor Justitie
mr. Ruys van Beerenbroek voor finan
ciën mr. Godin de Beaufort voor Water
staat de ingenieur Havelaar voor oorlog
generaal Schneither voor binnenl. Zaken
baron Mackay buitenl Zaken Beelaerts
van Blokland. Maar wat men hoort is
alles slechts bij geruchte, en in den
tegenwoordig minder gunstigen staat van
's Konings gezondheidstoestand zou de
onzekerheid nog wel eenigen tijd kunnen
voortduren.
De Haagsche correspondent der
Midd. Ct. schrijft:
«Naast dien van Albani is de naam
Mackay tegenwoordig op aller lippen.
Nieuwsgierig en verlangénd wordt uit
gezien welk gezelschap deze impressario
zal bijeenbrengen. Het schijnt dat hij
niet een zoo great attraction is als
Albani, en dat het hem niet zoo ge
makkelijk valt als haar, om anderen mede
te sleepen. Vooral voor koloniën en bui-
tenlandsche zaken, zegt men, gelukt het
niet zoo spoedig een minister te vinden;
de heer Des Amorie van der Hoeven zou
pertinent hebben geweigerd voor koloniën
op te treden, en het gerucht, dat nu mr.
Keuchenius is aangezocht, zal wel een
canard zijn. Ook de heer Westerwoudt,
eerst voor financiën, daarna voor water
staat gepolst, zou zich niet hebben laten
overhalen. Volgens de vrienden van den
heer Mackay zal echter het stel nieuwe
ministers waarschijnlijk in de eerste dagen
der volgende week worden medegedeeld
in de Staatscourant.
De dagbepaling voor de opening der
Kamers wacht op het optreden van het
nieuwe Kabinet, en dan zal de nieuwe
Tweede Kamer spoedig tot twee belang
rijke benoemingen moeten overgaan.
Vooreerst tot die van een president, of
liever tot het opmaken van een voor
dracht voor die keuze. De katholieken en
de anti-revolutionairen schijnen het nog
niet wel eens te zijn, of dr. Schaepman
of de heer A. Schimmelpenninck van der
Oye hun candidaat zal zijn, en zoo zou
het niet onmogelijk wezen, dat zij, om
elkaar niet toe te geven en om tevens
een bewijs van verdraagzaamheid te geven
en hunne onderlinge verdeeldheid te be
mantelen, de verkiezing van den heer
Cremers helpen bevorderen. Op diens
onpartijdigheid kan truuwens doorniemand
iets worden afgedongen."
De gewone algemeene vergadering
van de leden der Vereeniging voor de
statistiek in Nederland, zal dit jaar ge
houden worden te Arnhem, Zaterdag,
23 Juni.
Uur en plaats zullen nader worden
medegedeeld.
De leden, die onderwerpen ter behan
deling in deze vergadering of candidaten
voor het lidmaatschap, wenschen voor te
stellen, zijn uitgenoodigd, daarvan zoo
spoedig mogelijk opgave te doen aan den
secretaris der vereeniging, Bureau van
het statistisch Instituut, Universiteitsge
bouw te Amsterdam.
De Staats-Ct. bevat de goedgekeurde
statuten der vereeniging voor vakonder
wijs in de zuivelbereiding in Friesland, te
Bolsward.
Het doel der vereeniging is, jongelieden,
zoo jongens als meisjes, te bekwamen
tot goede zuivelbereiders. Zij tracht dit
doel te bereiken door het vestigen en
instandhouden eener inrichting te Bols
ward, waar gelegenheid wordt geboden
lo. kennis te maken met en zich te
oefenen in het gebruik der verbeterde
werktuigen tot bereiding van boter en
kaas uit melk en wat verder daarmede
onvermijdelijk in verband staat
2o. zich rekenschap te geven van de
verschijnselen en invloeden die zich bij
de bewerking voordoen.
Tengevolge van den geringen prijs
der aardappelen in Friesland is een land
bouwer te Witrnarsum begonnen met
de verzending naar Amerika, alwaar ze
tegenwoordig niei zeer ruim en deugdelijk
zyn. Indien deze eerste bezending goed
uitvalt, zullen spoedig meer anderen dit
voorbeeld volgen.
Naar men verneemt, zullen HH.
KK. HH. de Groothertog en Groother
togin van Saksen-Weimar in de tweede
helft dezer maand de residentie bezoeken,
en hunne intrek nemen in het paleis
Buitenrust, aan den Scheveningschen weg.
Men schrijft uit Naarden aan de
N. R. Ct.:
ïDe Gooische zandquaestie is natuur
lijk aan de orde gebleven, eene straf
rechterlijke instructie is geopend en de
civiele procedure van de vergadering van,
Stad en Land van Gooiland contra de
Holl. Spoorweg-maatschappij is op de rol
gebrachtwaarschijnlijk zal den eisch
van eerstgenoemd college om het zanden
te doen staken, Maandag a. s. in réferé
worden behandeld,
De houding van de Holl. ijzeren Spoor
weg-maatschappij in deze moet bij ieder
onbevooroordeelde bevreemding wekken
aan het zand toch verdient zij schatten
en de vergadering van Stad en Lande was
haar steeds zeer bereidwillig.
Niet alleen werden haar door de etf-
gooiers bij den bouw van den spoorweg
ongeveer 15 H. A. weiland onder Bussum
en 46 H. A. heide onder Hilversum af
gestaan tegen een luttele vergoeding van
iets meer dan zes duizend gulden, en
kreeg zij het recht om daarenboven nog
pl. m. 10 H. A. af te zanden, maar ook
het contract van October 1876 (in 1880
voor vier jaar verlengd), was zoo voor-
deelig mogelijk, en toch hield de Maat
schappij zich niet aan dat contract, waarbij
bepaald werd dat zij moest zanden tot
op een peil van -f- 0.5 A. P., evenmin
ais zij den kostbaren bovengrond spaarde,
en daardoor den Gooiers groote verliezen
bezorgde.
Voor nog geen 6000 gulden heeft zij
tusschen 1876 en 1884 afgezand, eene
oppervlakte van pl. m. 70 H. A., makende
bij eene gemiddelde hoogte van 4 meter
een totaal van bijna drie millioen kubieke
meters, en wanneer men nu den prijs van
een kub. meter zand welke de Maat
schappij bedingt stelt op vijftig cent
(wat zeker niet te hoog is) en de kosten
van graven, vervoer enz. eens op vijf en
twintig cent, dan is in die acht jaren
door de Maatschappij aan het zanden
verdiend een kapitaal van meer dan zes
tonnen gouds.
En toch spaart zij den bovengrond
niet en blijft zij dood op een halve cent
per meter, en toch regeert zij als God
in Frankrijk en liet zij in de laatste maan
den zonder behoorlijk contract weer
driehonderdduizend kubieke meters zand
weghalen, voor haar eene winst verte
genwoordigende van bijna tachtig duizend
gulden.
Is het wonder, dat de Gooiers dit alles
met leede oogen aanzien 7"
De onderhandelingen met de ge
meente Bergen-op-Zoom geopend, om
huisvesting te erlangen voor vermeerde
ring van artillerie-garnizoen, hebben een
gewenscht resultaat opgeleverd. De voor
gestelde vermeerdering wordt tegen het
najaar verwacht.
Uit Wageningen meldt men: «Het
overtollige water begint van de Uiter
waarden te verdwijnen. De weg onder-
langs naar Renkum is weer berijdbaar.
De overtocht te Renkum, te Opheusden
en aan het Lexkerveer geschiedt weer
geregeld per gierpont; toch staan nog
vele steenovens in het water. Sedert
Zaterdag is het water circa 80 cM. ge
vallen."
Een gevangene, die door de Neder-
landsche Regeering zou uitgeleverd wor
den aan die van België, is nabij Rozendaal,
vanwaar de reis naar Esschen te voet
zou worden gedaan, aan twee geleidende
Rijksveldwachters ontvlucht.
De meetings in Ierland met hun gewone
aanhangsels in den vorm van botsingen
met de politie zijn Zondag weder aan de
orde van den dag geweest.
Te Langhrea trachtte O'Brien een
menigte van 4000 personen toe te spre
ken, maar de politie verhinderde zulks
en tal van personen werden gewond.
Een dergelijke geschiedenis werd af
gespeeld te Ennes. waar Michael Davit
en John O'Conner trachtten op te treden.
Het bloedigst ging het toe te Macroom,
in het graafschap Clarke, waar Tanner
de menigte toesprak en de politie de
hulp der cavalerie moest inroepen om de
menigte uiteen te drijven.
Naar aanleiding van een brief van den
Engelschen ambassadeur te Berlijn over
de overstrooming in Duitschland, heeft
de lord-rnayor van Londen een inschrij-
vingslijst voor liefdegiften geopend.
De Iersche Afgevaardig Gilhooly zit in
de gevangenis van Cork op water en
Javaansche Roman.
door
MARIA BOGOR.
26) Hij drukte zijne trillende lippen op
die van het jonge meisje, en het was
alsof die aanraking den ijzeren band ver
brak, die het gevoel en het denkvermo
gen van Kousouma als het ware omklemd
hield. Zij beantwoordde den hartstochte
lijken, koortsachtig onstuimigen kus die
haar tot het leven terugriep, en de
eerste tranen stille maar heete tranen,
liepen haar langs de bleeke, vermagerde
wangen.
De eerste, groote smart, die het jonge
meisje op haren levensweg ondervond,
overstelpte en verpletterde haar, en toch
vroeg de krachtige man, die zonder haar
zijn weg door het leven ging voortzetten,
zich geen oogenblik af, of niet misschien
de stomme wanhoop van zijn slachtoffer
de eerste kiemen van den dood met zich
medebracht.
Hij drukte een laatsten en vluchtigen
kus op het voorhoofd van het Indische
meisje. Deze strekte haar hand uit, om
hem naar zich toe te trekken, maar zij
tastte in de ledige ruimte.
Een doordringende kreet klonk door de
lucht en andermaal liet de schildwacht
zijn: «wie is daar?" hooren.
Het was een nachtvogel, die op de vraag
antwoordde.
Hij liet een anderen, schorren en kla-
genden kreet door de lucht weergalmen....
en de schildwacht ging al vloekende
weder in zijn huisje.
Hier was het de kreet der smart, aan
den geprangden boezem eener vrouw
ontsnapt daar een wellustig gekrijsch,
voortgebracht door het een of ander
afzichtelijk dier!
In de natuur vloeit alles ineen I
Dat is het geheim van het groote,
het eeuwige twaarom," dat de mensch
vragend tot God of tot het noodlot
richt, wanneer zijn hart bloedend is op
gereten en zijne beenen niet meer voort
willen op den hobbeligen, steenachtigen
weg, die naar het graf leidt.
XX
Een week of wat na het vertrek van
Hugo de Voss stond op zekeren avond,
zooals gewoonlijk, het kokoslampje in de
hut van Nanni te branden, en de oude
Indische zat daarbij ijverig te werken.
Dicht bij haar lag Kousouma op een
bamboezen matzij zag er zeer bleek
uit en uit hare donkere oogen straalde
een koortsachtige gloed. Hare wangen
waren vermagerd, onder hare oogen
waren blauwe kringen zichtbaar, en er
was geen spoor meer te ontdekken van
haren vroegeren, zoo recht kinderlijken
glimlach. De smart had op dit heerlijk
vrouwengelaat haren stempel gedrukt, en
hare fijngevorrnde trekken getuigden,
helaas I maar al te zeer van diep, on
herstelbaar lijden.
«Het kind slaapt!".... mompelde
Nanni bij zich zelf, want het jonge meisje
had hare oogen gesloten, echter niet om
te slapen, maar om zich te beter het
beeld van een innig geliefd wezen voor
oogen te kunnen halen, dat hare ziel in
de opgewondenheid der koorts zoo menig
maal aanriep, maar dat nimmer antwoord
gaf.
Bij deze woorden der Indische vrouw
opende Kousouma de oogen. Met inspan
ning stond zij van hare legerstede op en
hurkte naast haar grootmoeder op den
grond neder. Zij legde haar hoofd op de
knieën der oude vrouw en keek haar
langdurig en met droeve blikken aan.
»Ge hebt pijn, mijn kindge
hebt nog altijd pijnde koorts on
dermijnt u Izeide Nanni en legde
haar hand tegen Kousouma's voorhoofd.
Eensklaps richtte deze het hoofd op en
zeide op hortenden toon nik heb gelo
gen, Nannihet is de koorts niet,
die mij ondermijnt, het is iets anders."
Nanni verbleekte. Een geheim voor
gevoel beklemde haar de borst. «Wat is
het dan 7" vroeg zij op schijnbaar be
daarden toon.
nik heb verdriet!"
De oude Indische slaakte een zucht,
maar vervolgde op vriendelijken toon,
terwijl zij met haar hand over het haar
van het jonge meisje ,'streek nKousouma
heeft een hart, en dat hartje spreekt
zeker heel zachtjesen daarom heeft
Kousouma verdriet. Wanneer ge uw hart
voor Nanni wilt openen, mijn kind, dan
zal Nanni u troosten en u zeggen wat
ge doen moet, want ge zijt schooner
dan de dageraad en zoo zachtzinnig als
een duif, en degeen, voor wien uw hartje
in stilte klopt, zal, als hij alles weet
niet willen hebben, dal ge nog langer
schreit en bedroefd zijt."
»0 Nanni! als ge eens wistsnikte
hel meisje.
«Wat? Staat hij dan zoo ver boven
u, hij dien ge bemint, dat ge zelfs den
blik niet tot hem durft opslaan 7"
Kousouma antwoordde niet,
»Is het een bleek gezicht 7" vroeg
Nanni en ditmaal op een toon, waaruit
angst en schrik spraken. Men kon het
haar aanzien dat zij die woorden slechts
met moeite uitbracht, want het hardnek
kig stilzwijgen van Kousouma vervulde
haar met onbeschrijfelijke!! angst.
«Ja I" Nanni werd doodsbleek en
haar geheele lichaam begon zenuwachtig
te beven.
«Reeds lang genoeg heb ik gelogen
riep eensklaps het jonge Javaansche
meisje, terwijl zij haar prachtig hoofd
achterover wierp, en de blos, die haar
op dit oogenblik naar de wangen steeg
aan haar gelaat al zijn vroegere liefelijk
heid hergaf.
«Reeds lang genoeg heb ik gelogen
Ik heb u misleid, Nanni, en welhaast
moet ik moeder worden
Bij deze laatste woorden zakte de oude
vrouw in elkander. Hare grijze haren
rezen haar te berge en over hare lippen,
die nog iets trachtten tc~~en, kwam
geen enkel woord. Kousouma keek met
verglaasde blikken en met doodelijkeq