Gemengd Nieuws.
BUITENLAND.
Plaatselijke berichten.
harsthoudend houtgewas, te ontginnen
en zoodoende ook alle zarnlverschuivingen
te doen ophouden. In te leiden door
jhr. rar. W. van Citters van 's-Graven-
hage.
2. Onderwijs in handenarbeid, a. Het
onderwijs in handenarbeid beoogt in de
eerste plaats oefening en ontwikkeling
van oog en hand. b. Dit onderwijs heeft
reeds zijne geschiedenis, c. In vele landen
van Europa heeft dit onderwijs een warm
onthaal gevonden, en tracht men dit op
de scholen in te voeren, cl. Volksonder
wijs, de Maatschappij tot Nut van 't Al
gemeen, de Vereeniging tot bevordering
van fabrieks- en handwerksnijverheid heb
ben zich reeds verdienstelijk gemaakt om
dit onderwijs in Nederland in te voeren
en te bevorderen, e. Onze kweek- en
normaalscholen dienen dit onderwijs onder
de leervakken op te nemen. Het onder
wijs in handenarbeid is voorzeker van
het grootste belang voor het welzijn der
toekomstige handwerkslieden, en het ligt
daarom op den weg der Nederlandsche
Maatschappij tot bevordering van Nijver
heid om het te steunen en zoo mogelijk
op de lagere school ingevoerd te krijgen.
In te leiden door den heer P. Eve-
kink, civ.-ing., onder-voorzitter der huis-
vlijtschool te Arnhem.
3. Huisvlijt als middel tot volkswel
vaart. Sedert eenige jaren ben ik bezig
in verschillende streken van ons land op
te sporen wat er nog leeft van de oud-
Nederlandsche kunstvlijt. De uitkomsten
zijn tot heden nog gering, maar toch
heb ik de overtuiging gekregen, dat,
meer dan men vermoedt, de oude kunst
vaardigheid nog bij ons volk sluimert.
De kunstvaardigheid uit zich echter in
voortbrengselen, die tegenwoordig doel
loos en onpractisch zijn er, geen aftrek
kunnen hebben. De veldarbeider, de vis-
scher, de ambachtsman, zij willen en zij
kunnen wel, maar het ontbreekt hun
aan kennis van de behoeften van onzen
tijd en aan goede nationale voorbeelden.
Ik heb de overtuigende bewijzen uit
enkele streken van ons land, dat ons
landvolk behoefte heeft aan meer ver
diensten, en dat huiselijke arbeid een
ware zegen voor hen zou zijn. In De
nemarken, Zweden en Noorwegen wordt
veel gedaan om de oude huisvlijt te doen
herleven, en met goed gevolg. Vooral
nationaal houtsnijwerk, metaalwerk en
textiëele kunst nemen daar een nieuwe
vlucht, en hetgeen zij leveren wordt zelfs
artikel van uitvoer. Daartoe is vooral
meegewerkt door vereenigingen, die goede
wenken geven, scholen stichten en ma
gazijnen in de groote steden, waar de
voorwerpen van nationale huisvlijt wor
den verkocht. Indien onze landlieden en
visschers voorzien werden van goede mo
dellen, bijgestaan door plaatselijke agen
ten, en zeker konden zijn dat hunne
voortbrengselen hun eenig bijkomend
voordeel opleverden door plaatsing in cen
trale magazijnen in de groote steden,
zou niet alleen veel armoede kunnen
voorkomen worden, maar ook de natio
nale roem van Nederland op kunstvlijt-
gebied gebaat zijn. Ligt het op den
weg onzer maatschappij, om door haar
museum en hare departementen in dien
geest werkzaam te zijn? Zou in dit ge
val ook de medewerking van de in ons
land bestaande huisvlijtscholen niet zeer
wenschelijk zijn? In te leiden door
den heer F. W. van Eeden.
4. Nationale kunstnijverheid. Meer en
meer worden de voorwerpen van oud-
Nederlandsche kunst en kunstvlijt uitge
voerd naar het buitenland en daar voor
hooge prijzen verkocht. Maar zelfs na
maak, vooral van oud zilverwerk, wordt
hier te lande gemaakt en voor echt in
het buitenland verkocht. Dit is een be
wijs, dat de Nederlandsche zilversmid
nog zeer goed in den oud-nationalen stijl
kan arbeiden. En aangezien die stijl veel
meer karakter en schoonheid bezit dan
al wat in hedendaagschen stijl hier te
lande wordt gemaakt, en bovendien de
daarin gemaakte vooi werpen een artikel
van uitvoer zijn, zoo vraagt men, of
het niet wenscheljjk is dat de Neder
landsche zilversmeden worden aange
moedigd om den oud-Nederlandschen stijl
té bestudeeren en daaraan hunne motie
ven te ontleenen, in plaats van de heden-
daagsche voorbeelden uit het buitenland
te volgen? In te leiden door den heer
F. W. van Eeden.
5. Bamboe-meubelen. Het bamboe uit
Ned.-Indie is eene uitmuntende grondstof
voor meubelen, vooral in landelijke
woningen en hotels, in gestichten van
allerlei aard, bibliotheken, koffiekamers,
voorhoven, enz. Stoelen en tafels en rust
banken, trappen en laddertjes van bam
boe zijn door hunne lichtheid zeer aan
te bevelen. Toch wordt hier te lande
uit Ned.-Indië gqen bamboe voor dit
doel ingevoerd, en de weinige firma's
die er zich mede bezighouden, ontvan
gen de grondstof van elders, dus langs
een omweg. Op welke wijze zou, zoo
wel de directe invoer van bamboe uit
Ned.-Indië,als de bamboe-meubel-industrie
hier kunnen worden aangemoedigd
In te leiden door kolonel G. E. V. L.
van Zuijlen, van 's-Gravenhage.
6. Veredeling van het ambacht. Is het
wenschelijk en uitvoerbaar in onzen tijd,
ter veredeling van het ambacht eene in
stelling in het leven te roepen als het vroe
gere gildewezen, zij het ook belangrijk
gewijzigd naar de tijdsomstandigheden?
Zoo ja, welke weg dient te worden in
geslagen om patroons en werklieden in
de gelegenheid te stellen tot het afleggen
van proeven van bekwaamheid in hun
vak. In te leiden van wege het depar
tement 's-Gravenhage.
7. Wet op de fabrieksmerken. Welken
invloed heeft de nieuwe Engelsche wet
op de fabrieksmerken op den invoer van
buitenlandsche fabrieksartikelen Zou
het mogelijk zijn door hulp der verschil
lende departementen na te gaan welken
invloed zij uitoefent op de Nederlandsche
industrie. Kar, er aanleiding bestaan, de
Nederlandsche wet op de fabrieksmerken
te wijzigen volgens de Engelsche? In te
leiden vanwege het departement Arnhem.
8o. Vereenigingsleven op nijverheids-
gebied. Bespreking van de wenschelijk-
heid van concentratie van krachten, met
betrekking tot het vereenigingsleven op
nijverheids gebied. In te leiden door den
heer Jacob B. Citroen, van Amsterdam.
9o. Rechtspraak in handels- en nijver-
Jieidszaken,
Bespreking van de wenschelijkheid
eener snellere, goedkoopere en meer prac-
tische rechtspraak ten aanzien van han
dels- en nijverheidszaken. In te leiden
door den heer Jacob B. Citroen.
De Minister van Justitie zal maat
regelen nemen om te voorzien in het ge
mis van de registers van den burgerlijken
stand, waar die in de gemeente-archieven
mochten ontbreken.
De ingenieur A. J. Krieger heeft
in deze en in de vorige week eenige da
gen te Nijkerk en te Barneveld vertoefd,
voor het opmaken en bepalen van een
voorloopig tracé voor den door hem aan-
gevraagden lokaalspoorweg Nijkerk
Barneveld Ede, en is voornemens nog
in den loop dezer maand zich naar Ede
te begeven, om hetzelfde voor Ede en
Lunteren te doen.
Naar aanleiding van de ziekte van den
Keizer van Duitschland meldt men, dat
Z. M. vrij is van koorts en de eetlust
voldoende is. Gistermorgen bracht de
keizer eenigen lijd op de sofa in zijn
studeervertrek door. Dr. Mackenzie heeft
zijn reis naar Londen nog uitgesteld en
ook Bismarck, die naar Pommeren zou
gaan, blijft voorloopig in de hoofdstad.
Men zegt, dat de zieke zich eenige
stukken vertaald liet voorlezen uit Bou-
langer's werk «l'Invasion allemande".
De Staatszaken worden bijna geheel
behandeld door den Kroonprinsdeze
ontving den Staats-secretaris Bismarck,
en arbeidde eerst met Brandenstein voor
de civiele, later met Wilkowskie voorde
militaire zaken.
De bekende industriëel Siemens en de
beroemde geneesheer Wcgner zijn door
den Keizer in den adelstand verheven,
even als dr. Achenbach, de opperpresident
der provincie Brandenburg. De minister
Lucius is tot graaf verheven, terwijl Von
Puttkamer en Von Rottenburg, chef der
keizerlijke kanselarij, het praedicaat
sExellentie" hebben ontvangen.
De Parijsche Gemeenteraad heeft met
38 tegen 26 stemmen een voorstel van
Lavy aangenomen, om 10,000 frs. be
schikbaar te stellen voor de glasblazers
van de departementen Seine en Seine-et-
Oise, «die tot werkstaking gedwongen
zijn door hun patroons", aldus luidde het
voorstel.
Er valt nog niet veel te zeggen van
den uitslag der gemeenteraadsverkiezingen
in Frankrijk, daar er nog een groot
aantal herstemmingen moeten plaats heb
ben. Tot dusver is het gebleken, dat de
republikeinen gewonnen, althans niet
verloren hebben. Bepaald gewonnen heb
ben de radicalen, ten deele ten koste
der opportunisten.
Bij de suikerconferentie heeft Engeland
verklaard dat aan die landen, welke de
conferentie niet goedkeuren en de suiker-
premiën 't zij direct of indirect laten
bestaan, den invoer van suiker in Enge
land zal worden verboden. Dit doelt
vooral op de Vereenigde Staten die nu
wel gedwongen zullen zijn de conferentie
te bekrachtigen.
Uit Sofia wordt gemeld, dat de Re
geering den metropolitaan Clement te
Tirnova uit zijn ambt heeft ontzet, we
gens de vijandelijke houding die hij aan
nam tegenover Prins Ferdinand. Toen
de Prins onlangs te Tirnova kwam, heeft
de metropolitaan den Prins niet eens
begroet, zooals zijn plicht was als hoold
der geestelijkheid. Mgr. Clement wordt
als hoofd der Russische partij in Bul
garije beschouwd.
Prins Ferdinand is naar Routschouk
en Tirnova vertrokken. Hij heeft de
godsdienstoefening in de «kerk der mar
telaren" bijgewoond.
StamboulofT heeft hem gezegd, dat dit
de eerste maal is sedert eeuwen, dat een
Bulgaarsch souverein de godsdienstoefe
ningen in de kerk onzer czaren bijwoont.
De Prins heeft hierop geantwoord: «He
den herhaal ik de verbintenis, die ik
jegens het Bulgaarsche Volk op mij ge
nomen heb en die ik vast besloten ben
gestand te doen. Ik heb van alles af
stand gedaan en ben een Bulgaar. Bul-
garije's onafhankelijkheid is een heilige
zaak, voor welke ik mijn leven wil laten."
Groote woorden zijn goedkoop I
Naar gemeld wordt, zijn reeds in een
genoegzaam aantal Amerikaansche Staten
gedelegeerden verkozen voor de. den 5en
Juni te houden, Nationale Democra
tische Conventie, om als zeker te doen
aannemen, dat Cleveland met algemeene
stemmen opnieuw candidaat zal worden
gesteld voor het presidentschap. De Con
ventie der republikeinen komt den 19en
Juni bijeen. Waarschijnlijk zal Blaine
haar candidaat worden. Hij heeft, naar
men zich herinnert, geweigerd de candi-
datuur te aanvaarden, doch men verwacht
dat hij zich toch zal laten vinden, als
de Conventie hem maar eenmaal candi
daat heeft gesteld.
Met betrekking tot den toestand
van den handel en nijverheid over 1887
in deze gemeente kan het volgende wor
den medegedeeld. Niet bepaald onguns
tiger dan 1886, bracht 18»7 ook geene
verbetering in den toestand. Wel stegen
de prijzen van enkele artikelen, maar de
rijzing werd gewoonlijk weder spoedig
door daling gevolgd. De oogst was, alle
producten dooreen genomen, weder mid
delmatig, wat. gevoegd bij lage prijzen
van landbouwvoortbrengselen en van vee,
de koopkracht steeds verminderde. Hel
telegraafverkeer is weder verminderd,
dank zij de tariefsverhooging. Hoewel
in den toestand van den fabrikant ook
geene bepaalde vooruitgang kon worden
bespeurd, was voor hem het jaar 1887
toch niet ongunstig. De toestand van de
handwerksnijverheid was in dat jaar on
gunstig. In het laatst van den zomer
reeds waren vele werklieden zonder werk,
welke toestand nog verergerde door tij
delijke sluiting van de lucifersfabriek. De
buitenlandsche handel bepaalde zich in
hoofdzaak tot bier, manufacturen, tapijt
goederen en enkele andere artikelen. De
toestand van den binnenlandschen handel
bleef vrij wel gelijk aan dien van het
vorige jaar. Ofschoon de prijs van enkele
artikelen wel wat verbeterde, bleef de
kooplust beperkt en daardoor de handel
stil. De handel in inlandsche tabak, ge
was 1886, was zeer levendig; het ge-
heele gewas werd bij de planters opge
kocht, en de grootste voorraad van dezen
oogst is oogenblikkelijk reeds in handen
van den fabrikant. Aan zware tabak was
behoeftede laatste gewassen konden
daarin niet voorzien, en daardoor is een
groote voorraad van het 1885er gewas
nog in handen der planters. Verder was
de handel stil. Op speculatie werd niet
gekochtdaarvoor waren de prijzen te
hoog. Van het gewas 1887 is nog niets
verkocht. Er is voor het tegenwoordige
geene vraag en de prijzen zullen waar
schijnlijk dalen. De oogst 1887 is vrij
goed, maar zeer klein van blad. De plan
ters zullen daaraan weinig verdienen.
Verkoopen vonden in den laatsten tijd
bijna niet anders plaats dan bij de ge-
heele plant of op stam. Te Amersfoort
en te Nijkerk is de plantage stationnair
gebleven. De prijzen te Amersfoort en te
Nijkerk waren naar gelang van de kwa
liteit voor den stam of plant van 14 tot
18 per 30 kilo's voor het gewas 1886.
Het honiggewin was in 1887 zeer klein,
hetgeen veroorzaakt is: 1. door het on
gunstige weder in den afgeloopen zomer;
en 2. doordien de boeren zich minder op
de bijenteelt toeleggen, omdat de prijzen
van buitenlandschen honig zeer laag zijn
hetgeen echter in deze streken gewonnen
werd, vond gretig koopers. Men besteedde
voor ruwe honig 28 per 100 kilogr.
voor ruwe was ƒ46 en voor gesmolten
was ƒ134 per 100 kilo, De toestand van
den houthandel onderging geene verbe
tering. De schors kwam fraai binnen.
Daar de oude schors van het vorige jaar
reeds lang vóórdat de nieuwe binnen
kwam, verbruikt was, werden er zeer
hooge prijzen besteed, nl. van 46 tot 50
per voer van 810 kilogram. Om die reden
was de handel in dit artikel eerst zeer
geanimeerdwegens een evengrooten
toevoer en de hooge prijzen, die de schors
handelaren eischten, werd de handel later
evenwel zeer gedrukt, omdat de looiers,
niet geneigd hoogere prijzen te betalen,
de voor hunne looierijen benoodigde
schors uit den vreemde betrokken. Dien
tengevolge was in het najaar de handel
in dit artikel stil en bleven groote par
tijen schors onverhandeld. In rijstemeel
was goede handel. Tengevolge van den
kleinen koolzaadoogst was het artikel
raapkoek schaars en waren de prijzen in
verhouding tot andere veevoerartikelen
zeer hoog. Lijnkoeken waren goedkoop
en het debiet groot, tengevolge van den
geringen hooioogst en de lage veeprijzen.
Mais was in den zomer zeer goedkoop,
maar is langzamerhand 20 a 30 pet. ge
stegen, tengevolge van ongunstige Ame
rikaansche oogstberichten, en ging daarom
minder om in dit artikel. Haver was
goedkoop, in weerwil van den kleinen
oogst hier te lande; de groote oogst in
't buitenland had dit tot gevolg. De prijs
van buitenlandsche rogge was zeer laag
en alhier werd veel omgezetniet alleen
voor de bakkerij, maar, door de gestegen
maisprijzen in het najaar, ook veel voor
veevoeder. In tarwe was zeer weinig en
in tarwebloem redelijk handel met lage
prijzen. Slechte resultaten leverde de han
del in boekweit op door de concurrentie
der buitenlandsche grutten. Hooi was
zeer duur en daarentegen stroo goedkoop.
De prijzen van enkele koloniale waren
vei beterden tijdelijk. In versche huiden
was redelijk handel. De handel in manu
facturen handhaafde zich zeer goed op
zijn ingenomen standpunt. 4550 vette
varkens werden aangevoerd ter markt en
2300 magere, de laatste rnet bestemming
voor de Londensche slachterijen. Vette
varkens golden 18 a 21 ct. per Vj kilo.
Bovendien werden 6191 biggen en 1071
schrammen aangevoerd. Het hoogst werd
12.75 voor biggen en ƒ22 voor schram
men bedongen. Rogge gold ƒ4 tot ƒ5.40,
tarwe 5.90 tot 8.80 en boekweit 5.40
tot 7. 3835 H.L. aardappelen werden
aangebracht; zij golden ƒ1.25 tot 2 50
en de nieuwe in Juli en Augustus 3.50
tot 5. De aanvoer van boter bedroeg
152.906 kilo's. Voor goede waar besteedde
men van 0.70 tot 1.55 per kilo. 6040
kilo kaas werd ter markt gebracht, tot
25 a 30 ct. per kilo werd verhandeld.
Ongeveer 300.000 eieren werden ver
handeld voor 2.50 i 4 gemiddeld. In
Jauuari en December golden zij 5 tot
ƒ8.50 per 100 stuks. 1311 H.L. appelen,
en 314 H.L. peren werden aangevoerd
van Sept. tot Dec. De gemiddelde prijs
was respectievelijk /4.37'/2 en ƒ4.50 per
H L. In gevogelte en wild weid een ge
regelde handel gedreven. Het aantal aan
gekomen schepen en sloombooten bedroeg
769, metendtr te zamen 56952 tonnen.
Het aantal volle wagonladingen alhier
aangekomen beliep 2233 en het aantal
verzonden wagenladingen 494, In 1887
bracht het patentrecht ƒ11783.86 op.
Voor accijns op gedistelleerd werd naar
een quantum van 2097.18 HL. ƒ125.831.38
betaald; voor 162.675 KG.zout/23.735.75,
voor bier ƒ8358.78; voor invoerrecht op
tabak uit Amerika 80 en voor Java-
tabak ƒ8.35. Voor slachtvee, als stieren,
ossen, koeien, vaarsen, pinken, kalveren
en nuchtere kalveren, werd over 1627
stuks, ter waarde van 124,832, betaald
ƒ12.483.20.
In den avond van den Hemelvaarts
dag had in het gebouw Volksheil nog
eene buitengewone openbare vergadering
plaats, van de afdeeling Amersfoort, der
Nederlandsche Vereeniging tot afschaf
fing van sterken drank. De vergadering
werd geopend met het zingen van
Gez. 43 1 «Hoog, omhoog het hart naar
boven," enz. en gemeenschappelijk gebed.
Vervolgens toonde Prof. Valeton, uit
gaande van Col. 3 1, aan, dat daar
mede het gebruik van bedwelmende
drank, als hoogstnadeelig voor het geeste
lijk leven, onbestaanbaar is, en dat,
hoewel het nalaten daarvan, 'twelk uit
verschillende beweegredenen geschieden
kan, nog geen bewijs van werkelijk ge
loof en geestelijke zin is, nochthans een
ieder, die tot levend geloof gekomen is
en een juist inzicht heeft in den aard
van deze drank en de gevolgen, die er
uit voortspruiten, zich gedrongen moet
voelen om er afstand van te doen en er
ook anderen van terug te houden. Ver
volgens deelde spr. mede, dat daarom
ook juist deze dag gekozen was tot
plechtige uitreiking van Bewijzen van
lidmaatschap aan de getrouwe leden der
afdeeling. Tot nog toe was het de ge
woonte niet, althans niet in de meeste
afdeelingen, zoodanige bewijzen uit te
reiken; doch het bestuur had daartoe
met tweederlei doel het besluit genomen.
Vooreerst, in aanmerking nemende, dat
de afschaffing tot nog toe over 't alge
meen een voorwerp van spot of minach
ting geweest is, wilde het bestuur aan
ieder lid de gelegenheid geven, te toonen,
dat men er eene eer in stelde afschaffer
te zijn en alzoo den smaad, die aan de
afschaffing kleeft, van zich te werpen.
Maar tevens wilde het bestuur, opdat
ieder lid dit met recht zou kunnen doen,
deze bewijzen van lidmaatschap tot een
herinneringsteeken aan de eenmaal af
gelegde belofte doen strekken, ten einde
bij de veelvuldige aanleiding en verlei
ding tot drankgebruik, vooral ook in den
zomer, alle ontrouw zooveel mogelijk te
voorkomen.
Daarop werd tot de uitreiking over
gegaan. Er zijn thans 101 leden, (waar
onder 35 vrouwelijke), van wier getrouw
heid het bestuur zich zooveel doenlijk
verzekerd had. Mochten er nochthans
tegen sommigen gegronde bezwaren be
staan, dan werden de leden verzocht,
daar het bestuur niet op bloote geruch
ten wilde afgaan) daarvan met aanwij
zing van tijd, plaats en getuige, aan het
bestuur kennis te geven. Op zoodar.igen
giond waren ook nog in de laatste dagen
een paar leden geschrapt. Met dezulken
is het echter hoogstwenschelijk dat het
bestuur en de leden zelve zich in betrek
king blijven stellen, ten einde hen, kon
het zijn, terug te brengen.
Het geheele werk der afschaffing toch
moet als een werk der Christelijke liefde
worden beschouwd. Mochten sommigen
meenen ten onrechte te zijn voorbijgegaan,
dan konden deze zich bij een der leden
van het Bestuur aanmelden, Zij, die om
eene of andere reden afwezig waren,
konden hun Bewijs van lidmaatschap bij
den Voorzitter afhalen. Nieuwe leden
kunnen zulks ook wanneer er geene
vergaderingen gehouden worden, bij een
der leden van het Bestuur (Prof. Valeton,
Ds. Wartena, eu de heeren van Gheel
Gildemeester, L. Ruitenberg en P. N.
Koppen) aanmelden.
Vervolgens deed de heer van Gheel
Gildemeester eeDige belangrijke mede-
deelingen aangaande de 7de algemeene
vergadering der Nationale Christen ge
heel onthouders vereeniging, die den
3en Mei 1.1. te Amsterdam gehouden en
door hem bijgewoond was.'
Eindelijk hield ook Ds. Wartena eene
toespraak, waarin hij er bij de leden ten
ernstigste op aan drong, dat zij trouw
zouden zijn aan hunne belofte in 't bij
zonder ook gedenkende aan den Hemel
vaartsdag, waarop zij het bewijs van
hun lidmaatschap ontvangen hadden, De
vergadering werd besloten met het zingen
van Gez. 143: 9 en 10 en gemeenschap
pelijk gebed. Bij het uitgaan werd aan
ieder der aanwezigen een blaadje De
eenigé Naam uitgereikt.
Gisteren morgen waren een hon
derdtal runderen ter markt aangevoerd.
Er heerschte levendige handel en vlug
werden koop en verkoop gesloten. Koop
lieden uit andere gemeenten bezoeken
getrouw de markt. Vet vee gold f 120
tot f170-, kalfkoeien f100 tot f160;
guist vee f60 tot f120 en pinken f20
tot f70. De premie van f10 voor het
grootst aantal aangevoerde en verkochte
stuks vee op de markt dd. 4 Mei is
toegekend aan Arie Bosch te Nijkerk en
die van f5 voor het daaropvolgend aantal
aan J. van Herwaarden te Soest, voor
den aankoop van 't grootst aantal ver
wierf de premie van f 10 L. van Gelder
te Naarden en van f5 voor het daarop
volgend grootst getal J. van den Hengel
Mz. te Stoutenburg.
Vermits er velen in de meening verlceeren,
dat deze de laatste veemarkt is die ge
houden wordtwillen wij opmerken, dat,
volgens publicatie, door de commissie voor
de veemarkten gisteren op de markplaats
aangeplukt, de veemarkt op eiken vrijdag
wordt gehouden, en dat tijdens de mark
ten op 18 en 25 Mei a. s. nog gelegen
heid tot kostelooze stalling wordt verstrekt.
Zondagavond had in Wery's Honden
en Apentheater, dat sinds eenige dagen
te Gouda voorstellingen geeft, een paniek
plaats, die zeer erge gevolgen had kun
nen hebben.
Toen de eerste afdeeling was uitge
voerd en het scherm gezakt was, be
proefde een persoon, daar er aan de gas
leiding, nabij den meter, een lek was,
dit op te sporen. Daartoe ging hij met
een brandende lucifer langs de leiding
met dit gevolg, dat het gas plotseling
ontbrandde. Nadat vele pogingen waren
beproefd om de vlam uit te dooven, kwam
er van de straat een persoon en sloot
plotseling de hoofdkraan, zoodat het pu
bliek in volslagen duisternis zat (nood-
lantaarns waren niet eens aanwezig!)
Sommigen van het publiek, die het vlam
metje hadden gezien, dachten dat er
brand was voldoende om enkelen te
doen roepen: brand! brand! Men kan
zich voorstellen welk een schrik ontstond
en dat in het duister, terwijl onder het
publiek vele kinderen waren! Jongens op
de gaanderij gezeten, schreeuwden«de
plank onder onze voeten biandt reeds"
wat slechts verbeelding was en daarop
zocht ieder een goed heenkomen I Het
was een algemeen «sauve qui peutl"
Inderdaad mag men blij zijn dat niet
velen het met den dood bekochten. He
laas! één droevig ongeluk moest worden
geconstateerd. Een 16-jarig meisje raakte
onder den voet en werd zwaar gewond
zij weid eerst naar het Stadhuis en later
per brancaid naar het Gasthuis vervoerd.
Wat de paniek zeer heeft vermeerderd
was het geschreeuw van de menschen
buiten de tent, dat den schrik zeer deed
toenemen. Sommigen uit het publiek
werden woest, ja, half dol! Banken wer
den stuk getrapt en enkele planken ver
nield. Velen leden schade aan kleeding,
lijfsieraden enz. en de genotvolle Zondag
avond, dien men zich had voorgesteld,
baarde voor velen slechts verdriet en
teleurstelling.
De Volksstem meldt: «'t Is verbazend
hoe Pretoria in de laatste twee jaren
vooruitgegaan is. Iemand, die het in twee
of drie jaren niet gezien heeft kent het
niet meer. Woonhuizen verrijzen aller-
wege als paddenstoelen uit den grond
en menig inwoner van Pretoria staat,
als hij eens toevalligerwijze in eene wijk
komt die hij niet dagelijks of wekelijks
bezoekt, verstomd. Plotseling ziet hij
daar eenige huizen, die hij vroegei nooit
ontwaarde. Ook de «bezigheidsstraten"
hebben eene aanmerkelijke verandering
ondergaan. Nieuwe winkels zijn opgericht,
anderen aaumerkelijk uitgebreid en ver
beterd. Neem bijvoorbeeld eens de Kerk
straat, wat al veranderingen hebben daar
niet plaats gevonden." Na verschillende
kapitale winkels en kantoren te hebben
opgesomd, gaat de Volksstem voort; «Dit
slechts voor zooverre een enkele straat,
al is het dan ook zonder twijfel de hoofd
straat, betreft. Al de andere nieuwe win
kels, kantoren, kantienen, hotels enz. op
te noemen, zou ons te ver leiden en wij
vreezen te zeer er eenige van over te slaan.
Het bovenstaande is aireed» meer dan
voldoende om den kolossalen vooruitgang
van Pretoria aan te toonen."
Voor de honden is thans een muil
korf uitgedacht, waarvan het onderste
gedeelte beweegbaar is en waardoor de
hond kan gapen enz., zonder hem in de
