NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
DE GELDK0FFER.
No. 91.
Woensdag 14 November 1888.
Zeventiende Jaargang.
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
advertentien:
BINNENLAND.
Feuilleton.
4MGRSF00RTSCIE COURANT.
VOOR
Per 3 maanden ƒ1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Z. M. de Koning heeft in den laatsten
tijd herhaalde malen blijk gegeven van
de Maatschappij van Weldadigheid te
Frederiksoord.
Niet alleen dat Zijne Majesteit de Ko
ning groote belangstelling in naar aan
leiding van het jongste jaarverslag zich
omtreDt verschillende zaken nauwkeuiig
deed inlichten, maar ook door daden
toonde hij krachtig tot de bloei te wil
len medewerken. Niet alleen toch dat
Zijne Majesteit jaarlijks f500 aan de
maatschappij ten geschenke geeft, maar
bovendien is ter bevordering van de
bloei der Boschbouwschool, die te Fre
deriksoord kortelings is verrezen f 1000
toegezegd.
Bovendien werd op last van Zijne Ma
jesteit eene collectie vruchtboomen ge
zonden, welke geplaatst zijn op bet ter
rein der Gerard Adriaan van Swieten
Tuinbouwschool. De toezending van eene
volledige verzameling groentezaden is
door Zijne Majesteit in uitzicht gesteld,
terwijl kortelings nog eene dorschmachine
en een wanmolen voortuinbouwgebruik,
afkomstig uit de fabriek van G. Stout te
Tiel, door Zijne Majesteit ten geschenke
zijn aangeboden en andere werktuigen in
bruikleen zijn afgestaan. Utr. Ct.
Candidaat voor de anti-revolutionai
ren en katholieken bij de a. s. verkiezing
voor een lid der Tweede Kamer, in het
kiesdistrict Schiedam, is de heer mr. A.
Ph. R. O. baron van der Borch van Ver-
wolde.
De candidaat der liberalen is de heer
jhr. mr. W. Six.
Uit Haarlem wordt gemeld:
Zooals vroeger werd medegedeeld, wordt
alhier eene verandering verwacht in de
samenstelling van het college van de
Kamer van Koophandel enz. Hoewel in
de vergadering daaromtrent gehouden, de
heeren Th. Figee, R. H. J. Gallardat
Huet, E. J. Westerveld en H. F. Pelten-
burg, met algemeene stemmen zijn her
kozen, verwacht men toch, dat de stem
ming op Dinsdag a. s. voor geen hunner
gunstig zal uitvallen.
De retourkaarten der Maatschappij
tot Exploitatie van Staatsspoorwegen
zullen in binnenverkeer afgegeven op Za
terdag 22 en Zondag 23 December e.k.,
geldig zijn tot en met Donderdag 27 De
cember d. a. v.
Naar men verneemt heeft wegens
het ontoereikende van de Rijkssubsidie
voor het Academisch Ziekenhuis te Lei
den een der medische professoren zich
genoodzaakt gezien eenige patiënten, bij
wie eene operatie niet kon worden uit
gesteld, voor zijne rekening in een par
ticulier ziekenhuis te doen opnemen, ter
wijl verschillende andere patiënten weg
gezonden moesten worden.
De Amsterd. Ct. meldt:
De Vereeniging van Gepensionneerde
onderofficieren en minderen van het Ne-
derlandsche leger verheugt zich reeds in
een groot aantal weldoeners, waardoor
zij in staat was het afgeloopen boekjaar
ongeveer f 15,000 aan 400 hulpbehoe
vende oud-militairen, hunne weduwen en
weezen te kunnen uitkeeren.
Zij is dan ook dankbaar voor den
steun, dien zij reeds zoowel van de in
gezetenen hier ter stede als van de zijde
van het leger mocht ondervinden.
Op het voetspoor van het vorig jaar,
wenscht de Vereeniging ook nu weder,
in November en Februari a.s., aan hulp
behoevende oud-militairen, hunne wedu
wen en weezen, ieder f1256 uit te kee-
ren, doch het aantal arme krijgers is zóó
groot, dat zij hiertoe niet in staat is,
zonder den steun van hen, die de Ver
eeniging in haar streven willen helpen.
Bij de Ned. Rijnspoorwegmaat
schappij zal eerstdaags een proef worden
genomen met een locomotief van geheel
nieuwe constructie. Wanneer die machine
aan alle vereischten voldoet, zullen alle
tot nu toe gebruikte locomotieven door
nieuwe worden vervangen.
Uit Enschedé wordt aan de N. R. Ct.
gemeld
«Hedenochtend hebben de vroegere
wevers der firma Jannink Zonen de
loonen die zij nog te goed hadden, bij
den burgemeester afgehaald. Een twin
tigtal weefgetouwen zijn door nieuwe
wevers bezet.
Op eene gereedgemaakte lijst, hou
dende het verzoek aan de door den com
missaris des konings in het leven geroe
pen commissie, om alsnog hunne plaat
sing in de fabriek terug te erlangen,
hebben slechts twee voormalige arbeiders
geteekend.
De firma G. Jannink Zonen ontvangt
zoowel van hier als elders betuigingen
van sympathie met haar optreden tegen
over de door verkeerde inmenging ge
stelde onbillijke eischen."
De telegrafisten, die van hier naar
de Zuid-Afrikaansche Republiek zijn ver
trokken, gaat het daar lang niet slecht.
Twee van hen, die hunne gezinnen tij
delijk hier hadden gelaten, hebben reeds
in ettelijke maanden zooveel verdiend,
dat niet alleen zij zeiven en hunne ge
zinnen er van konden leven, maar deze
laatsten nu ook kunnen overkomen. Dezer
dagen zullen weder eenige telegrafisten
en andere personen naar de Z.-A. Repu
bliek vertrekken. (Stand.)
De heer P. J. Smulders, hoofd der
openbare school te Wouwsche Plantage,
is door de arrondissements-rechtbank te
Breda veroordeeld tot f50 boete, sub.
eene maand gevangenisstraf, wegens het
bekende laten zingen en verspreiden van
liedjes, beleedigend voor ambtenaren.
In het Vondelpark te Amsterdam
waagden zich eergisteren drie schaatsen
rijders op de vijvers; alle drie zakten
door het ijs. Zij werden spoedig met
dreggen opgehaald, doch één was reeds
bewusteloos.
Te Arnhem is gister op den vijver
van den Plantentuin en te Rozendaal op
den vijver naast de Rozend. laan reeds
druk schaatsen gereden.
Te Rheden brandde Zondagmiddag
omstreeks drie uur eene kleine boeren
woning dicht bij de kerk, dus midden
in het dorp, geheel af. De brand ontstond
in het achterhuis, terwijl slechts twee
kleine kindeien thuis waren, die met
moeite werden gered. De bewoner J.
Semmelink en zijne vrouw waren juist
atwezig. Eenige levende have en de
inboedel werden een prooi der vlammen.
Zaterdag jl. werd te Hilversum eene
koe ontvreemd van den landbouwer K.
De dieven waren met de koe naar Soest
vertrokken en hebben getracht het dier
aldaar voor twintig gulden te verkoopen
aan een landbouwer. Deze kreeg kwaad
vermoeden, liet de koe op stal zetten en
de politie waarschuwen. Inmiddels kozen
de dieven het hazenpad, maar het mocht
de politie gelukken hen in handen te
krijgen.
Aagje Bakker, weduwe van J. de
Vries, wonende nabij Burgerbrug te Zijpe,
tegen wie door den rechter-commissaris
bevel tot voorloopige aanhouding ter zake
van brandstichting was verleend, is naar
's Rijks krankzinnigengesticht te Medem-
blik overgebracht.
Niet minder dan 20 paartjes stapten
Woensdag te Utrecht het huwelijksbootjs
in, om te zamen door de woelende
huwelijkszee te laveeren. Na afloop der
plechtigheid op het Stadhuis, deed zich
het vermakelijke geval voor, dat een
echtpaar het verkeerde rijtuig instapte,
wat zeer de lachlust der vele toeschou
wers opwekte.
De een meende er «een voorteeken"
in te zien, een ander zei, «dat ze nou
al in de'n olie zijn", en na veel draaien
en wenden mochten de overtreders «de
koes" verlaten om hunne plaats voor een
ander gelukkig gemaakt paar in te
ruimen.
»'t Is wel niet erg prettig voor den
bruigom", merkte een leeperd aan, «maar
in elk geval toch nog beter in het ver
keerde rijtuig gestapt, dan de verkeerde
vrouw getrouwd, zooals mij gebeurd is."
(Rott. Nbl
De directie der Ned. Gist- en Spi
ritusfabriek te Delft schreef in Mei jl.
eene prijsvraag uit, betreffende de be
vordering van Zondagsrust en de beper
king van overmatigen arbeidsduur. Aan
de beantwoording daarvan konden alleen
deelnemen leden en eere-leden van het
personeel, terwijl voor het beste en af
doende antwoord werd uitgeloofd eene
zilveren eere-medaille en f 100.
De Fabrieksbode meldt thans dat geen
der ingekomen antwoorden kan geacht
worden eene oplossing te zijn van het
gestelde vraagstuk. Een der antwoorden
echter getuigde van zoo ernstige studie
van het onderwerp, de voorgestelde re
geling ofschoon vele practische be
zwaren opleverende en door het perso
neel niet wenschelijk geacht is in
menig opzicht zoo weldoordacht, dat de
directie besloot aan den inzender als
blijk van waardeering van zijnen arbeid
toe te kennen eene zilveren eere-medaille.
Bij opening van het naambriefje is de
inzender gebleken te zijn de heer O. Ka-
rnerlingh Onnes, secretaris der directie.
Ook te Arnhem zullen maatregelen wor
den genomen voor de viering van het
onathankelijkheidsfeest op 30 November
a.s. Het bestuur der Sociëteit «De Her-
eeniging" nam hiertoe het initiatief, door
belangstellenden op te roepen tot eene
bijeenkomst op a. s, Dinsdag
Te Roermond zal ter gelegenheid
van het gedenkfeest van Neerlands ver
lossing op den 17. een groot concert ge
geven worden door de kon. harmonie.
Te Alkmaar heeft zich eene com
missie gevormd om den 17. November
a.s. feestelijk te herdenken. Reeds wer
den van de ingezetenen giften verzameld,
terwijl de gemeenteraad besloot, f500
toe te staan voor eene aan de school
kinderen te bereiden feestviering en
f300 voor illuminatie.
Het plan is behalve schoolfeesten, een
optocht te houden, waartoe reeds vele
vereenigingen en ook bijzondere perso
nen hunne medewerking beloofden.
Eenige straten zullen in feestdos wor
den gestoken.
De burgemeester van Zutphen heeft
eenige ingezetenen uitgenoodigd om met
hem te overwegen op welke wijze aan
de herdenking van het herstel van Neer
lands onafhankelijkheid in Nov. 1813 op
passende wijze een feestelijk karakter zou
kur.nen worden gegeven. Naar de Zutf.
Ct. verneemt, zou daarbij het denkbeeld
op den voorgrond staan om een extra-
uitdeeling van spijzen en brandstoffen te
houden.
Dinsdag was het juist tachtig jaar
geleden, dat, ten huize van Jacobus van
Wijk Roelzn., te Amsterdam op de Glas-
rnarkt bij de Stoofsteeg, de eerste ge
legenheid geopend werd om in ons vader
land aan blinden onderwijs te geven.
Het besluit tot oprichting van een Insti
tuut voor blinden, ging uit van de vier
Amsterdarnsche loges van vrijmetselaren,
la Charité, la Bien aimée, Concordi3
Een ware geschiedenis uit Thüringen,
DOOR
ANDRÉ HUGO.
22) Falkening keek op zijn horloge.
«Twaalf uur, Valerian I Zij ein
digen daar binnen precies op hun tijd,
beter dan dat zij komen I Maar
wij zullen ook gaan." Hij sloot den koffer
toe, door de letters van het slot weder
op het woord Palermo te stellen, en
zeide, nadat hij voor zijn kantoorjas een
sierlijker aangetrokken had, tegen den
boekhouder, die eveneens van kleeren
had verwisseld«Laat toch alle vrees
varen, Valerian. wij zijn zeker van
onze zaak!"
«En het bericht van heden dan?" vroeg
deze ter zijde.
«Onzin denk daar niet aan!
Ik weet waar men heen wil maar
het deert mij weinig!"
Beiden verlieten daarop het kantoor
Om te gaan dineeren.
VIII. Een uitweg.
Twee dagen na de ontvangst van de
berichten uit Londen, die wij in het
vorig hoofdstuk vermeldden, voerde de
sneltrein Arthur Falkening naar zijn ge
boortestad terug.
De gebeurtenissen van den laatsten tijd
en vooral het raadselachtig verdwijnen
van Verena hadden zijn gemoed zoo ge
schokt, dat hij de schoone wereld voor een
donker gevangenhok aanzag, en het leven
daar als een foltering beschouwde. Toen
hij nu aan het station te Br uit
steeg en hij de in duisternis gehulde stad
voor zich zag liggen, beving hem eene
rilling, bij de gedachte dat voor hem nu
weder de eentonigheid van het handels
leven, de dorre becijferingen met altijd
dezelfde herhalingen een aanvang zouden
nemen, en dat hij als van ouds aan den
ledigen lessenaar op het kantoor zijns
vaders zou moeten gaan zitten. Had hij
reeds voor zijn laatsten reis innig ver
langd zoo vrij te zijn als een vogel in de
lucht, ten einde zich naar hartelust te
kunnen bezig houden met kunsten en
wetenschappen, thans was het hem eene
behoefte geworden buiten dien engen
kring van zaken te staan, om bjj stilte
on rust genezing te zoeken voor zijn ge
wond hart.
Deze tegenzin om het huis zijns vaders
binnen te treden, was dan ook de oor
zaak waarom hij niet terstond daarheen
snelde, maar een omweg maakte en in
een huis in de Wallstraat binnentrad.
Hier woonde een oprechte vriendin van
hem, Clara Hutli, tooneelspeelster bij den
stadsschouburg. Dit begaafde meisje had
zoowel door hare talenten als door haar
diep gevoel zulk een indruk op den jongen
man gemaakt toen hij door haar ver
loofde, een student in de medicijnen, met
haar in kennis kwam, dat het hem een
behoefte was geworden, zich eenige ma
len 's weeks met haar te onderhouden.
Het was dus niet te verwonderen dat hij
juist hedeD, nadat hij gedurende zoo ge-
ruimen tijd den omgang met de bemin
nenswaardige vriendin gemist had, het
eerst die plek opzocht, waar een wezen
woonde dat hem begreep, van wie hij
hopen mocht dat zij zijn smart zou leni
gen. En dit geschiedde ook. Het gelukte
haar hem Ie troosten en gerust te stellen
nadat hij haar al de gebeurtenissen had
medegedeeld; en, als met een nieuw leven
bezield, verliet hij na een onderhoud van
eenige uren, het huis in de Wallstraat
en snelde naar de woning van zijn vader
heen.
Daar aangekomen, deelde hij zijn va
der al datgene mede wat hij voor zijne
zaak had verricht. Niet weinig verwon
derde het hem, zijn vader, die anders zoo
karig in woorden was, heden zoo buiten
gewoon spraakzaam te vinden doch spoe
dig ontdekte hij de oorzaak van dit ver
schijnsel, toen de oude man behendig het
gesprek van de zaken wist afteleiden om
het te brengen op de huwelijksplannen.
«Ge vordert te veel van mij I" zeide
Arthur, toen zijn vader hem medegedeeld
had, dat hij hem Christine Klaumann,
de dochter des burgemeesters, tot vrouw
bestemd had.
«Christine is een goed, braaf meisje,"
antwoordde de oude man, «zedig opge
voed en vroom; zij heeft niet alleen het
vrij groote vermogen van hare eerste
moeder te verwachten, maarzij ontvangt,
behalve het gereed liggende uitzet, een
aanzienlijken bruidschat van haar vader,
zoodat ik niet begrijpen kan hoe gij nog
een oogenblik aarzelen kunt."
«Moge u al gelijk hebben, vader, waar
ge wijst op de finantiële voordeelen van
dit huwelijk, dan moet ge toch bedenken
dat bij zulk een plan het hart ook een
woordje mede mag spiekenwant nei
ging en liefde kunnen niemand worden
opgedrongen, zij moeten geboren worden
uit wederzijdsche sympathie en hoogschat
ting. Al kan ik dus niet ontkennen dat
Christine de erfgename is van een aan
zienlijk vermogen, dat een huwelijk met
haar, uit een geldelijk oogpunt beschouwd,
eene voordeelige zaak mag genoemd wor
den, zoo kan ik niet die eigenschappen
bij haar opmerken, die ge haar in de
eerste plaats toeschrijft."
«Ik ben benieuwd te hooren wat mijn
wijze en geleerde lieer zoon daartegen
heeft intebrë'tigen."
«Wat de goedhartigheid van liet meisje
betreft, zoo twijfelt daaraan niet alleen
hare naaste omgeving, maar ook een ieder
die slechts een oogenblik hare gelaats
trekken nauwkeurig heeft opgenomen."
«Paperlapap! Onzin. De Schepper
heeft de eigenschappen van den menscli
niet op diens gelaat geschreven, maar iri
diens hart geprent!"
«Over dit punt kan ik zeker niet met
u strijden, daar gij niets van mensclien-
kennis wilt weten, en daarvan een vijand
zijt. Zoo ge b.v. slechts met de grond
stellingen van de gelaatkunde bekend
waart, zou u het gelaat van Christine als
een opengeslagen boek toeschijnen; en
zoudt ge, om die veigelijkmg van liet
meisje bij een boek doortezetten, het, na
de eerste bladzijde te hebben gelezen,
wegleggen en moeten erkennen dat de
rjjkelijk met goud versierde band u ge
fopt had."