Gemengd Nieuws. Qfficieele Publicatie. Plaatselijke berichten. Provinciale berichten. brand uitgebroken ten huize van den winkelier in sigaren, tevens barbier, W. Becker, Kruisweg no. 29, ontstaan in den winkel, vermoedelijk door de kachel die nog brandde, toen de bewoners naar bed gingen. Het benedenhuis is geheel uitgebrand, terwijl de bovenwoning, die reeds was aangetast, veel waterschade heeft bekomen. De brandweer was spoe dig aanwezig en bluschte den brand in ongeveer een half uur. Het huis en de inboedel van Becker waren verzekerd, maar de inboedel van de bovenbewoon- ster, en weduwe niet, evenmin de klee ding enz. van drie kostgangers, die bij haar inwoonden. Domela Nieuwenhuis is Zondag in het Ned. hervormde kerkgebouw te St. Anna Parochie (Fr.) als spr. opgetreden. Het getal bezoekers werd op ongeveer 1500 geschat. Het gehoor bestond uit arbeiders, onderwijzers, burgers, hand werkslieden, huurboeren enz. uit St. Anna Parochie en de omliggende dorpen. De burgemeester en een rijksveldwachter waren mede tegenwoordig. Te vijf uur des namiddags trad Domela Nieuwenhuis binnen. De katheder stond voor den kan sel. Het bestuur der afdeeling v in Alge meen kies- en stemrecht zette zich neet- op de plaatsen, die bij de godsdienstoe feningen bezet worden door ouderlingen en diakenen. Een der bezoekers zat op de preekstoelbank. De voorzitter der afdeeling, de heer T. Schat (kerkvoogd), heette het publiek welkom. Daarna bekwam D. N het woord. Hij noemde het een teeken des tijds, dat de kerkdeuren voor hem en zijne tijdgenooten worden geopend. Vet der sprak hij over de Fransche omwenteling en trad in eene vergelijking tusschen 1789 en 1889. Aan opruiingen was weder geen gebrek. O. a. zeide hij, dat in ons land niet de minister van financiën de koorden van 's lands geld beurs in handen heeft, maar de Nederl. Barik, en de leden der Kamer dienaars zijn van die bank. De «bourgeoisie" heeft volgens hem alles te zeggen, de arbeider heeft slechts het recht het werk te sta ken, al hetgeen gedaan wordt om de el lende te verlichten (volksgaarkeukens, volksspaarbanken enz.) helpt niet. De plegers van den dynamietaanslag te Chi cago werden door hem als slachtoffers der «bourgeoisie" voorgesteld. Hij besloot met eene opwekking om zich te veree nigen tot bestlijding van het kapitaal en tot bereiking van het ideaal: vrijheid, brood, geluk en recht voor allen. Terwijl een deel der toehoorders het zoogenaamde Vrijheidslied zong, ging men uiteen. Men meldt dat de heer F. Domela Nieuwenhuis wegens voortdurende on gesteldheid zijn ontslag zal nemen als lid der Tweede Kamer. De heer M. B Br uck, redacteur der Psychologische Bladen, is voornemens binnenkort te 's-Hage eenige lezingen te houden over: «Hypnotisme. Spiritisme en Mediumisme," vooral in verband met de physische manifestatiën van miss Fay. Men schrijft uit Rotterdam: «De werklieden van hel etablissement Fijenoord hebben hun eisch om den ont slagen werkman weder door de directie te doen aannemen, opgegeven. Zij hebben de belhamels uitgezonderd het werk hervat, doch het blijft te vreezen, dat er op die fabriek weder zeer spoedig eene nieuwe werkstaking uitbreken zal. Zaterdagavond is eene vergadering ge houden, waarop eene commissie gekozen is, w'elke in last heeft de directie dier fa briek den eisch te stellen van een nor malen arbeidsdag van 10 uren met be houd van het loon, dat tegenwoordig voor 12 uren uitbetaald wordt. Onder de verschillende werkstakingen, welke wij in den laatsten tijd hier ter stede beleefd hebben, is er wellicht geen een die zoo onbillijk is, als juist die der werklieden van de machinefabriek Fijen- had hooien uitroepen: «Dan erf ik" Wat de andere verklaringen betreft' wij zullen die in de pleidooien terugvin den. Een enkele maakte eenigen indruk, die van zekeren Cuudoiu. Deze Gandoin als deurwaarder in dienst bij den ontvanger te Vittel had uitgeroe pen toen hij vernam dat men Jan Mi- chaud beschuldigde: Ik heb hem gezien!.... ik heb hem 't huis van Anselme zien verlaten gister avond, tegen middernacht toen ik te huis kwam! Hij liep in elkaar gedoken en in de schaduw! Van tijd tot tijd keek hij om alsof hij vreesde gezien te worden. Ik heb niet opgelet welke voorwerpen hij medenam, maar het zag er uit als een koffertje, als een tasch.... Wellicht meende Gaudoin 't in ernst. Maar zijne oogen hadden hem bedrogen. Die tasch was de mand waarin de schrijn werker zijn gereedschap droeg die koffer, de kalkbak van den metselaar die hem gediend had om de kalk te roeren waar mede hij de brandkast in de opening had ingemetseld. Gaudoin ging echter verder met zijne veronderstelling. Ik dacht zoo onwillekeurig, voegde hij er bij, dat daar een man liep die iets kwaads bedreven had! Dit praatje kwam ter ooren van den oord. Gedurende jaren achtereen heeft die fabriek, zoo al niet met verlies, dan toch zeker bijna zonder winst gewerkt en de directie der fabriek trachtte zich bij de openbare aanbestedingen groole werken te doen toewijzen, 'uitsluitend met het doel hare werklieden aan den arbeid te kunnen houden. Thans nu die fabriek meer werk heeft, eischen de werk lieden, die de directie voor gebrek heeft vrijgewaard, hooger loon, want verminde ring van werktijd met hetzelfde loon, dat tegenwoordig uitbetaald wordt, komt op hetzelfde neer. De ertswerkers hebben niet alleen voor goed van al hun eischen afgezien, maar zij hebben zelfs gesmeekt om tegen het oude loon in het werk te mogen blijven. Deze ommekeer is teweeg gebracht door een der grootste cargadoorsfirma's, welke booten met ijzererts aanvoeren. Deze firma had nl. besloten, indien de ertswerkers niet van hunne eischen afzagen, 1000 man uit de omstreken van Tiel naar hier te doen komen, ten einde met kracht zich tegen de werkstakers te kunnen verzetten. Hetzelfde zullen ook de reeders doen. Zij kunnen nog beter dan de cargadoors zeelieden uit Texel, Vlieland, enz. in dienst nemen. Zaterdagavond hadden er op verschil lende plaatsen, zooals in de Soestersteeg, in de Aert-van-Nesstraat, op de Meent en in den Oppert, standjes plaats tusschen het volk en de jcolporteurs van Recht voor Allendie dien avond een vernieuwde poging waagden hun blad langs de open bare straat te venten, maar evenals altijd gelukte het niet. Onder het zingen van de bekende anti-socialistische liederen, dreef men de colporteurs van R.v.A. op de vlucht, die door de politie in bescher ming moesten worden genomen, ten einde mishandelingen te ontgaan. Als men maar geen lid is van den Soc.-Dem. Bond, meent het volk, dat men geen socialist is, ofschoon niet zelden die zelfde «Oranje boven !"-schreeuwers de aanvoerders zijn bij werkstakingen, of op de volksvergadering de meest socialisti sche denkbeelden toejuichen." Men 6chrijft uit Utrecht aan de Haarl. Cl. «Heden, 22 Nov., herdenkt Utrechts oudste ingezetene den dag, waarop hij voor 103 jaren werd geboren of eigenlijk in de Luthersche Kerk gedoopt werd. Immers de juiste dag van de geboorte van den heer J. Loirette, den jubilaris, is niet met juistheid bekend. Wie den flinken ouden man ontmoet, zou hem niet dezen leeftijd toeschrijven. Nog in het bezit van eene goede gezond beid, is de heer Loirette, die eene uit nemende verzorging bij zijne reeds be jaarde dochter en zijn schoonzoon geniet, nog in het bezit van een goed geheugen, en weet hij nog met jeugdig vuur te spreken over den Franschen tijd of andere herinneringen uit zijne jongelingsjaren voor den geest te halen. Zijn lichamelijk gestel laat den ouden krassen man nog toe, dat hij 's avonds, zonder zich daarbij van een bril te be dienen, met zijne familie een paar spel len domino speelt, en zijn geheugen speelt hem daarbij geene parten wel daaren tegen moet hij er aan herinnerd worden, dat het uur reeds lang daar is om ter ruste te gaan, terwijl hij, na eene goed geregelde rust te hebben genoten, reeds des morgens weder vroeg bij de hand is. De waardige jubilaris ondervond heden tal van bewijzen van belangstelling; het hoofd der gemeente, de burgemeester tnr. W. R. Boer, de Commissaris des Konings in de provincie, mr. A. baron Schimmel- penninck van der Oye, alsmede vele an dere belangstellenden, hadden hem geluk- wenschen doen toekomen. Ook aan stoffelijke bewijzen van be langstelling ontbrak het hem niet, onder deze was een welgelijkende buste van den 103-jarige, door een beeldhouwer bij gelegenheid van dezen dag aan hem ge schonken. Met voldoening wees ons de officier van justitie, die den man ten zij nen bureele ontbood. Gaudoin was niet dwaas, verre van daar. Hij begreep dat men zijne verklaring zou gebruiken ten nadeele van Michaud, en in de goedheid zijns harten trachtte hij die verklaring te verzachten. Maar men hoorde hem ten overstaan van de getuigen, aan wie hij eerst gesproken had. Gaudoin was een arme kerel, en wiens toestand hem vrees achtig maakte. Men verhaalde zelfs dat, toen hij nog te Parijs student was, hij wegens eenige pekelzonden haast in de correctioneele gevangenis zou geraakt zijn. Waarschijnlijk was dit laster. Hij had zich slechts schuldig gemaakt aan luiheid en onbedachtzaamheid. Nadat hij zijn klein erfdeel verbrast had, was hij te Vittel teruggekeerd. Zonder diploma, zon der een penning achtte hij zich gelukkig de geringe betrekking te aanvaarden die hem zijn dagelijks brood verschafte. Wat hij meer behoefde daarin voorzag hem de liefdadigheid zijner medeburgers en vooral die van meester Jan de vrijgevig- ste van allen. Voor het hof wilde Gaudoin zijn ver klaring geheel terugtrekken. Ik heb gelogen, zeide hij. U begrijpt, als eene zaak zooveel beweging maakt, wil iedereen er een woordje in meespre ken en wordt ar over en weer gepraat. oude man daarop, er bijvoegende: «Zet Hannes de pet op!" Een exemplaar dezer buste zal ter her innering aan het Stedelijk Museum wor den geschonken." Zondag 1 Dec. e. k., zal de gods dienstoefening in de Remonstrantsche kerk alhier geleid worden door Ds. P. H. Hugenholtz Jr. voorganger der «Vrije Gemeente" te Amsterdam. De dienstbode van den heer J. S., overkwam Zaterdag een verschrikkelijk ongeluk. Boven vuur gezeten, naar men vermoedt, geraakten hare kleeren in brand. In haar schrik vloog zij naar de binnenplaats, waar zij door haar ge schreeuw, werd opgemerkt door den heer G. C., die zich toegang tot de plaats verschafte en de vlammen met water bluschte, evenwel niet voordat het on derste gedeelte van het lichaam vreese- lijk was gebrand. De ongelukkige is naar het ziekenhuis overgebracht, nadat de eerste hulp door den heer chir. Morren was verleend. Bij den heer jhr. mr. T. A. J. van Asch van Wijck, burgemeester dezer ge meente, lid van de Tweede Kamer en van de Provinciale Staten van Utrecht, bestaat het voornemen, in het aanstaande voorjaar zich naar Transvaal te begeven, en aldaar eenigen tijd te vertoeven. Me vrouw Van Asch van Wijck zal haar echtgenoot vergezellen. Utr. Ct. Morgen, Donderdag des avonds te 8 uren zal in het concertlokaal van de Sociëteit «Amicitia in eene vergadering met dames, van het Dep. Amersfoort der Maatschappij tot Nut v. 't Algemeen als spreker optreden, onze vroegere stad genoot, de heei W. J. Manssen, pred. te Zaandam. Toegangskaaiten a f2 voor de 4 le zingen, te houden door de Heeren W. J. Manssen, prof. dr. J. Ten Brink, P. M. Keller van Hoorn en mr. J. Walig, zijn te verktijgen bij den Secretaris van het Departement, Dr. H. F. Jonkman, De minste der 12 inschrijvers voor het schilderwerk van de nieuwe kazerne, is onze stadgenoot de heer Ph. Smit, voor f2668; onder gewoon voorbehoud is het werk hem gegund. De gemeenteraad hield Dinsdag namiddag eene korte zitting. Het be langrijkste punt der agenda was de be noeming van een conrector van het gymnasium, welke betrekking is open gevallen door de benoeming van dr. A. van IJsendijk tot rector van het gym nasium te Gouda. Op voorstel van B. en W., na overleg met den inspecteur der gymnasia en het college van curatoren, heeft de raad besloten, hel besluit van 29 October j.l., waarbij aan den leeraar dr. H. J. Rejjnders, wegens zijne benoe- minh tot conrector te Gorinchem, eervol ontslag veileend is, in te trekken en dr. Reijnders aan te wijzen als conrector, met ingang van 6 Januari a. s. Een voorstel van B. en W. om de huur van eenige gemeente-eigendommen, t. w. hel torentje in de Kamper binnen poort, een hoekje grond in de Koning straat en een hoekje grond aan het ha ventje te Bunschoten, welke eindigt met 31 December a. s., op de bestaande voor waarden te verlengen, werd aangenomen. Een schrijven van B. en W., houden de mededeeling, dat zij, na overleg met de schoolautoriteiten. van oordeel zijn, dat met het oog op het aantal leerlin gen der meisjesschool, in de vervulling van de vacature door het aan mej. A. E. Groenenboom verleend eervol ontslag ontstaaD, voorloopig niet behoeft te wor den voorzien, werd ter secretarie neder- gelegd ter inzage van de leden. Om advies werden in handen van B. en W. gesteld adressen van het bestuur Bovendien kon ik niets zien, want.... ik was dronken. Maar toen de voorzitter en de advo- kaat-generaal hem ernstig toespraken, bevestigde hij zijne eerste verklaring. Daardoor echter juist maakte hij zijn getuigenis nog meer verzwarend. Bij dit incident onder anderen kwam de voorzitter der gezworenen, Lambartha, tusschen beiden. Hij verlangde dat den getuige deze vraag zou worden gesteld «Toen 'tin uw geest opkwam dat de man die vluchtte een boosdoener moest zijn, had ge toen reeds Jan Michand her kend? Neen, was het antwoord van Gau doin, want dan zou ik zoo iets niet ver ondersteld hebben. Zoo een manen iemand die mij zoo menigmaal een dienst bewezen heeft. Deze nieuwe onhandigheid verergerde de zaak nog meer. In plaats van de ver klaring ten voordeele van den beschuldig de te kunnen bezigen, werd ze een wa pen in handen van het openbaar mini sterie. De getuigen ten bezware waren nu al len gehoord. Van de getuigen tot ontlas ting wer len gehoord de metselaar, die zijn kalkbak, welken Gaudoin voor een koffertje had aangezien, Michaud ter leen bad gegevende maire, die verklaarde der muziekvereeniging Cecilia, verzoeken de zoo mogelijk een gemeente-gebouw beschikbaar te stellen voor 't houden van repetitiën, en van A. de Vree e. a., ver zoekende om verbetering van den Bis- schopsweg, gelegen tusschen den Arnhem- schen straatwegen de brug aan «Luiaard." Miss Annie Eve Fay in Amersfoort. Of de hooggespannen verwachting, welke het publiek bij het optreden van Miss Fay koesterde in geenerlei opzicht is teleurgesteld, is een vraag, wier be antwoording wij hier gevoeglijk terzijde kunnen stellen. Hypnotisme en mag netisme zijn nu eenmaal een wetenschap geworden, een wetenschap, voor zooverre geleerde en uitstekende mannen in alle landen der wereld zich er mede bezig houden, niettegenstaande juist datgene wat iets tot wetenschap vei heft: volko men bekendheid met de wetten der ver schijnselen, nog ontbreekt. Het vaderland van Miss Fay, Amerika en 't verwante Engeland, is tevens het vaderland van hypnotisme en magnetisme. Prof. von Mark, de op dit gebied be roemde Duitscher, giDg, teneinde zijn schat van ondervindingen nog te ver rijken en te vermeerderen, Engeland be reizen en stond versteld over de groote vlucht, welke die moderne wetenschap daar genomen had. De manifestatiën, welke Miss Fay eergisterenavond deed plaats hebben, waren niet van de hoog ste soort, en menig ingewijde heeft voor zeker nu en dan de schouders opgetrok ken. Toch, hoe oppervlakkig de mani festatiën ook waren, ze waren krachtig genoeg om op een publiek, dat van hypnotisme en magnetisme wat weet van «hooien zeggen" en zich nooit de moeite getrooste door serieuze studie met de nieuwe wetenschap wat nader bekend te worden, een geweldigen indruk te maken. Menigeen zal achter de «kunstjes" van Miss Fay wat zeer natuurlijk zoeken. Ja, een inzender in 't Amsterdammer Dag blad, gaf eergisteren als zijn meening te kennen dat zich in de tournure van Miss F., welke volgens hem, n'en déplaise aux dames vooral in den smokkel handel vaak soortgelijke diensten bewees, een aapje, een goed gedresseerd aapje bevond, dat de „kunstjes" in 't gesloten kastje meesterlijk uithaalde. Bij T han den opleggen op stoel en tafel zat 't aapje zeker Miss Fay tusschen de nagels! De manifestaties van Miss Fay hebben ook in Holland, vele hoofden en harten wairn gemaakt; de heer Bi uck, redacteur dei Psychologische Bladen zal binnen kort eenige lezingen houden over «Hypno tisme, Spiritisme en Mediumisme" in ver band met de werkzaamheden van Miss Fay. Met het oog op gisterenavond kun nen wij mej. B. en de beide heeren S. en W. een woord van warme hulde nietonthouden. Een vaderlandsche karaktertrek is nu eenmaal dat de mensrhen hier graag lachen de Duitschers, Franschen en vooral de Engelschen, veel intelligenter volken, lachen niet maar onderzoeken. En als Miss Fay in haar vaderland teruggekeerd is en men vraagt haar: «Wat zeiden of deden die Hollanders wel bij uw mani festaties?" Dan moet 't antwoord luiden «Och, ze lachen een beetje, ze dachten zeker dat 'k wat goocheltoertjes uithaalde. Ik hoop binnenkort in dit blad op de werkzaamheden van Miss Fay c. s. en het Spiritisme, vooral in Engeland, uit voeriger terug te komen. Jan. Heb je ooit van Scharnegoutum gehoord Piet. Neen, dat heb ik nooit hooren noemen. dat Jan hem bij herhaling zonder wrok veeleer zelfs met welwillende gevoelens over Anselme had gesproken. Waren zij dan ook niet bloedverwanten? Michaud vond er genoegen in steeds te herhalen dat hij aan Anselme het geluk verschul digd was dat hij Magdalena tot vrouw had erlangd! Vervolgens werden gehoord de patroons en de schrijnwerkersgezellen, van de an dere zijde van Frankrijk opgeroepen om ten gunste van hun vroegeren werkman of kameraad te getuigen. Alle getuigen verklaarden dat zij niets ten laste van den beschuldigde wisten aantevoeren en dat zij hem de innigste genegenheid toedroegen. Het aandoenlijkste getuigenis legde een aannemer uit Bordeaux af, een eerbied waardig grijsaard met zilveren haren. Hij bracht met zich zijn zoon, die de epau letten droeg van kapitein ter zee. Dat was hot kind dat Michaud uit de vlam men had gered. Ik ben hem het leven verschuldigd, sprak deze, Jan behoort niet tot hen die dooden, maar tot hen die van den dood redden O! voegde de vader er bij, zoo gjj Jan dien dag gezien had, zoudt ge hem nu niet in staat van beschuldiging hebben gesteld! Ik ben nu byna vjjftig jaar pa- J. Ik weet het nu. Ik heb het uit de kiant. 't Ligt in Wimbritsemdeel. P. Dank je voor de mèdedoeling, maar ik zal er niet veel aan hebben. Ik doe er geen zaken mee. J. 't Zon er van kunnen komen, maar geen zaken om geld te verdienen. P. Dan heb ik er ook niet veel aan. J. Maar je kunt er geld mee kwijt raken. P. Dan is 't wat anders. J. Dat dacht ik wel. Ik hoop even wel, dat je op nog wat meer prijs stelt dan op geld, bijv. op de rust en een dracht in 't vaderland. P. Natuurlijk. Maar wat bedoel je toch? J. Dat te Scharnegoutum de kerke lijke partijen elkaar vinnig en venijnig bestrijdeu. Om elkander uit de gemeente te weren koopen zij huizen op. P. Zouden ze daar niet weten, dat de godsdienst gebiedt, dat men zijne harts tochten moet bestrijden en aan anderen doen, wat men zelf liefst ondervindt? J. Misschien denken zij wel, dat hij het meest godsdienstig ie, die anders denkenden het felst haat. Baarn. De gemeenteraad bencemde Vrijdag een gemeente-opzichter. Door Burg. en Weth. waren aanbevolen de heeren A. W. Reijnders, gemeente archi tect te Edam en H. E. Hoegsma. ge meente-opzichter te Hoogeveen. De heer H. E. Hoegsma werd benoemd. Gouda, De nieuwe rector van het gymnasium dr. A. van IJsendijk, zal in het begin van Januari zijne betrekking aanvaarden. Het gymnasium zal na de Kerstvacanlie worden verplaatst van de Houtmansgracht naar de Westhaven in het prachtige huis, door den heer G. J. Steens Zijnen aan de gemeente Gouda ten geschenke gegeven. In verband hier mede hebben B. en W. den raad mach tiging gevraagd, het nieuwe gebouw in te richten en te meubileeren, waarvoor de kosten geraamd worden op f2000. Voorts stellen B- en W. voor, een con cierge te benoemen op eene jaarwedcg van f 400, benevens eene vergoeding van f 100 voor gemis van vrije woning, Een sterk lichaam. Slagersknechten mogen zich in den regel verheugen in 't bezit var. een stevig gestel. Dit beweert onlangs nog een knecht te Mitterleich, in de Pfalz. Het arme slagertje leed gewel dig aan buikpijn; geen middeltje, ter be strijding van deze kwaal hem aan de hand gedaan, vermocht het lijden te ver zachten. Hij heeft baat gevonden bij het volgende middeleen halve liter «bessen" een vierde liter brandewijn met twee lepels peper, fijn gemaakte rammenas met azijn, een vierde liter brandewijn met bitter, een halve liter korenbrande wijn met kummel en een vierde liter slaolie. De man was totaal van zijn kwaal ge nezen hij was een «lijk" De BURGEMEESTER en wfchlOU DERS van Amersfoort, Gezien de aanschrijving van den heer Commissaris des Konirigs in de provincie Utrecht, van dtn 22. November 1889, No 111, houdende mededeeling dat de heer Ingenieur A. A. BEKAAR, bij Zr. Ms. besluit van den 20. Februari 1888, No. 2, belast met de leiding der noodige werkzaamheden voor de samenstelling eener nijverheids-statistiek, omstreeks het einde van deze maand wenscht aante- vangen met een bezoek van de nijver heids-inrichtingen in dit gewest waar meer dan tien personen werken, en van troon en heb gedurende dien tijd eene menigte werklieden leeren kennen. Maar geen hunner kon met Jan Michaud ver geleken worden Hij is de goedheid, de op rechtheid zelve! Een hart van goud! O, mijn arme Jan, mijn eerlijke Jan hier op deze bank der eerloosheid waarop men u heeft doen zitten, hier wil ik u de hand drukken. En voor dat men 't beletten kon, voeg de hij reeds de daad bij 't woord. De geheele gerechtszaal gaf blijken van goedkeuring, sommigen klapten in de handen, anderen weenden van aandoening. De slechte indruk van Gaudoin's getui genis was uitgewischt. Toen de orde hersteld was, stond de procureur-generaal op, een der talentvol ste fransche rechtsgeleerden, wiens wel sprekendheid, kunde en karakter de kracht van zijn woord versteikten. Reeds bij den aanvang zijner rede, kon men bemerken dat hij deze zaak ernstig bestudeerd had, en dat, volgens zijne over tuiging, de beschuldigde schuldig was. Wordt vervolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1889 | | pagina 2