1869
1889.
Café WERY.
Advertenties.
Officieele Publicatie.
Hoofdprijs fl. 150,000,
NrtEFLUST"
n
INBOEDEL.
COKES.
Plaatselijke berichten.
Ingezonden.
V,
FEESTELIJKE HERDENKING
Christelijke JongeMngsvereeiiigiag
Ps. 119 9
Woensdag; 4 December a. s.
Oosteorljksche Premieloten 1864,
Trekking op 2 December e.k.
Heele aandeelen f7.—.
Halve - 3.50.
VERKOOPEN:
PIERRE MARTR0N
uit Amsterdam.
W. SALOMONS,
Te Scherpenzeel stond de vrouw
van den landbouwer O. Methorst aan de
Smidssteeg boven den haard het avond
eten te koken, toen een zware zijde spek
uit den schoorsteen haar achter op den
hals viel. Bewusteloos werd zij naar bed
gedragen. De ijlings toegesnelde genees
heer Boekhoudt verleende spoedig de nood
zakelijke hulp.
Hoewel zich het ergste deed vreezen.
is de toestand thans bevredigend.
Van den «Gids voor inleggers bij
de Rijkspostspaarbank, samengesteld, door
den heer P. J. F. du Bois, hoofdcommies
bij de directie dier bank, is binnen kor
ten tijd een derde druk verschenen. Wel
een bewijs hoe nuttig dit werkje voor de
inleggers is, het kost slechts een dub
beltje.
Van een trein, die in de afgeloo-
pen week des avonds te Utrecht aankwam
vermiste men een conducteur, die te
Bunnik nog was opgemerkt. Een vraag
of hij daar nog was, werd ontkennend
beantwoord, waarom besloten werd een
locomotief met vervoertvagen en heelkun
dige hulp te zenden, om den weg te on
derzoeken. Men vond den vermisten con
ducteur echter niet. En geen wonder,
want deze zat hoog en droog te Utrecht.
Even voorbij Bunnik was hij uit den trein
gevallen en zonder letsel neergekomen
op een veld met boerekool. Die ligplaats
vond hij intusschen niet gemakkelijk, hij
stond op, maar zich de bepaling herinne
rende: «Het loopen langs den spoorweg
is verboden," week hij van dien weg af
en wandelde op zijn gemak langs den
straatweg naar de stad.
Door de drukke straten te Amster
dam, kan men af en toe een «reclame
man" zien rondwandelen, op wiens bord
aan de eene zijde te lezen staat: «De
voordeeligste werkstaking is het staken
van drankmisbruik," en aan den anderen
«Men beweert dat de arbeid te weinig
geeft. Beter ware het te zeggen dat het
drankmisbruik te veel neemt."
Naar men zegt, zullen de terreinen
en gebouwen van de voormalige Holl.
gasfabriek te Amsterdam worden over
gedaan aan een te vormen maatschappij,
met een kapitaal van f 1.200.000, waar
van f400.000 in aandeelen en f800.000
in hypotheek.
Op de terreinen van den vroegeren
glasfabriek, onder Nieuwer-Amslel zullen,
zegt men, aan de Utrechtsche zijde ver
rijzen, zes blokken huizen met twee-en
zeventig woningen waarvan zes villa's
aan de Amstelzijde.
Hedenmorgen, omstreeks half elf,
had een meisje van ongeveer 13 jaren,
dochter van B., het ongeluk bij het
water scheppen aan het kleine Spui, in
het water te vallen; niettegenstaande
de sterke stroom (de sluisdeuren waren
alle geopend) sprong de aldaar wonende
heer A. P. Houtzager Jr. onmiddellijk te
water en had het geluk het meisje van
een wissen dood te redden. Door ladders
geholpen werd hij en het meisje tegen
de walrnuren op het drooge gebracht;
de edele jongeling werd door buren en
anderen een welverdiende hulde gebracht.
De heer Ds. W. J. Manssen, van
Zaandam, opende Donderdagavond in
Amicitia in een goed bezochte vergade
ring met dames, de rij der nutslezingen
met een flinke voordracht over den Rus-
sischen prosateur graaf Leo Tolstoï. De
heer Manssen heeft blijkens zijn voor
dracht Tolstoï goed bestudeerd en zijn
kennis uit de beste bronnen, n.l. de wer
ken van den schrijver zelf, geput. Niet
van alle werken van Tolstoï bezitten wij
eene Nederlandsche vertaling, maar onder
die zijn toch Tolstoi's Chefs d'oeuvre.
De heer Manssen heeft blijkens zijn aan
halingen echter het meeste in uitstekende
Fiansche vertalingen gelezen. Gaarne
hadden wij wat meer gehoord van de
maatschappelijke toestanden in Rusland;
van het Nihilisme, schoon onwillekeurig,
door Tolstoï bij zijn optreden in de hand
gewerkt; van Tolstoï als paedagoog en
als wijsgeer in 't algemeen. Maar alles
te zeggen wat er te dien opzichte gezegd
kon worden, daarvoor was de tijdsruimte
niet voldoende. Wkt spreker van Tolstoï
gezegd heeft was van dien aard, dat bij
het einde het daverend applaus een wel
verdiende hulde was.
De twee nastukjes «Linksche Hans"
en «Wat de sneeuwvlokken zagen" be-
hooren zeer zeker tot de allerliefste lité
raire pasmunt en zijn dan ook ongetwij
feld wel in den smaak gevallen.
Een milde gever heeft den secre
taris-penningmeester van het burgerlijk
armbestuur in staat gesteld eenige we
ken gedurende dezen winter een brood
te doen uitreiken aan een ieder, die van
gemeentewege of eenig kerkelijk armbe
stuur onderstand geniet.
Tot het verrichten der werkzaam
heden, verbonden aan de volkstelling in
deze gemeente, zijn door Burg. en VVeth.
benoemd de heeren H. P. van Haselen,
J. Kerkhoff, J. D. Struve, F. van der
Mast, J. M. Boshuizen, D. Zwep, G. Dek
ker, W. Tengbergen, H. F. Huurdeman,
R. van 't Wel, H. van Gelder, J. M.
Boode, H. C. den Hartog, C. A. Heunks
en L. van Dommelen.
Naar den oorsprong van den naam
van menige straat, steeg of laan wordt
soms lang, met ijver en toch vruchteloos
gezocht. Zoo heeft men dikwijls getracht
de een of andere gebeurtenis te ontdek
ken, waarvan de Teutstraat, die de Ko
ningstraat met de Bloemendalschesliaat
verbindt, en die na den brand van 1340
werd gebouwd, haar naam ontleent. En
telkens te vergeefs want nergens vond
men den naamsoorsprong opgeteekend.
Misschien kan het volgende thans eenige
inlichtingen daaromtrent geven. Aan het
archief der gemeente werd eenigen tijd
geleden een niet omvangrijk handschrift
ten geschenke gegeven, waarin onder
scheiden belangrijke zaken staan opge
teekend. Zoo leest men, blz. 34 «Leenen
binnen de stad Amersfoort": De Toete
Bij besegelde francyne brieff, gegeven
binnen Vollenhoe (Vollenhoven) op St.
Marien Magdalenenavondt, des jaursl436,
blijckt, dat de Toete is een Stichtsch leen,
waermede Aernoldt van Covorden, bij
Rodolph, Bisschop tot Utrecht, beleent en
verlijdt is, in manieren, alsmen ons Ge-
stichts leen met recht schuldich is te
holden; dese brieff is te vinden in de
kasse van de Cappelle alhier." De brief
en de kas en de kapel zijn verloren ge
gaan. Maar eene aanwijzing van dien
brief is bewaard gebleven, gelijk men
ziet, en daaruit blijkt dat een zekere Ar
nold van Coevorden het terrein, waar
thans de Teutstraat gevonden wordt, als
een Stichtsch leen bezeten heeft. Niet
onwaarschijnlijk klinkt het, dat deze Ar
nold van Coevorden bijgenaamd werd
«de Teut" (Teutonen.) Men hoort dien
naam nog wel geven aan lieden, die uit
den achterhoek afkomstig zijn. Op die
wijze zou de naamsoorsprong van de
Teutstraat zijn verklaard. Aan dergelijke
omstandigheid ontleent ook de Koning
straat haar naam. Zeker persoon, Koning
genaamd, bezat daar, waar thans die
straat gevonden wordt, zijn land.
Ulr. Dbld.
De BURGEMEESTER van AMERS
FOORT
Brengt ter kennis van de ingezetenen
dezer gemeente, dat de door den provin
cialen Inspecteur van 's rijks directe be
lastingen enz. in Noord-Holland en Utrecht
executoor verklaarde kohieren No 4 en 5
van de personeele belasting en van het
patentrecht over het tweede kwartaal
van het dienstjaar 1889/1890 aan den
Ontvanger van 's rijks directe belastingen
alhier zijn ter hand gesteld, aan wien
ieder verplicht is zijnen aanslag op den
bij de wet bepaalden voel te voldoen.
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke
plaatsen aangeplakt te Amersfoort, den
28, November 1889.
De Burgemeester voornoemd,
T. A. J. VAN ASCH VAN W1JCK.
Mijnheer de Redacteur I
Beleefd neem ik de vrijheid, onder
toezending van een verslag van de Ver-
eeniging van Gepens. Onderoff. en min
deren van het Nederl. leger U te ver
zoeken, in het belang van de Vereeniging,
eenige plaatsruimte in Uw geëerd bind
te willen afstaan voor het onderstaande
Het aantal leden der Afdeeling Amers
foort bedraagt 25 welke; f 1 contributie
betalen f 25.
Idem bijdrage van 2 Bescher
mers f 10 - 20.
Idem 25 donateurs35.
Ontvangsten Totaal f80.—
Uitgaven.
In Febr. 1889 werd aan 5 1
behoeftigen gepens.
In Nov. 1889 uitkeering
gedaan ieder a f 12.50 7
Idem aan 4 weduwen, van
gepens. ieder a f 12.50 s - 100.
Aan een behoeftig lid wegens
ziekte een buitengewone grati
ficatie - 20.
Idem- 12.50
Aan een oud-strijder (niet-gepens.)
versierd met het Met. Kruis - 25.
Ter gelegenheid van 's Koning-s
verjaardag werden 2 oud-strijr
ders (niet-gepens.) versierdi
met de Cilatel en Met. Kruis
Mos en Reuier ieder een Gou
den Willem uitgereikt - 20.
f 125.—
Totaal der Uitgaven f 302.50
Ontvangsten - 80.
Zoodat in 1889 meer uit
gegeven Jan ontvangen f 222.50
Bovendien werd tei> gelegenheid van
de verjaardag van H. X. H. Prinses Wil-
helmina, door de ASdeelimg Amersfoort
van de Vereeniging van Gepens. Onderoff.
aan t wee oud strijdars (niet-gepens.) ver
sierd met het Metalen Kruis en Citadel
van Antwerpen Butselaar en Rouwendaal
beide ieder ruim 80 jaar o«d, een Gou
den Willem uitgereikt, "weik bedrag was
beschikbaar gesteld door den Heer van
Lennip, Kapitein bij de d.d. Schutterij te
Haarlem, zijnde de opbrengst van een
bundel liederen van wijlen zijn groot
vader den Heer W. J. van Lennip, in
1830 aan de Schutterij van Noord-Ne-
derlaud opgedragen.
Moge bovenstaande mededeelir.g, velen
den lust doen gevoelen om als donateur
tot de Vereeniging toe te treden, welks
doel is, oude van dagen, gebrekkige oud-
gepens. hun lot te doen verzachent.
De ondergeteekende stelt zich gaarne
beschikbaar tot het geven van de noo-
dige inlichtingen.
UEd. bij voorbaat dank zeggende voor
de verleende plaatsruimte, heb ik de
eer te zijn,
UEd. Dw. Dienaar
BUSQUET,
Voorzitter der Afdeeling.
Amersfoort, 25/11. 1889.
Mijnheer de Redacteur l
De mededeelingen en beschouwingen,
aangaande de alhier plaatsgehad hebbende
séance van Miss Fay, die opgenomen zijn
in Uw Blad van 27 November j.l., geven
mij aanleiding U beleefd orn eenige
plaatsruimte te verzoeken ten einde de
aandacht van Uwe lezers te vestigen op
de onjuiste strekking van die mededee
lingen.
Uw berichtgever doet het voorkomen
als zouden de verrichtingen van Miss
Fay noodzakelijk in verband staan met
Hypnotisme of Magnetisme, en is hij van
meening dat hare «manifestaties," als
zoodanig beschouwd, niet eens van de
hoogste soort zijnJuist voldoende
om op een publiek, «dat zich nooit de
«moeite getroostte door serieuse studie
«met de nieuwe wetenschap wat beter
«bekend te worden, een geweldigen in-
«druk te maken."
Tevens deelt Uw berichtgever terloops
mede dat de Duitschers, Franschen en
vooral de Engelschen veel instelligentet
zijn dan de Hollanders, zoodat Miss Fay
na terugkeer in haar Vaderland van ons
zal moeten getuigen«Och, zij lachen
«een beetje, ze dachten zeker dat ik wat
«goocheltoertjes uithaalde 1"
Binnenkort hoopt bij, iri Uw Blad, ons
beter op de hoogte te brengen, ooV. wat
betreft het Spiritisme.
Al zie ik met de meeste belangstelling
die uitvoerige berichten tegeme.et, toch
bekruipt mij de vrees, dat de gulle Mid-
deleeuwsche lach, die zooak bekend is,
zoolang in on9 land blijft. T-oortklinken,
wellicht daardoor zou kaorien verslom
men, 't geen ik ten zoerst.e zou bejam
meren, ook al zou ous intellectueel peil
dientengevolge stijgen tot dat der ons
omringende Naties!
Doch ter zake?
Ik heb de séance van Miss Fay met
genoegen bijgewoond, en ben daar tot
de overtuiging gekomen dat een waar
schijnlijk zeer eenvoudig hulpmiddel haar
in slaat stek zulke geheimzinnige kunsten
te verrichten.
Van welken aard dat hulpmiddel is
heb ik niet kunnen ontdekken, en mijns
inziens is juist het verdienstelijke van Miss
Fay, dat niemand haar tot dusverre
heeft kunnen ontmaskeren. Doch onge
twijfeld wacht haar vroeg of laat het lot
dat reeds zoovele spiritistische kunsten
makers heeft getroffen ontmaskering!
Ik ben zeker dat één enkele onver
wachte handbeweging van een der op
het tooneel aanwezige Heeren voldoende
geweest zou zijn om, door het oplichten
van het groene gordijn, plotseling de
natuurlijke oorzaak der verschijnselen aan
het licht te brengen.
Wie dit ontkent, verklare mij eerst
waarom de «intelligeute" Engelschman
zoo angstvallig waakt tegen overrompe
ling? Ik ben zeker dat hij des noods
met zijn vuisten zich daartegen zou ver
zet hebben.
Achter het groene gordijn moeten dus
verschijnselen plaats hebben die niet aar,
de onbescheiden blikken van het publiek
prijs gegeven kunnen worden zonder ge
vaar van op natuurlijke wijze ver
klaard te worden.
Waartoe dient anders die geheimzinnig
heid? Bovenzinnelijke oorzaken zou men
immers toch niet met ziiatuigen kunnen
waarnemen? Het feit is dan ook dat on
derzoek alleen toegestaan wordt binnen
de greuzen waarbij ontdekking onmoge
lijk is, terwijl langdurige routine en om
gang met menschen den Engelschman
in staat hebben gesteld die grenzen schijn
baar zeer ver uit te strekken.
In werkelijkheid is het onderzoek echter
niet onbeperkt, en ook niet zelfstandig.
In hel algemeen is bij al die vertoonin
gen de hoofdbedoeling om de aandacht
van het publiek op eenig punt te vesti
gen waar niets te ontdekken valt.
Neen, Mijnheer de Redacteur, zoolang
die twijfelwekkende geheimzinnigheid
een noodzakelijke bondgenoot blijft van
dergelijke ^manifestaties", zoolang zal
ook ieder verstandig mensch het recht
hebben om kortweg te ontkennen dat
er eenig verband bestaat tusschen zulke
«goocheltoertjes" en de belangwekkende
zielkundige verschijnselen die door Hyp
nose doch zonder geheimzinnigheid
kunnen opgewekt worden.
X.
Het hierin bestreden stuk, drukt niet
de meening uit van de Redactie.
BURGERLIJKE STANDEN.
Amersfoort.
Geboren: 21 Nov. Hendrika Elisa
beth, d. van Hendrika Johanna de Wijs.
22 Nov. Hendrikus, z. van Gerrit Val
kenburg en Aaltjen Jansen. Johanna,
d. van Wilhelmus Gerth en Jacoha Swart.
23 Nov. Petrus Antonius, z. van Theodo-
rus Balk en Gerarda Annetta Welling.
24 Nov. Johan. z. van Hersbert Holtman
en Drika Koenen. Herman Gerrit z.
van Marten van Meijer en Hermina
Barendina Coletta Beekman. Wilhel
mus, z. van Johannes van de Brug en
Maria Hüsken. Jan, z. van Johannes
Hermanus van 't Klooster en Johanna
Wilhelmina van Ee. Adriana Flora,
d. van Bernard de Wilde en Johanna
Gijsberta Wanzing. 25 Ncv. Jannigje,
d. van Aart Kolfscbooten en Rijkje Ra-
vesloot. Dirkje, d. van Wouter Salo
mons en Elisabeth Maria Engelen.
Sophia Alijda Maria, d. van Jacobus Wil
helmus Putman en Weijmpje van Wijk.
26 Nov. Maria, d. van Wouter Groene-
stein en Antje van Laar. Alberta, d.
van Wilhelmus Wakelkamp en Francina
de Gooijer. 27 Nov. Alexander, z.
van Iza'ak Cohen en Hanna Wins.
Flora, d. van Jacob de Zoete en Batje
van Gelder. Hendrikus Johannes, z.
van Albertus van Doorn en Maria Kraan.
Ondertrouwd: 28 Nov. Gerrit
van der Lugt en Geertruida van Eeden.
Getrouwd: 27 Nov. Franciscus
Xaveruis de Vos en Cornelia Spijker.
Johannes Blombergen en Johanna Burg
man. Jurriën Vastenburg en Dina de
Ruiter. Pieter Wilhelmus Vellekoop
en Hilligje Danenberg.
Overleden: 21 Nov. Wenceslaus
Antonie Bosselaar, 21 j. ongeh. 22
Nov. Eva Lensing, 74 j. wed. van Cor
nells van Munster. 23 Nov. Geer
truida Aartsen, 24 j. ongeh. 25 Nov.
Teunis van Diggele. 10 m. 27 Nov.
Gerritje Kuijt, 18 ra. Lambertus den
Ouden 1 m.
Hoogland.
Geboren: 22 Nov. Ludovica, dochter
van J. F. van Bekkum en M Smit.
25 Nov. Gerrit, zoon van G. van Wee
en R, Botterblom.
Woudenberg.
Overleden: 21 Nov. Maria Versteeg,
67 j. ongeh. Elsje Schimmel, 8
maanden.
Gevonden op den openbaren weg:
1 zilveren gesp.
Rechthebbende vervoege zich ter te-
rugbekoming aan het bureau van politie.
Getrouwd
JOHANNES VAN DIJK
EN j
ANNA M. G. MEEUWSEN,
die namens wederzijdsche '(amilie hun
dank betuigen voor de vele bewijzen van
belangstelling bij hun huwelijk onder
vonden.
Huissen, 28 November 1889.
van het
ij 1,26-jarig bestaan
j DER 'v
op
des avonds te 6 uren in de bovenzaal
van het gebouw Volksheil.
Als sprekers zullen optreden de Heeren
Prof. Dr. J. J. P. VALETON, Eere-voorz.
Ds. A. WARTENA,
Dr. G. J. A. JONKER en
T. W. BOLDERDiJK, Voorzitter.
TEKSTBOEKJES, tevens BEWIJS
VAN TOEGANG zijn grafts vei krijg-
baar op Maandag - en Dinsdag
3 December bij den Voorzitter, Zuid
singel B. 234 en den Concierge van
Volksheil.
(Aanst. Maandag).
1 Prijs van fl. 20,000, 1 Prijs vgn
fl. 10,000, 2 Prijzen ieder van fl. 5000,
enz. enz- Samen 2700 Prijzen. Loot het
lot met den minsten prijs uit, zoo ont
vangt men eigeu geld terug.
Met 7.kan men op den 2. December
e.k. de volle fl. 150,000, met f3,50
fl. 75,000 winnen.
Verkrijgbaar gesteld bij den Heer
G. J. SEOTHOCWER, Boekbande
laar te Amersfoort, Langestraat B. 38.
Trekkingslijst franco en gratis.
Notaris
Mr. J. M. ItK HELLE, te
Amersfoort, is voornemens op Woena.
dag, den 11. December 188» en den
volgenden dag, telkens des voormid
dags ten 10 uur, op de hofstede
onder de gemeente Hoogland, ten ver
zoeke van de Erven H. VOSKUILEN in
het openbaar te
Een 4-jarig zwart RUIN-
PAARD, twee gladtands zwar
te MERRIEPA ARDEN, een
5-jarig zwart RUINPAARD, een zwart
HENGSTVEULEN, 8 kalfdragende
KOEIEN, 3 guste KOEIEN, een
2'/a jarige guste VAARS, een
2'/a jarige kalfdragende VAARS,
zes 1V» jarige kalfdragende VAARZEN,
een 1'/, jarige guste VAARS, 5 GRAS
KALVEREN, (3 VAARZEN 2 OSSEN),
een 2jarige vette STIER, 1 vette
ZEUG, 4 vette VARKENS,
2 drachtige ZEUGEN, eene
-partij KIPPEN en HAAN,
60000 kilo welgewonnen HOOI, 275 vim
ROGGE, 190 vim BOEKWEIT, 50 vim
HAVER, 1 WAGEN met kleed 3 WA
GENS met opzet. 2 MESTWAGENS, 1
HOOIWAGEN, 2 PLOEGEN, 2 span
EGGEN, 1 SLEÊ, 1 GIERBAK met
STEL, WAGEN- en PLOEGTUIGEN,
SNIJBANKEN. WANMOLEN, BERGHA-
VEN met STOELEN, TRÊEBAK, K0RT-
KIST, SLIJPSTEEN, BERGLADDERS,
eene partij TAKKEBOSSEN, DROOG-
HOUT, BEZEMGARDEN, TUINSTAKEN,
VRÊEHOUT en HEKKEN, BALKSLIE-
TEN, RIET, KAF, STALREUPELS,
ZAKKEN, eene groote partij MEST, te
veld staande KNOLLEN, eene groote
partij AARDAPPELEN, voorts
BOUW-, MELK- EN
DEELGEREEDSCHAPPEN
en
Daags te voren te bezichtigen.
Opdag: 1 October 1890, mits den
notaris bekende Borgen stellende; koopen
beneden f 10.contant.
UT Het HOOI, de ROGGE, de BOEK
WEIT, de HAVER en de AARDAPPE
LEN zullen den tweeden dag worden
verkocht.
De prijs der Cokes aan de
gasfabriek alhier, is 45 cent de
33 kilogram.
Amersfoort 30 November 1889.
Ter gelegenheid van het 81. NICO-
LAASFEEST DONDERDAG 5 DE
CEMBER 's avonds 7 ure buitengewone
Directie en Medewerking van den Hol-
landschen Karakter-Komiek
PROGRAMMA:
Mej. Coustanse, Hollandsche Soubrette,
Frl. Rosiene, Deutsche liedersangerinn,
MissMackwaij, English Song and Danser
de heer Pierre Martron en Dame.
eerste Hollandsche Duettisten,
de heer IV. de Bruin, Pianist.
Te 8'A 9'/, en 11 ure optreding van
Mies MACKWAIJ in Costuum.
Te 10 nre.
IJ Lil IV LI 1 illllUUJUlt)
OPERETTE in één acte.
Moeder Siirtien, Mejuf. Sitters,.
Klaartje, v Martron.
Harmen. tamboer, de heer Martron.
ENTREE f 0.35.
De Ondernemer,
A. W E R Y.
bestand tegen vuur, water en iedere
weersgesteldheid.
Vervangt lood, zink, asfait-dak-
papier, door haar duurzaamheid
en goedkoopte.
Alleenverkoop voor Amersfoort en.
Omstreken bij
in Bouwmaterialen, Amersf*«rt.
Monster op aanvrage.
Commissionairs in Effecten
en Wissels.
Muurhuizen A. 289 Amersfoort.
Koopen en verkoopen effecten, coupons,
vreemde muntspeciën en bankpapier,
binnen- en buitenlandsche wissels, sluiten
beleeningen en prolongatiën, disconteeren
openen Rekening-Courant met rentever
goeding, nemen gelden a deposito, ver-
leenen crediet op nader overeen te ko
men voorwaarden.
