NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND
DE FINLANDSCHE
Zaterdag 28 Juli 1894.
Drie-en-twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
Feuilleton.
i\o. 60.
HMÏRSFOOBTSÏBE COURANT.
VOOR
abo nnem entsprijs:
Per 3 maanden 1.— Franco per post door het geheele Bijk.
Afzonderlijke Nummers S Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. .T. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 16 regels f 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Onderstaande circulaire ons ter
opname gezonden, ruimen wij om het doel
gaarne een plaatsje in, in onze kolommen.
Te midden van den strijd om het be
staan, die thans allerwege heerscht en
waaronder onze landbouwende bevolking
maar al te zeer gebukt gaat, vervult de
Maatschappij van Weldadigheid nog steeds
hare verhevene roeping met eere.
Zij opent nieuwe bronnen van bestaan,
door heidevelden te herscheppen in bosch,
bouw- en weidelanden en door het doen
aanleeren van verschillende soorten van
indusirieelen arbeid, die een bestaan op
leveren.
Zij stelt voor velen de gelegenheid open
om, door eerlijken en productieven arbeid,
zich een onbekommerd bestaan te ver
schaffen en is een onwaardeerbare steun
voor zoo velen, die alleen staande, den
strijd om het bestaan niet kunnen vol
houden.
Zjj tracht boven alles door onderwijs
en opvoeding een beschavenden invloed
uit te oefenen op allen, die aan bunne
zorgen zijn toevertrouwd. Aan school
onderwijs wordt buitengewoon veel zorg
gewijd. De Godsdienstige vorming in
overeenstemming met de gezindte, wordt
ernstig ter hand genomen, terwijl voor
allen die leeren willen, de weg wordt
gebaand om als bekwame arbeiders, hand
werkslieden, tuiniers, bloemisten, boom
kweekers, boschbazen en vele andere
vakken, zich een eervol bestaan te ver
werven.
De zegen die van deze Maatschappij
uitgaat, is moeilijk te schatten.
Wij roepen daarom met vrijmoedig
heid de medewerking van alle welden-
kenden in den lande in.
Het Koninklijk Huis en de Koninklijke
Familie gingen steeds op onbekrompen
w|jze voor.
Vele aanzienlijken in den lande offer
den groote sommen op het altaar der
Weldadigheid.
Aan meer algemeene medewt/king
hebben wij behoefte, de medewerking
van allen, die het kunnen zonder onder
scheid.
Wij roepen allen toe: Komt en ziet
ons aan het werk.
Frederiksoord is vooral in den zomer
een bezoek waard; wie hier komt, wordt
gewoonlijk een medewerker.
Zendt ons Uw geld, zendt ons Uwe
weezen ter opvoeding in het huisgezin
en ter vorming voor het leven. Steunt
ons met Uwe liefde en met Uwe voor
spraak, daar waar het noodjg is.
Als men op deze wijze alom in Neder
land wilde werken, zouden van lieverlede
werkeloosheid, armoede en elke reden
tot ontevredenheid zeer verminderen,
zooal niet geheel verdwijnen.
Frederiksoord (bij Steenwijk), Juli 1894.
De Directeur der Maatschappij
van Weldadigheid.
JOB. v. d. HAVE.
In de laatste zeer druk bezochte
algemeene vergadering van het bestuur
der Weesinrichting te Neerbosch met de
leden zijn de veranderde statuten en het
huishoudelijk reglement vastgesteld.
De statuten zullen nu zoo spoedig doen
lijk ter koninklijke goedkeuring worden
opgezonden. Volgens de bestaande sta
tuten zijn, in de plaats van de hoeren
A. Kramers te Amsterdam, D. van 't
Lindenhout en Jac. van 't Lindenhoul
beiden te Neerbosch, die als bestuurders
bedankt hadden, gekozen de heeren ds.
E. A. G. van Hoogenhuyze te Nijmegen,
inr. J. H. C. Cazius, Raadsheer te 's-Her-
togenbosch en mr. J. P. graaf van Lim
burg Stirum te Oosterfceek.
De tentoonstelling te Antwerpen.
Het Hollandsch comité te Antwerpen
verzoekt ons het volgende te melden
De grootste feestelijkheden te Ant
werpen zullen plaats hebben in de
maanden Juli en Augustus; bijna eiken
dag zal men iets nieuws te zien en te
bewonderen krijgen.
Natuurlijk ligt het in den aard der
zaak dat er op die dagen voor velen
slaapgelegenheid zal te vinden zijn, zoo
dat het noodig is ons eenige dacen van
te voren van een eventueele komst te
verwittigen, opdat wij kamers kunnen
doen gereedhouden, waar geen verhoogd
tarief in toepassing wordt gebracht.
Ook de aanvraag om gidsen moet tijdig
geschieden.
De volgende prijzen welke ook in
diukke tijden hetzelfde blijven, werden
ons heden door de bij ons aangesloten
Hollandsche hotel-houders verschaft.
Hotel Dijkstershuis (bekend als deftig
en soliede) kamer met inbegrip van
bediening en ontbijt f2.50 a f3.00.
Familie-hotel Dijkstershuis dito. Diners
van af f 1, f l.50.
Voor werklieden of personen die zich
gaarne daarbij rekenen is in onze burger
logementen logies te verkrijgen a f t.50.
In groep reizende werklieden, worden
door onze bemiddeling geherbergd tegen
veel verminderde prijzen.
Het H. C. bericht verder ter gerust
stelling dat ondanks alle drukte, steeds
vertrekken beschikbaar zijn voor hen
die zich tijdig van onze tusschenkomst
bedienen. Alle inlichtingen geschieden
gratis, mits elke aanvraag daartoe ver
gezeld gaal van een postzegel a 10 cent
voor het antwoord.
Te Herwijnen, waar de executie
van een vonnis tot ontruiming eener
woning, die onlangs door het volk werd
verhinderd, thans met den sterken arm
is geschied, heeft de dientengevolge ver
wekte ontevredenheid onder de bevolking
zich geuit tegen den herbergier C. van
Krieken, op wiens verzoek de uitzetting
der bewoners uit het huis, dat daarna
terstond werd afgebroken, was geschied.
Des avonds verzamelde zich eene menigte
volks met blijkbaar booze bedoelingen
voor de herberg. De burgemeester werd
bij zijne pogingen om de orde te bewaren
door een steenworp ernstig aan het hoofd
gewond. Hij bergde zich ijlings in het
huis van v. Krieken. Toen het donkerder
werd, begon het woedende volk geweldig
rumoerig te worden, men begon het huis
van v. Krieken te bestormen en spoedig
brak er brand uit. Middelerwijl redden
zich burgemeester en de bewoners door
het achterhuis. Het pand brandde lot
op den grond toe af, zonder dat er door
of voor den eigenaar iets van den in
boedel gered is.
In enkele plaatsen van ons land en
ook daarbuiten dicht bij de grenzen, heb
ben zich weer eenige cholera-gevallen
voorgedaan. Dadelijk zijn er weet velen,
die zich ongerust maken en graag zouden
weten, wat te doen, om zich, vooral met
deze warmte, voegen zij er bij, voor be
smetting te vrijwaren.
Erg ongerust behoeft men echter waar
lijk niet te wezen, rnaar om te voldoen
aan een verzoek van een onzer lezers,
hebben wij den inspekteur van den ge
meentelijk geneeskundigen dienst om
diens oordeel verzocht.
Deze vertelde ons, het verkeerd te
vinden de menschen dit of dat, bijv. het
eten van vruchten te verbiedenals men
dit gewoon is, moet men het nu niet
laten, dat is juist een middel om ziek te
worden. Dr. Sail et zei ons, ieder aan te
raden zijn gewoDe levenswijs te volgen,
alleen goed uit te zien dat hij wat
met de groote warmte gemakkelijk zou
kunnen gebeuren geen bedorven eet-
of drinkwaren gebruikt; liet eenig voed
sel dat hij zou afraden is garnalen en
kreeften. Amst. Crt.
Een rijtuig voor Paul Kruger.
In de werkplaatsen der firma Beijnes,
te Haarlem, staat ter aflevering gereed
een salon- en een slaapwagen. Dit twee
lingrijtuig is gebouwd voor rekening van
de Ned. Zuid-Afrik. Spoorweg-Mij. en is
bestemd voor den president van de Zuid-
Afrikaansche Republiek.
Het rijtuig bestaat uit een groot en
een klein balkon, een salon- en een slaap
wagen.
Het groote balkon kan door vernuftig
aangebrachte jaloezieën aan weerskanten
worden afgesloten, zoodat alleen de ach
terzijde openblijfthet wordt verlicht door
twee flinke lantaarns, heeft een beschilderd
plafond en is gemeubileerd met een rieter,
ameublement.
Eene deur, die door een spanjolet
muurvast gesloten is, geeft toegang tot
het salon, een meesterstuk van kunst op
het gebied van rijtuigbouw. Het is gemeu
beld met 8 groote fauteuils, bekleed met
Havana marokijnleder. De fauteuils zijn
zdó vervaardigd, dat zij tevens even
veel rustbedden worden, als hel onder
stel wordt uitgehaald.
De vloer is bedekt met een Deventer
tapijt en voor de verlichting bij avond
zijn er zes groote lantaarns en drie sier
lijke lusters voor kaarsen aangebracht.
Aan de zijde bij het balkon zijn twee
schilderstukken naar v. d. Helst iSchut-
tersmaaltijd" en aan andere zijde Rem-
brandts vStaalmeesters" geplaatst.
In de lambrizeering zijn veel verrassin
gen verborgen, en vooral hier valt het
op, hoe van alle ruimte is profijt getrok
ken. In die lambrizeering toch zijn niet
alleen aangebracht twaalf, waarvan 6
beweegbare, vensters, doch tevens jaloe
zieën en acht kleine tafeltjes, waarop
glazen enz. kunneD worden geplaatst.
Al die voorwerpen zitten schjjnbaar muur
vast, zoodat rammelen niet mogelijk is,
en toch zijo ze op zeer eenvoudige en
gemakkelijke wijze te bewegen.
Twee teakhouten tafels,die verplaatsbaar
zijn en tot één kunnen worden gemaakt,
voltooien het ameublement van dit prach
tige salon. Door eene kleine harmonica
komt men alsnu in den slaapwagen, die
uit twee coupè's bestaat en allerlei gerie
felijkheden aanbiedt. Iedere coupé geeft
zitplaats voor vier personen en slaapge
legenheid voor twee. Vooral het veran
deren van de zit- in slaapplaatsen is
vernuftig bedacht. Onder twee der zit
plaatsen, alle bekleed met bruin maro
kijnleder, zijn verborgen een deken en
een hoofdkussen. Wil men zich ter ruste
begeven, dan worden deze voorwerpen
er uit gehaald en de zitkussens weder
op hun plaatsen gelegd.
Die van de andere twee zitgelegenhe
den bergt men op in een kastje, boven
die plaatsen aangebracht. Door aan het
bagagerek te trekken, komt het bed te
voorschijn. De vergulde knoppen aan dat
rek dienen tevens voor pooten van het
bed. Linnen, lakens en sloopen, alles met
uit de hand bewerkte monogrammen
voorzien, liggen in een tweetal kastjes
en men behoeft ze slechts te voorschijn
te halen, om het bed gereed te hebben.
Twee bedden beslaan in den wand slechts
een ruimte van 40 cM.
In den zijwand heeft men nog gele
genheid gevonden om een ruimte open
te houden voor het meevoeren van een
keurig outbijt-servies, waarin o. s. het
wapen van de Transvaal is gebakken.
Rechts van deze coupé's is een goed
ingericht buffet. Een ijskast van gepolijst
koper wordt medegevoerd.
Het tweelingrytuig rust op wielen en
veeren van de nieuwste constructie. Van
buiten is liet beschilderd met ultramarijn
blauw, afgezet met rozenobel-goud. Aan
weerszijden van het salon is het wapen
van de Republiek zeer fraai aangebracht.
Een luchtkap loopt over de rjjtui-
gen heen en daarin heeft men plaats
gevonden voor twee groote waterreser
voirs.
Alles wat aan dit, waarlijk vorstelijk,
van
FELIX DAIIN,
door
Pk. WIJSMAK.
III.
2) Het ging op leven en dood.
Want een menschelijk lichaam, dat de
verbolgen zee in de vlijmend scherpe,
hoekige tanden dezer door het water af
geknabbelde rotsblokken, ter linker- of
ter rechterzijde slingerde, was verloren
het werd doorsneden als de grasspriet
door de zeis.
Met ontzetting doch niet om ha
rentwil zag de kloeke zwemster een
anderen balk, die de branding had aan
gespoeld, tegen de rotstanden, vlak voor
haar, in splinters barstenmaar zij
overtuigde zich er van met haarscherpe
oogen door de golven heen ziende,
het was niet de plank, waarom zij met
de razende zee wilde worstelen.
Het scheen bijkans onmogelijk dat een
menschenkind, een tenger meisje, tegen
zulk eene woeste branding zou kunnen
strijden.
Maar het jonge wezen, dat straks aan
wal zoo langzaam en onbeholpen in hare
bewegingen was geweest, bleek omge-
tooverd zoodra de zee rondom haar
bruischte.
Als een visch gleed de kleine vooruit:
zeker, onbevreesd, en naar het scheen
zonder veel inspanning, met de magere
doch gespierde armen, die zij lang voor
zich uitstak, de haar tegen wentelende
golven klievend; het kleine smalle hoofd
juist hoog genoeg boven water houdende
om het doel waar zij op af zwom goed
in het oog te hebben. Sloeg de stortvloed
ook al eens, hoog opstuivend, over haar
bruinen rug, zoodat zij een oogenbiik
onder het witte donzige schuim begraven
was op het volgende zweefde zij reeds
weder, als de zwammende telkens weer
opduikende zeemeeuw, op den hoogen
rug der eerstvolgende golf.
Zoo had zij spoedig haar doel bereikt
de hoogste der donkere, sleile rotsen,
links van den smallen doorgang. Zij greep
de dunne, vooruitstekende rotspunt met
haar linkerarm en spiedde angstig naar
rechts; juist bijtijds was zij gekomen
want reeds kwam het hout dat zij wilde
bergeD, aandrijven en wel, zooals zij
gevreesd had, voortdurend overdwars,
zoodat het onmogelijk door de smalle
opening henen kon glijdende eerste
golf die met volle kracht opzette moest
het schreilings tegen de rotstanden
aanslingeren en verpletteren.
Thans daar kwam het aanl liet
het meisje de klip los, wierp zich weder
om met de borst tegen het razende
schuim, snapte het wrakhout aan den
eenen smallen kant, trok het met een
krachtige ruk rechtsom zoodat het in
het langs, voor den mond van den
doorgang zwom en toen, met de
linkerhand het hout in deze richting
voortslepend, met de rechterarm en met
de beenen uit alle macht zwemmende,
trok zij haar last snel tusschen de beide
rotsen aan den ingang door, naar het
strandwater, waar een paar achter haar
aanrollende golven de zwemster en het
meêgesleepte wrakhout, al spoedig op
het zand wierpen.
Zoover gekomen sprong het meisje
vlug overeind, trok de plank voor goed
buiten het bereik van den opkomende
vloed en zette het zwaarste einde ervan
tegen een duin op. Want hier, op dit
gedeelte van de meer dan een manslengte
metende plank, was het lichaam van
een jongeling met touwen vastgebonden
de lijn was eenige malen om de plank
geslagen en om den jongeling of om
zijn lijk.
Hij was schoon, die jor ge man schoon
was de vorm van zijn lichaam, dat slechts
een beschadigde maliekolder om de borst
en daaronder een wapenrok tot aan de
knieën bedektenschoon was het goud
gele, lang tot op de schouders afhangende
haar; schoon het ;edel, doodsbleek gelaat.
Slechts kort, maar toch lang genoeg
om al die heerlijkheid in jzich op te
nemen, rustten de oogen van het meisje
op de beweginglooze gedaante, tegenover
haar.
»Het is zooals ik had gedacht," fluis
terde zij, »een god die daarginds
een god; o!" kreet zij in plotseling
overstelpend wee, »een doode god
Maar neeo, neen, hij mag niet dood
zijn hij moet leven!"
En zij kroop het duin hooger op, tot
naast den stillen man, en met de linker
hand zijn hoofd onder de donzige kin
oprichtend, wrong zij de smalle rechter
tusschen de spleten van het mishandelde
borstharnas door en begon stevig maar
zacht de plek waar zjj zijn hart zocht,
te wrijven.
„Daar klopt het nog flauw," juichte zij
na een korte poos ijverig haar werk te
hebben voortgezet. »Er golft iets. Nog
flauw, dat is waar maar het klopt
toch nog. Hij leeft I Hij leeft 1"
En jubelend versterkte zij hare pogin
gen.
Eindelijk sloeg hij, kermend, zyne oogen
op; dadelijk sloot hy ze weder.
Maar met verrukking had haar die
blik vervuld.
»Twee blauwe stralen I" juichte zjj.
»Hij leeft I Hij leeftI"
IV.
«Maar niet lang nceer I" klonk een
heesche stem verbolgen achter haar,
van den duinkant en over haar blooten
schouder voelde zij een koud, scherp
voorwerp dat tegen den hals van den
vreemdeling werd gericht. Nog juist
bijtijds om het gevaar te keeren, schoof
zij haar schouder omhooghaar bloed,
niet dat van den vreemdeling, kleurde
het wapen. Het was een harpoen, zooals
deze by het steken der zalmen werden
gebruikt; de weerhaak van vuursteen
aar. de punt was vlijmend scherp.
Oom wat wilt gij doen?"
vHem met mijn speer doorsteken,"
luidde het antwoord, en de oude man
sloeg zijn versleten mantel van rendier-