NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND
BEL DEMQNIO,
No. 10.
Zaterdag 2 Februari l$95.
Vier-en-twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
BINNENLAND.
Plaatselijke berichten.
F euilleton.
AMEBSFOO
VOOR
abonnementsprijs:
Eer 3 maanden f 1.—Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 16 regels f 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Tan onze Koningin!
De Bergen-op-Zoomsche correspondent
van het Noordbrabantsch Dagblad staat
in voor de waarheid van het volgende:
Even buiten de kom der gemeente
Bergen-op-Zoom, in de zoogenaamde Poor-
tenrij, woont een gepensionneerde met
zijn gezin. Man, vrouw en kinderen
moeten met 212 Nederlandsche guldens
in het jaar toekomen. Het zal er dus
geenszins grootscheeps toegaan, al brengt
nog een kostganger ook wat in het laadje.
Een jongen van het gezin zal trachten
onderwijzer te worden en bezoekt een
onzer scholen. Deze jongen is bijna 15
jaar oud en evenals onze beminde Ko
ningin Wilhelmina, den 31sten Augustus
1880 geboren. «Dus precies zoo oud als
de Koningin! Ze verschillen maar drie
uren, meneer .I Zou ik het haar
niet eens durven schrijven Die
jongen vooral, baart mij toch zooveel
zorgen hij is al zoo oud, eet voor een
man en brengt niets in het laadje.
Zoo sprak de moeder.
«Kom, ik zal mijn astrante schoenen
maar eens aantrekken .I" vervolgde zij.
De moeder schreef een brief naar H.
M. de Koningin Regentes en legde H. M.
op haar manier, haar toestand bloot.
«Breed hadden zij het niet en die jongen
vooral, ze zag hem toch zoo graag on
derwijzer, en het kon er niet meer af.
Het was een ferme jonge anders. Hij
verschilde maar drie uur in ouderdom
met Hare Majesteit de Koningin."
De brief is niet onbeantwoord gebleven.
Zaterdag 26 Januari I.I., kwam eraan
het adres van onzen gepensionneerde,
een brief van den particulieren secreta
ris van Hare Majesteiten, inhoudende een
bankbiljet van 60 gulden met de mede-
deeling, dat in het volgende jaar weer
i 60 gulden door H. M. zou worden re-
schonken, indien uit een in te zenden
getuigschrift, af te geven door den on
derwijzer van den jongen, zou blijken
dat hij goed ziibest deed en zich lege-
lijk goed gedroeg. „Hare Majesteit zag
den jongen ook gaarne onderwijzer.
Ovetbodig is het zeker hieraan toe te
voegen, dat de tegemoetkoming van 60
gulden, in deze dagen van sneeuw en ijs,
het gezin goed te pas komt.
»We hebben, Goddank, eene goede
koningin, meneer Weg met de
sjocialen .I Leve Wilhelmien I Oranje
boven I"
Het moedertje zong en danste.
Lombok.
De schatten.
In zijn Vrijdagpraatje, oprenomen in
het Bat. Nwbld.' schrijft Mokumer o. in.
het volgende
«Als ik de verhalen geloofde, die ik
sedert verleden week hier te Batavia heb
gehoord, zou ik tot de slotsom moeten
komen, dat op het eiland Lombok de
schatten voor het grijpen hebben gelegen.
Volgens sommigen bestaat er hier thans
een levènd.'^0 handel tusschen terugge
keerde militairen eu Ghineezen in...
goud en edelgesteenten. Men sprak ik
zou haast zeggen: met permissie! van
heele staven goud.
En dan de kolossale sommen gelds,
volgens de loopende geruchten door mili
tairen uit Lombok naar hier geremitteerd
en hun enorme deposito's bij de banken I
Het is waarachtig om te lachen I Nog
een beetje verder en men ziet eiken
militair, die mee naar Lombok is geweest,
zich later een villa bouwen aan den Vel-
per weg, of kamers betrekken op de bel
étage van het Kurhaus. Alles overdrjjving.
Natuurlijk zijn er militairen, die enkele
voorwerpen hadden meegebracht, en mis
schien zijn daar ook wel steentjes bij
die eenige waarde vertegenwoordigen.
Doch dat is alles.
En wat is dan nog de waarde van
inlandsche preciosa? Wie niet geheel
een vreemdeling is in Jeruzalem, weet
wat hij te denken heeft van inlandsche
praalhanzerij en van ir.dische licntgeloo-
vigheid en als hij hoort van krissen be
zet met diamanten «ter waarde" van
honderd duizend gulden, van haarspelden
met diamanten, kapitalen vertegenwoor
digend, enzoovoort, dan weet hij, wat
van die «waarde" te denken. Ga eens
met dat moois naar Van Arcken, Olie
slager, Wolf of een anderen deskundige.
Ge zult verbaasd staan over de betrek
kelijk geringe realisabele waarde"en
een andere algemeene waarde bestaat
toch eigenlijk niet van hetgeen men
op zulke hooge cijfers heeft hooren taxee-
ren. Het verhaal van de rjjke militairen,
dat men nog eiken dag kan hooren ver
tellen, is een fabel, anders niet. Ik gun
de hun graag al de fortuintjes, die men
hun toeschrijft, maar vrees, dat ze het
nog lang zonder eigen equipage zullen
doen. Nu, daar zullen de snert en de
rats ook niet slechter om smaken I"
Rijwielen Tento instelling.
De aanvaring van het stoomschip
Schiedam in het Engelsche Kanaal, ten
gevolge waarvan deze stoomer te Boulogne
voor reperatien is binnengeloopen, zal
ook rog van invloed zijn op de Zondag
te openen Rijwielen tentoonstelling in
het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam.
De modellen van de Western Wheel-
works te Chicago, bestemd voor deze
expositie, en geconsigneerd aan hare
vertegenwoordigees voor Europa, de firma
Johau Koopmans Co. Allen bevinden
zich namelijk in dit schip, en zullen nu
zeker niet in tijds hier kunnen zijn.
De liefhebbers, van wat nieuws, zullen
hun geduld dus nog eenigen tijd op den
proef moeten stellen.
De korpscommandanten zjjn door
den Inspecteur van het wapen der infan
terie uitgenoodigd pogingen aan te wen
den om den z ng der militairen te ver
edelen. Onder veredeling van den zang
moet in de allereerste plaats begrepen
worden het doen achterwege blijven van
enkele onzedelijke en voor het publiek
aanstootelijke liedeten, die bij militaire
marschen enz. nog wel eons een enkele
maal worden gehoord. Er zullen nu
maatregelen getroffen worden om uit de
liederen bundel «voor Janmaat en sol
daat" samengesteld door den luitenant
Clockener Brousson, de jeugdige mili
tairen een aantal liedjes te doen leeren
die, op gemakkelijke en bekende wijze,
uitsluitend op marschen en in de kazer
nes zullen mogen gezongen worden.
De Chefs van Korpsen en diensten
zijn door den Minister van Ooi log ge
machtigd, om aan mililieplichtigen, die
onder de wapenen zijn, en het verlangen
te kennen geven om als lidmaat in eene
protestanlsch kerkgenootschap aange
nomen te worden en voor bedoelde aan
neming de belijdenis wenschen af te
leggen, op de daartoe door belangheb
benden te doene aanvraag verlof te ver-
leenen, en wel I0 dagen voor den aanvang
van deze plechtigheid tot na afloop van
het Christelijk paaschfeesl.
In eene buitengewone vergadering
door Liefdadigheid j.l. Dinsdag ten raad-
huize gehouden werd door bestuurderen
en nagenoeg alle werkende leden afscheid
genomen van den afgetreden voorzitter
overste Schluiter. In welgekozen woor
den herinnerde de heer Kollewyn aan
hetgeen de heer Schluiter als oprichler
en voorzitter van Liefdadigheid deed.
De eere-voorzitter graaf Schimmelpen-
ninck dankte als hoofd der gemeente de
heer Schluiter voor hetgeen hij voor
Amersfoort's armen deed en sprak zijne
ingenomenheid uit met de vereeniging.
Door een der dames-leder, werd daarop
de afgetreden voorzitter het brevet van
het eere-lidmaatschap overhandigd, door
alle werkende leden onderteekend. Zicht
baar ontroerd dankte overste Schluiter
voor d: hem zoo onverwacht gebrachte
hulde, zeide dat hij slechts noode scheidde
van de vereeniging en sprak zijne beste
wenschen voor hare verderen hfa-zi uit.
De adspirant-landmeter van het ka
daster J. W. ten Braak, werkzaam bij
de hermeting van Veenendaal is werk
zaam gesteld bjj den gewonen velddienst
te Amersfoort.
Eenige dagen geleden heeft de heer
P. J. Frederiks voor de leden van de
oudheidkundige vereeniging «Fléhité" en
genoodigden in een der localen van het
raadhuis, eene voordracht gehouden over
het ontstaan, hel verval en het herstel
van de «pyrarnide van Austerlitz". De
voordracht die de aanwezigen met vele,
tot dusver minder bekende, bijzonder
heden omtrent dit gedenkteeken deed
kennis maken, getuigde van de ernstige
studie die de heer Frederiks van dit on
derwerp had gemaakt, en dat het mede
gedeelde bijzonder voldeed, bewees het
handgeklap zijner toehoorders, die met
aandacht de voordracht hadden gevolgd.
Door de gemeente politie zijn in
het jongst verschenen jaar 379 straf
rechtelijke vervolgingen ingesteld, waar
van 81 misdrijven van veischillenden
aard, waarbij een wegens kinderdood
slag; voorts 14 vervolgingen wegens
overtreding der wet op de jacht en vis-
scherij 1'Z7 wegens openbare dronken
schap en 157 wegens overtredingen van
verschillenden aard; 4 vreemdelingen zjjn
ingevolge de wet van den 13. Augustus
1849 (Staatsblad No 39) over de gren
zen des Rijks gebracht, terwij! 19 door
de justitie gesignaleerde personen alhier
werden aangehouden; aan 310 personen
werd, op hun verzoek, nachtverblijf en
voeding verstrekt, terwijl 150 personen
van een reiskaart werden vourzieD.
In het burger weeshuis werden op
31 December j.l. 10 jongens en 9 meisjes
verpleegd1 jongen en 1 meisje verlie
ten in den loop van 1894 liet gesticht;
een jongen werd voor rekening van het
weeshuis daar buiten verpleegd, terwijl
een jongen, ook buiten het gesticht ver
pleegd wordende, ontslagen werd wegens
liet bereiken van den gevorderden leef
tijd. De gezondheidstoestand was zeer
gunstig. Besmettelijke ziekten kwamen
niet voor. Het onderwijs der weezen
bleef op denzelfden voet ceregeld7
jongere weezen, zoo jongens, als meisjes,
bezochten de school 2de soort; 4 werk
jongens de herhalingsschool en 2 de
butg-"-avondschool. De meisjes ontvin
gen in hei. gesticht onderwijs in nuttige
handwerken en .;n de avonduren herha-
lings-onderwijs van U".J«rwijzeressen.
In den loop van het jaar 18£>4 zijn
door burgemeester en wethouders
vergunningen tot verkoop van sterken
drank in het klein verleend voorlocaliteiten,
waarvoor reeds aan een ander persoon
vergunning verleend was; 4 vergunningen
weiden verleend krachtens de achsle
zinsnede van art. 2 der drankwet; 3
vergunningen werden op grond van art.
9 ingetrokken en 12 vervielen er bij
niet tijdige betaling van het vergun
ningsrecht, volgens artikel 7 alinea 2
der drankwet.
Voor de localiteiten waarop de laatst
bedoelde 3 en 12 vergunningen betrekkiDg
hadden, werd aan andere personen weder
eene vergunning uitgereikt. Voor drie
localiteiten weid tweemaal in 1894 eene
vergunning verleend. Het aantal inrich
tingen, waar, krachtens vergunning, op
31 December j.l. sterken drank in het
klein werd verkocht, beliep 121, en het
36 UIT HET FRANSCH.
Maar toch hebt gij reeds moeten be
merken dat wanneer de graaf Ercole be
veelt, zich allen buigen voor zijn be
vel I Ik herhaal u dus, Alma, dat
de markies de Santa Fiore, mij om uwe
hand heeft gevraagd, dat ik hem die heb
toegestaan, en dat ik wil, dat gij zijne
vrouw wordt!
Alma had de kracht niet te antwoor
den, zij ging naar hare kamer en smolt
in tranen wegl
«Mijn God, mjjn God I" riep Marina uit,
haar ziende schreien, «wat is er, juf
vrouw?"
«Ga, mijn kind, laat mij alleen," zeide
Alma.
«Maar hij zal immers binnen drie
dagen terug komen I" zeide het jonge
meisje, dat niets begreep van wat er ge
beurd was.
«HelaasI helaasl" dacht de arme Alma,
«als hij terug komt, wat zal ik dan tegen
hem zeggen 1"
En zij viel uitgeput op een stoel neder,
het hoofd in de handen, het hart vol
droefheid en tranen.
De oude Ercole had zich sedert lang
zoo opgeruimd niet gevoeld. Hij deed eeue
dnbbele hoeveelheid wijn onder de sol
daten ronddeelen.
Dien avond scheen het kasteel in eene
groote herberg veranderd, en van den
kelder tot den zolder werd gezongen en
gelachen.
Eene prachtvolle tafel was in de beste
zaal van het kasteel aangericht; de heer
lijke wijn uit Ercole's kelders schuimde
in de zilveren bokalen.
De oude graaf deed zijn plicht als gast
heer met eene vroolijkheid, die men nog
nooit van hem gezien had, en die hem
scheen te verjongen.
De hoop op deze schitterende verbin
tenis had voor een oogenblik de vrees
die er anders zetelde uit zijn gemoed
verdreven.
De jofficieren van het garnizoen dron
ken veel en lachten veel.
Er waren oogenblikken dat de muren
het gelach weerkaatsten, dat het gewelf
trilde als was het op het punt om in te
storten.
Capitan, Pasquale Contarini en Tiberio
Fanferluizzi blonken nooit zoo van blan
ketsel en fluweel als nu.
Capitan had dien morgen zijn knevel
opgekruld en nog een grooteren degen
omgegespt, zoodat een krijgsman van den
ridderlijken dichter Ariosta er slechts een
kleine huursoldaat bij was.
Tibetio had gedronken, veel gedron
ken, te veel gedronken, misschien!
Hij zeide verzen op in den stijl van Pe-
trarchus, zeide hij, en er vloeiden tranen
in zijn glas. De strikken en linten sta
ken aardig af op zijn fluweelen over
kleed, het was de sentimenteele poezie
en aandoenlijkheid in wijn verdronken
en in een staat van droombeelden over
gegaan.
Pasquale Contarini zeide geen woord
maar zijn neus daarentegen sprak de
welsprekendste taal die men zich verbeel
den kan en wierp stralen van zich, die
wij niet beter kunnen vergelijken dan met
die van een robijn, die bij de minste
lichtstraal schittert.
«Ja, mjjne gasten," zeide de oude
vorst, «hel kasteel van Ercole zal een
vroolijk verblijf worden. En wij zul
len, zoo God het wil, wettig gezag her
nemen dat onzen rang ons over de pro
vincie geeft. Wij zullen wel eens zien
of deze aanvallen voort zullen duren wan
neer het huis Santa Fiore zijn belangen
met het aloude geslacht der Vitelli's ver-
eenigd zal hebben.
«Mijne heeren riep eensklaps de aan
doenlijke Tiberio Fanferluizzi uit, «ik breng
een toast op de maan uil, ja op de maan,
de godin der liefdel"
Deze woorden sprekende, stond de rid
derlijke Tibet io Fanferluizzi waggelend
op, goot den inhoud van zijn glas in zjjne
keel uit, viel op zijn zetel terug en smolt
weg in tranen.
«Bij mijn voorouders I" riep Contarini,
«dat is een aardige toast."
«Voor den duivel," riep Capitan, «ik
had liever een toast op den dapperen
Achilles of Leonidas, de man der Ther-
mophyleeën gezien."
Contarini dronk een grooten beker uit
ten teeken van toestemming.
Capitan beet zich op den knevel en
sloeg met den vuist op de tafel.
«Aan den edelen markies de Santa
Fiore I" riep de oude graaf uit op
staande.
Al de gasten volgden zijn voorbeeld en
herhaalden zijn woorden.
De glazen werden gevuld en ge
ledigd.
Het was reeds bij middernachtde
lampen begonnen minder helder te
worden en waren met een roodachti-
gen aureool omgeven. De groote feest
zaal scheen nog grooter, want de duis
ternis verhinderde er de vormen van te
onderscheiden, en gaf er eene geheim
zinnigheid aan.
In het midden dier groote en som
bere kamer stond de tafel, met een
wit tafellaken, nu met wijnvlakken en
overblijfselen van het maal bemorst:
rondom blonken de vreemde gezichten
der drinkers I
Sommigen, bleek als geesten, schenen
te vergeefs hun verstand hijeen te zoe
ken, anderen rood en levendig, gaven
menige dwaasheid der dronkenschap ten
beste.
De vermoeide bedienden sliepen in
de hoeken, ja zelfs op de stoelen in de
zijkamer.
De gasten, die nog konden spreken,
deden elkander allerlei openhartige be
kentenissen, ernstig of vroolijk, naar den
aaid hunner dronkenschap.
Tiberio liet zich ontsnappen, dat hij
nooit een enkelen regel had gemaakt van
de verzen, die hij op dreunde.
Pasquale Contarini sprak van zijn edele
voorouders en haalde daaronder zijn
grootvader de barbier en zijn vader de
kleermaker aan.
Capitan verhaalde zijn buurman, hoe
hij eens op een avond, toen hij al
leen was, vreeselrjk verschrikt was, om
dat de schoonmaakster bij hem op de
deur had geklopt en hem vroeg of hjj