NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht
EERSTE BLAD.
No. 36.
Zaterdag 2 Mei 1896.
Vijf-en-twintigste jaargang.
VËHSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Self-help.
BINNENLAND.
F euilleton.
Amersfoortsche Courant
abonnementsprijs:
Per 3 maanden f 1.Franco per post door het gebeele Kijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 1 6 regels f 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Self-help, eigen krachtsinspanning
in den strijd om het bestaan, is een
der eerste gedragsregels in de Ver-
eenigde Staten geholpen door dezen
machtigen hefboom zag men perso
nen van den geringsten stand tot de
hoogste plaatsen in de maatschappij
opklimmen, zag men een eenvoudig
houthakker president van de Repu
bliek worden. Dit beginsel is den
Amerikaan een moreele wet gewor
den waaraan hij gaarne gehoorzaamt,
omdat talrijke voorbeelden hem de
voordeelen vertoonen. De eerste zorg
der ouders voor hun kinderen is, ze
het onderricht te geven dat hun een
zelfstandig bestaan verzekert. In
groote steden staan allerlei inrich
tingen open voor ieder die leeren
wilmaar op kleine plaatsen zijn de
moeielijkheden groot, en vooral voor
de meisjes die hierin zoover achter
staan bij jongens. Doch de Ameri-
kaansche boer weet raad.
Zoodra de meisjes oordeel gaan
krijgen wordt het haar duidelijk ge
maakt, dat ze zelf moeten werken
aan wat men haar uitzet zou kunnen
noemen. Zij krijgen een stuk grond
dat zij zelf 's morgens voor het ver
trek naar de districtsschool en 's mid
dags moeten bewerken. De opbrengst
is voor haar, een spaarduitje voor
haar latere opvoeding, dat de kosten
kan bestrijden om in een pensionaat
of dergelijke inrichting te worden op
genomen. Maar de beste en wijste
voorzorgen kunnen door omstandig
heden, tegenspoed, slechte oogst enz.
verijdeld worden, en daarom heeft
men een minder wisselvallig systeem
bedacht. Arme meisjes worden als
pensionnaires op de groote scholen
toegelaten onder voorwaarde, dat zij
een deel van den dag arbeid verrich
ten voor het college, dat haar voor
dit werk in ruil geeft logies, lessen
en boeken. Dit is reeds voor vele
meisjes een uitmuntende methode ge
bleken. De van haar gevorderde ar
beid bestaat in eenige lichte bezig
heden welke zij gaarne verrichten, en
de beter bedeelden achten haar er
niet minder om, daar de maatstaf
voor wederzijdsche waardeering is
bekwaamheid, gedrag, persoonlijke
verdienste.
Mary Lyon heeft het eerst in 1837
dit stelsel ingevoerd. Haar doel was
niet alleen de uitgaven voor de jonge
scholieren te verminderen, maar ze
ook terug te geven zelfs wanneer de
ouders alles konden betalen, om alle
leerlingen in de voordeelen van haar
stichting te doen deelen. Duizende
jonge meisjes hebben op zulke voor
waarden te Mount-Holyoke hare op
leiding genoten.
Aan de universiteit te Chicago is
het stelsel gewijzigd en verbeterd.
De leerlingen verrichten geen huise
lijke bezigheden in het college zelf,
maar mogen bij een familie logeeren
op gelijke voorwaarden. Zij kunnen
enkele uren per dag in de stad les
geven of werken in biblotheken en
persbureaux, terwijl weer andere
stenografeeren of copieeren of iets
dergelijks doen. Dat werk wordt niet
in geld betaald maar in bons die
recht geven een ot meer colleges aan
de universiteit te volgen. Zeer veel
meisjes volgen dezen weg om haar
doel te bereikenzij banen zichzelf
den weg zonder in alles op ouder
lijke hulp te steunen. De zoo dik
wijls herhaalde waarheid dat het leven
een strijd is begrijpt de Ameri-
kaansche niet alleen, maar zij bindt
den strijdt ook aan en wapent zich
zoo goed mogelijk. Beter dan iemand
kent zij de waarde van den tijd, ken
nis beschouwt zij als een kapitaal dat
in 't bereik van allen ligt en dat
naarmate het grooter is ook rijker
geestelijke en stoffelijke vruchten
voortbrengt. Zonder twijfel zijn er
ook bij ons zulke voorbeelden, maar
wat hier uitzondering is, is daar in
Amerika regel. Amerika wijst ons
op een lange reeks personen die door
self-help groot geworden zijn, die ons
leeren wat een ijzeren wil vermag,
wat zelfvertrouwen waard is, waar
toe kracht, moed en vastberadenheid
in staat stellen, en wat de belooning
der volharding is.
Door self-help werd Henry Wilson,
in armoede geboren, vice-president;
Edison begon als courantenjongen,
Manning, iater secretaris der schat
kist begon evenzoo. Gideon Lee, die
als jongen 's winters zelfs geen schoe
nen krijgen kon werd burgemeester
van New-York; Johnson en Garfield
door armoede verstoken van onder
wijs in hun jeugd werden president.
Deze reeks zou zeer lang moeten
worden, want, gelijk een Engelsch
schrijver zegt, een klein hutje schijnt
de geboorteplaats te zijn van Ame-
rika's groote mannen. En in de oude
wereld vindt gij ze ook wel. Onze
jongelui behoeven niet den Oceaan
over te steken om iets te worden, er
is hier ook wel gelegenheid. Ja, ge
brek aan gelegenheid is een gewone
verontschuldiging, maar in den mond
van hen die wachten op hun gele
genheid. Men moet ze maken, de ge
legenheid waarnemen en aangrijpen,
want er wordt niets verkregen als
men er geen moeite voor doet.
Het leven vloeit over van gelegen
heden, die belangrijk zijn voor
hem die vooruit wil. »Elke les in
school of college is een gelegen
heid. Elk examen, elke patiënt, elke
cliënt, elke preek, elke handelszaak
is een gelegenheid. Elk bewijs van
vertrouwen in u is een groote gele
genheid. Elke verantwoordelijkheid,
die men uw kracht en uw eer oplegt,
is onschatbaar. Het leven is het
voorrecht van krachtsinspanning, en
wanneer men dat voorrecht als een
man tegemoet treedt, dan zullen de
gelegenheden om te slagen binnen
den kring uwer geschiktheid zich
sneller voordoen dan gij ze kunt ge
bruiken. Indien een slaaf als Fred
Douglass zich kan opwerken tot rede
naar, uitgever, staatsman, wat moet
dan wel de armste blanke knaap doen,
die rijk is aan gelegenheden, verge
leken bij Douglass, wien zelfs zijn
eigen lichaam niet toebehoorde De
luiaard, en niet hij, die veel en vlij
tig werkt, klaagt altijd, dat hij geen
tijd of gelegenheid heeft.
Sommige jongelieden maken meer
van de stukjes en beetjes gelegenhe
den, die velen achteloos wegwerpen,
dan anderen in een geheel leven.
Gelijk de bij, zuigen zij honig uit
iedere bloem. Ieder, dien zij ont
moeten, elke omstandigheid van den
dag, moet iets toevoegen aan hun
voorraad nutttige kennis of persoon
lijke macht." Ik haal dit aan uit
«worstelen en overwinnen" van Orison
Swett Marden, uigave van het »N
v. d. D."
Dat zij, die over gebrek aan gele
genheid klagen en meenen dat hun
leven zonder vooruitzichten is, dit
boek lezen en ik wed, dat zij aan
het slot beschaamd den mond sluiten.
En in 't algemeen zij eenieder de
lezing aanbevolenouderen kunnen
er uit leeren, waarin en waarom zij
hun levensdoel gemist hebben of hoe
zij hun leven hadden moeten inricli
ten om .het verder te brengen dan
zij nu gekomen zijn; jongeren vinden
er leerrijke voorbeelden en een schat
van wijze lessen in waarmee zij hun
voordeel kunnen doen op het vervolg
van de levensreis. De grootsten en
besten van ons geslacht passeeren daar
de revue, om te verbalen en te ver
toonen wat zij, zonder vooruitzichten,
door ijzeren wilskracht en stalen ijver
geworden zijn, wat men in zooge-
naamde snipperuurtjes doen kan, wa,
concentratie van energie uitwerkt
dat wellevendheid een niet te >cer-
srr.aden for tuin is, dat er iets bestaat
dat meer dan rijkdom waard Jfs, dat
het leven is zooals wij 't/maken,
kortom welk een machtige yief boom
in het leven self-help is. J
Bij de Tweede Kamer is ingekomen
een wetsontwerp tot aanvulling en wij
ziging van eenige artikelen van het Wet
boek van Strafvordering.
Het wetsontwerp strekt om in eer.ige
leemten te voorzien, n.l. omtrent de huis
zoeking in de woning van een aoder dan
de verdachte en omtrent de huiszoeking
het tijdperk der voorioopige informatie.
Bovendien strekt het om wettelijk te
regelen de aanhouding, inbeslagneming
en opening van aan de post toevertrouwde
brieven en andere stukken en van aaD
de telegraphic toevertrouwde berichten.
Verder bevat het ontwerp:
a. eeno betere regeling der bevoegd
heid van de tot opsporing van stiafbare
feiten aangewezen ambtenaren tot het
binnentreden van woningen en uitbrei
ding van de gevallen, waarin de officier
van justitie zich onverwijld naar de plaats
van hel misdrijf kan I egeven tot instel
ling van een onderzoek; N
b. een duidelijke** regeling omtrent dj
gijzeling van getuigen, die weigeien voX»r
den rechtercommissaris getuigenu
waarheid af te leggen
c. waarborgen ten aanzien vj^ri het
geheim der briefwisseling tusscl/'-n een
beklaagde en zijn raadsman binr/en zeker
tijdperk
d. een ruimer redactie vy^n art. 289
in het belang der openbare/orde bij ver-
koopingen ten overstaan y&n notarissen
of deurwaarders.
iMen wil den 30Q^ar'tjen geil enkdag
van den tocht naar ^ova-Z^mbla den
10 Me. JgSStf Veilen I"leH1m:l;..e,fc Yk
Bareridsz »Uit vieren door"tiet oprichten
van >--en Willem Barendszfonds voor
hulp behoevende weduwen en weezen van
'e/ffongelukte zeelieden.
Reeds is door 30 dienstdoende schut-
terijen in Nederland adhaesie betuigd aan
het adres van de officieren der dd. Schut
terij te Haarlem, waarin aan de Koningin
wordt vqrzocht stappen te doen tot ver
betering der schutterij wet.
Men schrijft uit Middelburg:
Door de benoeming van den heer mr.
B. J. F. van Voorts Vader, rechter in
45)
Lady Ryvendale ziet er waarlijk teleur
gesteld uit.
Ik veronderstel dat gij ons te verve
lend vindt,* zegt zij.
Op dat beslissend oogenHik verlaat
Miss Scott bescheiden de kamer.
•Ik ben gedurende dit bezoek geluk
kiger geweest dan ik id tijden was,*
antwoord Alsager. »Dat is de grootste
reden, die ik heb, om weg te blijven.»
»0, Alsager! waarom koestert gij zulke
slechte denkbeelden I* roept Lady Ryven
dale uit: ilndien God u een kans van
geluk toezend, een kans om u af te
wenden van de dwalingen van uw verle
den, waartoe neemt gij haar dan niet
dankbaar aan, in stede van u daaraan
te onttrekken uil een dwaalbegrip om
trent eergevoel! Welken eerbied kan men
verschuldigd zjjn aan eene vrouw, die
verloren moet zjjn geweest voor elk ge
voel van eer en plicht, alvorens zij kan
afdalen tot haar tegenwoordigen toe
stand
Still* spreekt Lord Ryvendale. »Ik
ben het, die te veroordeelen ben, en dat
veel meer dan zij.*
Voorzeker; een edelmoedig man is
verplicht dat te zeggen,* »0 Ik ben
meer dan teleurgesteld! Ik dacht dat
CLyth eenigen indruk op u had gemaakt.
Ik begon mij reeds te gevoelen, alsof
mijne verwachtingen en gebedeo voor tl
verwezenlijkt zouden worden; ik was be
reid en gelukkig om alles voor uw toe
komstig welzijn op te offeren ik
maar tranen verhinderden haar verder
te gaan.
Alsager staat in zijn stoel op, en op
haar toegaande, neemt hij hare hand
in de zijne.
»Gij zijt zeer goed en zelfverlooche
nend, Gertrude,* spreekt hij op zachten
toon, »en ik ben u innig dankbaar. Maar
zeg mij nu eens, indien ik viij ware,
hoe zoude ik dan voor een oogenblik
durven gelooven dat een meisje als Miss
Sartoris er toe zoude kunnen geraken,
iets als gehechtheid of achting voor mij
te gevoelen?*
Lady Ryvendale ziet hem met verba
zing aan. Met de bijzondere inzichten
van haar geslacht, is zij buiten staat er
de geringste ongerechtigheid in te zien
dat een man van haar zwagers positie,
wat ook zijn vroeger leven geweest moge
zijn, zoodra hij hetzelve slechts vaarwel
heeft gezegd, de grootste heilige van
Britannië zoude trouwen. Zij zoude ge
reed zijn de eene ongepastheid van de
zijde eener jonge vrouw ie vinden, om
zijn vroegere tekortkomingen als een
hinderpaal op te werpen.
Waarom niet?* zegt zij, «indien het
u berouwt en gij met uw vroeger leven
breekt?*
»Ik ben harer volkomen onwaardig,*
antwoordt Alsager, met ongeveinsde nede
righeid.
Gertrude geeft een onmerkbaaar hoofd
knikje.
Mannen zijn zeer verschillend van
vrouwen. Zij hebben zoovele verleidin
gen,* spreekt zij, «voornamelijk in ouzen
stand.*
Vindt gij niet dat zulks eene arm
zalige, zelfzuchtige verontschuldiging is,
Gertrude?* zegt Lord Ryvendale, zich,
niet voor het eerst in zijn leven, verwon
derende over de bereidwilligheid, waar
rriede de vrouwen de inzichten aangrij
pen, welke het meest geschikt zijn voor
het andere geslacht; »wij vei beelden ons
hoogmoedig uw meerderen te zijn, en
toch is het ons geoorloofd zwak te wezen,
waar gij verplicht zijt sterk te zijn. Gij
zijl zoo toegevend voor ons, zoo hard
voor uzelve.*
Het is noodzakelijk,* geeft Gertrude
ten antwoord. "De maatschappij moet
zeer gestreng voor vrouwen zijn en lank
moedig voor n,anneD, hoezeer zij het
ook moge bekeuren, dit voor beiden te
behoeven. Hje zoude zij kunnen be
staan, indier aan de vrouwen de vrij
heid vergUDJ werd, die de mannen ge
nieten, of indien de mannen uitgeworpen
werden, "'er bestaan niet hetzelfde on
derzoek a,s het onze kan dulden?*
InderJaad, hoe zoude hel kunnen?*
herhaal' Lord Ryvendale, buiten staat
een gtmlach te weerhouden bij deze
vrouw 'ijke logica.
HOOFDSTUK XVII.
Een coquette.
(harlie Egerton en Otto zijn bezig
aar hun ontbijt te Helmstone Park op
de morgen na het diner op het Court.
Zij hebben den (linken eetlust en het
geonde uiteilyk van den gewonen jon-
g.i Brit der gegoede klasse, en zij zijn
o een leeftijd, waarop persoonlijke ver
dring volstrekt geen bijgedachte, maar
en zeer belangrijk en geliefkoosd punt is.
Ofschoon er geen bijzondere neiging
tot fatterigheid in hen bestaat, toonen
toch de snit hunner jachtkleederen, hun
gestreepte hemden, lijk aan verbazende
stijfheid en glans, hun patent lederen
schoenen, de zware gouden ringen aan
hun vingers, dat het (schoone geslacht
niet alleen in het geloof verkeert, dat
persoonlijke bekoorlijkheden door ver
siering kunnen worden verhoogd.
Een prettigen middag, gisteren I* zegt
Charlie nadat hij de eerste folteringen
van den honger heeft gestild. »Ik zoude
gaarne Ryvendale Court en twintig dui
zend pond per jaar bezitten. Ryvendale
heeft zooveel, veronderstel ik.*
Dat alles.*
Hij schijnt een goede kerel, en de
wijn was voortreffelijk. Welk een schrik
kelijke haast had hij echter om er van
te scheiden. Bestaat er iets tusschen
hem en Miss Sartoris?*
Neen, ik zoude hopen van niet,*
antwoordt Otto kortaf.
Waarom dat?* vraagt Charlie, met
eenige verbazing van zijn ei opziende.
Omdat zij een engel is, en hij haar
niet waard is. Gij weet, hij heeft vol
strekt geen onbeiispelijken naam.*
01 hij liep weg met de vrouw van
een ander, niet waar? Dat soort van
zaken komt eigenlijk in de mode. Ik