GEMENGD NIEUWS.
INGEZONDEN.
^ThjrgerlTjke stand.
op den tocht naar Kemala werden
wij beschoten. Vier der onzen beneden
den rang van officier werden gewond
de vijand had 20 dooden. Te Kemala
ontmoette de troep de Selimoen-
kolonne.
De correspondent der N. R. Ct.
seinde gister uit Batavia:
»Van Heutz bereikte Tjot Moereng.
Toekoe Oemar nam de vlucht.
Daarr.a rukte Van Heutz naar Ke
mala, waar hij de troepenmacht onder
Willems ontmoette welke den vijand
in het landschap Sama Indra opzocht
maar daar geen ontmoeting met hem
had. Beide troepenafdeelingen keeren
naar Segli terug."
PLAATSELIJKE BERICHTEN.
Door den Minister van Oorlog
is de Regeling betredende de vrijwillige
oefeningen in den Wapenhandel, zooals
die is bepaald in 1894 ingetrokken
en buiten werking gesteld. Voorts
is vastgesteld de navolgende Regeling
van het voorbereidend Militair onder
richt, dat geheel kosteloos wordt
gegeven aan jongelingen die zich tot
het ontvangen van dat onderwijs
vrijwillig aanmelden. Het heeft ten
doel door locale oefening, die zooveel
mogelijk aansluiting zoekt bij het
schoolonderwijs in de gymnastiek, de
bekendheid te bevorderen met de
eenvoudigste militaire exercitiën, ter
wijl het tevens leert kennen dealge-
meene plichten van den soldaat. Het
strekt bovendien om hen, die eene
verbintenis wenschen aan te gaan
als vrijwilliger voor het Reserve-kader,
in de gelegenheid te stellen zich de
voor die verbintenis gevorderde be
drevenheid in de behandeling van het
geweer eigen te maken en wijders
tot opleiding van toekomstige militie-
plichtigen, die aanspraak wenschen
te verkrijgen op plaatsing bij het korps
en garnizoen hunner keuze, of die
zich tijdens hun verblijf onder de
wapenen wenschen toe te leggen op
het verkrijgen van eenen graad bij
het Leger. Het voorbereidend militair
onderricht vormt een cursus, die loopt
over twee achtereenvolgende winter-
tijdperken, telkens van ongeveer hal
October tot Ultimo Februari en ge
durende ten minste ,9 uren per week.
Het kan worden gevolgd door jon
gelingen van 1624 jarigen leeftijd,
en wordt gegeven, in plaatsen waar
Infanterie of Vesting-Artillerie in gar
nizoen ligt, en in die, waar ten be
hoeve van het reservekader instruc
teurs van het leger beschikbaar
worden gesteld, indien daar ten minste
5 adspiranten voor het reservekader
of in liet geheel ten minste 10 deel
nemers de lessen volgen. In alle
andere plaatsen als hiervoren vermeld,
indien daar ten minste 5 adspiranten
voor het Reservekader of in het ge
heel ten minste 20 deelnemers de
lessen volgen.
De aanmelding tot deelneming aan
het voorbereidend militair onderricht
geschiedt jaarlijks vóór 1 Juli in de
garnizoensplaatsen bij den Comman
deerenden officier der Infanterie of der
Vesting-Artillerie, en in de overige
plaatsen bij den Burgemeester en
moet vergezeld gaan van eene op
gave \an
'le. Naam en voornamen voluit,
2e. datum en jaar der geboorte,
3e. woonplaats, naam der straat of
gracht en No. van het huis, en
4e. of rnen aan het onderricht wenscht
deel te nemen met het doel, zich tot
het sluiten eener verbintenis voor
het reservekader voor te bereiden.
De deelnemers die den cursus van
het voorbereidend militair onderricht
met voldoenden uitslag hebben ge
volgd, ontvangen daarvan na afloop
een getuigschrift.
De lotelingen die op het tijdstip
hunner inlijving bij de Nationale
Militie in het bezit zijn van het ge
tuigschrift, dat zij met vrucht hebben
deelgenomen aan het voorbereidend
militair onderricht, komen vóór andere
lotelingen hunner lichting in aanmer
king voor de opleiding tot eenen graad
althans indien zij ook in andere op
zichten voor die opleiding de noodige
geschiktheid bezitten.
Jongelieden die lust gevoelen tot
het ontvangen van voorbereidend
militair onderricht en hier ter stede
woonachtig zijn, behooren zich dus
vóór 1 Juli a. s. daartoe aan te mel
den op het bureel van den Heer
hoe blijde en gelukkig waren wij, en
hoe lachten wij om elkanders ver
halen.
(Wordt verbolgd.)
Kolonel Commandant van het 5e
Regiment infanterie, hetwelk op eiken
werkdag geopend is van 's morgens
0 uur tot 's namiddags 5 uur m de
infanteriekazerne No. 4.
De sergeant dienstdoend luitenant
te velde G. P. Piersma van het 5e
Regiment infanterie is bevorderd tot
sergeant-majoor-titulair.
-De jongeling J. H. van Burkom,
heeft eene verbintenis aangegaan als
adspirant-vaandrig voor het Reserve
kader bij het 5e Regt. infanterie.
Bij Koninklijk Besluit is aan
den sergeant G. W. Stuit van het
5 Regiment infanterie, ter zake van
lichaamsgebreken ontstaan m en dooi
den dienst een tijdelijk pensioen tot
een bedrag van f360,- toegekend,
voor één jaar, ingegaan zijnde den 16
Juni 1.1.
Gisterenmiddag om 2 uur werd
op het terrein tegenover »het Zwarte
Bergje" aan den Leusderweg, op
plechtige wijze het Ridderkruis der
Militaire Willemsorde 4 klasse uitge
reikt aan den soldaat J. Otzen van
het 5e Regiment Infanterie. De vier
bataljons van het Regiment met het
vaandel en de muziek, onder bevel
van den Luitenant Kolonel G. van
Essen, waren daartoe in carré opge
steld.
Precies om 2 uur verscheen de
Kolonel Regiments commandant op
het terrein en werd nadat de Ban
geopend was, de nieuw benoemden
Ridder aan den troep voorgesteld.
Door den Kapitein Graaf Schimmel-
penninck, mede Ridder der genoem
den Orde, werd hem het Ridderkruis
op de borst gehecht, waarna dooi
den Kolonel in gloedvolle bewoordin
gen de nieuwbenoemde Ridder werd
gelukgewenscht met de hooge Ko
ninklijke onderscheiding, die hem was
te beurt gevallen. Ook in eene toe
spraak aan den troep werd er met
krachtige woorden op gewezen, hoe
in ons Nederland, echte krijgsmans
deugden zonder onderscheid van
rang, door Hare Majesteit de Konin
gin worden beloond.
Nadat een driewerf Hoezee was
aangeheven voor onze Koninginnen,
en de Riddereed was afgelegd, werd
deze indrukwekkende plechtigheid be
sloten met het Jefileeren van den
troep voor den nieuw benoemden
Ridder. Des namiddags werd mede
ter zijnen eere op het terras van
»Amicitia" eene matinée door de
stafmuziek gegeven, waarbij hij als
gast van de officieren van het regi
ment tegenwoordig was.
J Otzen is 25 jaar oud en gepas-
porteerd soldaat van de Koloniale
Reserve. Hem viel de onderscheiding
zijner benoeming tot Ridder van de
Militaire Willemsorde ten deel voor
de moedige wijze waarop hij als fuse
lier bij het 12 Bataljon infanterie bij
eene verkenning ten Oosten van Gen-
toet (Lehoeng) Atjeh, op 2 Januari
1897 met zijn ollicier aan het hoofd
van een 8 man sterke spits aan her
haalde stormaanvallen deel nam en
veel kalmte en vastberadenheid toonde
bij den terugtocht voor een o ver-
machtigen vijand.
Programma der muziekuitvoe
ring, Maandagavond 20 Juni orn half
acht te geven op het terras van
Amicitia door het stafmuziekkorps
van het 5e Regiment infanterie, direc
teur de heer G. K. G. van Aaken.
1. Koningin Wilhelmina-marseh Egbers.
9. Ouverture oBie Felsenrnuhle" Reissiger.
3. toi", Valse de concert Waldteufel.
4. Souvenir de l'opéra »Les cloches
de Corneville" Planquette.
5. Ouverture »Le carnaval de
Vénise" Amb. Thomas.
6. »Rèverie" Vieuxtemps.
7. Scène et Ballet du 3e acte de
l'opéra «Robert le Diable" Meijerbeer.
8. Grande fantasie de l'opéra »La
fille du régiment" Donizetti.
Het vergrooten der Jongens
school aan de Heerenstraat is voor
f14 380 gegund aan de minste in
schrijvers, de heeren De Jong en
Blanke, aannemers te Scherpenzeel.
Bij de aanbesteding voor de
levering van aardappelen ten behoeve
van het garnizoen van 15 Juni tot 1
November werd ingeschreven door de
volgende stadgenootenJoh. Meijer
f 2.36J. Wagenaar f2.24Jan Meijer
f2.24.
De levering is onder het gewone
voorbehoud opgedragen aan den laag-
sten inschrijver.
Naar wij vernemen is aan de
firma Gebrs. van Gelder fleesch-
houwers hier ter stede, wederom,
gedurende het verblijf van H.H. M M.
aldaar, de levering aan het paleis te
Soestdijk opgedragen.
Na de inspectie der lijn door
den Raad van toezicht op de spoor
wegdiensten, welke nog deze week
zal plaats vinden, zal de dienst op
de lijn UtrechtSoestBaarn voor
het verkeer geopend worden op Maan
dag 27 Juni a.s In de richting naar
Baarn zullen 17, in die van Baarn
18 personentreinen daags loopen.
De meeste treinen leggen den af
stand UtrechtBaarn in 26 tot 30
minuten af; slechts enkele, die aan
alle tusschongelegen stopplaatsen op
houden, doen er 40 minuten over.
Hoogland. Eenige jongelui uit deze
gemeente, die verleden Maandag naar
Amersfoort geweest waren, om in
spectie te maken, kwamen zingende
en zeer vroolijk terug en gingen het
koffiehuis «de Faam" binnen, om er
nog ééntje te koopen.
Bij deze jongelui bevond zich ook
D. R., die wegens strooperij nog acht
dagen gevangenisstraf moest onder
gaan en die door de politie leeds
aangemaand was, orn zich in arrest
te begevon.
Toen onze Rijks- en Gemeente-
Veldwachter en de Rijksveldwachter
van Bunschoten, die ook te zamen
uit de stad gekomen waren, verna
men, dat genoemde D. R. zich in de
herberg bevond, posteerden zij zich
voor de deur en wilden hem arres
teeren, toen hij naar buiten kwam.
Er ontstond nu echter eene for-
meele vechtpartij en de politie moest
zelfs van de sabel gebruik maken.
Eindelijk na veel moeite werd D.
R. in de bewaarplaats achter de
school opgesloten, om den volgenden
morgen naar Utrecht getransporteerd
te worden.
Den volgenden morgen om acht
uur ging een onzer veldwachters eens
kijken, of de gevangene goed geslapen
had en. jawel alles was in orde.
Een uur later kwam de Rijks-Veld
wachter van Bunschoten weder hier,
om in vereeniging met de Rijks- en
Gemeente-politie van Hoogland den
onwilligen arrestant geboeid naar
Utrecht te vervoeren.
Zij komen bij de gevangenis en
zien, dat het raampje uitgebroken
en de vogel gevlogen is.
Men kan zich voorstellen, hoe de
dienaren van de H. Hermandad op
hun neus keken
Alles clectriscli.
In Madison Square Garden te
New-York, welks ontzettend groote
zalen nu eens weergalmen van het
gehuil der Indianen van Buffalo Bill
uit het »Wild-West", dan weer van
het geblaf en gekraai van honden
en vogels, die er tentoongesteld worden
of van de militaire muziek op mon-
sterconcerten, welke daarin worden
gegeven, wordt thans een electrische
tentoonstelling gehouden.
De voornaamste bezienswaardigheid
daarvan is een door den Amerikaan
Moore in Gothischen stijl gebouwde
kapel, waarin hel door hem uitgevon
den «nieuwe licht" «brandt". De uit
vinding berust op de waarneming
dat een door zoogenaamde Geisslersehe
vacuumbuizen gaande electrische vonk,
van de buizen een bijzonder zacht,
geheimzinnig licht doet uitgaan, dat
in het geheel geen warmte afgeeft.
Dat licht heeft natuurlijk niet de
volie sterkte van het daglicht, doch
het heeft dit voor op alle andere
lichtbronnen, dat het in staal stelt
om alle nuances in kleuren te onder
scheiden. Verschillende kleurennuan-
ces, welke bij het geelroode gas- en
petroleumlicht niet uit elkaar gehou
den kunnen worden, zijn hier gemakke
lijk te onderscheiden, zelfs de teerste
tinten van blauw, groen, blauwgroen
en groenblauw enz.
Dit zachte licht is in het minst niet
hinderlijk voor de oogen.
Onlangs werd in de genoemde ka
pel de eerste «electrische bruiloft"
gevierd. Het bestuur der tentoon
stelling liet het bruidspaar en zijn
gasten in electrische rijtuigen afhalen
de trouwmuziek werd geleverd door
een orgel, dat door electriciteit ge
dreven werd; nadat het huwelgk
voltrokken was, werd het paar uit
een door electriciteit in beweging
gebrachte phonograaf, de bruilofts-
marsch uit Lohengrin toegezongen
vervolgens werd het paar en de ge-
noodigden een heerlijk bruiloftsmaal
voorgezet, dat op de geëxposeerde
electrische kooktoestellen was gereed
gemaakt. En ten slotte werd het
paartje per electrisch rijtuig naar
zijn nieuwe woning gebracht.
Amersfoort, 16 Juni 1898.
Af. de R.
Een tweede circulaire door het
Voorloopig Comité voor verbetering
van den woningtoestand in de ge
meente d.d. 15 Juni gewerd mij heden
morgen.
In die circulaire wordt gezegd dat
het comité andermaal eene krachtige
poging waagt tot het verkrijgen van
grooter geldelijke ondersteuning en
dat het daartoe te eerder overgaat,
omdat in de vergadering van 3 dezer
van Liefdadigheid «door een der be-
«stuursleden, den Heer Heldring werd
«verklaard zie vei slag Amersfooi t-
ssche Courant dat inderdaad de
«wenschen van de drie bestuurders
«van «Liefdadigheid" en van de nieuw
«op to richten Vereeniging volstrekt
«niet zoover uit elkaar liepen, eene
«verklaring, die nog meer weegt,
«wanneer men bedenkt, dat bedoelde
«drie bestuurders zich aanvankelijk
«geroepen achtten, ons denkbeeld
«openlijk te bestrijden." enz.
Hiertegen kom ik nu persoonlijk op.
De reden waarom ik hier persoonlijk
tegen op kom is gelegen in de omstan
digheid, dat ik het ten zeerste zou
betreuren dat de Vereeniging «Lief
dadigheid" door ons gezamenlijk pro
test zou lijden.
Om dat te voorkomen, schrijf ik
nu niet meer als bestuurslid van «Lief
dadigheid", daar ik heden morgen als
zoodanig mijn ontslag heb ingediend,
maar geef nu mijne persoonlijke opinie
Het woningvraagstuk is een zeer
gewichtig vraagstuk voor deze ge
meente. Wat het Voorloopig Comité
wil, zal volgens mijn gevoelen de
toestand van het pauperisme niet
verbeteren, wel verergeren. Dit zal
de Vereeniging «Liefdadigheid" onder
vinden.
Maar ter zake 1111.
De voorafgaande bespreking die de
Heer Tromp van Holst en mijn per
soon, ten huize van den Heer Ger
ritsen, met dien Heer en den Heer
Hooykaas hebben gehad, was op ver
zoek van den Heer Gerritsen om te
voorkomen, dat de Vereeniging »Liel-
dadigheid" niet de nadeelige gevolgen
zou ondervinden van ons schrijven.
Na langdurige discussie waren het
de H.H. Gerritsen en Hooykaas met
ons eens dat de verbetering van
krotten in de stad op den voorgrond
moest gesteld worden en konden wij
ons om eenige overeenstemming met
die heeren te verkrijgen ten slotte
met de motie door den lieer Hooy
kaas gesteld, luidende:
«De Algemeene Vergadering van
Liefdadigheid spreekt als hare over
tuiging uit, dat het opruimen van
krotten, daarvoor in de plaats stellen
van goede zeer goedkoope woningen
en het bouwen van goede arbeiders
woningen, hoogst wenschelijk is en
zoo spoedig mogelijk krachtig ter
hand genomen moet worden", ver
eenigen.
Dat die motie zooals bleek eene
strekking had, waarmede ik mij bij
later inzien, niet meer kon vereeni
gen is uit het verslag le lezen.
Mijne opvatting in deze is, dat wei
nig steden in ons vaderland zooveel
krotten van buizen hebben als Amers
foort,
dat de oorzaak niet gelegen is zoo
als bij andere steden, zie bldz. 13
Vraagstuk daar de verschillende
wijken door breede straten zijn door
sneden (Koestraat, groote en kleine
Haag, Hellingstraat, St. Jorisstraat,
Teutstraat, Koningstraat, Pothstraat,
Zogstraat, Achter de Kamp, enz.
enz.) maar in de slechte woningen die
aan die straten zijn gelegen,
dat het bouwen van arbeiderswonin
gen buiten het centrum der stad geens
zins het ontruimen der krotten in de
stad ten gevolge zal hebben. Zie bldz.
19 en 20 Vraagstuk,
dat het sloopen en. het verbouwen
van de oude buurten op den voorgrond
moet staan,
dat het doen verrijzen van nieuwe
woningen op die punten moet plaats
hebben waar daaraan behoefte be
staat, zie bid. 29 en 30, vraagstuk,
en dat hot doen verrijzen van nieuwe
buurten zooals het voorloopig Comité
wil geen aanbeveling verdient, zie
bldz. 30 Vraagstuk.
Daar in de laatste circulaire ge
zegd wordt dat het voorloopig comité
hun plan niet het eenig goede achtte,
en dat het gaarne elke verbetering,
die tevens tot verwezenlijking van
G Het Vraagstuk der Volkshuisvesting in op
dracht van de M. T. N. v. 't Alg. bewerkt door
Mr. II. L. Drucker, Mr. H. B. Greven, Mr.
J. Kruseinau. (Rapporteur).
het beginsel leidt, met graagte wil
overnemen, en dat het uitsluitend
beoogt het scheppen van een deugde
lijk middel om voor Amersfoort ge
leidelijk te komen tot een beteren
woningtoestand, zou k het voorloopig
comité in overweging willen geven
en ik twijfel niet of ieder die daartoe
bij machte is. zal zijn steun aan die
vereeniging dan niet onthouden: om
het beginsel, neergelegd in dele cir
culaire, d d. 5 Mei, zoodanig te wijzi
gen dat het besluite, den woning
toestand in de oude stad te verbe
teren, uoor naarmate woningen en
terreinen in de stad te koop komen,
deze aan te koopen en daarop wonin
gen te stellen voldoende om te voor
zien in de behoefte voor arbeiders en
minder gegoeden, en hier en daar,
zonder nieuwe arbeiderswijken te
scheppen, naarmate van de behoefte,
woningen bij te bouwen.
liet voorloopig comité zal dan bij
velen instemming vinden en met
nieuwe statuten een vast comité wor
den, dat, hiervan ben ik overtuigd,
Amersfoort ten zegen zal zijn.
Het zal dan nuttig en in het belang
der gemeente werkzaam zijn en het
moeielijk vraagstuk der woningen tot
eene goede oplossing brengen.
Voor eenige dagen kon men in de
couranten lezen dat de treurigste
buurt van Nijmegen was gesloopt,
laten wij hopen dat na verloop van
een zeker getal jaren dat ook van
Amersfoort kan gemeld worden.
HELDRING.
Amersfoort.
van 9 tot en met 15 Juni 1S98.
GeborenAlberta, d. van A. "Walet en
H. van Dijkhuizen. Adriana, d. vanJ.
Mijnten en L. Berkloo. Margaretha
Christina, d. van H. Opscherper en G.
Winkelhuis. Johanna Hendrika Gode-
lina, d. van P. J. van Binsbergen en H.
Marinus. Alijda Geertruida, d. van
Lubertus Brink en G. J. H. Fliek.
Adolphina Alwina Johanna, d. van J. H.
van der Meiden en G. A. J. A. van Za-
lingen. Catrina Johanna, d. van IJ.
Heere en J. M. Blombergen. Geer
truida, d. van N. Klee en A. Ruitenbeek.
Johannes Zacharias, z. van J. Kerk
hof! en A. Modderman. Willemina
Helena Maria, d. van J. H. Keizer en M.
van Doorn. Renger, z. van G. Veer
en S. van Nimwegen. Johanna Elisa
beth, d. van D. van Appelen en M. van
den Bijtel. Elza Frederika Augusta, d.
van M. Maas en A. Kuipers. Willem,
z. van J. W. van Achterbergh en D. Ipen-
burg. Hendrik Hubert Johannes, z.
van D. Jans en H. Palstra. Wilhelmina
Maria Hendrika, d. van J. O. Verhaar en
T. J. Willemsen. Corneüs Karei, z.
van P. Schuin en W. Luttikhuizen.
Ondertrouwd: Jan Pothoven en Grietje
van den Hoek.
Getrouwd: J. W. A. Wevers en A. van
Bennekom. G. van Zuilen en J. van
den Ham.
Overleden: Jakob Pieter Entjes 35 j.
wedr. van J. Schipper. Een levenl.
aang. kind m. g. van Gerrit Hoogland en
Errisje Blom. Teunis Epskamp 84 j.
wedr. van Grietje Klinkebos.
Leusden.
Geboren: 14 Juni. Catrina, d. van Bar-
tele Roelofs ten Hoeve en Aaltje van Eek.
Overleden17 Juni. Geertruida van
Laar, oud 38 j. wedr. van Anthonie Wes
terbeek.
Stoutenburg.
Overleden: 10 Juni. Hendrika Alijda
Schimmel oud 51 j. echtg. van Jan
Schouten.
Woudenberg.
Ondertrouwd: 16 Juni. Lambertus van
Essen, 32 j. en Klaasje Versteeg 29 j.
Hoogland.
Geboren: 9 Juni. Gerardus Anthonius,
z. van G. Groen en C. J. Dorrestein.
11 Juni. Peter, z. van C. de Ridder en
W. M. van den Heuvel. 12 Juni. Jo
hannes Anthonius, z. van A. Blom en
W. M. van Riesen. Sophia, d. van M.
Kraan en J. Smink. 15. Maria Kla-
zina, d. van E. Rigter en R. Hartman.
Ondertrouwd10 Juni. W. Eijbergen
en M. van der Heiden. 16. Juni. J. J.
de Kruijf en W. Bakker.
Overleden: 14 JuDi. D. van den Heuvel
oud 3 jaren.
marktbericht.
AMERSFOORT, 17 Juni 1898.
Tarwe f 0.Rogge f 0.Boekweit f 0.
\ppelen f0.a f 0Peren f 0.a f 0.Nieuwe
aardapp. f 0.a f 0 Zaudaardapp. f 2.50 a f 3.
Hoendereieren f2.80 a f3.40 per 100 st. Eenden
f 0.a f 0.Boter f0.85 a f 1.00 per kilo. Mar
garine f0a f0.Zoetem. kaas 0.f0.—
Kippen f0 60 a fl.00 Kuikens fO.OO af 0.00 Piep
kuikens f 0.30 a f 0.60 Ganzen f 0.f 0.Eenden
10.60 a f 0 90 p. st. Jonge f0.a f0.Hazen
f 0.00 a f 0Wilde konijnen f 0.a f 0.
Tainme f0.20 a f0 80 Duiven fO.OO a fO.OO paar.
Magere rarkens f 12.f20.Zeugen f35.f 50.
Biggen f 6.a f9.Schrammen f 00.a f 00
Vette koeien f 000.a f 000.Guste koeien
f 00.a f000.Kalfkoeien f 000 a f 000.
Kalfvaarzen f 00.a f 00.Os f 000.a
f 000.Pinkstieren f 000,a f 000.
Aangevoerd waren ongeveer heet. Tarwe.
heet. Rogge; heet. Boekweit; 00 heet.
Appelen; 00 heet. Peren; 0 heet. Kleiaardappe-
len; 300 heet. Zandaardappelen 60000 stuks Hoen-
dereieren; stuks Eendeneieren; 1500 kilo Grasbo-
ter; kilo Mazarine; kilo Kaas; stuks Vee:
6 magere varkens, 400 biggen en 30 zeugen.
