BINNENLAND.
GEMENGD NIEUWS.
als gevolg van het ontbreken harer
componenten in onze richting.
-Hoe moeilijk die bepaling ook zij,
berust zij toch op een zeer eenvoudig
beginsel.
Men zag bekende lijnen in het
spectrum van een ster van hare nauw
keurig berekende plaats afgeweken.
Klaarblijkelijk moesten de met die
plaatsen overeenkomende tiillingen
hun trillingsgetal eenigzins gewijzigd
hebben, d.w.z dat per seconde meer
of minder trillingen van het licht
dier ster ons bereikten, dan behoor
lijk was. Het scheen of het geheele
spectrum ziclt van zijn juiste plaats
verschoven had. Aan de kleuren zou
dit niet te bespeuien zijn geweest,
zóó klein is die verschuiving; wèl
echter aan de donkere lijnen.
De voor de hand liggende verkla
ring was, dat de ster in de richting
der aarde zich verplaatste, naar ons
toe of van ons af. Daardoor ont
moetten wij per seconde meer of
minder lichttrillingen dan het geval
zou zijn geweest als de ster in rust
gebleven was.
Dit wordt duidelijk als men denkt
aan wat zich voordoet met een soort
gelijke golfbewegingde golven derzee.
Staat men aan het strand, dan ziet
men per minuut een zeker aantal
golven op liet strand breken. Stel
nu, dat alle golven even groot zijn,
en gelijke snelheid bezitten, dan zal
men. door tegen de golven in, zee
waarts te zwemmen, meer dan dat
getal golven ontmoeten in denzelfden
tijdomgekeerd minderals men,
terugkeerende naar het strand, als
het ware met de golven meê zwemt,
liet aantal golven ons dan inhaalt
zal dan kleiner zijn. Door het tellen
dier golven zou men kunnen bereke
nen hoesnel men had gezwommen Zoo
gaat het ook met de trillingen van het
licht eener bewegende ster, want bet
maakt geen verschil in de betrekke
lijke beweging of wij ons de ster als
stilstaande voorstellen, en aan de
aarde, in tegengestelden zin haar be
weging toeschrijven.
Van ilii alles zal de lieer Dalme
ons door proeven een duidelijke voor
stelling geven.
Eindelijk zullen wij ook genieten
van het nieuwste snufje op het ge
bied der Astronomie, n.l. de theorie
waarmede men wil verklaren de raad
selachtige wijze waarop zich de hevige
uitbarstingen in de zons ntmospheer
aan ons voordoen, voor welk ver
schijnsel men al zooveel theorieën
heeft uitgedacht.
Het beginsel moet dan zijn de
buiging die een lichtstraal ondergaat
als zij passeert door een middenstof
van ongelijkmatige, af of toenemende
dichtheid, waai door de straal voort
durend gebroken en dus gekromd
wordt.
Van zulke kromme lichtstalen zul
len wij proeven te zien krijgen.
O.a. wil men met die theorie be
wijzen, dat het slechts gezichtsbedrog
is, dat wij de zonnerand steeds scherp
begrensd zien.
Hoe dat is, weet ik niet! Die
vordering der wetenschap" is noch
niet tot Amersfoort doorgedrongen,
zoover mij bekend is. Wij moeten dat
derhalve nog van den lieer Dahne
leeren. Ik gis dal velen nog wel meer
zaken door zijn lezingen zullen leeren;
wel te verstaanindien zij er heen
gaan! Aan het enkele lezen mijner
artikelen zal men weinig hebben. Het
rechte begrip volgt eerst bij het zien
der proeven.
G. J. BÜIJS.
een vriendelijk woord tot mij eer ik
ga. Wensch mij het beste.»
»0 Paul, ik kan niet. Gij breekt
mij het hart. Wij moeten nu scheiden.
De maat is vol. Gij moogt hier niet
terugkomen. Ga heen naar die
andere.
»Ik heb den vicarius een brief ge
schreven en het geld teruggezonden,
ik leende dit van een vroegeren vriend,
ik wist niet, dat gij de zaak reeds in
orde had gemaakt en wat die andere
betreft
Zij werd vuurrood en er kwam een
toornige uitdrukking in haar oogen.
Hij lachte slechts. »Dat zal ik zelf
in orde maken. Gij moet niet vergeten,
dat zij mij reeds naliepen en kusten
toen ik nog een jongen was. Het is
maar jammer, dat het dezen keer is
uitgekomen. Toch wanhoop ik nog
niet. Berouw openlijk berouw maakt
altijd indruk. Hebt gij gehoord hoe
ik de kerk verliet? Ik las het in de
courant en mijn hart werd er door
geroerd.
»Gij een hart?»
«Eens had ik een hart, Maggie, maar
het is nu in uw bezit. Reeds vijfjaar
H. M. de Koningin-Moeder heeft
een commissie benoemd om haar voor
te lichten bij de voorbereiding en op
richting van liet Sanatorium te Oranje-
Nassau-Oord en bij alles wat hiermede
verband houdt. De heeren, die namens
H. M. zijn uitgenoodigd in deze com
missie zitting te nemen, hebben zich
allen bereid verklaard aan de oproeping
gevolg te géven
De commissie bestaat uit <1 r. J. J.
Homoet te Arnhem, dr. H. A. Kooyker,
hoogleeraar te Groningenjhr. mr.
De Savornin Lobman, lid van de Alge-
meene Rekenkamer; mr. De Nerée
van Babberich, iid van den Raad van
Statejhr. S. M. S. De Ranitz intendant
van Hr. Ms. Huis, en dr. G. H. Roes-
singh, geneesheer-directeur van het
Gemeente Ziekenhuis te 's-Gravenhage.
Nu binnenkort weer de werk
zaamheden voor de nieuwe kiezers
lijsten zullen beginnen, vestigt de
N. R. Ct. de aandacht op een der
middelen om kiezer te worden, dat
wel niet meer voor de nieuwe kiezers
lijsten effect kan hebben, maar dal
men in deze maand nog moet aan
wenden, wil men het volgend jaar
kiezer worden.
Redoeld wordt het bezit van een
bewijs van een inleg \an ten minste
f50 in de Rijkspostspaarbank.
Ieder, die geen andere rechten
voor de toekenning der kiesbevoegheid
bezit, kan bel volgend jaar kiezer
worden, als hij vóór of op 15 Mei
1000 vijf en-twintig jaar oud wordt
of is geworden en zorgt, dat hij vóór
of op I Febr. 1899 in liet bezit is
van een Rijkspostspaarbankboekje van
ten minste f 50.
Dij nader onderzoek is gebleken,
dat na den dubbelen moord te Berkel
op den beer G. Ripping en zijn huis
houdster, voor een bedrag van onge
veer dertig duizend gulden aan efïecten
is ontvreemd. Welke die effecten
zijn, is voor een gedeelte bekend.
Als daders worden verdacht twee
personen, respectievelijk 34 en 30
jaar oud. De eerste werd onlangs
uit de gevangenis ontslagen.
Namens den recht er-commissaris, jhr.
mr. de Savornin Lobman, verzoekt
de commissaris van politie in de
eerste afdeeling te 's-Gravenhage.
opsporing en aanhouding van en be
richt omtient twee mannen, die ver
dacht worden de daders te zijn van
dezen moord en diefstal.
De signalementen \an bedoelde
personen luiden o. m. als volgt
De een is tamelijk lang, schraal
postuur, gekleed met licht-grijze over
jas, bijna tot aan de knie, zwarte
jas tot aan de heup; donkeren hoed
met gieuf, eenigszins ingezakte ran
den, iets aan den hals gelijkend op
een liggend boord.
De ander, een half hoofd kleiner
en stevig postuur, is gekleed met ruig
donker jeltkerlje, pet met stijven rand
en klep en platten bol.
PLAATSELIJKE BERICHTEN.
Door het Kiescollege der Nederd.
Herv. Gemeente is gisterenavond tot
predikant alhier beroepen, Ds. van
Arkel te Ellecom.
In Provinciaalblad no. 9 wordt
aan heeren burgemeesters in de pro
vincie Utrecht mededeeling gedaan,
lang, van den tijd af aan, dat gij nog
een onschuldig meisje van zeventien
jaar waart.
Zij bloosde en wendde haar gelaat
af. Toch kwam zij weer onder den
indruk van stem.
»Sta eens op.» Zij gehoorzaamde.
»Geef mij u hand.» Wederom gehoor
zaamden zij. "Kijk mij aan.» Zij deed
het. Zij was overwonnen. Hij kuste
hare lippen. In zijn oogen was een
groote liefde te lezen werkelijk of
geveinsd? Toen lachte hij zege
vierend. »Wat kan het mij schelen,»
zeide hij, »of men mij met den nek
aanziet, als ik mijn Maggie nog maar
heb? Lieveling»er was een spiegel
boven den schoorsteenmantel »wij
zullen een knap paar zijn als wij ge
trouwd zijn.»
Zij rukte zich los. "Getrouwd? Neen
dat niet Paul. Nooit -nooit
dat niet. O, ik voel mij vernederd,
dat ik u nabijheid duld en nog meer,
dat ik toesta, dat gij van liefde tot
mij spreekt gij een man, dien
ik vroeger niet bestaanbaar dacht
o, ik kan geen woorden vindenHoe
zal ik het zeggen?»
»Wel Maggie, zeg eenvoudig de
waarheid. Zeg, dat gij mij lief hebt.»
(Hordt vervolgd.)
dat op Woensdag 22 Februari a.s.,
der voormiddags te 8 uur, op het
Vredenburg te Utrecht, de keuring
zal plaats hebben van alle hengsten,
die tot dekking in deze provincie wor
den gebezigd.
De Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort, herinneren den gees
telijken en bedienaren van den gods
dienst bij de erkende kerkgenoot
schappen en den studenten in de
godgeleerdheid hunne verplichting,
om, voor zooveel zij als dienstplichtig
zijn aangewezen en tengevolge van
het getrokken nummer bij de militie
ingelijfd moeten worden, of daarbij
reeds ingelijfd zijn, de aanvraag om
ontheffing van den werkelijken dienst
voor den le Februari a.s. in te
dienen bij den Burgemeester der ge
meente binnen welke zij voor de
militie zijn inschreven, onder over
legging van het desbetreffende be
wijsstuk.
In de gisterenmiddag gehouden
zitting van den gemeenteraad, onder
praesidiutn van den burgemeester Mr.
F. D. graafSchimmelpenninck, waren
bij den aanvang alle leden aanwezig
uitgezonderd de Wethouder M. E.
Celosse en Mr. J. C. H. Prikken. Na
voorlezing der notulen van de vorige
vergadering door den Secretaris vraagt
de heer Gerritsen naar aanleiding
daarvan het woord. Hem is toch ter
oore gekomen als zou bij de stem
ming over zijn voorstel omtrent loons-
verhooging der werklieden bij de ge
meente-reiniging eene onregelmatig
heid hebben plaatsgehad. Hij wenscht
daarom te weten wie zich tegen zijn
voorstel hebben verklaard. Denamen
der tegenstemmets werden daarop
uit het olïicieele raadsverslag voorge
lezen, waarbij geenerlei fout wordt
geconstateerd, waarop de notulen
overanderd «orden goedgekeurd.
In behandeling komt het voorstel
ten aanzien van de opname van be
palingen omtrent minimum loon en
maximum werktijd in het bestek voor
den bouw der gasfabriek. Bij de
algerneene discussiën hierover erlangt
de heer Gei ritsen liet eerst liet woord
ZEd. zegt met volkomen instemming
het voorstel van 't Dagel. Bestuur te
hebben gehoord en alhoewel niet
geheel daarin meegaande, «ijl naar
zijne meening de standaardloonen,
daarin opgenomen, te laag zijn, zal
hij om het ge|ieele voorstel niet in
gevaar te brengen geen amendement
daarop voorstellen.
De 'neer van Kalken kan zich ge
heel met het voorstel vereenigen en
acht, na de voorzitters der verschil
lende vakvereenigingen daaromtrent
gehoord te hebben, de loonen vol
strekt niet te laag. Voor verhoogirig
moeten z.i. wettige redenen bestaan
tor« ijl eene veriiooging van loon
door de gemeen le zeer slecht «'erken
zou op dat der werklieden in omlig
gende plaatsen. Ook eene verhooging
van 25% voor overwerk en 50"/n voor
Zoudagarbeid keurt hij goed evenals
den vastgestelde!) werkdag van 11
uur en hij meent zich tot tolk der
werklieden te mogen verklaren om
de commissie van fabricage dank te
brengen voor hetgeen zij heeft tot
stand gebracht.
De heer van Zijst zegt in hoofd
zaak met het voorstel in te stemmen
doch wenschte gaarne de volgende
vragen beantwoord te zien: Wat
wordt verstaan onder de speciale ge
vallen waarvoor overwerk of zelfs
Zoudagarbeid noodzakelijk is; hoever
strekt één of meer uur boven bet
vastgestelde maximum zich uit en op
welke uren zal er des Zondags wor
den gewerkt en zal aan de werklieden
de gelegenheid worden gegeven hunne
godsdienstplichten te kunnen waar
nemen.
De heer Visser, wethouder van
openbare werken erlangt hierop het
woord, doch is deze voor de raads
leden reeds moeilijk verstaanbaar,
getuige het voorovo, buigen en uit
rekken van halzen der meosten, op
de tribune is niets hoorbaar dan een
zacht gemurmel, zoodat wij tot ons
leedwezen niet in staat zijn den in
houd van het door ZEd. gesprokene
weer te geven.
De heer Kleber is in beginsel
niet voor loonsregeling door Gemeente
of Staat en meent dat deze tehuis
behoort bij de vakvereenigingen Hij
wijst op verschillende bezwaren, die
daardoor kunnen ontstaan, zooals
onlangs nog te Amsterdam is gebleken.
Hij is evenwel niet tegen het nemen
van een proef om later, met de erva
ring hierbij opgedaan, naar bevinding
tc kunnen handelen.
De voorzitter, in de eerste plaats
de lieer Van Zijst beantwoordend,
zegt dat onder speciale gevallen moet
verstaan «orden als overwerk in het
belang van het werk zelf is, doch dat
niet dan uit noodweer daartoe zal
worden overgegaan. Evenzoo is het
met het werken op den Zondag,
waartoe altijd eerst de toestemming
van liet Dagelijksch Bestuur moet
worden gevraagd. Hij zou dan ook
alleen wanneer het werk daardoor
geschaad zou worden zijne toestem
ming daartoe geven. Hij wenscht
hierbij tevens te verklaren, dat hoe
wel meegaande met dit voorstel hij
zich in principe niet met dergelijke
bepalingen kan vereenigen en zich
daarom voor volgende adviezen volle
vrijheid voorbehoud.
Hierop volgt de artikelsgewijze be
handeling van het voorstel, waarbij
zich bij artikel 5 waarin de boeten
worden vastgesteld nog eenig debat
ontspint.
De heer Van Esveld vindt n.l. eene
boete van f 10 voor eene overtreding
to gering en zou deze gaarne op f25
zien gebracht.
Onder een voor ons niet verstaan
bare speech van den heer Visser
komen de heeren Celosse en Prikken
ter vergadering. Het schijnt echter
dat de heer Visser zich tegen het
voorstel van de heer Esveld verklaarde,
doch daartoe minder gelukkige motie
ven te berde bracht, want de heer
Gerritsen verklaarde daarop dat het
door den wethouder aangevoerde zijns
inziens juist pleitte vóór het voorstel
Esveld. Niet altijd zal er kwade
trouw in het spel zijn, doch waar er
sprake van is dient zij zwaar gestraft.
De heer Garjeanne wenscht gaarne
te vernemen of de toepassing dei-
boeten enkelvoudig of meervoudig is,
dat wil zeggen zal voor elke over
treding eene boete van f 10 worden
geëischt of kunnen overtredingen van
dezelfde soort tot één boete worden
gecombineerd.
De heer Van Zijst vreest dat over
tredingen niet altijd goed geconsta
teerd kunnen worden en dat de
arbeiders niet altijd hem zullen dur
ven aanklagen, die hen heeft te kort
gedaan, daar allicht gevallen van
wraakzucht de gevolgen daarvan zou
den zijn.
Nadat de voorzitter nog verklaard
heeft hierin liever de directie de vrije
hand te willen laten, wordt het
amendement in stemming gebracht en
met 10 tegen 7 stemmen verworpen,
liet geheele artikel wordt daarop
evenals de vier voorgaande z. h. st.
goedgekeurd.
Het voorstel tot uitbreiding der
secretarie, door toevoeging van een
gedeelte der vestibule, wordt z. h st.
goedgekeurd.
Het voorstel van B en W. tot het
verleenen van een crediet van f25.
tot aanschaffing van eenige medailles
voor den wedstrijd der schietver-
eeniging „Wilhelmina" vond evenmin
eenige tegenkanting.
Het 3e suppletoir kohier der in
komstenbelasting werd z.h.st. tot een
bedrag van f 429 665 vastgesteld.
De behandeling der suppletoire be-
giooting der gemeente, dienst 1898,
was voor ons niet officieele verslag
gevers, aan wien geen inzage der
desbetreffende stukken wordt verleend,
een Abaeadabra, daar door den
Voorzitter alleen eenige niets zeggende
cijfers werden genoemd.
Tot onderwijzer aan de openbare
jongensschool wordt daaiop met 13
stemmen benoemd, de heer L. A. Slot
te Heerde. Op den heer M. G.
Northolt werden 4 stemmen uitge
bracht, met hen kwam nog op de
voordracht voor, de heer C. Achterberg
te Sprang.
Het tractement van den nieuwbe
noemde werd daarop vastgesteld op
f600.—, met f 100 verhooging voor
de akte Fransch.
Op voorstel van den Voorzitter
ging de raad hierop in geheime zitting
over.
Na heropening der zitting wordt
als spoedeischend een voorstel van
B. en W. tot aankoop van woningen
gelegen achter de H. B. School, ten
einde terrein te verkrijgen tot uit
breiding dier school, in behandeling
genomen. Na eene uiteenzetting dat
uitbreiding der school aan eene der
beide zijden, waar men de grond om
zoo te zeggen voor het nemen heeft,
niet mogelijk is, wordt rnet 10 tegen
6 stemmen (de heer van der Want
onthield zich als lastbobber van een
der verkoopersj tot den aankoop
voor p.m. f 10.000 besloten.
Geen verdere punten te behandelen
zijnde sluit de Voorzitter daarop te
half vijf de vergadering.
De heer G. Timmer, klerk ten
Post- en Telegraaf kan tore hier, wordt
met ingang van 1 Maart overgeplaatst
naar Apeldoorn.
De bevolking van Amersfoort bestond op
31 December 1897 uit 18316 personen, te weten
M. V. w
9027 9289 18316
Vermeerdering in 1898 door
II. V.
Geboorte 299 316
Vestiging 957 819 1256 1135
10983 10424
Vermindering in 1898 door
Overlijden 194 194
Vertrek 784 615 978 809
9305 9615
Vermeerderd met
278 326 604
Bevolking op 1 Januari 1899 18920
Naar de kerkelijke gezindten is de bevolking
saamgesteld uit:
Nederduitsch-Hervormden9722
Fransch of Waalsch id48
Engelschen of Presbyteriaanschen. 1
Anglicaanschen of Episcopaten 2
Evangelisch Lutherschen142
Hersteld 26
Doopsgezinden75
Remonstranten97
Vrije Gereformeerden44
Chr. id. 60
Gereformeerde kerk A304
id id B460
Roomsch-Katholieken7322
Oud-Roomsch of van de Oud-Bisschop
pelijke Clerezie211
Nederduitsch Israëlieten374
Porlugeesch id. 2
Tot geen der genoemde kerkgenoot
schappen behoorend31
Totaal 18920
359e STAATSLOTERIJ.
Vijfde klasse. Eerste week.
Trekking van 18 en 19 Jan.
(1400 loten.)
Ten kantore van den collecteur te
Amersfoort zijn aan de navolgende
nummers te beurt gevallen:
Prijs van f 400 op No. 4006.
Prijzen van f 100 op No. 4021 en 9179.
Prijzen van f 70.
9257 9912 9947 9960 12351 12394
16070 17785 en 17798.
Te zamen 12 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken:
4028 4046 5210 5216 5233 5243 5249
9164 9258 9757 9783 9789 9917 9922
9931 9971 12354 12372 12373 12419
12427 12428 12450 124541602016027
16032 17845 18066 18087 19905 19916
19962 19966 19968 en 19969.
Volgende trekkingen geschieden:
24—27, 30, 31 Jan., 1, 2 en 6—10 Febr.
Behalve de premie van f 30.000 voor
den laatst uitkomenden prijs van f 1000
of hooger en de premie van f3.000
voor het laatst uitgetrokken lot, zijn
ingebleveu de navolgende prijzen:
1 van f 50.000, 1 van f 25.000, 1 van
f15.000, 1 van f 10.000, 1 van f2.000,
2 van f 1500, 47 van f 1000, 50 van
f 400, 59 van f 200, 146 van f 100 en
3028 van f 70.
Hoogland. De Hooglandsche Boeren
bond houdt zijn jaarl. algm. verg.
Donderdag 26 Januari 's namiddags
4 uur in de »Faam."
Punten van behandeling
Rekening en verantwoording van
de Spaar- en Leenkas.
Rekening en verantwoording dooi
den Penningmeester van den Bond.
Betaling van contributie (zie artikel
6 van het Reglement.)
Opgave van Zaaihaver.
Bespreking over het gebruik van
den koewagen.
Verdere mededeelingen.
Hoog water.
In Zuid-Duitscliland, vooral in het
gebied van den Boven- en Berieden-
Rijn, heeft men, tengevolge van den
zware regens in de laatste weken,
veel last van hoog water. Hoewel
de berichten uit die streken niet on
rustbarend zijn, spreken ze toch tel
kens van groote schade, welke door
het stijgen van het water is veroor
zaakt. Zoo is in het Badensche
«Oberland" voor duizenden aan hout
weggespoeld. Het spoorwegverkeer
tusschen Sigmaringen en Guntenstein
werd door beschadiging van de lijn
voor eenige dagen gestremd. In het
Rulirgebied zijn groote stukken land
overstroomd, terwijl ook op andere
plaatsen groote stukken laag land
onder water staan.
Lalin, Neckar en Main stegen in
-24 uur 1 'U M., terwijl de Rijn sinds
Zaterdagaiond 3 M. gestegen is. De
Moesel overstroomt den oever in haar
geheelen loop.
Te Ruhrort is de Keizerhaven ge
heel overstroomd door den hoogen
waterstand.
Populieren-aauplaut.
Men schrijft aan de «Arnh. Ct." uit
Over-Betuwe:
Voor enkele jaren was in deze streken
