GEMENGD NIEUWS.
lijk maken, zoodat Ladysmith enKim-
berley zijn opgegeven.
Nadere berichten schijnen, tenmin
ste wat Generaal Buller aangaat, diens
achterwaartsche beweging te bevesti
gen. Het schijnt echter niet zoozeer
een vrijwillige terugtocht te zijn, dan
wel een gedwongene. De Daily Mail
meldt namelijk uit Chiveley, dat een
deel der Engelsche troepen «wegens
gebrek aan water" naar Frère is
teruggekeeid. De Boeren hadden ge
schut (bij Chiveley) opgesteld waar
mee zij generaal Buller's kamp be
schoten; wij hebben echter, zoo luidt
het telegram verder, onze stelling
verplaatst en hun doel verijdeld.
't Is al zonderling dat er nu opeens
gebrek aan water is bij Chiveley,
waarvan vroeger nooit sprake was.
Ook klinkt deze bewering nu wel wat
vreemd nadat Zaterdag gemeld werd
dat generaal Buller door de Boeren
ingesloten dreigde te worden en dat
hij daarom dringend om versterking
geseind had. De ware reden van zijn
terugtocht is dus niet onwaarschijnlijk
deze, dat de Boeren het hem te
benauwd maken en daarom zijn eenige
redding de vlucht is; een bei haling
alzoo van voor eenige weken, toen
generaal Joubert de Engelschen voor
zich uit drijvende zijn triomfeerenden
opmarsch tot aan de Modderrivier
uitstrekte.
Omtrent Buller's nederlaag komen
langzamei hand nog nadere bijzonder
heden aan het licht. Zoo verhaalt
nu de correspondent van de Standard,
op welke wijze de kanonnen der
Engelschen veiloren zijn gegaan.
Anderhalf uur zetten Long's batte
rijen de beschieting der vijandelijke
stellingen aan den oever derïoegela
voort, totdat het groote verlies van
officieren en manschappen, alsook
gebrek aan ammunitie de overblijven
den noodzaakte, de kanonnen in vei
ligheid te brengen in een naburig
ravijn, waar zij uren lang verscholen
bleven, 's Middags beproefde Buller
zelf zijn geschut te redden, maar de
pogingen daartoe, door verscheiden
stafofficieren geleid, faalden, terwijl
kolonel Bullock, die met twee com
pagnieën Devonshires er in slaagde
het ravijn te bereiken, daar omsingeld
werd.
Toen stak een sterke Boerenmacht
de rivier over om de kanonnen te
veroveren. De Boeren sommeerden
de Engelschen zich over te geven,
hetgeen Bullock weigerde, waarop
de Boeren verklaarden dat zij alle
Engelschen zouden dooden. Volgens
den correspondent van Daily Tele
graph werden de overblijvenden over
mand door de Boeten. Een Boer
velde Bullock neer met de kolf van
zijn geweer. Tijdens de verwarring
slaagden een aantal Engelschen er in,
te ontsnappen. Gedurende het ge
vecht werd Buller zelf licht gekwetst
door een granaatscherf.
De correspondent van de Manchester
Guardian deelt nog mee, dat de
poging om het geschut te redden
uitging van kapitein Schofteld, kapitein
Congreve en luitenant Roberts, den
zoon van den nieuwen opperbevel
hebber. De zoon van lord Roberts
werd op drie plaatsen getroffen,
kapitein Congreve kreeg twee kogels
door zijn kleeren, een kogel brak ztjn
rijzweep in tweeën, een vierde drong
in zijn dij. Kapitein Schofteld bleel
ongedeerd. Luitenant Roberts is, zooals
men weet, aan de bekomen wonden
overleden.
Aangaande lord Methuen's positie
aan de Modderrivier (Westgrens)
verluidt weinighij schijnt echter
geheel ingesloten.
De Daily Mail heeft van haar
correspondent aan de Modderrivier
van den 22en nog een telegram,
waarin deze meldt: «Heden ontdekte
onze cavalerie op een verkenning dat
de loopgraven der Boeren zich over
een lijn van 12 mijlen halvemaan
vormig uitstrekken, waai van de beide
horens tot aan de rivier reiken. Ons
tamp ligt in het midden tusschen
deze beide horens, kortom de Boeren
hebben tegen onze opmarsch in welke
richting ook hun maatregelen geno
men. Zij tellen waarschijnlijk 20,000
man. Zij wierpen gedurende eenige
dagen granaten naar ons karnp. doch
deze bereikten ons niet." De lord
kan dus in geen geval meer vooruit
en de eenige mogelijkheid op zijn
redding bestaat nu eveneens in een
achterwaartsche beweging. Maar ook
in den rug heeft hij verschillende
Boeren commando's die hem bij zijri
poging om zich door te slaan natuur
lijk Irvig zullen bestoken. Toch zal
er wel niets anders voor hem opzitten,
want ook gebrek aan levensmiddelen
waarvan de toevoer uit De Aar en
Oranje-rivier, door de Boeren óf ge
heel belet óf in elk geval zeer wordt
belemmerd, maakt zijn positie steeds
hachelijker. Er is dus kans dat wij
spoedig weer van een groot gevecht
daar zullen liooren. Het zal ons ver
wonderen wat er in dat geval van
's lords kolonne zal terecht komen.
Hoe de positie van de generaals
Gatacre en French in de Kaapkolonie
is, weten we niet. Volgens de Times
zijn de Boeren bij Sterkstroom (in
de nabijheid van Gatacre's operatie
basis) werkeloos, niettegenstaande zij
belangrijke versterkingen hebben ge
kregen.
liet officieel bericht van den bevel-
voerenden generaal te Kaapstad, dd.
24 December omtrent den algemeencn
toestand in Z-Afrika luidt: onveran
derd.
AAN DE DOOVEN. Een rijke
dame, welke genezen is van hare
doofheid en gerommel in de ooren
door de Artificieele Oortrommels van
het Instituut Nicholson, heeft aan
genoemd Instituut de somma van 25,000
franken gegeven, opdat alle doove
menschen die geene middelen hebben,
zich de Oortrommels kosteloos zouden
kunnen verschaffen. Zich te wenden tot
het Instituut, uLongcott," Gunners-
bury, Londen, W.
PLAATSELIJKE BERICHTEN.
De Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Amersfoort, zal op Don
derdag den 28 December 1899 des
namiddags te 8'/i ure precies, ten
Raadhuize, eene openbare vergadering
houden.
De lieer G. van Dorssen heeft
door drukke bezigheden bedankt als
secretaris der Amersf. Vrijw. Brand
weer.
Scherpenzeel 27 Dec. Hedennacht
omstreeks twee ure, werden de in
woners dezer gemeente door het ge
roep van brand en het luiden der
klok, uit hunnen slaap opgeschrikt.
Het huis van den heer Wiersma
(villa Christine) aan den ingang van
het dorp, stond in lichte laaie; aan
blussehen viel niet te denken; het
prachtige perceel en het grootste
gedeelte van don inboedel ging bijna
geheel verloren, gelukkig was alles
verzekerd, oorzaak onbekend.
Het Huis "De Krakeling".
Wij wenschen, schrijft het »Utr.
Dgbl de aandacht te vestigen op
eene hulde, een dezer dagen door
den telg van een hoogst aanzienlijk
Geldersch geslacht aan hel 17<le-
eeuwsche Utrecht gebracht.
In 1663 werd tusschen het Jans-
kerkhof en Achter St. Pieter eene
straat aangelegd waardoor het gebied
van St. Jan met dat van St. Pieter
werd verbonden. Aanzienlijken bouw
den zich in die nieuwe straat wo
ningen. De grootste daarvan was
die van Jhr. Van Bueren, die den
noordwestelijken hoek had aange
kocht. Naar dit Van Buerenhuis
sedert 1811 de sociëteit «De Vriend
schap", tegenwoordig het gebouw
Irene werd de straat Van Bueren-
straat geheeten.
Jhr. Everhard Meijster kocht het
terrein, dat den zuid-oostelijken hoek
vormde. Daarop stichtte hij zich
het deftige huis, dat thans door den
lieer R. baron van Heeckeren van
Brandsenburg wordt bewoond. Of
schoon dit pand tegenwoordig als
Achter St. Pieter 8 genummerd staat,
moest het Van Buerenhuis aan het
perceel van Jhr. Meijster de eer af
staan, de straat naar zich te doen
noemen.
De laatstgenoemde was een zon
derling. Gedichten, door hem nage
laten en die meer verwondering dan
juist bewondering wekken, zijn er
nog om het te getuigen. Te Amers
foort bezat hij uitgestrekte bezittingen,
onder andere het buitengoed Nim-
merdor. In 1661 liet hij uit de heide
een kolossalen kei trekken en, zonder
de hulp van paarden, door 406 vrij
willigers naar de stad overbrengen.
Op één dag kwam het wei k tot stand
nog vóór zonsondergang lag de zeld
zaam groote en zware keisteen op de
Varkenmarkt. Jonker Everhard zag
hierin een zoo groot bewijs voor zijne
stelling, dat de burgers van Amers
foort in de oudheid door lichaams
kracht en dapperheid hadden unge-
munt en zijne tijdgenooten onverbas
terd waren, dat hij eene kaart van
Amersfoort uitgaf, waaronder hij een
bijschrift plaatste, waarin de naams-
oorsprong als Ha! Mars, voort!wordt
verklaard. Halma geeft zich de moeite,
ernstig te betoogen, dat Jhr. Meijsters
suakerij «eer een digterlijke vinding
is, dan iets dat op reden steunt."
De kei ligt nog ter plaatse, waar
hij in 1661 is gebracht. Hij is echter
niet meer zichtbaar; de Atnersfoorte-
naren wien het verdroot, met den
schimpnaam keientrekkers te worden
bestempeld, hebben den kei onderge
graven. Toen verleden jaar de Wilhel-
minaboom op de Varkenmarkt werd
geplant, kwam hij te voorschijndoch
hij is opnieuw bedekt.
Toen de Onvergelijckelijcke Kei
was aangevoerd, onhaalde Jhr. Meijster
zijne 406 vrijwilligers rijkelijk op
bier metkrakelingen. De hartige
teug gerstenat werd den sterken dap
peren nazaten van lien, die Mars
hadden weten te verjagen, algemeen
gegund, maar met het daarbij geor-
berd weinig mannelijk gebak werd
algemeen de draak gestoken.
Jonkheer Everhaid betoonde zich
ook bij den bouw zijner woning in
de Van Buerenstraat excenliiek. Op
de voordeur werd een vruchtdragende
palmboom fraai gebeeldhouwd; de
schuin aangelegde deurkozijnen trok
ken de aandacht. Het zoldeiraarn
vormde een driehoek, in 't midden
waarvan eene zon met de zinnebeel
den van Phoebus-Apollo prijkte. De
balie van de sloep hestond uit ineen-
gekronkelde slangen Spitszuilen ga
ven de opschriften te lezen: «Coelo
Musa Beat". «Sursum Corda" en
«Omnia Vanitas". Een stuk van den
grooten Amersfoortschen kei werd
boven het poortje van het huis inge
metseld.
Van al de uitmiddelpuntigheden,
waardoor het perceel zich onder
scheidde, trok, iioiens den brok kei,
het meest de aandacht het handvatsel
der deurschel, dat den vorm van een
krakeling had. De vlieger ging op;
Jhr. Meijster kreeg, toen hij hen
trotseerde, als lachers aan zijne zjjde
dezelfden, die hem te voren onbaim-
hartig hadden bespot. Zijn huis werd.
naar het eigenaaiuig handvatsel der
bel, door despiaakmakende gemeente
De Krakeling genoemd en de naam
Van Bueren- door Keistraat vei vangen.
De eigenaar van tiet gebouw kwam
in de wandeling de lieer Van den
Krakeling te heeten. Hetzelfde werd
het geval met de latere bewoners,
tol iu 't begin dezer eeuw de toen
malige heer Van den Krakeling dien
bijnaam niet langer verkoos te dragen,
en daarom den zinnebeeldigen kra
keling door een nietszeggende!! tiek-
ker verving.
De heer baron Van Heeckeren
herstelde het embleem, gaf daardoor
het bewijs, dat ZijnHoogWelGeboren
boveri kleingeestigheid verheven is
en bewees zijn stadgenooten een
dienst Kunstkenners, wier aesthetisch
gevoel door den grilligen smaak van
den bouwmeester niet bepaald wordt
gestreeld, zullen rnet ons eene enkele
afwijking gelijk de ondei werpelijke
van de eentoonigheid in den heden-
daagschen bouwtrant met genoegen
zien. Ons komt daarbij de benaming
De Huizinge De Krakeling voor,
gansch niet minder goed te klinken
dan, gelijk onze eeuw van cijfers te
liooren geeft, de aanwijzing wijk
A A 8, N N 100, LL11 of Ach ter
Achter St. Pieter Acht.
Nieuwjaarsbrieven enz.
Ter bevordering van eene geregelde
bezorging der bij de jaarswisseling ter
post komende stukken wordt evenals
in vorige jaren de gelegenheid open
gesteld om brieeen, brie/kaarten en ge
drukte stukken, welke men op 1 Januari
a s. aan de geadresseerden wenscht te
zien uitgereikt, reeds van 23 December
af ter post te bezorgen.
Om die stukken van de overige te
onderscheiden, behooren over de geheele
lengte vsn het adres twee zicli kruisende
strepen getrokken te zijn. Zij moeten
uiterlijk 31 December, te 12 uren'smid
dags, ter plaatse van bestemming zijn
aangebracht.
Het publiek wordt zoowel in zijn
eigen belang als in dat van den dienst
uitgenoodigd van deze gelegenheid tot
vroegere terpostbezorging bij de jaar
wisseling gebruik te maken.
Tante Joubert.
«Tante" Joubert is, zooals wij reeds
mededeelden, met haar man, den ge
neraal, ten oorlog getrokken. Welis
waar hebben voor haar reeds een
groot aantal dappere vrouwen de ver
moeienissen en gevaren van den krijg
rnet haar mannen gedeeld, maar wei
nig vrouwen hebben grooter moed
en volharding getoond, dan deze een
voudige vrouw van den opperbevel
hebber der Boeren en zelfs een
Engelsch blad meent, dat men be
wondering moet hebben voor zulk
een echtelijke liefde.
«Tante Joubert, zooals zij door de
Boeren genoemd wordt, is met de
verschiikkingen van den oorlog even
goed vertrouwd als haar man; jzij
heeft er altijd op gestaan hem te vol
gen, hetzij bij een vijandelijken inval
der inboorlingen of in een geregelden
veldtocht. Zij hanteert het geweer
even goed als iedere Burger, doch
haar taak op het slagveld is meer die
van een verpleegster. Haar eerste zorg
is gericht op het gemak van haar
echtgenoot; zij handhaaft orde en
zindelijkheid in zijn tent, kookt zijn
eten en tracht hem de ontbrekende
gezellige huiselijkheid zooveel moge
lijk te vergoeden. De Boeren zijn er
dan ook aan gewoon, de vrouw van
huil generaal aardappelen schillend
of een vaderlandsch gerecht kokend aan
de deur van zijn tent te zien zitten. Den
overigen tijd wijdt zij aan de verple
ging van gewonden en menig Burger
is in zijn stervensuur door haar moe
derlijk verkwikt en vertroost. «Tante"
Joubert staat haar man met raad en
daad ter zijde. Men zegt, dat ook de
ovei winning op Majoebaheuvel aan
haar raad te danken was. Meermalen
verkeerde zij in levensgevaar, maar
zorg voor haar persoonlijke veiligheid
is haar vreemd, als zij weet, dat haar
Piet aan het vechten is.
Een hoofdstad zonder water.
Bukarest is zonder water. Door
den kolossalen sneeuwval, waardoor
de bedding van de Dimvovitza over
een uitgestrektheid van 40 K.M. ge
heel ingesneeuwd is, heeft men sinds
drie dagen in Bukarest geen water.
De inwoners zijn gedwongen sneeuw
te smelten om water te krijgen.
Alles wordt in het werk gesteld, om
van dit ongeluk bevrijd te worden,
maar daar de sneeuwval aanhoudt,
zullen de Bukaresters nog wel eenige
dagen zich tevreden moeten stellen
met sneeuwwater.
Dit is o ni mooi ui.
Koos: Dis daarom ni mooi van di
Engelse ni om op 'n man te skiet,
na hij veertien da'e in die graf
geleh het.
Piet: Hulle het di ni gedoen ni.
Koos: Ja, hulle het. Twee weke
gelede het ons di berig gekrij, dat
generaal Joubert dood was, en nou
krij ons die berig dat hulle hom
opnieuw in die rechter arm geskiet
het.
Moos: Baas, hoeveel o'erwinninge
het di Engelse nou al in Natal
gehad
BaasSes I
Moos: Is die Boere teruggeslaan
tot Pretoria
Baas: Nee, hulle is nou bij Ma-
ritzburg.
Ons Land.
Sanatoria voor longlijders.
Terwijl het sanatorium voor de
onderwijzers te Lunteren in aanbouw
is, en de Vereeniging van Volkssana
toria voor Longlijders in Nederland
besloten heeft haar gebouw te Hel-
lendoorn te stichten, zal aan hel
Veluwsche dorp Putten de eer te
beuit vallen van de eerste inrichting
van dezen aard in ons land gevestigd
te zien. Onder leiding van de artsen
Haentjens en Huijsman zal aldaar in
het begin van 1900 een Herstellings
oord voor longlijders geopend worden
voor gegoede patiënten, die om de
een of andere reden niet willen of
kunnen vertrekken naar een buiten-
landsch sanatorium.
Het voornemen bestaat de Breh-
mer-Dettweiler'sche rust- en open-
luchlkuur toe te passen.
Tot directrice van dit Herstellings
oord is benoemd mej R. van de
Sande Bakhuijzen, te Leiden.
Het aantal Scholen met den
Bijbel, dat sedert 1 Januari 1899 met
15 is vermeerderd en met 2 is ver
minderd, bedraagt thans 631, terwijl
er vermoedelijk primo Januari 1900
nog vier zullen geopend worden.
Het rijwiel in Afrika.
Thans begint nader te blijken, dat
de diensten die bet rijwiel in den
oorlog in Zuid-Afrika bewijst lang
niet te vei smaden zijn. Beide partijen,
zoowel de Transvalers en Oranje-
Vrijstaters als de Engelschen, maken
van het rijwiel gebruik, eerstgerioern-
den tot het houden van vei kennin
gen, de laatsten tot het overbrengen
van Jobstijdingen I Zoo was ook een
Engelsche wielrijder de overbrenger
van het bericht, dat de boeren met
een sterke legermacht tegen Aliwal
North oprukten.
Een vreeselljk voorval.
De Simplicissimus van deze week,
geeft hel navolgende afschuwelijke
verhaal. Eens op een dag gaf mevr.
Schulze haar man een brief, met het
verzoek, dien eerst open te maken
als hij op zijn kantoor was.
Een weinig verrast nam meneer
Schulze den brief aan en ging spoe
dig naar zijn bureau, want hij vond
de quaestie nu niet zoo erg aange
naam. De brief luidde aldus:
«Ik ben verplicht u iets te zeggen,
wat u veel verdriet zal doen. Het
is niet mijn schuld, maSr gij moet
alles weten, wat er ook van komen
mag. De geheele week al heb ik
geweten, dat dit komen moest. Nu
kunnen mijn lippen het niet langer
houden.
«Ik kan niet langer zwijgen, en
ik bid u er mij geen al te groot
verwijt van te maken, in tegendeel
moet gij mij helpen, om samen het
leed te deelen."
Het klamme zweet kwam op het
voorhoofd van Schulze. Hij was op
het ergste vooi bereid.
Toen las hij verder:
«Al mijn steenkool is op. Wees
zoo goed en bestel dadelijk. Reeds
tien keer wel heb ik er u aan her
innerd maar steeds heb ge het ver
geten. Daarom schrijf ik het nu."
Dezen keer heeft Schulze het riiet
vergeten I
Go England and go lioine.
(Ga, Engeland, ga naar huis.J
Gij hebt den Boer getart, Brit, die
den luip-aard voert
In 't wapen van uw land, welks vlag
alom wil wapp'ren.
Gij hebt den krijg gezocht, wijl u
de gouddorst roert,
En zondt een leger uit naar 't hand
jevol van dapp'ren.
Ja, 'tis wat krijgsmanskunst de
wilden te verslaan,
Die met een houten schild uw kogels
moeten weren,
Ja, 't is wel groot en stout ten strijde
op te gaan
Den Derwisch tegen, die zich blind
laat mitrailleeren.
Nu vindt gij uw partij. Het zijn
de diep verachten,
Die vechten voor hun land, hun vrij
heid en hun eer.
Hier gaat zij u niet af, de gruwe
kunst van slachten,
Hier vindt g'een volk van mannen
Keer op keer
Zijt gij verslagen. Smaad'lijk zijn de
dagen,
Die lord Methuen heeft durven voor
te dragen
Voor plaats in 'tboek, dat uwen
krijgsroem meldt
Zeg mij, verwaten Brit, hebt gij ze
opgeteld.
Niet hen, die vielen, hen, die eere-
wonden dragen
Ik prijs den held maar die genade
vragen,
Genade voor den Boer, den burger
van Transvaal
En van den Vrijstaat? Die zich knie
lend overgaven
Bij honderd tegelijk, waar nog geen
tiental graven
Voor last zich openden, en wien het
sidd'rend staal
Der laffe hand ontviel bij 't zien maar
der geweren?
Zij hebt de zee doorkliefd, die zich
uw voren schaamt.
De grond dreunt hoongelach op achter
uw kanonnen,
Terwijl uw strepenvlag zich tot een
plooi bekwaamt.
Alleen nog wijl zij streek nog voordat
werd begonnen.
Voorwaar ik zeg u, Brit, die weet wat
Chattam zegt.
Uw luipaard wordt gestriemd tot hij
zich nederlegt.
Gij hebt ze doodg es eind de Boeren.
Ja, de draden
Der electriciteit zijn willoos als 't
papier.
Maar iedere victorie van de Britsche
bladen
Bleek nederlaag te zijn. Zoo gaat het
u ook hier
Als elders. Waar gij vreest ter markt
en aan de haven
Het made in Germany, vrees hier het
Dietsche bloed
Dezelfden, die met Tromp op zee u
klop eens gaven,
Doen 't hier te land en doen het
zeker wel zoo goed.
Transvaal is vrij en blijft 't. «Ons wol
geen aar as Oom".
Keer, Engeland, keer t'rug. Go Eng
land and go home.
(Amst. Ct.J Barend Schutter.
