BINNENLAND.
GEMENGD NIEUWS.
bergpassen op de grens van den
Vrijstaat en naar de grens van Natal
en Transvaal terug te trekken, welke
betrekkelijk gemakkelijk verdedigd
kunnen worden tegen een verder door
dringen van Buller. De geheele Boe-
renhoofdmacht kan dan gebruikt wor
den om generaal Roberts verder het
hoofd te bieden.
Doch zoover zijn wij nog niet, ge
lukt het Schalk-Burger generaal Bul
ler nogmaals terug te slaan, dan zou
het wel eens kunnen gebeuren dat nu
eindelijk generaal White met zijn
krijgsmacht die nu toch ook wel tot
het uiterste gebracht is, in handen
der Boeren viel. De val van Lady-
smith zou dan een compensatie zijn
voor de overgave van Gronjé.
Buller schijnt zijn pogingen om
Ladysmith te ontzetten nog niet op
te geven niettegenstaande de zware
verhezen, die hij bij zijn vierde poging
reeds weder heeft geleden. Hij seinde
aan zijn regeering dat hij van Dins
dag tot Zaterdag in de verschillende
gevechten heeft verloren 7 officieren
gesneuveld onder wie 3 kolonels en
34 officieren gewond, onder wie zoo
als men weet, generaal Wynne zich
bevindt en 1 officier vermist.
Naar men gisteren uit Londen
seinde bevatten alle bladen een tele
gram uit Pietermaritzburg van gister
dat er aan de Toegela weer een
moorddadig gevecht aan den gang is.
Omtrent de gevechten der vorige
week verneemt de Times uit Colenzo
dat de eerste brigade, die Woensdag
de Toegela overtrok, onmiddellijk
Groblerskloof verkende. Zij rukte
over de vlakte op, zonder een vijand
te zien, totdat zij den eersten heu
velrand bereikte.
Toen werd zij van dichtbij begroet
door een geweldig geweervuur van
daar verschanste Boerenzij verloor
honderd man voordat zij teruggetrok
ken was. Toch besloot Buller Don
derdag vooruit te rukken met de
brigade van Wynne, gesteund door
die van Hildyard, op de kopjes bij
Fort Wylie. Een hevig kruisvuur van
de Boeren langs Groblerskloof hield
echter de Engelschen tegen, terwijl
een kleine Boerenmacht, ongemerkt
genaderd, op de linkerflank der En
gelschen een sterke stelling innam.
De Engelschen waren 's avonds om
streeks drie kilometer verder geko
men. Het Britsche geschut bleef door
schieten, maar dat maakte oogen-
schijnlijk weinig indruk op de Boeren
bij Groblerskloof, te minder omdat
de Boeren over een zeer uitgestrekt
terrein verspreid waren.
Op den vijfden dag drongen de
Engelschen wat krachtiger door, maar
de artillerie, door de Boeren in Gro
blerskloof opgesteld, en hun goede
verschansingen op den spoorwegheu-
vel, hielden de Engelschen weer tegen,
vooral op de oostelijke flank.
De Engelschen hebben den Spoor-
wegkop beschoten, maar waren niet
in staat om het daar geplaatste ge
schut der Boeren tot zwijgen te
brengen, evenmin hun welgericht vuur
dat van den heuvelkam ten Noord
oosten van den Spoorwegkop kwam.
Gister seinde men aan de Times
dd. 24 dezer, dat de Engelschen er
nu nog slechts 3 K.M. van af waren
om met Ladysmith in aanraking te
komen zij hadden nu echter nog het
moeilijkste werk voor den boeg en
rekenden op een zwaar gevecht. Blij
kens het telegram uit Pietermaritz
burg is Buller nu daarmee begonnen.
In de Kaapkolonie wordt ook nog
steeds gevochten, Zaterdagmorgen,
seint men aan de Times uit Arundel,
tastte generaal Clements de zeer
sterke Boerenstellingen bij Kuilfontein
en den Vaalkop aan. De maxim van
de Boeren die op den Vaalkop stonden
moeilijk uit te vinden was, berok
kende aan de Britsche veldartillerie
en ruiterij ernstige verliezen, terwijl
zij door een vlakte trokken, maar
manmoedig trokken zij door. De Boeren
behielden hun stellingen.
Uit Sterkstroom, de operatie-basis
van generaal Gatacre, wordt aan de
Daily Mail gemeld dat men bij een
verkenning, van Molteno naar Storm-
berg ondernomen, Boerenschansen
vond 5 K.M. ten oosten van Molteno.
Montmorency's verkennerskorps be
stormde daarop de Boerenposilie,
maar leed ernstige verliezen en moest
terug. De Boeren namen veertien
verkenners gevangen terwijl Mont
morency en luitenant-kolonel Hoskier
sneuvelden hetgeen Gatacre in een
dagorder diep betreurt.
Montmorency was de aanvoerder
van het naar hem genoemde verken
nerskorps en diende in 1898 onder
Kitchener in Soedan, waar hij het
Victoriakruis verdiende.
Uit Deri Haag wordt gemeld
Het adres, door de Vereeniging van
Nederlandsche werkgevers aan de
Eerste Kamer gericht om de verwer
ping der Ongevallenwet te vragen,
wordt door verschillende Kamers van
Koophandel gesteund, o.a. die te Nij
megen, te Delft, Hoogezand en Sap-
pemeer, Maastricht, Kijssen en Til
burg. De Vereeniging van Jndustrieelen
en Kooplieden betreffende Bouwkunde
enz. te Haarlem is eveneens voor
nemens instemming met dit adres te
betuigen. In verband met de door
deze zelfde Vereeniging ondernomen
enquête omtrent de vermoedelijke
werking der wet op de arbeids- en
rusttijden zijn bij dei: secretaris reeds
een 80-tal ingevulde vragenlijsten
ingekomennog meerdere worden
ingewacht, daar verschillende Kamers
van Koophandel en ook particulieren
dergelijke vragenlijsten met bescheiden
hebben gevraagd en nog vragen. Het
rapport zal binnen niet al te langen
tijd verschijnen.
Prof. mr. J. de Louter heeft
zijn ontslag genomen als buitenge
woon lid der Liberale Unie in een
schrijven, waarin hij zegt:
Ik heb de eer u kennis te geven
dat ik voor het buitengewoon lid
maatschap der L. U. bedank. Immers
het jongste manifest in zake kiesrecht
schijnt mij toe.
1°. in strijd te zijn met de zelf
standigheid en de waardigheid der
liberale partij, omdat het, zooals
terecht reeds elders is opgemerkt,
ten aanzien van een der gewichtigste
politieke vraagstukken eenvoudig het
programma der Sociaal-Democratische
partij overneemt en onderschrijft (zie
I van het program der Soc.-Dem.
Arbeiderspartij 18 April 1897);
2°. de groote belangen, betrokken
bij een krachtige en regelmatige
Staatswerkzaamheid voor onbepaal-
den tijd achter te stellen bij een
politieke agitatie, die de hartstochten
ontboeit en de vruchtbare werking
der wetgevende macht jaren lang met
lamheid slaat, zonder gerechtvaardigd
te worden door den onwil of de on
macht der bestaande organen van
wetgeving en bestuur; den naam van
Liberale Unie te bespotten en haar
bestemming te verloochenen door
twistvuur in de liberale partij te
ontsteken, dat onvermijdelijk tot een
volslagen desunie moet leiden.
PLAATSELIJKE BERICHTEN.
Vrijdag 2 Maart zal het 25 jaar
geleden zijn, dat de heer E. L. Visser
voor de eerste maal werd gekozen tot
lid van den Gemeenteraad.
Hij werd als Raadslid geïnstalleerd
in de vergadering van 6 April 1875
en had sedert onafgebroken zitting,
telkens bij eeiste stemming herkozen
wordend.
Den 27 Juli 1897 volgde de heer Vis
ser dr. Groeneboom op als Wethouder.
Bij vonnis van den krijgsraad
in het 3e Militaire arrondissement te
Arnhem uitgesproken den 23 Februari
1900, is R. de Ruiter korporaal bij
het 5e Regiment infanterie, schuldig
verklaard aan het in gebreke blijven,
om van eene, hem bekende voorge
nomen en volbrachte desertie, van
een soldaat, kennis te geven, en ver
oordeeld; tot eene militaire detentie
voor den tijd van drie maanden, met
degradatie, en teruggesteld tot den
stand van soldaat, alsmede in de
proceskosten.
Bij het 5e Regiment infanterie
zijn door den Heer Kolonel Regiments
commandant bevorderd tot sergeant
titulair de korporaals P. M. de Maar,
Nieuwland, W. G. A. Raat, II. J
0. Wolff, J. van Eijkelenburg, J. M.
Feuerstein en J. W. Oudegeest.
Aan den sergeant B. J. Stee-
mers van het 5e Regiment infanterie
is de bronzen medaille voor 12jaren
trouwen dienst toegekend. Het eere-
teeken zal Vrijdag a.s. voor het front
van den troep, aan hem op eene
plechtige wijze worden uitgereikt.
Aan den muzikant L. J. H. van
Hemert van het 5e Regiment infan
terie is tengevolge van lichaamsge
breken ontslag uit den dienst verleend.
De tweede-luitenant W. Froger
van het 5e Regiment infanterie is
aangewezen om de oefeningen van
het personeel der bezettirigs bataljons,
welke van 30 Juli a.s. tot den 29
September d.a.v. bij het korps Genie
troepen, zullen worden gehouden bij
te wonen.
Aan den sergeant W. Meijer
Timmerman Thijssen van het 5e
Regiment infanterie is voor herstel
van gezondheid 6 maand verlenging
van verlof verleend naar Ilonnef in
Duitschland.
Vrijdagavond 23Febr. werd eene
gecombineerde vergadering van de
werklieden vereenigingen ter dezer
stede gehouden in het gebouw van
de R. K. Volksbond, waar men reeds
meermalen een gastvrij onderdak vond
waar het de bespreking van maat
schappelijke belangen gold. Thans gold
het de ambachtschool.
Door den voorzitter van Patrimo
nium werd in korte trekken het nut
van en de behoefte aan een ambacht
school uiteengezet, hetgeen algemeen
instemming vond Daarna werden
kortelings aangetoond de bezwaren,
waarmee de vereeniging, die zich ten
doel gesteld had in die behoefte te
voorzien, nog had te kampen, alvorens
Amersfoort zich in een ambachtschool
kon verbeugen.
Na eenige besprekingen werd de
volgende motie met algemeene stem
men aangenomen.
De besturen van de afd. Amersfoort
van het Nederl. Werkl. Verb. «Pa
trimonium," de Amersfoortsche R. K.
Volksbond, de timmerlieden vereeni
ging «Streven naar Verbetering", de
timmerlieden vereeniging St. Jozef en
de Afd. Amersfoort van de Chr. Nat.
Werkmansbond, in gecombineerde
vergadering op Vrijdag 23 Febr. in
het gebouw van den R. K. Volksbond,
ten zeerste ingenomen met het doel
der vereeniging «de Ambachtschool."
Spreekt den wensch en het vertrouwen
uit de Raad dezer gemeente en ver
dere regeeringslichamen krachtig hun
zedelijken en finantieelen steun zullen
geven ook aan ambacht school onder
wijs.
Verder werd besloten in deleden-
vergaderingen der verschillende ver
eenigingen de ambachtschool in
bespreking te brengen en zoo noodig
een verzoek om steun aan den Raad
te richten.
Gisterenavond vergaderde de
afdeeling Amersfoort van den Chr.
Nat. Werkmansbond in het lokaal
«de Zaaier« welke op de gebruikelijke
wijze doorden Voorzitter werd geopend
Uit het jaarverslag van den Secre
taris bleek, dat het ledental van 170
geklommen was tot '187, en dat
afgeloopen jaar 8 ledenvergaderingen
en 12 bestuursvergaderingen werden
gehouden, waaronder een lezing van
den heer N. van Veen, met het onder
werp: «Schetsen van Cremcr," een
lezing van den heer F. Wesseling,
onderwerp: «Het luiden der bel." en
eene lezing door den WelEd. Gestr.
heer Van Alphen, le luit.-adjudant
te Haarlem; onderwerp «Historische
figuren."
Uit het verslag van de Penning
meester vernamen wij datdeinkomsien
bedroegen f 195.41 en de uitgaven
f 155.09, en dat er thans een saldo
in kas was van f40 32.
Het verslag van den Penningmeester
van het Ziekenfonds meldde, dat het
saldo der kas het vorig jaar bedroeg
f 297.15'/j, dat aan contributie was
ontvangen f821.12, en aan rente over
1899 f2.99, alzoo totaal f 1121.26'/»,
uitgekeerd was aan ziekengeld 100
weken tot een bedrag van f 884.84
zoodat in kas bleef f 236.42'/!.
Besloten werd de feestelijke bijeen
komst te doen plaats hebben op
Vrijdag 9 Maart in de concertzaal
van «de Arend."
Aanstaanden Donderdag half acht
hoopt ds. Van der Vegt, uit Utrecht,
in «De Zaaier" op te treden voorde
Chr. Gereformeerde gemeente alhier.
-Zaterdagavond werden door
notaris Van Blaricum in het «Valkje"
voor de erven Van Westerveld geveild
in massa drie winkelhuizen aan het
Bloemendal, resp. verhuurd voor f 100,
f 300 en f104 'sjaars, en verkocht
aan de heeren J. van den Hengel te
Stoutenburg resp. voor f 2180, f 5000
er. J. Wildeman alhier, voor f3180;
2 woningen, verhuurd voor f 3.75 in
de week, aan den heer A. F. Donath,
voor f'2130; 2 woningen, verhuurd
voor f148 per jaar, aan dezelfde,
voor f1510; een huis in de Teut
straat, verhuurd voor f t/SO per week,
verkocht aan J. Jansen voor f410;
een perc. bouwland) verhuurd voor
f 100 'sjaars, aan Jen heer G. Ilil-
horst, voor f 2800; een perceel hout
wal, groot 8.23 Aren aan Th. Srnenk,
voor f 60, en een perceel houtwal,
groot 17.80 Aren aan den heer L.
O. Bron Verkerk, voor f70.
Bij de Maandagochtend ten Raad-
huize gehouden aanbesteding van den
bijbouw van zes schoollokalen met
gangen en privaten aan de openbare
Lagere school 3e soort Koningstraat
(raming f19.380) werd ingeschreven
als volgt: C. J. Kuntz f21.450; W.
Timmer, te Apeldoorn, f21.440; J
H. Boks f20.425; E. J. Ruitenberg
f20.239W. van Aehterberghf 19 999
G. Wassink 19.246: J. Klarenbeek
en J. van Keulen f 18 980; J. Blanke,
te Scherpenzeel, 1'18.680; en T. van
Hoogevest f17.850.
Het werk is den laagsten inschrijver
gegund.
Het van ouds bekende koffiehuis
«De Arend", Zaterdagavond ten over
staan van notaris Vos verkocht, is
voor t 20.200 gekocht door den heer
H. R. Struve voor de firma H. Meur-
sing Co., alhier.
Tot Secretaris-Penningmeester
van het gesticht «De Armen de Poth"
is gekozen de heer Joh. Knoppers en
zulks in de plaats van den heer P.
Methorst Jr., die sedert 1869 dat
ambt bekleedde en wegens vertrek
ontslag vroeg.
Wegens de voortdurend groote
navraag en het reeds verhuurd zijn
van alle woningen der Naamlooze
Vennootschap «Volkshuisvesting" is
Donderdagavond in de Bestuursver
gadering dier Vennootschap besloten,
eerlang wederom 30 woningen te doon
bouwen
Onze stadgenoot de heer H.
T. Hartogh Heys van Zouteveen is
benoemd tot tijdelijk leeraar in tuin
architectuur aan de tuinbouwschool
te. Wageningen. De heer Hartogh Heys
blijft echter alhier metterwoon ge
vestigd.
Door de politie alhier, is de
hand gelegd op een viertal personen
welke van af de spoorbaan spoorweg
materiaal hebben ontvreemd.
Lijst van onbekende brieven enz.
verzonden van het Postkantoor te
Amersfoort 2e helft maan Februari
1900.
I. Clerkx Boxtel.
2. A. v/d. Vegt Wapenv.el.de.
Briefkaarten.
1. H. v/d. Steeg Amsterdam.
2. J. Hartkamp Kampen.
AAN DE DOOVEN. Een rijke
dame, welke genezen is van hare
doofheid en gerommel in de ooren
door de Artificieele Oortrommels van
het Instituut Nicholson, heeft aan
genoemd Instituut de somma van 25,000
franken gegeven, opdat alle doove
menschen die geene middelen hebben,
zich de Oortrommels kosteloos zouden
kunnen verschaffen. Zich te wenden tot
het Instituut, «Longcott," Gunxebs-
buey, Londen, W.
Onbetaalde rekeningen.
Dr' J. H. Gunning, predikant te
Utrecht, schrijft in het weekblad
«Pniël":
Er zijn toch schandahge lieden in
de maatschappij
Een paar voorbeelden, mij dezer
dagen door een handelaar zeiven
verteld.
Hij bediende een aanzienlijk beer.
Een schatrijk man. Een man die equi
page houdt en een buitenplaats bezit,
en bekend staal als een der allerrijk
sten van de stad. Vijf jaren achtereen
dient de leverancier zijn rekening van
f 150 in, en de man heeft zijn geld
noodig. De wissels komen bij hern op
tijd en hij kan ze niet wegsturen.
Toen hij vour de vijfde maal met
Nieuwe jaar zijne nota inzendt, voegt
hij er een beleefd briefje bij of Zijn
Hoog Welgeborene toch zoo goed zou
willen zijn hem eindelijk te betalen,
want dat hij vreeselijk verlegen zit
om zijn geld. Toen hij den volgenden
dag kwam hooren, of er commissies
voor hem waren (hij moest elke week
aankomen) zegt hem de huisknecht
dat hij niet meer behoeft terug te
keeren, de baron was vreeselijk boos
op hem, want hij had hem «in zijn
eer getast", en een ander was in zijne
plaats reeds benoemd. Deze heer is
zeer kerksch en zeer godsdienstig.
Bij een ander, een hooggeplaatst
officier, had dezelfde handelaar een
rekeningetje van f 60. Zes jaren
moest hij te vergeefs om zijn geld
vragen. Toen werd die hoofdofficier
overgeplaatst naar elders, en op de
grofste wijze werd hem eindelijk f30
uitbetaald. Om de rest te krijgen
kan de arme man nu brief op brief
schrijven, of de kostbare reis naar
buiten ondernemen, op kans nog dat
hij door den oppasser de deur wordt
uitgezet. Deze «hoofdman» heeft over
do f 4000 traktement, plus een rijke
vrouw, en voert een hoogen staat.
Deze voorbeelden zijn maar voor
het grijpen. Ik ken een heer, die zijn
vrienden een mooie antieke kast
durfde vertoonen, met de verklaring,
onder schaterend gelach vernomen,
dat hij die van de bespaarde renten
zijner oude rekeningen had gekocht.
O, die winkelstand zou niet zoo
zuchtende en zoo gedrukt in deze
toch reeds zoo moeilijke tijden ver-
keeren, wanneer een ieder, hoog of
laag geplaatst, het toch bedacht dat
het puurweg diefstal is, gemeene, lage
diefstal, dingen te knopen, die men
niet betaalt. En dit kwaad zit 'm niet
alléén bij de hoogere standen, al is
het daar op z'n leelijkst, maar het
heeft alle rangen der Maatschappij
doortrokken. Ook de burgerman ziet
er vaak geen been in zich dingen
aan te schaffen, die hij weet dat boven
zijn kracht zijn, en menige dagloo
nersvrouw gaat zonder zelfverwijt
slapen, al weet ze ook, bij vijf, zes
bakkers en kruideniers in het krijt
te staan. De winkeliers moesten zich
onderling verbinden de namen van
zulke, kwade betalers na eenige waar
schuwingen te publiceeren, en geen
fatsoenlijk man moest hun dan langer
de hand geven.
Een hongerige werklooze, die een
brood steelt, gaat de gevangenis in,
maar een welgesteld burger, die vijf,
tien jaren lang de renten van zijns
naasten geld in zijn eigen zak steekt,
is alom geëerd en gezien.
Zijn dat geen misstanden
Is dat geen onrecht?
Zondagmorgen brak te Parijs
een geweldige brand uit in de pak
huizen van het algemeen entrepot.
Daar de pakhuizen olie en alcohol
bevatten, hadden er gedurig hevige
ontploffingen plaats, waarbij ver
scheiden personen gewond werden, 8
pompiers geraakten onder een instor
tenden muur. Te 8 uur des avonds
scheen het gevaar voor uitbreiding
geweken. In 't geheel zijn een 130tal
personen, de meesten licht, gekwetst.
De schade is zeer groot.
Onthoudcrscongres.
In 1899 werd te Parijs een congres
gehouden tegen het gebruik van alco
holische dranken. De afgevaardigden
van Zurich (Stad in Zwitserland) stel
den de volgende stellingen samen
io. 't Alcoholisme levert een gevaar
op voor de geheele samenleving.
2o. Het komt voort uit het onmatig
gebruik van alcoholische dranken,
bier, wijn, brandewijn enz.
3o. Het onmatig gebruik vindt zelf
zijn oorzaak in het matig gebruik,
dat men var, die dranken maakt.
4o. Dit matig gebruik is een volks
gewoonte geworden.
5o. Zoolang die gewoonte gehuldigd
wordt zal ook 't alcoholisme blijven
bestaan.
öo. Om 't alcoholisme te bestrijden
met kracht moet men dus deze ge
woonte trachten uit te roeien.
7o. Het eenige middel daartoe is
geheelonthouding.
8o. Wie geen geheel-onthouder
wordt schijnt dus 't alcoholisme niet
ernstig te willen bestrijden.
«Zoudon deze 8 stellingen niet veel
inhouden wat ons tot nadenken aan
spoort? En zouden die Zürichers het
niet bij het rechte eind hebben?"
De lucifer.
Men heeft berekend, dat het dage
lijks verbruik aan lucifers per
hoofd gemiddeld 7 stuks bedraagt,
waaruit met het oog op het tegen
woordig aantal inwoners volgt, dat
er dagelijks ongeveer twee mil
jard stuks verbruikt worden, het
geen per jaar 730 miljard maakt.
Deze lucifers, in een rij achter el
kaar gelegd, beslaan een lengte van
36.5 miljard nieter, gelijk aan 829
maal den omtrek van de aarde of
als deze 829 windingen naast el
kaar loopen, zouden zij een band
van 1.65 meter om de aarde vor
men. Zes duizend lucifers wegen 1
kilo, het houtgewicht der dagelijks
verbruikte bedraagt 300,000 K.G.
Daar nu een M' populierenhout, het
beste materiaal voor lucifers, 300 K.
G. weegt, zijn 400,000 M' hout,
hebbende een gewicht van 109'/i
miljoen K.G., noodig om het lucifers-
verbruik van één jaar alleen in Europa