NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
Pablo Domenech.
BUITENLAND.
No. 25.
Woensdag 28 Maart 1900.
Negen-en-twintigste jaargang.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden f 1.Franco per post door het geheele Kijk.
Afzondert ij ke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in tezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.40; iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
G-roote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Belangrijk oorlogsnieuws blijft uit.
Een treffen van generaal French's
cavalerie met een commando van den
Boerengeneraal Olivier heeft nog niet
plaats gehad, althans het bericht er
van is nog niet gekomen. Volgens
een telegram uit Rouxville aan de
Ttmes van 24 dezer was Olivier reeds
met een sterke macht en 16 kanon
nen tot voorbij Ladybrand gekomen
Indien dat zoo is, dat is er groote
kans dat hij inderdaad aan een om
singeling is ontsnapt en moet hij nu
reeds dicht bij Winburg of Senekal
zijn, welke beide plaatsen ongeveer
65 K.M. ten Noordwesten en ten
Noorden van Ladybrand gelegen zijn.
Vandaar uit kan hij zich dan begeven
naar Kroonstad of via Harrysmith
zich voegen bij de Boeren, die den
Van Reenenspas tegen generaal Bul-
Ier verdedigen. Met spanning zien
wij uit naar nadere berichten in deze
Uit verdere bijzonderheden omtrent
het avontuur van de vier Engelsche
officieren, die door de Boeren bij de
Modderrivier werden neergeschoten,
blijkt dat de heeren hun ongeluk aan
eigen overmoed te danken hebben.
Zij waren aan het lourageeren op
hoeven, 12 KM. ten Noorden van het
kamp bij Glen. Zij reden Karee Siding
binnen om de telegraaflijnen te onder
zoeken. en zagen later een troepje
van vier bereden Boeren op een na
burig kopje. De Boeren wendden den
teugel en schenen zich in Oostelijke
richting uit de voeten te rnaken. De
officieren maakten toen het plan om
hen gevangen te nemen, en verdeel
den zich aan weerszijden van het
kopje. Toen zij naderden, werden zij
met geweervuur op korten afstand
ontvangen. Het paard van overste
Crabbe werd gedood, en hij zelf ge
wond. Luitenant Lygon sneuvelde.
Daar de rest ook gewond was, staken
zij een zakdoek op De vier Boeren,
die in schijn waren weggegaloppeerd,
verbonden toen hun wonden en zon
den bericht van het gebeurde naar
het kamp bij Glen. Later zonden zij
de gewonden daar ook heen.
Engelsche officieren hebben zich
hier dus weer eens door de Boeren
laten verschalken De Daily Graphic
keurt terecht hun handelwijze ai.
Het is inderdaad betreurenswaardig,
zegt het blad, dat officieren met den
rang en de ondervinding van de
kolonels Crabbe en Codririgton fei
telijk ongewapend in vijandig land
zoo roekeloos als 't ware een match
aangaan met een patrouille Bocren-
scherpschutters. Dat zij voor hun
dwaasheid geboet hebben, is hun
verdiende loon, maar de straf bepaalt
zich niet alleen tot hen zelf, want
het leger kan niet lijden dat de levens
van zijn officieren worden op het
spel gezet in spoi tavonturen.
Wat het lot van Mafeking aangaat,
is men te Kaapstad en te Londen
niet zoo bijzonder gerust. De Times
en de Daily Mail hebben telegrammen
van den 14en, die beide zeggen dat
het beleg toen krachtiger dan ooit
was Op den 13en was het bombar
dement vooral zeer hevig; de Engel-
schen verloren toen acht man aan
dooden en gewonden Een Engelsche
patrouille vermeesterde weliswaar 26
ossen, maar kreeg daarbij vijf dooden
en gewonden. De insluiting van de
stad was zeer streng en de beleger
aars schijnen even talrijk te zijn als
vroeger. En nu kolonel Plunier geheel
is teruggeslagen en de ontzettings-
colonne, van Kimberley uitgezonden,
nog steeds niet vei der komt dan
Warrenton, is er vooreerst niet veel
kans dat de Boeren gedwongen worden
het beleg op te breken. Onder deze
omstandigheden maken de ontwerpers
van het feest ter eere van het toe
komstig ontzet van Mafeking, te Kaap
stad, wel eeri beetje een mal figuur.
De opstand in Griqualand en in de
Kaapkolonie is nog niet gedempt, ja
breidt zich veeleer uit. Uit Barkley-
West komt thans bericht dat 400
Boeren Papkuil (80 K. M. Westwaarts
van Barkiey) opnieuw hebben bezet
en de bewoners van het district Her-
bert opcommandeerden, teneinde zich
onder de vierkleur te scharen. Vol
gens het Engelsche telegram wordt
er in de omgeving op gioote schaal
geplunderd.
De colonne, die tegen de opstan
delingen in Victoria-West is uitge
zonden, bestaat uit Nieuw-Zeelanders
en Kanadeezen, welke nu te Van
Wijksvlei zijn aangekomen. De rebel
len hebben zich tusschen Kenhardt
en Vanwijksvlei verschanst, zoodat we
wel spoedig van een gevecht zullen
hooren.
De uitspraak van het Zwitsersche
scheidsgerecht over de Delagoabaai-
quaestie wordt heden of morgen
verwacht.
De bekende Amerikaansohe Boe-
renvriend Van Siclen heeft den Por-
tugeeschen zaakgelastigde te Washing
ton een voorschot van 6 miljoen
dollar aangeboden om de schadever
goeding te betalen waartoe het
scheidsgerecht te Bern Portugal zal
veroordeelen. En hij heeft verklaard
dat ettelijke bankiers in de Vereenigde
Staten, bereid zijn, zijn voorbeeld te
volgen Van Siclen zeide verder, dat
de Dinsdag te Genéve vastgestelde
schadevergoeding omstreeks 5 miljoen
dollar bedraagt, met inbegrip van de
onkosten. De zaakgelastigde te Was
hington schijnt aan Van Siclen ge
antwoord te hebben dat hij diens
aanbod door zou zenden naar Lissa
bon, maar niet verwachtte dat de
regeering het aan zou nemen. Por
tugal had ook al grootere aanbiedingen
van ge.lijken aard uit Europa geweigerd.
PLAATSELIJKE BERICHTEN.
De gemeenteraad hield gisteren
middag onder praesidium van den
burgemeester Jhr. Mr. T. A. J. van
Asch van Wijk een kortstondige open
bare vergadering. De heer Van Kal
ken was met kennisgeving afwezig,
overigens waren allo leden present.
Na voorlezing van de notulen der vorige
vergadering, die onveranderd werden
goedgekeurd, deelt de 'Voorzitter
mede dat is ingekomen eene kennis
geving van den heer C. T. van Beek,
dat hij zijne benoeming tot lid der
commissie van bijstand in zake de
gemeente-gasfabriek aanneemteene
missieve van Gedeputeerde Staten
houdende goedkeuring van het raads
besluit tot het verhuren van een tuin
aan den heer Kooiman (voor f 15.
's jaars)eene kennisgeving van den
Minister van Binnenlandsche Zaken
dat de rijks-subsidie aan de gemeen
telijke Hoogere Burgerschool op 1
Januari 1900 met f 1000.zal wor
den verhoogd en dus gebracht op
f 10.000; een schrijven van den heer
Veis lleyn, waarbij deze kennis geeft
de benoeming tot lid van den ge
meenteraad aan te nemen.
Als eer ste punt der agenda worden
nu de geloofsbrieven van het riieuw
gekozen raadslid de heer Veis Heyn
onderzocht door eene door de Voor
zitter benoemde commissie, bestaande
uit de heeren Mr. Van Zijst, Mr. Hey-
ligers en C. T. van Beek. De heer
Van Zijst rapporteert namens de com
missie dat bedoelde geloofsbrieven in
orde zijn bevonden, waarom de com
missie tot toelating meent te moeten
adviseeren. Z. h. st. wordt overeen
komstig dit advies besloten.
Een ontwerp-besluit tot af- en over
schrijving van posten op de begrooting
der d.d. Schutterij over 1899 tot een
bedrag van f8.50 wordt z. h. st. vast
gesteld.
uit het Duitsch van
DITO.
6) (EINDE).
Met een opgewekt gelaat reed de Generaal,
thans in stap, dicht langs de troepen, groette
en riep: "Goeden morgen, kinderen! waarop
hij jubelend: "lang zal hij leven!" ten ant
woord ontving. Hij inspecteerde hen met een
innerlijk genot, zag ook Pablo staan en ver
baasde zich, dat hij er zoo somber uitzag,
maar vergat hem onmiddellijk weder.
Daarop kwamen de Oversten, de Adjudanten,
de Artsen. Pablo stond in rij en gelid en pre
senteerde het geweer. Niemand merkte op,
met welke vurige oogen hij naar Don Vicente
opkeek; deze zag alleen, dat hij zijn kruis
niet aan had, dat, wiidr het tot hiertoe ge
zeten had, zijn hart onstuimig klopte. ThaDs
reed Don Ramon voorbij. Toen werd Pablo
bleek als de dood, trad drie schreden vooruit,
uit rij en gelid, legde aan en schoot Don
Kamon door het hart. Deze wendde den blik
naar hem, opende de lippen en stortte, zonder
eenig geluid te geven, van het paard. Pablo
wierp zijn geweer weg, kruiste de armen, liet
het hoofd op de borst zinken en zich kalm
gevangen nemen. Er heerschte een onbeschrij
felijke ontroering. Men vroeg elkander of
Domenech zijn verstand had verloren, en met
leedwezen dacht men aan den afloop.
Des namiddags stond hij reeds vóór den
krijgsraad.
«Heb je met opzet Don Kamon doodge
schoten?»
«Met opzet.»
"Wat deed hij je?"
"Hij sloeg me in 't gezicht."
Allen keken elkander aan.
"En wat heb je gedaan, dat hij je sloeg?"
"Niets, Heer!"
"Hij sloeg je onschuldig?"
"Onschuldig, ik zweer het.»
»Maar hoe was dat mogelijk?»
Eenvoudig en duidelijk vertelde hij, wat er
was gebeurd. Zij zouden zoo gaarne iets ge
vonden hebben, op grond waarvan zij hem vrij
konden spreken.
»Wist je, dat je geweer geladen was?»
»Ik laadde het zelf.»
»En je kwaamt met het plan om hem dood
te schieten?»
»Ik kwam met den vasten wil.»
»En je bedacht niet, dat je sterven moet?»
"Zeker, bedacht ik het.» Een onmerkbaar
trillen der lippen was alles, wat zijne ontroe
ring verried; de Officieren overlegden met
elkander; doch de Wet was niet te ontduiken.
«Morgen, na zonsopgang, wordt gij, Pablo
Domenech, doodgeschoten.
Geen ooghaar bewoog zich. Met wijd open
gesperde oogen hoorde hij zijn doodvonnis
aan.
Zijn laatsten nacht bracht hij bijna geheel
met den priester door, wien hij zijn kruis en
heiligenbeeld voor zijn bruid in zijn woonplaats
medegaf.
"Het beschermde alleen tegen kogels, niet
tegen slagen!»
In het legerkamp stonden zij groepsgewijze
om de vuren en bespraken het geval nu eens
heftig, dan weder zacht, prijzend of veroor-
deelend, overeenkomstig ieders karakter, en
toen de morgen grauwde, werd allen het hart
zwaar als lood.
Aan den wolkenlozen, donkerblauwen hemel
ging de zon op. Op de hoogte van Soinmo-
rostro ligt een klein, vervallen kerkhof, dat
tusschen boschrijke hoogten door op de Golf
van Biscaye een uitzicht geeft. Als uitgesneden
verschijnt tusschen eiken en beuken de blauwende
zee. De bodem is rood, wdar geene bloemen
hem bedekken. Koodachtig schitterde zelfs de
oude kerkhofmuur onder mos en bloemen,
welke in milde volheid er over hingen. De
onde boomen er binnen fluisterden onder den
zachten adem van den wind, welke uit zee er
over streek. Een vogel verhief zijn stem en
zong zijn lied om den morgen te begroeten.
Daar dreunde rondom de grond van vaste,
regelmatige schreden, met gedempten trom
melslag, en in een wijden kring marcheerden
de troepen op, de schoone huzarenregimenten
Pavia en Prinzessa, de ulanen Lucana, de
artillerie, welke uit prachtige, wilde Arrago-
niërs bestond, met spieren als staal en oogen
als kolen. Ook de Havanna-jagers kwamen
aanmarcheeren en stelden zich op. Negen sap-
peurs werden van hen afgezonderd en in de
nabijheid van den kerkhofmuur opgesteld.
Daar stonden zij in schitterende rijen. Men
hoorde alleen korte commandowoorden, overi
gens heerschte er diepe stilte. Het was zoo
stil, dat het scheen, als vernam men den golf
slag aan het strand, of het kloppen van zijn
eigen hart. Don Vicente de la Cueva had
bijna zacht het hevel gegeven, de sappeurs
af te zonderen. Zijne gelaatstrekken waren
zoo ingevallen, dat de hnid aan de beenderen
scheen te kleven.
Een rilling ging door de gelederen, en aller
oogen richtten zich op den geestelijke, die in
vol ornaat langzaam vooruittrad, en de trappen
van het kleine, ruwe altaar opging, dat in
der haast was opgeslagen. Het beeld van den
Verlosser keek ddd,r met stille smart en on
eindig medelijden van het kruis neder, en twee
kaarsen brandden zonder licht te geven, in de
stralen der gloeiende zon. Thans leidden zij
Pablo met gebondene handen naderbij, maar
zijn gang was licht, zijn houding recht, zijn
oog helder. Vóór het altaar geknield hoorde
hij de heilige mis, en ontving de communie
in diepe, stille aandacht.
Daarna richtte hij zich op en zijn blik
zweefde afscheid nemende langs de boschrijke
hoogten, en verder op, over de zee. Toen
naderde hem een officier en vroeg hem, of hij
ook nog een wensch had?
»Ja, hij heeft een wensch: of Don Vicente
hem de hand wil reiken?»
«Zeker, en met genoegen.»
Hij werd tot den Overste geleid. Toen hij
vóór hem stond, bewoog hij de handen, ten
teeken dat zij geboeid waren. Een wenk van
Don Vicente, de strik werd losgemaakt; toen
werden de beide handen, tot een laatst af
scheid, plechtig in elkander gelegd. Pablo
keek schier vroolijk. Den Overste biggelden
de tranen langs de wangen.
Zonder sidderen keek Domenech naar den
kerkhofsmunr, en zich nog eenmaal tot Don
Vicente wendende, vroeg hij met heldere stem
"Ahora!» (Thans?). Deze knikte. Toen trad
Pablo op de sappeurs toe, wenkte ieder afzon
derlijk met de hand en riep hun vriendelijk,
Vaarwel! toe. Toen weenden zij. Kalm ging
hij vóór den muur staan, wendde de oogen
naar de zon en commandeerde zelf met luide
stem: »Fuegol». Op het zelfde oogenblik
knalde het salvo en velde hem levenloos neder.
Weinige oogen waren droog gebleven onder
de helden op den heuvel van Somorostro, en
verscheidene minuten spanden allen zich in,
om hun ontroering te overwinnen.
Eindelijk verhief de Generaal zijn stem en
beval de troepeD voor het lijk te laten defi-
leeren.
»Ach! moet het zijn? vroeg de Franschman
schuchter en droevig.
»Ja, het moet zijn, terwille van de disci
pline. Maar in de kapel ligt het lijk van Don
Kamon op de draagbaar. Daarvoor laat ik al
mijne officieren defileeren, opdat zij niet ver
geten, dat men niemand beleedigen mag, wien
men geen genoegdoening kan geven.»