NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
BARON MONTEZ
No. 9.
Zaterdag 30 Januari 1904.
Drïe-en-dertigste jaargang.~3
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Bjj dit nnmmer behoort een Bijvoegsel.
VAN WEEK TOT WEEK.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden f 1.Franco per post door het geheele Kijk
Met gratis Zondagsblad voor binnen de stad (naar buiten tegen vergoeding van port.
Afzonde rlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langestraat 77. Telephooimo. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7'/i Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Grroote letters en vignetten naar plaatsruimte
Iets over de ouderdomspension-
neering en de ongevallenwet.
Wie den arbeid beschouwt als een
eer en een zegen, zal niets liever
wenschen dan tot zijn einde toe, nog
in hoogen ouderdom, tot arbeiden in
staat te zijn Maar velen beschouwen
den arbeid als een last en een plaag,
en beijveren zich omspoedig de
schaapjes op het drooge te biengen
ten einde van allen arbeid ontslagen
te zijn en wat zij noemen een wel
verdiende rust te genieten. Zij ken
nen niet het genot van den arbei
weten niet hoe heilzaam hij is voor
lichaam en ziel. Echter zijn er die
gaarne wilden doorwerken als hun
krachten maar niet minderden en de
ouderdom niet kwam met gebreken
ouden die door zwak gestel, door
overmatigen of eentoonigen of af-
beulenden arbeid vroeger afgewerkt
zijn dan zij wel wenschen. En wat
dan ais zij onbemiddeld zijn O. de
toestand waarin velen hunne laatste
levensjaren moeten slijten wekt deer
nis. Éere daarom aan allen die in
dien toestand verbetering willen
brengen, eere ook aan den bond voor
staatspensionneering wiens streven
het is een wet in het leven te roepen,
die iedereen op zekeren leeftijd door
een pensioen een onbezorgd bestaan
verzekert, onbezorgd is misschien wat
veel gevorderd, maar laat ons zeggen
minder zorgvol, reeds dit zou veel
gewonnen zijn.
Dat het idee van «staatspensioen
voor iedereen" in den smaak valt is
te begrijpen. Waarom ook in dit
opzicht geen gelijkheid van de wet?
Een minister ontvangt wel flOOO
pensioen voor ieder jaar dat hij in
functie is geweestIs dat niet on
gehoord? Zeker, zij hebben toch al
in functie een aardig salaris van
f 12000, en al hebben zij een goed
bezoldigde betrekking in 's lands be
lang opgegeven, als zij minister af
zijn is er allicht met hun kunde en
connecties weer een beste betrekking
te vinden; bovendien zijn ministers
toch al niet zonder en de meeste
vennootschappen prijken met namen
van oud-ministers onder de commis
sarissen en hebben graag wat over
voor een mooi uithang bord. Met
die pensioenen voor oud-ministers,
die een aardig sommetje vertegen
woordigen, zouden heel wat behoef
tige oudjes geholpen zijn. Wellicht
zien wij ook hier het nobele gebruik
komen, zooals het ook in Engeland
moet bestaan, dat ministers hun pen
sioen willen beuren alleen wanneer
zij het noodig hebben.
Zoo, om bij één het voorbeeld te
blijven, kan heel wat bezuinigd wor
den voordat men bijv. een oudeidoms-
pensioiineering een onmogelijkheid
mag noemen.
Het streven van den Bond verdient
sympathie, al is het in zijn algemeen
heid, zooais ik al eens gelegenheid
had op to merken, een streven naar
het onbereikbare. Do Bond zal dit
stellig wel inzien en zijn wenschen
bepalen tot het bereikbare, en dan
zal ongetwijfeld kracht ten goede van
van hem uitgaan.
Zeer goed is reeds de waarschuwing
met het oog op het aangekondigde
wetsontwerp der ouderdornspension-
neering. Want het is niet te hopen,
dat liet Duitsclie stelsel tot model
genomen woidt, waardoor de werk
gever financieel en anderzins mei
weinig wordt belast. Dat 'Ie premie
voor de verzekering volgens de On
gevallenwet van den werkgever ge
vorderd wordt, het is begrijpelijk
omdat het ongevallen betreft die den
werkman in of in verband met het
bedrijf overkomen. In sommige ge
vallen schijnt het ook billijk dat de
oude werkman gesteund woidt door den
patroon en niet eenvoudig aan den
dijk wordt gezet als hij onbruikbaar
wordt of niet genoeg winst oplevert.
In het algemeen echter bestaat die
billijkheid niet, de last zou voor vele
werkgevers te zwaar zijn, de last die
door allen behoort gedragen te wor
den. En vergeet niet den last aan
administratieven omslag. Daarvan
kunnen de werkgevers meepraten nu
de ongevallenwet een jaar in werk-
king is.
Er zal nog heel wat tijd heengaan
eer deze wet zóó werkt, dat zij geen
ontevredenheid meer wekt, eer zij
juist en rechtvaardig kan worden
toegepast. De indeehng in klassen
laat nog veel te wenschen over, het
geen niet te verwonderen is omdat
zij berust op gegevens door de werk
gevers zeiven verstrekt Het spreekt
van zelf dal ieder zich beijverde zijn
onderneming zoo gunstig mogelijk
voor te stellen teneinde zoo laag
mogelijk premie te betalen, want als
hel op betalen aankomt is men op
zijn hoede.
Één voorbeeld slechts dat mij bekend
is. Drie aannemers van bouwwerken
zijn resp. geplaatst in de tiende, elfde,
en twaalfde klasse, hebben te betalen
35, -43 en 53 gulden per duizend
gulden aibeidsloon. Toch hebben
ze precies hetzelfde werk. Het ligt
aan de opgaven. De eerste noemde
zich behanger, sch lder. metselaar en
timmerman de tweede was aannemer
maar noemde ook het onderhoud van
zijn huizen: de derde gaf eenvoudig
op het bouwen van huizen en is vol
gens den een de eerlijkste, volgens
een ander de domste van dediie En
dan de invulling der loonlijstenIk
wou dat ik rijk was wat aan pieniie
te min woidt betaald. De controle
zal heel wat verscherpt moeten wor
den hoe moeilijk zij ook is. Hoe goed
de wet ook is en gezegend voor den
werkman, dit is een van haar scha
duwzijden, dat zij een ruime gelegen
heid biedt tot fraude en simulatie. De
begeerte naar meersociale wetten wordt
daardoor wel getemperd, en als niet
de ziekte- en pensioenwetten tevens
strekken tot een betere uitvoering
van de ongevallenwet, zouden wij een
al te spoedige opeenvolging van die
wetten niet onbedenkelijk achten.
Gemeenteraad.
(Vervolg.)
Zooals reeds in ons verslag van
j I. Woensdag is gebleken, werd de
agenda tot aan het laatste purit af
gehamerd, zonder dat eenige discussie
werd gevoerd.
Anders was het met punt 11, het
voorstel tot verbouwing van het Raad
huis.
Wij laten hier nog even volgen,
welke voordeelen aan die verbouwing
verbonden zijn en op welke wijze zij
zal worden uitgevoerd
Voor de Secretarie, welke thans veel
te klein is en de noodige bergruimte
mist, wordt een groot lokaal met voel
kasten verkregen.
Het lokaal voor den Burgerlijken
Stand en de Bevolking wordt ruimer
en eveneens het Archief, dat zooveel
mogelijk brandvrij wordt gemaakt.
De Ontvanger verkrijgt een lokaal
van voldoende grootte en gelijkvloers.
De raming voor deze werken be
draagt f 13.600. Voor de meubileering
was op een bedrag van f 1000 ge
rekend, zoodat op de Begrooting een
post van f 14.000 was uitgetrokken.
B. en W. hebben gemeend, thans
tevens in eene leemte te moeten voor
zien, hierin bestaande, dat de loopende
registers van den Burgelijken Stand
niet brandvrij kunnen worden bewaard
en eveneens de boeken en verantwoor
dingsstukken van den Gemeente-ont
vanger.
Voor de oude registers van den
Burgerlijken Stand, waarvan de dubbe
len ter Griflie van de Rechtbank be
rusten, is een brandvrije bewaarplaats
minder noodig.
Blijkens opgave van den Gemeente-
architect kan in deze leemte worden
voorzien door aanbrenging van twee
kluizen tusschen het nieuwe kantoor
van den Ontvanger en het nieuwe
bureau voor den Burgerlijken Stand,I
welke (met inbegrip van twee kluis
deuren) zullen kosten f750. De totale
kosten (zonder ameublement) zullen
dan bedragen f14.350.
Door den voorgestelden uitbouw aan
de zijde van het Armkantoor kan de
bestaande trap van het Raadhuis wor
den behouden. Een uitbouw aan de
andere zijde zoude ook ten gevolge
hebben, dat de vrije woning voor het
schoolhoofd verviel en de Gemeente
jaarlijks f250.wegens gemis van
vrije woning aan dit hoofd zoude heb
ben uittebetalen. Bij het overgelegde
plan vervalt alleen de vrije woning
van den Concierge van het Gymnasium,
geschat op f75.welk bedrag aan
hem zal zijn uit te betalen en voor
de helft door het Rijk wordt gedragen.
Thans rest nog de vraag of de
nieuwe voorgevel met hardsteenen
platen zal worden bekleed evenals
het Hoofdgebouw. Op de teeknuing
is zulks door een oplegstuk aanschou
welijk voorgesteld. Deze bekleeding
zal een meerdere uitgave van f2500
vorderen.
De Gemeente-architect acht zulks
om de door bent aangegeven redenen
niet wenschelijk; de meerderheid van
de Commissie van Fabricage is het
met hem eens. In het college van
B. en W. zijn de gevoelens verdeeld.
De meerderheid is van oordeel, dat de
hardsteenen gevel goed zal staan en dat
het zeer wenschelijk is deze aan te
brengen, ook inet bet oog op Iateren
aanbouw (Noordelijke vleugel); de
uitgave voor eens van f2500.komt
haar gewettigd voor. Zij stelt de
Raad mitsdien voor, ook deze uit
gave goed te keuren.
Ten opzichte dezer quaestie zegt
de gemeente-architect:
«Aangaande deze bekleeding moet
ik bericiiten, aanvankelijk óók plan
gehad te hebben den nieuwen voor
gevel met hardsteen te bekleeden,
docli dat ik, na ernstige overweging,
besloot dit plan op te geven, en wel
om de redenen
ie. omdat één vleugel in nieuwen
DOOR
ARCHIBALD CLAVERING GUNTER.
28
Zij heeft mij iets verteld, dat ik moeilijk
kan gelooven dat jij je macht als voogd
wilt gebruiken om haar over te halen tot een
huwelijk met dien Zuid-Amerikaanschen beurs-
rekel en speler baron Fernando Montez
Is dat waar
«Het is zoo," stamelt de ander. »Ik verlang,
dat zij met hem trouwt. O, versta mij niet
verkeerd, Henri," vervolgt hij, den blik vol
afkeer van zijn broeder bemerkende; «het is
noodzakelijk. Zij heeft nu den besten leeftijd
bereikt voor een jonge vrouw om zich in
de wereld te begeven; en om dat in Frankrijk
te kunnen doen, is het noodzakelijk voor haar,
dat zij een man neemt."
"Maar niet zulk een man."
«Hij zal haar een titel geven."
»Ba! Titels zijn hier algemeen."
"Hij zal haar nemen en dat is het be
langrijkste van de zaak zonder huwelijks
gift."
"Zonder huwelijksgift? Wat? Zij, die zelf een
millioen dollars bezit?"
"Niettemin bezit zij geen huwelijksgift."
"Wat bedoel je?'' hijgt de ander.
«Zie mij niet zoo aan," valt Frank onrustig
uit. "Ik heb Jessie's vermogen met speculeeren
verloren.
"Dan moet je dat met je eigen vermogen
weer goed maken. Je bent een rijk man."
"Ik weet het.»
«Gerechte HemelI Ook dat verspeeld?"
»Ja, Wanneer het mij gevraagd werd, zou
ik op dit oogenblik onmogelijk Jessie het ver
mogen kunnen terug geven, dat door de be
schikking van haar vader onder mijn beheer
werd gepaatst en dat ik zon moeten uitkeeren,
wanneer zij een ander echtgenoot nam. In
Frankrijk zou mij dat in eens gevraagd worden
wanneer zp een ander tot man kreeg dan baron
Montez."
»En je hebt al dat geld verloren Wanneer?"
»In Panama-aandeelen, geloof ik.»
«In Panama-aandeelen geloof je?" spot
Harry. Dan voegt hij zijn broer op beleedigende
wijze toe: «Jij bent de eenige Amerikaan, die
geen geld met deze reusachtige bedriegerij
heeft verdiend? Jij bent zoo bang, dat men
je voor een man van zaken zal aanzien, dat
je je door dien Zuid-Amerikaanschen zwendel
bankroet laat maken
"Ik ik weet het niet mijn zaken zijn
zoo in de war. Ik ben in zooveel speculaties
met Montez betrokken.»
»Aha, hij heeft je geldHij heeft het geld
van miss Severn. Hij heeft de huwelijksgift
reeds vooraf. Nu zal hij, de edelmoedige man,
de bruid nemen zonder die gift. Maar dat zal
hij niet; dat heb ik gezworen!»
"Groote God! Zou je mij geheel willen
ruïneeren?»
»Ik zou iedereen willen ruïneeren om dat
meisje gelukkig te maken.»
"Jij jij bemint Jessie?" hijgt Frank met
zenuwachtig trekkende lippen.
»Als een broeder! Dat is alles. Doch dat is
genoeg om haar niet door jou ongelukkig
gemaakt te willen zien?»
»Je vergeet, dat ik haar voogd ben!»
«En ik ben haar beschermer! Zij zal dien
baron Montez niet trouwenIk zal dat voor
komen met mijn vermogen met mijn leven
Denk je soms, dat ik er bij zou staan blijven
kijken, wanneer zulk een lief, schoon, jong
Amerikaansch meisje werd opgeofferd op het
altaar van jouw speculaties? Neen! Bij den
Almachtigen God neen!»
»Wil jij haar redden?" vraagt Francois Leroy
Larchmont met een bezorgden blik uit zijn
fletse oogen.
Ja
»God zegen je!» roept Frank; hij valt neer
in een stoel, hij snikt, .maar geen traan komt
er m zijn oogen.
"Bedank jij mij, omdat ik haar tegen je
vriend in bescherming neem?»
»Hij is mijn vriend niet! Ik haat hem! Ik
vrees hem! Ik veracht hem nu, maar ik ben
in zijn macht! Maar, Goddank, Henri," en de
zwakke man grijpt de hand van zijn broeder,
drukt die krampachtig en mompelt"Goddank
jij zult mij redden bescherm haar tegen
hem bewaar haar voor mij voor mij,
want ik bemin haar."
»Neen, niet voor jou!" schreeuwt de ander,
de hand van zijn broeder van zich slingerende.
«Jij bent haar niet waard. Jij hebt niemand
anders lief dan je zelf, en dat nog niet eens
zoo, dat je voor je eigen hoop, je eigen wen
schen kunt strijden! Toen je je vaderland hebt
verloochend, heb je al je manlijkheid verloren.
Ik zal haar bewaren voor den een of anderen
echten Amerikaan
Met deze woorden verlaat hij zijn broeder,
die, in elkaar gedoken, Harry's verontwaardig
den blik ontwijkthij gaat weer naar het
lieve meisje, dat aan de zwakheid van haar
voogd zou worden opgeofferden zegt haar,
dat zij goeden moed moet houden, want dat
hij haar zal redden. »Ben ding echterhuichel.
Ben je vrouw genoeg om te kunnen huichelen
vraagt hij. »Of ben je nog een kind?»
Wordt vervolgd.)