NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
NA TWINTIG JAREN,
IMo. 10.
Zaterdag 4 Februari 1905.
Vier-en-dertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 0.75;
Franco per post door het geheele Rijk f 1.
Afzonderlijke Hommers 3 Cent.
Ingezonden stukken intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Laugestraat 77. Telcphooiino. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7'/» Cent.
Advertentiên viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte
De »Natuurbond", Nederland-
sche Bond voor de Natuurlijke Leef-
en Geneeswijze(Ralioneele Gezond,
heidsleer en Natuurgeneeswijze zonder
Medicijnen en Vivisectie.) verzoekt
ons opname van zijn program, met
de navolgende toelichting:
Het is een eigenaardig verschijnsel
dat een beweging, zooals die, welke
in den »Natuurbond" haar midden
punt gevonden heeft, nog niet voel
meer aanhangers heeft verworven.
Eensdeels is dit te verklaren doordien
ons streven nog niet algemeen bekend
is, en tweedens omdat het goede zich
meestal zeer moeilijk inburgert. Van
daar ook dat wij trachten te doen
wat in ons vermogen is, n.m. zooveel
mogelijk bekendheid te geven aan
datgene wat wij willen, hetwelk ge
heel in de lijn van onzen tijd ligt.
En dit is een kenmerkend iets van
onze beweging dat het doel niet is
bevordering van individueele belan
gen, maar verhooging van ons aller
wolzijn.
Onze strijd is een uitvloeisel van den
tijdgeest. De vorige eeuw zag een om
wenteling op geestelijk gebied geboren
worden. Na zwaren strijd werd de
geloofsvrijheid verkregen, en het volk
begon in 't bezit van zijn politieke
rechten een woordje mede te spreken.
Op ieder gebied ontstond een drang
naar ontwikkeling en zelfbestuur. Is
het dan te verwonderen, waar op
geestelijk gebied vrijheid verkregen is,
ook op 't gebied van 't stoffelijke daar
aan behoefte gevoeld werd? Eeuwenlang
heeft men de zorg voor z'n lichaam
aan de artsen toevertrouwd. En, on
danks hun bemoeiingen, is de nood
en ellende, door ziekte ontstaan, steeds
gestegen. Is het dan niet van-zelf
sprekend, dat ook op dit gebied naar
zelfstandigheid gestreefd wordt? Wel
zeker, niet waar? 't Lag immers in
de lijn der ontwikkeling! Wat toch
is de oorzaak van al die ziekte en
ellende? De goneeskunde is hier de
schuldige! Als wij haar geschiedenis
nagaan, zien we een voortdurend
heen-en-weder zweven, en een gestadig
verwisselen van systemen, en het
eenige, dat wij steeds in de genees
kunde terugvinden is, dat zij zich
wetenschappelijknoemde. De onge
neeselijke ziekten gaven, zoowel leeken
als artsen, veel te denken en men
moest wel tot de overtuiging komen
dat het veel verstandiger is, zooveel
mogelijk de ziekten te voorkomen
Men vroeg toen aan de artsen om
onderricht in de gezondheidsleer, maar
slechts enkelen der hunnen gingen dio
richting in, en dan nog tegen wil eri
dank. En wat heeft het volk nu
aan die dikke boeken vol wetenschap
pelijke verhandelingen die het niet
begrijpen kan? Het volk wil eenvoudige,
licht begrijpelijke taal, die het ver
staat. Het wil weten, wat het in zijn
toestand en onder zijn verhoudingen,
heeft te doen en te laten, om ziekte
buiten de deur te houden. Daaraan
zijn de dokleren nooit te gemoet ge
komen.
Zij meenden, dat hun wetenschap
niet gepopulariseerd kon worden. Maar
steeds werd de behoefte aan voor
lichting in alle vragen, de gezondheid
betreflende, grooter. Als dan tot slot
de doktoren doof bleven voor die
steeds luider klinkende stem des tijds,
waren 't de leeken, die, ook in dit
opzicht, zich ontwikkelden en vrij
maakten vau de doktoren en zich zelf
hielpen.
Het werd steeds meer en meer
bekend, dat eenvoudige lieden uit het
volk vele kwalen genazen, welke door
de doktoren voor ongeneeslijk ver-
laard waren. Deze feiten brachten
t vertrouwen in de dokters aan 't wan
kelen. Men zag immers, hoe leeken
zonder academische opleiding en zonder
medicijnen, de kunst van genezen
beter verstonden, dan de gestudeerde
dokters. Het gevolg was, dat voor de
eenvoudige natuurlijke geneeswijze,
door deze leeken in toepassing ge
bracht, propaganda gemaakt werd,
en dat was 't voornaamste, ook voor
een leefwijze, die men als een betere
had leeren kennen oen daardoor ziekten
te voorkomen. Daajom is de «Natuur-
bond" opgericht, niet met 't doel om
vermaak te dienen, maar om deze
betere leefwijze en natuurlijke ge
neeswijze in wijderen kring bekend
te maken, 't Heeft den schijn, alsof
ons land door een dikken muur om
geven was, want, terwijl bij onze na-
naburen in Duitschland, reeds jaren
lang een krachtige agitatie gevoerd
werd en een organisatie bestond,
die nu over de honderdduizend leden
telt, zijn wij hier nu pas begonnen.
Ziet hier dan een der eerste zaken,
die wij te doen hebben, namons
krachtig aan eensluiten
Aan den „Natuurbond" zij dan in
de eerste plaats de taak opgedragen
te doen wat de doktoren tot op heden
verzuimd hebben, nam. een rationeele
gezondheidsleer onder het volk te
brengen, liet zelve te leeren, dat ziek
ten voorkomen beter is, dan ziekten
genezen, en in de tweede plaats een
reform tot stand te brengen op het
gebied der geneeskunde. Dat zijn de
twee hoofdpunten, die onzen Bond
nastreeft. Wat de gezondheidsleer be
treft, hechten wij vooral veel waarde
aan een goede voeding. Daarna
is van veel belang een juiste adem
haling en frisse he lucht. Verder
voeren wij strijd tegen de verval-
selling der levensmiddelen. Wat het
tabakgebruik betreft ook daarover
is opheldering zeer gewenscht en nut
tig. Wij voeren mede een heftigen
strijd legenden alcohol, terwijl het
woningvraagstuk ten zeerste onze
aandacht vraagt.
Wij bestrijden hel jagen en haasten
naar het zoogenaamde geluk, dat ons
geslacht achteruit brengt en tot
zenuwlijders maakt.
Ook in verband met arbeid, rust
en vacantie, hebben wij een hartig
woordje te zeggen. Het oprichten van
speelplaatsen beschouwen wij als een
noodzakelijkheid. Nachtarbeid is
iets, dat mede ook door onze propa
ganda verdwijnen moet.
vooral
Huidverpleging zullen wij
niet veigeten.
Lucht- en watei baden, zoo mogelijk
kosteloos toegankelijk, zijn een ander
onderwerp op ons program. In ver
band met de kleeding laten wij mede
onze stem hooren, vooral ook tegenover
de nog zoo machtige modeslavernij.
Zedelijkheid in verband met de ge
zondheid, en opheldering voor de
jeugd, betreffende het geslachtsleven,
ook deze punten hebben ten volle
onze aandacht. Prostitutie en
huwelijk, deze twee woorden ze
bevatten voor ons een arbeidsveld,
waar zeer veel te doen valt.
Opvoeding en geestelijke ontwikke
ling, alweder een kolossaal ruim terrein,
waarop met vrucht door ons gewerkt
kan worden.
Noemen wij slechts 't invoeren der
gezondheidsleer, ais leervak op de
scholen.
En in verband met de geneeskunde,
willen wij niet, dat ieder zijn eigen
arts zal zijn, maar wel, dat men
zichzelf in eenvoudige gevallen zal
kunnen helpen, en dat men, door
ontwikkeling van 't hygiënische den
ken, met den arts medewerkt en
weet, waarom men eon of ander moet
doen of laten. Wij wijzen er vooral
op dat door de aanwending der natuur-
geneesfactoren de veiloren gezondheid
spoediger en met grooter zekerheid
terugkeert, en deze zonder groote
kosten door ieder toegepast kunnen
worden. Alhoewel men 't ons wel wil
aanwrijven, zijn wij geen tegenstanders
der wetenschap, of haro vertegen
woordigers, maar wij keeren ons tegen
de tastbare fouten van een bepaalde
wetenschappelijke richting. Vrije uit
oefening der natuurgeneeswijze is een
dier zaken, waar wij krachtig ioor
agiteeien, evenals voor de toepassing
der natuurgeneeswijze in de zieken
fondsen. Wij moeten helaas over een
on ander hier zeer kort zijn, zelfs
daarover, waarvan wij nog zoo gaarne
of het Maandblad »De Natuurvriend"
waarvan de abonnementsprijs naar
verkiezing is, en proefnummers gaarne
toegezonden worden. Toch meenen
wij er nog op te moeten wijzen, dat
wij ons met geen partijpolitiek op
houden. IntegendeelOnze beweging
geeft gelegenheid aan alle partijen
om hun kracht te wijden aan de ver
edeling en bevrijding der menschheid.
En al moge dan ook de toepassing
onzer denkbeelden een arbeid vragen
van jaien lang, laten wij langzaam
voorwaarts gaan. Wij weten, dat wat
wij willen is goed en zullen wij er
de volle vruchten niet van plukken,
dan is dat misschien voor onze kin
deren weggelegd. En nu lezeressen
en lezers, niet langer gedraald, en U
allen schouder aan schouder aaneen
gesloten tot bereiking van ons ideaal
De contributie van den «Natuur-
bond" is naar verkiezing (zoo mogelijk
f 1.50 per jaar) en kan dus geen be
zwaar zijn! Stelt uwe toetreding niet
uit! Uitstel is maar al te dikwijls
afstel
Allen op ten strijde voor de goede
zaak!
Eerst nu, op de 54ste Algemeens Ver
gadering der Maatschappij tot bevordering der
Geneeskunst, in Juli 1903, le Zwolle gehouden,
werd in do Statuten opgenomen, dat het dool
der Maatschappij ook is: de bevordering der
volksgezondheid. Wij vreezen er weinig van te
zullen bemerken.
PROGRAM VAN DEN «NATUURBOND".
De natuurlijke leel- en geneeswjjze (natuur
geneeskunde) is de leer van de bestaans- en
geneesvoorwaarden van de hooger georganiseer
de levende wezens.
In haar betrekking tot de menschen omvat
zij de bewuste en instinctieve opvolgen van de
natuurwetten van het leven.
A. Ons doel op het gebied der leefwijze.
1. De voeding betreffende.
Wij streven naar: 1. Onderricht over de
hooge waarde der ademhaling. 2. Onderricht
over de menscheljjke voeding. 3. Onderricht
over den aard en wijze van eten en drinken.
4. Onderricht over hygiënische kookkunst. 5.
Bestrijding der levensmiddolen-vervalsctiing. 6.
Onderricht over de schadelijkheid van het al*
iets mededeelen. Wie meer van ons coho1" en
streven wil weten, leze onze geschriften I
2. De woning betreffende.
Wij streven naar: 1. Onderricht over gezond
door AUGUSTE CRONER.
17)
"Geheel opgegeven," zei hij. «Wanneer de
oude heer zijn huis verkoopen wil, moet hij
rich persoonlijk aan verschillende menschen
vertoonen, aan de rechtbank gelegaliseerde
stukken overleggen. Kan dat Vroeger toen
ik nog niet zoo goed op de hoogte van alles
was meende ik dat zoo iets zeer gemakkelijk
ging, maar nu ik eens grondig geïnformeerd
hebt, weet ik dat ik dit huis nooit verkooüen
kan."
"Maar wat is dat? Hoor je niet aan moeders
stem dat ze heel boos is. Zou Gottfried weder
ongehoorzaam zijn geweest?"
Muller liep haastig naar de deur toe, maar
nog voor dat hij zoover was, werd deze met
een ruk opengeduwd. Doodsbleek, maar met
fonkelende oogen, stond de oude vrouw op
den drempel.
Zij had Gottfried aan den schouder vast.
Als een misdadiger bracht ze hem op en
als een misdadiger behandelde ze hem ook nu
nog want toen hij zich verzetten wilde, schudde
ze hem, op ruwe wijze, heen en weer en niemand
zou op dat oogenblik gedacht hebben, dat die
aardige jongen anders haar grootste lieveling
was.
»Wat is er toch, moeder? Wat heeft Gottfried
gedaan?" vroeg Hans Muller haar nu op drif-
tigen toon. Maar Jozefa Muller was zoozeer
buiten adem dat zij geen antwoord kon geven.
Gottfried vertelde nu zelf, naar adem hijgend,
dat hij in den tuin bezig was geweest insecten
te zoeken en dat hij toen ook had willen zien
hoe diep de wormen zich 's nachts in den grond
groeven en daarom een spade had gehaald en
Gottfried draalde ietwat bij dit gedeelte
van zijne bekentenis, want hij wist wel dat
hij iets gedaan had wat verboden was en
bij de dennenboomen gegraven had.
Gottfrieds bekentenis had een waarlijk on
zinnige uitbarsting van drift van zijn vader
ten gevolge. Deze had nauwelijks vernomen
wat er gebeurd was, of de aderen van zijn
voorhoofd zwollen op, zijne vuisten balden
zich en hij wilde als een razende op het kind
toevliegen, maar Helena sprong tnsschenbeiden
en stak haar armen uit als om haar kind te
beschermen.
Zij sprak geen woord; altans hare doods-
bleeke lippen brachten niets uit, maar wel
hare oogen die den toornigen man met een
dreigend gebaar van een onziunigen daad
terughielden en zoodra hij weer tot be
zinning kwam en zich beschaamd omkeerde
nam zij Gottfried bij de hand en verliet met
hem de kamer.
"Omdat je niet gehoorzaam wilt zijn en
telkens weder naar de boomen gaat waar je
vader en je grootmoeder je hebben verboden
te komen, moet je van daag, voor straf, in je
kamer blijven, om er over na te denken dat
een ongehoorzaam kind nooit een braaf mensch
wordt."
Aldus sprak Helena Muller haar zoontje toe,
dat geheel verbluft stond te kijken, toen zijne,
altijd zoo rechtvaardige, moeder hem nu eens
klaps opsloot. Daarna keerde de moedige
vrouw naar haar man en hare schoonmoeder
terug.
Zij vond beiden hoogst mismoedig gestemd.
«Wanneer gij dat nog een paar malen op
deze wijze behandeld zal Gottfried al zeer
spoedig weten dat er aan die dennenboomen
een geheim verbonden is," begon zij op een
driftigen toon, maar toen zij zag hoe beschaamd
zij beiden waren ging ze ietwat kalmer voort
"Opdat het niet meer zal kunnen plaatsgrijpen
wat Gottfried heden gedaan heeft, blijft ons
niets meer over dan daar, waar de oude heer
begraven ligt een bloembed te maken. Hoe
beter wij dat dan verzorgen, des te minder
kans is er dat het kind, of iemand anders,
daar iets anders zal gaan zoeken dan bloemen.
»Daar, Helena, moeten wij daar den grond
omgraven
Jozefa Muller gilde het bijna uit van schrik
en ook haar zoon staarde Helena aan als of
zij iets onmogelijks zeide, maar de jonge vrouw
lachte nu dood kalm.
«Laat mij mijn gang maar gaan. Ik zal het
heelemaal alleen beredderen en verbaas mij
alleen maar dat ik dit al niet lang geleden
bedacht heb. De gedachte dat mijn kind den
voet op dien plek zou zetten, hinderde mij
telkens."
Eenige oogenblikken na dit gesprek verliet
Helena Muiier het huis. Een uur daarna
kwam zij terug, vergezeld van twee mannen
die op een wagen allerlei graszoden en bloemen
medebrachten, en nog vóór dat de avond viel
bevond zich op de plaats, waar vroeger de
bank en tafel stonden, een mooi bloembed.
[Wordt vervolgd/.
