BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Het bloedbad in Bakoe.
Over de slachting, welke de Mo
hammedanen drie dagen lang aan
richtten onder de Armenische bevol
king van Bakoe, wordt aan de «Neue
Freie Presse" gemeld:
Meer dan duizend menschen worden
neergeschoten, levend verbrand, aan
stukken gesneden, of de oogon uitge
stoken, alles in tegenwoordigheid van
den gouverneur prins Nakaschidse, de
politie en de militairen. De misdadi
gers waren Mohammedaansche Perzen,
die in Bakoe Tartaren heeten. De
politie leverde hun wapens en ammuni
tie, en de Kozakken sloegen op de
Armeniërs in, wanneer deze zich ver
weerden tegen de Taitaren.
In de woning van Balabek Lalajef
werden meer dan veertig Armeniërs,
die trachten zich uit de vlammen-zee
te redden, op slag vermoord. Soldaten
officieren en Kozakken stonden daarbij
en keken kalm toe, hoe het huis mei
petroleum begoten en daarna aan
gestoken werd. Vergeefs smeekten
anderen den gouverneur de onge-
lukkigen te redden. »Ik kan er niets
aan doen", was het antwoord. De
eigenaar Lalajef met zijn oude vrouw
en neef werden uit het huis gesleept,
gruwelijk mishandeld, en nadat de
oogen waren uitgestoken, vermoord.
Wanneer er geld geboden werd,
waren de soldaten edelmoedig, en
brachten zij de Aimeniërs, die in ge
vaar waren, in veiligheid.
Den 26 April a.s wordt te
Utrecht de 15e algemeene vergade
ring gehouden van den Schoolraad
voor de s:holen met den Bijbel-
Tot de punten van behandeling
behoorden o.a.
Van den Schoolraad:
Bespreking van het wetsontwerp
tot regeling van het pensioen der 011
derwijzers en onderwijzeressen, als
mede van de weduwen en wezen der
onderwijzers aan bijzondere scholen,
vooral met het oog op het verkrij
gen van de inkoopsom, strekkende
om vroegeren diensttijd geldig te
maken.
Van het bestuur der vereeniging
«De Gereformeerde School" te Utrecht:
Met het oog op de in uitzicht ge
stelde wijziging van de wet op het
I. o poge de Schoolraad eenige lei
ding te geven aan de oprichting van
kweekscholen voor onderwijzers en
onderwijzeressen, om te voorkomen,
dat er te veel dergelijke inrichtingen
worden gesticht, of dat zij te oneven
redig over het land worden verdeeld.
Van het bestuur der Chr. school
te Hengeloo (Gelderland):
De Schoolraad stelle zich aan het
hoofd der actie tot oprichting van
Christelijke kweekscholen. Ilij spreke
zijn leedwezen uit, dat men op tal
van plaatsen deze ernstige zaak te
overhaast in behandeling nam. Hij
geve aan de verschillende schoolbe
sturen, bij den Schoolraad aangesloten,
den raad zich voorloopig te onthouden
van alle samenwerking om tot op
richting van Christelijke kweekscholen
te komen. Hij trede in onderhan
deling met de andere groole vereerd-
gingen (Christelijk-Nationaal School
onderwijs, Gereformeerd Schoolonder
wijs, Christ Volksonderwijs. Vereeni
ging van Christelijke onderwijzers en
onderwijzeressen en de Unie «Een
school met den Bijbel") om gezamenlijk
overleg te plegen, in welken weg bij
de tot standkoming der nieuwe wets
ontwerpen, ook in dit opzicht het
belang van ons Christelijk onderwijs
het meest wordt bevorderd.
(U. D.)
Misbruiken.
De Bredasche Courant deelt mede
dat de gouverneur der Militaire Aca
demie zich genoodzaakt heeft gezien
een order aan de cadetten uit te geven,
waarin hij hen ernstig waarschuwt
tegen het maken van schulden bij leve
ranciers, maar vooral ook tegen de
practijken van die leverancier-, welke
den cadetten geld leenen en daarvoor
goederen op de rekening schrijven,
terwijl inderdaad geen levering is
geschied.
Wij kunnen hieraan toevoegen dat
zulke misbruiken door de leveranciers
ook beslaan ten opzichte der leeilin-
gen van den Hoofdcursus te Kampen.
Wij weten dat tal van jongelui daar
van gebruik maken eri rnet schulden
bezwaard zijn als ze de stenen ver
kregen hebben.
Als een bewijs hoe groot het ver
trouwen der leveranciers is, diene
het volgende. Het is den leei ling van
den Hoofdcursus verboden zich een
rijwiel aan te schaden, indien dit niet
contant door hen kan worden betaald.
De leveranciers verschaffen het toch
op krediet en geven den jongelui een
quitantie, zoodat hun chef in de
meening wordt gebracht dat het rijwiel
betaald is.
Het aanmoedigen van leveranciers
om schulden te maken, komt menig
vuldig voor.
In eene te Scherpenzeel (Gelder
land) gehouden vergadering der com
missie voor de op te richten vrije
weekmaikt en een groot getal belang
hebbenden is besloten, dat, te beginnen
22 Maart a s.,de weekmarkten geregeld
op Woensdag zullen gehouden worden,
en wel op het plein bij de Hervormde
Kerk.
„De Praktijk der Vrijzinnigheid."
Maandagavond heeft de heer N.
Oosterbaan een politieke rede ge
houden op uitnoodiging van de Anti
revolutionaire Pi opagandaclub «Groen
van Prinsterer."
De zaal van de Keizerskroon was
geheel gevuld.
De heer Oosterbaan bosprak na een
korte inleiding het concentratieplan
der vrijzinnigen, toetste dat aan het
verleden der liberalen en stelde er
de daden van dit ministerie en de
voorstellen van het christelijke bewind
tegenover.
In de eerste plaats besprak hij de
onderwijsquestie
Hetconcer.tratieplan met handhaving
der openbare school en verheffing van
het peil van het volksonderwijs.
Zoolang art 102 der Grondwet
blijft wat het is, zal ook dit ministerie
den strijd tegen de openbare school
niet aanbinden, het strijdt slechts
voor de vrijheid van onderwijs.
Ook willen de anti-revolutionairen
verheffing van het peil van het on
derwijs door allen te doen bevre
digen en ieder een onderwijs te geven
naar zijn wenschen.
Om dit eerste punt van bet con
centratieprogram behoeven de kiezers
zeker niet naar de vrijzinnigheid tegaan.
Het tweede punt vormen sociale
wetten. De pensioenwetten voor ouden
van dagen en de ziekteverzekering.
Nu zijn de viijzinnigen er ook mede
gekomen, maar toen zij jaren lang aan
het bewind waren hebben zij de arbei
ders laten wachten. Dit ministerie is
n.et een aantal voorstellen gekomen
die, kan het zijn progiam afweiken,
eerlang wet zullen worden. Spr. be
toogt dat juist zij die de verzekerings
wellen wenschen niet de vrijzinnigen
maar de keikelijken moeten steunen.
In het tweede gedeelte zijner rede
behandelde de heer Oosterbaan de
financieele questie, de vraag waar
moeten de millioenen vandaan komen
noodig voor de sociale wetten.
De vrijzinnigen, betoogde spr. heb
ben nooit een poging gewaagd om
eens flink duidelijk te maken waar het
geld moet gevonden worden. Alleen
de heer Treub heeft onlangs een pogmg
gewaagd. Deze vrijzinnig-democraat
wil een verhooging der successierechten
en eene algemeene inkomstenbelasting
in de plaats van de inkomsten- en
vermogensbelasting.
Spr. is van oordeel dat hoe mooi
de berekeningen van den heerTieub
ook mogen zijn, zij toch allerminst de
waarborgen bevatten dat werkelijk de
opbrengst dermate zal zijn, dat het
voor sociale wetten benoodigde bedrag
zal worden verkregen.
Stelt spr. tegenover 's heeren Treubs
onzekere veronderstelling het streven
der antirevolutionairen die in hun
urgentieprogram de middelen aldus
hebben aangegeven: «Het scheppen
van middelen voor invaliditeits- en
ouderdomspensioneering onder meer
door een oordeelkundige verbooging
van de opbrengst onzer tarieven, die
tevens aan de nationale welvaart ten
goede kornt en den nationalen arbeid
kan verheffen," dan is spr. conclusie
dat zij die omtrent de financieele
questie zekeiheid willen hebben, niet
moeten gaan naar de vrijzinnigen, maar
hun vertrouwen moeten stellen inde
huidige regeering.
Op de questie der tariefsherziening
gaat spr. dieper in en betuogt, dat
zelfs wanneer de tariefsherziening de
opbrengst van 9 inilltoen op 20 mil-
lioen zal doen komen, wij nog slpchts
50% hellen van wat andere gelijk
waardige -taten binnen kiijgen. Spr.
hoopt dan ook dal minister Harte van
Tecklenburg's plannen verwezenlijkt
zullen worden.
Er zijn wel enkele dingen die spre
ker gaarne uit het ontwerp zou zien
gelicht.
O.a. ile verhooging der petroleum,
maar dat is waarschijnlijk nog iets
van de oude liberale erfenis, dat aan
het oog van de omwerkers is ontsnapt.
Ten slotte nog een kwestie: het
Blanco artikel.
Spr. wil beginnen met er aan te
herinneren wat er in Juni 1900 is
gebeurd toen de Liberale Unie zich
over de urgentie der wijziging van
artikel 80 der Grondwet zou uitspreken
Er waren toen twee richtingen Hel
ging om het algemeen kiesrecht voor
mannen en vrouwen. De eene rich
ting wilde er voor leven en stiijden,
de andere er wel voor leven doch
niet voor strijden. Met 44 tegen 33
werd het punt van urgentie verwor
pen, waarna de meestvooruilstrevende
gioep zich afscheidde en met de
radicalen de vrijzinnig democraten
vormden.
Drucker c s. willen ook aan de
viouwen het kiesrecht govei\ doch
Bergansius weet wel dat daarvoor
geen meerderheid van 2/3 is te vinden.
Nu heeft men er wat op gevonden
in den vorm van het blanco artikel,
een ideaal waarvoor de arbeiders dei-
rijke te velde staande oogst inogen
laten ontglippen. Dat stemrecht is
hier niet zooveel waard. Zelfs Troel
stra verklaarde dat de agitatie voor
het algemeen stemrecht nog meer is
dan het stemrecht zelf.
Voor vrouwenkiesrecht zijn de
katholieken evenmin als de antirevo
lutionairen en dechi istelijk historische!)
te vinden. Ook de vrouwen niet.
Misschien eenige onderwijzeressen,
telephonisten, doctoressen en advoca
ten, maar overigens wordt de Neder-
landsche vrouw liever gekozen dan
zelf te kiezen.
Spr. wil den vrouwen het kiesrecht
onthouden omdat het toe te staan niet
zou zijn overeenkomstig Gods ordon
nantiën. Zij behoort tot den stillen
kring van het gezin.
Als spr ten slotte tol eene conclusie
zal komen, roept bij in de herinnering
terug wederom een plaat van het
Volk, waarop een zinkend schip wordt
afgebeeld. Mees en Borgesius. Fock
en Treub, ze pompen alle even hard
om het schip drijvend te houden; ze
gooier, groote pakken beginselen over
boord. Aan de andere kant staat
magere Hein, die ondanks hel tegen
spartelen, alles verslindt.
Wanneer de sociaal-democraten die
plaat laten herdrukken, ze mogen de
pompers desnoods roode boezeroenen
aantrekken, spr. en c.s. zullen haar
verspreiden. Laat bij Borgesius en
c.s. Troelstra, Schaper Mendels
heeft voor de eer bedankt met
een roode kokarde plaats nemen.
Magere Hein zal ze verslinden. Laat
dit beeld werkelijkheid worden bij de
as. stembus
Aan het debat namen deel de heeten
C. Moerman van hier en J. E W.
Duys uit Amsterdam.
Eerstgenoemde oefende ciitiek uit
als vrijzinnig democraat en als open
baar ouderwijzer, laatstgenoemde als
sociaal democraat.
Tijdens de repliek van den heer
Oosterbaan werd het vaak woelig,
tiouwens de geheele vergadering was
zeer geanimeerd en werd geïllustreerd
door applaus, gelach en gesis.
Tijdens de vergadering deed zich
een incident voor dat vermeld moet
worden.
Alvorens te repliceeien sprak de
heer Oosterbaan den wensch uit dat
de Pers de usance zou blijven volgen
om zich buiten de vergadering te
houden, eri dat de verslagen niet
zouden beïnvloed worden door de
overtuiging des verslaggevers.
De heer Kuyper (verslaggever) ver
zocht zich te mogen verded gen.
Ten opzichte der antirevolutionaire
vergadei ingen was het vele verslag
gevers een gewoonte geworden zich
behoorlijk en het bestuur weet
zulks van entreekaarten te voorzien
Door een samenloop van omstandig
heden was dit door hein voor dezen
avond verzuimd. In zooverre, is hij van
deze usance afgeweken. Doch wat de
verslagen betreft tart hij den heer
Oosterbaan te bewijzen dat gedurende
ile laatste vier jaren door de pers
uitgenomen de Slichlsche Courant, die
bewezen heeft nooit objectieve ver
slagen te geven eenige subjectiviteit
is gepleegd.
Alvorens een dergelijke perfide
insinuatie te gebruiken had de heer
Oosterbaan zich van feiten op de
hoogte moeten stellen.
Nimmer is hier ter stede de klacht
geuit over grmis aan onpartijdigheid
in de verslagen.
De heer Duys liep nog den heer
Oosterbaan toe: Dal is niets dan
demagogie.
Nadat de heer Oosterbaan had mede
gedeeld dat het tin-l zijn bedoeling was
geweest een beschuldiging int te spre
ken, maar alleuii ie veizoeken geen
partijdige verslag te rnaken was het
incident gepasseeid.
De minister van Biniienlandsche
Zaken noo ligt degenen, dia zich in
1905 wenschen te onderwerpen aan
het eind-examen rler gymnasia of
aan het daarmede bij de wet gelijk
gesteld examen dit vóór I April
a s. te doen blijken aan den inspec
teur dor gymnasia te 's-Gravenbage,
rnet duideltjde en volledige opgaaf van
hunne geslachls- en voornamen, van
hunne woonplaats en van de faculteit
waarvoor zij het getuigschrift ver
langen.
Tevens moei vermeld worden of
men leerling is der zesde klasse van
een Openbaar Gymnasium of leerling
van een der biniienlandsche bijzondere
scholen van hooger onderwijs, ge
noemd in de Kon. hesluilen van 7
Juni 1901 (Stbl. No. 143), 23 Januari
1903 (Stbl No 37) en 21 Maart 1903
(Stbl. No. 88); en zoo neen, of
men aan hei eind-examen van een
der Openbare Gymnasia dan wel aan
het examen voor eene Staatscom
missie wenscht deel te nemen.
Door eenige leden der Afdeelir.g
Amersfoort van den Christelijk Nati
onalen Werkmansbond werd het vorig
jaar besloten, naast de welbekende
zangvereenigiiig ook eene muziekver
eeniging voor blaasinstrumenten op
te richten, die tot nog toe veel bijval
ondervinden mocht. Onder den naam
«Eendracht" bestaat zij thans 9 maan
den, en zij verheugt zich in steeds
toeneinenderi bloei.
Voor donateurs en donatrices zal op
Donderdag 9 Maart e k. des avonds te
8 uren in het gebouw «Eben Haëzer"
de zangvereenigiiig «Crescendo" met
medewerking der genoemde muziek-
vereeniging eenige stukken ten gehoore
brengen.
Wij vernemen met genoegen
dat een poging zal worden gedaan
om de in 1901 opgeheven afdeeling
van «Volksonderwijs" weer in het
leven te roepen.
Daartoe zal de heer G. A. C. van
Goor, van Amsterdam, Donderdag
avond voor genoodigden doel en
streven dezer zoo nuttige vereeniging
uiteenzetten.
Het bestuur van Floralia houdt
14 Maart zitting in «de Arend" tot
het uitreiken der stekjes.
Mr. H. W. Methorsl is bevordeid
tot hoofd-commies bij het Centraal-
buieau voor de statistiek.
Aan notaris J. Bolk is, op zijn
vei zoek, eervol ontslag verleend als
plaatsvei vangend Griffier bij het Kan
tongerecht, terwijl in zijn plaats is
benoemd de heer J. Klaassen.
Mej. E. II Bosch heeft met
gunstig gevolg in de Herzoglichen
Schlossanstalten te Wolfeiibültel
(Braunschweig) het Staatsexamen af
gelegd in Tuinen, Antropologie en
Sanariterdienst, benevens dat voor
Nuttige en fraaie handwerken
De St.-ct no 56 bevat de acte
van oprichting van de naamlooze
vennootschap Chemische fabriek
«Voorwaarts" te Amersfoort.
Doel: de bereiding van, en den
handel in chemische fabiikaten en
aanverwante aitikelen. Tijd: 29 jaar.
Kapitaal: f50.000, verdeeld in 50
aandeelen van f 1000, waarvan 10
aandeelen kunnen worden gesplitst in
onderaandeelen van f500 Geplaatst
25 aandeelende overige moeten ge
plaatst zijn binnen 10 jaren. De ge
plaatste aandeelen -worden terstond
volgestort. DirecteurenJ. H. Storm Jr.
en C. van der Valk.
In de Zaterdag gehouden, spoed-
eischende vergadering van den raad
der gemeente Harderwijk, werd beslo
ten, aan den heer v. d. Wal, te Amers-
fooi t, op diens verzoek voor f75 per
jaar een gedeelte van den Tolboom
kamp in erfpacht af te staan, ten
einde daarop een zuivelfabriek te
bouwen.
II M. de Koningin en Z FC. H.
Prins Hendrik passeerden hedenmor
gen, omstreeks half twaalf, het station
alluer op de reis naar Apeldoorn.
Maandag heeft in «de Arend"
de win ter-schiet wedstiijd, uitgeschre
ven door de Schutterij-kader-vereeni-
ging «Broederschap" alhier plaats ge
had. In dezen wedstrijd waren prijs-
winners:
le prijs: Sergeant-majoor G Muijs,
563 punten. 2e prijs: Sergeant-majoor
J. W. van Achterbergh, 553 punten.
3e pi ijs: Sergeant-majoor J. D. Lam-
nierts van Bueren, 548 punten. 4e
prijs: Sergeant-majoor K. van Heuve
len, 536 punten. 5e prijsOud-fourier
D. do Groot, 522 punten. 6e prijs:
Sergeant L F. van Zwol, 519 punten.
7e prijs: Oud-sergeant W. B. Smit,
509 punten. 8e prijs: Sergeant R. J.
van Ruijieri, 495 punten. 9e ptijs:
Adjudant-onderofficier M van Gelder,
491 punten. 10e prijs: Fourier J. J.
Olto, 485 punten. 11e prijs: Fourier
J. M van Ouwerkeik, 476 punten,
12e prijs: Sergeant J. I' F. Knuivers.
446 punten 13e pi ijs: Sergeant D.
P. J van der Heul, 444 punten.
De pi ijzen, welke bestonden uit zeer
fraaie kunstvoorwerpen, werden met
een passend woord door den le
luitenant-adjudant J Busquet, aan de
winnaars uitgereikt.
Wij vernemen dat Royaards
hier hoogst waarschijnlijk einde der
maand een Multatulie-avond koint
geven.
De Arrondissements-rechtbank te
Utrecht heeft vi ijgesproken mej. E. F.,
beklaagd van het schrijven van brieven
en briefkaarten, smaad en bedreiging
inhoudende.
Bij de ten overstaan van notaris
A. N. J. Vos gehouden verkooping,
werd het heerenhuis aan de Kamp
straat 43 ingezet op f2000, achter
gelegen stal en schuur op f800.
De massa werd verkocht voor f3220.
Zaterdag hield de schietver-
eeriiging «Wilhelmina" van de plaatse
lijke afdeeling der «Kon. Ned. Bond
van Oud onderofficieren" een buiten
gewone vergadering, in hoofdzaak om
da prijzen, behaald bij het gehouden
winlerconcours, uit te reiken.
Alvorens hiertoe over te gaan werd
een wooid van dank gezegd aan de
commissie tot aankoop voor die
pi ijzen en werd het diploma als
Eerelid, onder dankzegging voor de
vole en goede diensten aan de vei-
eeniging bewezen, overhandigd aan
den heer J. D. Lammerts van Bueren.
De prijzen werden uitgereikt als
volgt:
1 Klasse de heeren: D. van Bueren,
Meijer, Clemens Christen, Serré, Jan
sen, van Eimeren, Soetekouw, Lam
merts van Bueren, De Boer, Van
Oorschot, Neven, Ruis en Uding;
2 Klasse de heeren: Janse, Van
Ede llassing, De Bruin en Van Doorn;
3 Klasse de heerenlleilijgers en
Bikkers.
Een kameraadschappelijke samen
zijn besloot den avond.
In eene vergadering van het
plaatselijk Nuts-deparlemeul werd o.a.
besloten, dat het om den zeer belang
rijken beschrijvingsbrief op de aan
staande Algemeene vergadering zich
weer zal doen vei tegenwoordigeii, wat
in de laatste paar jaar niet plaats had
om de weinig heusche wijze waarop
indertijd het voorstel-Amersloort tot
verkoop van het eigen gebouw der
Maatschappij weid ontvangen. Nu doet
het hoofdbestuur zelf daartoe het
voorstel.
Tot afgevaardigde werd gekozen de
heer C. J. F. Prins, tot diens plaats
vervangers de heeren J. van der Hoi st
Bruijn en N. E. Rost.
Nadat de agenda was afgehandeld,
deelde de voorzitter mede, dat een
verzoek is ingekomen van de Vereeni
ging «Industrieschool voor Amersfoort
en omstreken" om den termijn van
terugbetaling van het voorschot aan
het departement nog met éen jaar te
verlengen, omdat de tijd voor het ver-
koopen van grond op het oogenblik
niet zeer gunstig is. De vergadering
bleek daartegen geen bezwaar te
hebben.
Door een der leden werd er op
gewezen, dat de toestand van de Fröbel-
school van dien aard is, dat er plannen
gemaakt moesten worden tot verbete
ring. Vooral de financieele toestand
laat veel te wenschen over, niet door
gebrek aan leerlingen, maar vooral
door het betrekkelijk lage schoolgeld.
Getracht zal worden, van het Hoofd
bestuur een subsidie te krijgen tot
steun van een cursus voor Fröbel
onderwijs.
Besloten werd tot het aanschaffen
van een 100-tal exemplaren van do
brochure Vletter over de openbare
school, uitgegeven vanwege het H. B.,
en elk der leden daarvan een exem
plaar te doen toekomen.
Hierna werd de vergadering ge
sloten.
