BIJVOEGSEL
Nieuwe Amersfoortsche Courant
VAN ZATERDAG 6 MEI 1905.
behoorende bij de
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Advertentie n.
FinMGehrs.ïïAfl
H. M. cie Koningin-Moeder zal
Dinsdag 16 dezer Haar luslslot te
Soestdijk betrekken.
Z. K. H. de Prins der Neder
landen heeft aanvaard het bescherm
heerschap over het Genootschap voor
landbonw en kruidkunde te Utrecht.
Woensdagnacht zouden schrijft
het N. v. d. D. alle landender wereld
met elkaar langs telegrafischen weg in
verbinding worden gebracht. Gelijk in
een mededeeling in de «Koninklijke
Academie van Wetenschappen" is
gebleken, zou de sterrenwacht te
Washington in den nacht van 3 op 4
Mei te twaalf uur precies telegrafische
seinen doen uitgaan over de geheele
aaide.
Dat telegrafeeren dient ter vast
stelling van den juisten tijd en de
tijdsverschillen in de verschillende
landen.
't Is te beschouwen als een proef
neming. Ook aan telegraafkantoor te
Amsterdam zijn maatregelen genomen
om een dergelijk draadbericht op te
nemen, maar 't lijkt niet waarschijn
lijk, dat het plan geslaagd is, omdat
tusschen Amerika en Amsteadam altij
overseining noodig is. Het resultaat
zal vooral van beteekenis zijn voor de
sterrenwachten te Leiden en Utrecht,
waar de standaarduurwerken zijn ge
plaatst, die voor ons land den ofiicieelen
tyd aangeven.
Voor eenigen tijd circuleerde in
verschillende bladen een bericht, dat
de Hollandsche IJzeren spoorweg Maat
schappij besloten had voor hare be
hoefte de prima Amerikaansche Petro
leum der American Petroleum Com
pany te betrekken en dat proeven,
door haar met de olie der Petroleum
Handels Maatschappij (Hoijdonk)geno
men, geen bevredigend resultaat heb
ben opgeleverd. Voorts dat de Maat
schappij lot Exploitatie van Staats
spoorwegen voor haie behoefte de
prima Amerikaansche petroleum der
American Petioleum Company betrok.
In enkele bladen werd bovenstaand
tegengeproken en verklaard dat noch,
de Hollandsche Spoor noch de Staats
spoor proeven met Amerikaansche
petroleum der Petroleum Handels
Maatschappij (Hoijdonk) hadden ge
nomen, wat echter in het eerste bericht
ook niet beweerd is. Naar aanleiding
daarvan deelt ons de American Pe
troleum Company mede, dat het een
feit is, dat de Hollandsche IJzeren
Spoorweg-Maatschappij hare behoefte
bij de American Petroleum Company
gedekt beeft; dat het verder een feit
is, dat de Hollandsche IJzeren Spoor
weg-Maatschappij proeven met olie
(al of niet Amerikaansche) van
Hoijdonk (Petroleum Handels-Maat
schappij) genomen heeft, die onbe
vredigend uitvielen en dat het voorts
een feit is, dat de Maatschappij tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen hare
behoefte in prima Amerikaansche
petroleum bij de American Petroleum
Company dekte."
Uit 16 sollicitanten is op voor
dracht van den commissaris van politie
alhier, door den heer burgemeester
tot adjunctinspecteur van politie be
noemd de heer A. Palm, thans adjunct
inspecteur van politie te Wormerveer.
Door den bijzonderen kerkeraad
der Ned. Herv. gemeente te Amers
foort is op voorstel van Ds. van
Aalst besloten eene diacones aan te
stellen voor de gemeente. Als zoodanig
is benoemd zuster van Boeschoten,
terwijl de geheele regeling is opge
dragen aan Ds. van Aalst predikant
1 Augustus a.s. treedt de diacones in
functie.
De Amersfoortsche Ct. meldt:
Indien het even moeilijke als tijd-
roovende werk van het versteken der
trommels niet al te zeer ophoudt,
zal het carrillon van den Lieve Vrouwe
toren van Zaterdagmiddag ten gehoore
brengen bij half uur «Das Lied'
van Spohr, waarvan de tekst luidt
wie ein stolzer Adler schwingt sich
auf das Lied,
Dass es froh die Seele auf zum
Iiiramel zieht.
Weckt in unser Brust,
Hohe, heiige Lust.
En bij heel uur een koor uit de
cantate «De Wetenschap" van W. F.
Enderle, waarvan de tekst is:
Strijd en worstling in het leven,
Als 'tin waarheid leven heet!
Krachten zijn den mensch gegeven;
Niemand, die haar grenzen weet.
Kracht verwint de hinderpalen;
Schooner is het zegepralen,
Waar de worsteling sterker is.
Op! ten strijde; op! ten leven,
Wie naar licht door kennis streven,
Weten wat het zegt, te leven.
't Licht verdrijft de duisternis.
De jongedames A. Kareis,
G. B. Kraanert en J. M. Sijnen slaagden
te Utrecht voor de hulp-akte.
De Amersfoortsche Muziekver-
eeniging zal Woensdag 10Mei 's avonds
ten 8 uur een openbare uilvoering
geven in de Koninginnenlaan, onder
directie van den heer J. A. Jochems.
Het programma luidt als volgt:
1. Marsch. Soldiers in the Park.
2. Ouverture. Elvira J. Werkman.
3. Gavotte. Stéphanie A. Czibulka.
4. Fantaisie. Le Reconnais
sance V. J. Benoodt.
Pauze
5. Marsch.
6. Ouverture. Jeanne d'Arc Jos. Kessels.
7. Wals. Sympfrici-Wals A. B. E. Holzman.
8. Potpourri. Le Trouvére sur l'opera de Yerdu.
9. Finale.
Door de afdeeling Hilversum
der Maatschappij tot Bevordering der
Toonkunst wordt op 12 Mei a.s. in
het Concertgebouw aldaar eene uit
voering gegeven. Op dit concert
waartoe leden met één dame vrije
toegang hebben, zullen worden uit
gevoerd de Cantate van Baclt »Ich
halte viel Bekummerniss" en «Der
Rose Pilgerfahst" van R. Schumann.
Door de ViJjzinnige Propaganda-
club is Donderdagavond onder leiding
van den heer C. Moerman in «de
Keizeiskroon" een openbare vergade
ring gehouden waarin mr. H. Smeenge
als spreker optrad.
Mr. Smeenge merkte allereerst op
dat de aanwezigheid van zoovele dames
en jongeren blij stemde, en zulks wees
op herleving.
Daarna bespreekt hij de ontevreden
beid die in 1901 tegen het libeiale
kabinet bestond.
Vooreerst de ontevredenheid die zich
uitte in de leuze «afgegleden van do
christelijke grondslagen van ons volks
leven" zooals Dr. de Visser het uit
drukte, hetwelk moest blijken uit de
totstandkoming der leerplichtwet, het
stellen van den kantonrechter tusschen
man en vrouw zooals Cort van der
Linden dat wilde doen, hetgeen niet
gebeurd is, terwijl juist de christelijken
èn in de beroepswet èn in het arbeids
contract den kantonrechter veel groo-
tere macht verleenen, en voorts in hel
niet tot stand komen der Zondagsrust
en loterijafschafling, beide zaken, waar
voor ook de christelijke meerderheid
vier jaren don tijd had, maar die des
niettemin zijn blijven rusten. Ook aari
de vaccinedwang is nog weinig getornd.
Waar men dus in 1901 stemming
maakte tegen een werkzaam ministeiie,
eischen stelde, die thans gebleken
zijn voor practische bezwaren te moeten
wijken, daar moest men nu de een-
voudigen van harten niet langer aan
het lijntje houden maar ridderlijk de
niet inwilligbaarheid van vele eischen
erkennen, doch niet zooals thans ge
schiedt op daaraan geheel onschuldige
colleges of personen de schuld te wer
pen.
Ook de oud-liberalen waren onte
vreden. Voor hen liep het karretje te
hard. De verkiezing van den heer
Bijleveld in Amsterdam IX was een
wraakneming wegens de hooge lasten
door de verzekeringspremiën opgelegd.
Vroeger mocht men de door God
ter loutering geschonken rampen niet
keeren, thans roemt Dr. Kuyper de
wetenschap die door de statistiek het
verzekeringswezen uitvond en komen
niet het recht heeft over anderen een
staf te breken, die men zelf heeft
moeten leeren gebruiken.
Ook de onderwijskwestie roert spr.
aan en signaleert hel feit dat de hooger
onderwijswet vóór de lagere onderwijs
wet is behandeld. Men wil vrijmaking
van het onderwijs doch het is een
valsche leuze. De onderwijsnovelle is
een parlijwet die het peil van het
vaderlandsche volksonderwijs deerlijk
zal verlagen.
Ook de invoerrechten worden be
sproken. Ook daarvan worden de minst
draagkrachtigen de dupe.
Het liberale streven is er altijd op
gericht geweest, de lasten naar draag
kracht te verdeelen. Dat was een
lofwaardig beginsel.
Spr. wijst er ten slotte op dat van
de heele sociale wetgeving door de
christelijken nog niets is terocht ge
komen.
Spr. heeft gemeend niet te moeten
spreken over hetgeen thans door de
liberalen ter verwezenlijking van hun
program woidt in het vooruitzicht
gesteld, als liggende builen de grenzen
dezer voordracht, maar hij wil gaarne
een gelegenheid aannemen om ook
dat te doen.
Te ruim half elf ving het debat aan.
waaraan deelnam de heer J. W. E.
Duys, die uit sociaal-democratisch
standpunt criliseerde en tot de con
clusie kwam, dat indien men de keuze
had tusschen clericaal en liberaal men
van twee «kwaden" het minste moest
kiezen.
Na rc- en dupliek sloot de voorzitter
de vergadering, constateerende dat ook
thans weer uit het debat was gebleken
dat liberalen en socialisten allesbehalve
neefjes zijn, maar dat de socialisten
met de clericalen optrekken tegen al
wat liberaal is.
Te ruim middernacht ging men
uiteen.
De «Amersfoortsche Begrafenis-
.ereeniging" hield Woensdagmiddag
onder vooizitting van den heer H.
VV. de Heus haar jaarvergadering in
het hotel «De vergulde Zwaan".
Nadat de notulen der vergadering
van 21 Maart 1904 ongewijzigd waren
gearresteerd, bracht de (onbezoldigd)
Directeur, de heer E. E. van Sweden,
rapport uit waaruit o.a. bleek, dat
de diensten der vereeniging ook in
1904 voornamelijk worden ingeroepen
door den deftigen en den gezeten
burgerstand, terwijl éen begrafenis
plaats had naar Leusden en éen naar.
Elburg. In het personeel der aan
sprekers en der dragers is verandering
gekomen doordien een wegens wange
drag ontslagen aanspreker werd ver
vangen door een drager, terwijl diens
plaats werd aangevuld door een
hulpdrager.
In plaats van den heer De Heus,
die periodiek aftrad en niet-herbe-
noembaar was, werd gekozen lot lid
der Commissie van Toezicht de heer
A. M. Kollewijn Nz., stichter der
vereeniging. die tevens ais Voorzitter
werd gekozen.
Van de aandeelen in het renteloos
voorschol werden uitgeloot de nummers
vier en éen.
Ter sprake werd o a. gebracht de
begraafkoets welke eigendom is van
de Ned. Hervormde gemeente en de
wenschelijkheid uitgebroken, dat leden
dier klerk, die daartoe in de droeve
noodzakelijkheid mochten komen,meer
dan tot dusver gebruik zouden maken
van die kerkekoets.
De Commissie van Toezicht (het
Bestuur) wier leden steeds gaarne
bereid zijn inlichtingen te geven, is
thans saamgesteld uit de heeren;
A. M. Kollewijn Nz, VoorzitterP.
J. Frederiks, Secretaris-Penning
meester; G. Prins Sr., F. Wesseling
en A. Frederikse.
2959, 2362, 6411, 6424, 6439, 6450,
6624, 8759, 8767, 10076, 10087, 10088,
10169, 10173, 10183, 12707, 13818,
13824, 13830, 15350, 15356, 15762,
15765, 15775, 16375, 17374.
Op beleefd verzoek van den
Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
zullen de predikbeurten in de St. Joris-
kerk voortaan niet meer door ons
worden opgenomen. De overige pre
dikbeurten bij de kerkgenootschappen
zijn op Zondag 7 Mei geregeld als
volgt:
Evnng. Luth. kerk.
Voorm. 10 uur, Ds. De Meijere.
Reinonstrantsche kerk.
Voorm. 9'/s, uur, Ds. Hooykaas.
Godsdienstoefening voor jongelieden
Voorm. 11 uur, Ds. Hooykaas.
Gewone Godsdienstoefening der
Gemeente.
Gereform. kerk (Langegracht).
Voormidd. 10 uur, Ds. Donner.
's Avonds 5'/i uur, Ds. Donner.
Beide keeren collecte Em.-pred.
Gereform. kerk (Zuidsingel).
Voorm. 10 uur, Ds. Teerink.
's Avonds 5'/i uur, Ds. Teerink.
Vrije Gereform. Gemeente.
Voorm. 9'/i uur, de heer De Jong,
van Alblasserdam.
's Avonds 5 uur, de heer De Jong.
378ste STAATSLOTERIJ.
4de Klasse.
Trekking van 14 Mei 1905.
Ten kantore van den collecteur te
Amersfoort, Johan van Oldenbarneveld-
laan 30 zijn de volgende nummers
ook de christelijken met allerlei ver-jte beurt gevallen:
zekeringswetlen. Spr. keurt veel goed, I Prijzen van f65.
raaar hij wil er mee zeggen dat men803, 2292, 2304, 2315, 2316, 2954.
TOONEEL.
Hofgunst, door S. Trotha, by de
Kon. Vereen. »Het Ned. Tooneel."
Dinsdagavond 2 Mei ging in de
stadsschouwburg de piemière van
Hofgunst van Von Frotha.
Dit frissche van geest tintelende
stuk heeft mij bijzonder geamuseerd.
Ik ben eindelijk eens naar huis ge
gaan zonder wrok tegen de maat
schappij, maar in een voldane stem
ming zachtjes bij mij zelf zeggende,
gelukkig die kiijgen elkaar eens Het
is rijk aan typische figuren die in
T algemeen goed worden weergegeven.
Vooral aan mej. Emma Morel die de
hoofdrol vervult art tevens de vertaal
ster is, mijn hulde. Haar fijn afge
werkt spel heeft zeer veel tot het
succes bijgedragen. Zij looverde ons
een figuur, zoo vaak door Werner
en Estrutli op papier uitgoteekend in
levende lijve voor oogen. Toch was
haar spel niet overdreven maarsober
en natuurlijk.
Wat het verdere van de opvoering
betreft waren de décors en costumes
zooals men dat alleen in de stads
schouwburg kan verwachten.
Werkelijk het zou zonde en jammer
zijn als dit stuk het lot zijner meeste
voorgangers moest volgen en na enkele
voorstellingen van het repertoire ver
dween. Het Leidsche plein zelve zal
er geen reclame voor maken en het
publiek, onbekend met wat daar le
genieten valt, zoekt kunst van lager
gehalte als verstrooing. Wie nog eens
een stuk wil zien dat niet thuis behoort
in de moderne realistische cyclus kan
zich hier met een onschuldig en niet
temin goed gevoeld blijspel vermaken.
Veritas.
Amsterdam, 3 Mei 1905.
Stations-restauraties.
Hel Hoofdbestuur van den
Volksbond tegen drankmisbruik heeft
zich dezer dagen gewend lot den
Directeur-Generaal van de Maat
schappij tot exploitatie van Staats
spoorwegen met het vei zoek te willen
bevorderen, dat in de stations-restau
raties goede alcoholvrije dranken tegen
zoo laag mogelijke prijzen worden
verkrijgbaar gesteld
Uit het thans ingpkomen antwoord
blijkt, dat in bijna alle stationsrestau
raties, behoudens een enkele uitzon
dering gekookte melk en kwast tegen
lage pi ijzen verkrijgbaar worden ge
steld, welke artikelen in de prijs
courant der betiokken reslauiaties
zijn opgenomen.
Donderdag omstreeks 12 uur
,s middags deed zich te Parijs het
zonderling atmospherisch verschijnsel
voor, dat het plotseling stikdonker
werd. Het Observatorium schrijft dit
toe aan het zich verzamelen boven
de stad van een buitengewoon dikke
wolklaag, begunstigd door bijna vol
komen afwezigheid van wind.
BURGERLIJKE STANDEN.
Amersfoort.
van 27 April tot en met 8 Mei.
Geboren: Wijbo Marten Willem Jacob-
z. van D. Jans en H. Palstra. Gfisber-
tus Gerardus z. van G. Verschuur en G.
Dijkman. Cornells, z. van G. Meerbeek
en E. van Kampen. Anton, z. van H.
Vial en J. Kuiks. Albertus Wilhelmus
z. van H. Beijer en A. van Ruitenbeek.
Wouterdina, d. van G. de Vries en J. Buis.
Geertruida Alijda, d. van J- van Beek
en R. Kaas. Berendina Antonia, d. van
L- J. Hemels en M. Kaspers. Arnol-
dus, z. van J. Gijtenbeek en M. Pot.
Jan Jilles Pieter, z. van A. Alblas en J.
Stelser Wijnandus Johannes, z. van
H. van der Heijden en C. de Groot
Johanna Maritje, d. van W. Plante en A.
Gerritsen. Jenneken, d. van M. Lak
en J. Schreuder Teunis. z. van T. van
Daal en J. E' Kraan Hendrikus Wou-
terus, z. van J. van Dijk en C. Verhoef.
Theodorus Willem Jacobus, z. van
H. J. D. Welling en L. Klarenbeek.
Elisabeth Cornelia, d. van G. v. Wijland
en R. Hemminga. Hendrikus Antonius,
z. van A. van Groenestein en W. C. Boers-
sen. Aart z. van W. van Putten en
H. Lablans. Jacob, z. van E. van Praag
en M. Roe. Johanna Catharina, d. van
W. Blombergen en H. Meernik. Petro-
nella Isabella, d. van G P. Möller en N.
Smit. Anna Cornelia, d. van W. A.
Brandsen en C- Kwint.
Ondertrouwd: Johannes Beun en Jo
hanna Aljjda Maria van Wilpen Roe
lof Willemse en Grada van der Wart
Johannes Tabernal en Dina van Eek.
Jacob van Nimwegen en Evertje Smit
Johannes Francisus Kindervater en Jo
hanna Bouw. Gerrit Stegehuis en Jo
hanna Veenendaal.
Getrouwd: Achibald Mac Gregor Mac
Coll en Emily Heloïse Boissevain Sander
Kraan en Maria Amalia Jungnickel.
Hendrikus van den Eshof en Jacoba Kiee.
Hendrik Tonnis en Marie Magdalena
de Bruijn. Johannes Veenendaal en
Neeltje van de Burgt. Teunis Gijsbert
van Kolfschoten en Margaretha Kreikamp.
Overleden: Arie Vogelzang lj. Aris
Versteeg lm. Nicolaas Veldhuizen, 68 j.
ongeh. Dirkje van den Tweel, 54 j.
ongeh. DirkTheodorusvan Willigenburg
lm. Arnoldus Apeldoorn. 6 m.
Trijntje van Ouwerkerk 11 d. Adriana
Hermans, 8 m. Jan van Dijk, 78 j.
ongeh.
Hoogland.
GeborenHendrikus, z. van Hendrik
Epskamp en J. Noordenburg. Cornelia,
d. van G. Herder en N. Voskuilen.
Overleden Teunis Epskamp, 18 j. ong.
Leusden.
van 28 April tot 5 Mei 1905.
GeborenGeertruida, d. van P. Nieu-
wenhuis en Niesje Vetkamp. Anna,
d. van P. van Roomen en Jannetje van Dijk.
Gehuwd: Willem van Koten en Jan
netje van Ravenhorst.
Woudenberg.
Geboren30 April, Adriaantje, d. van
Evert ter Burg en Maria Cornelia van
Kooten.
Ondertrouwd: 4 Mei, Karei Koudijs,
80 j. en Oornelia Jetten, 18 j. Wessel
van den Brink, 35 j. en Johanna Bakker, 35 j.
Gehuwd: 4 Mei, Hermanus Valentijn
Paulus Schoonderbeek, 28 j. en Neeltje
Hendrika Honders, 24 j.
DE NATUURW0LLEN
ONDERGOEDEREN v