NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Woensdag 3 October 1906.
Vijt-en-dertigste jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Plaatselijk Nieuws.
Grootmoeders Whistclubje.
Wo. 79.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 0.75;
Franco per post door het geheele Rijk f 1.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
BureauLangestraat 77. Telephoon n«. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte
In de Vereenigde Staten wordt nu
de vreemdelingenwet nog verscherpt
door een nieuwe bepaling, dat alle
daar aan land komende vreemdelingen
aan een meting volgens het stelsel
van Bertillon worden onderworpen,
gelijk dat met misdadigers geschiedt.
Ieder vreemdeling moet zich laten
meten door Staatsinspecteurs, die, met
zijn naam en adres de kleur van zijn
haar en oogen, de lengte van zijn
neus het aantal zijner tanden op
schrijven, kortom zijn volledig signa'
lament, maken.
Amerikaansche vereenvoudigde
spelling.
De vereenvoudigde spelling in de
Ver. Staten, waarvan de practische,
vooruitziende president Roosevelt^zich
dadelijk een warm voorstander heeft
getoond, gaat daar niettemin evenmin
over gladde wegen als elders. En met
den gewonen hartstocht, waarmee
de Nieuwe Wereld al haar belangen
behandelt, heeft Amerika zich in twee
vuur-en-vlam-spuwende partijen ver
deeld, die vóór of tegen zijn.
Er zijn twee Amerikanen, die in
dezen strijd onlangs van zich hebben
doen spreken door de wijze, waarop
beiden stelling hebben genomen tegen
de nieuwe spelling.
De eerste is Mark Twain, nog altijd
de populairste humorist van zijn land,
in wiens grappen men nog steeds
smaak heeft, en naar wiens voordrach
ten men met onvermoeide belang
stelling komt luisteren. Bij een groot
feestmaal van de Journalisten-ver-
eeniging in Waldorf-hotel hield Twain
een redevoering tegen de vereen
voudigde schrijftaal doch vergat
in het vuur van zijn toespraak argu
menten te geven voor kwinkslagen.
Hij drukte echter zijn ingenomenheid
uit met het afschaffen van vreemde
woordenzoo schreef hij zeide hij
nooit het woord «metropool",
omdat hij evenveel honorarium ver
diende, wanneer hij het woord «stad"
neerschreef. En woorden als »phtisis",
vdiphleri", vond hij zóó erbarmelijk
moedijk, dat hij zich niet kon voor
stellen, dat iemand, die prijs stelde
op zijn zielerust, er zijn heil aan
verspelen wilde.
De andere tegenstander is een
dochter van den president zelf. Na
het huwelijk van Alice Roosevelt is
miss Ethel »de eerste dochter des
lands" geworden. Van deze positie
maakt zij gebruik, om haar oordeel
te laten gelden, en lijnrecht tegen de
door haar papa gepropageerde schrijf
wijze in te handelen. Zij had nl., wat
meer voorkomt bij jonge meisjes, haar
horloge verloren, en plaatste een ad
vertentie, waarin zij den eerlijken
vinder een belooning aanbood.
In deze stijlproeve bediende miss
Ethel Roosevelt zich van de verouderde
schrijfwijze en koos daarmee open
lijk partij tegen haar president en
vader. De tegenstandors spreken van
karaktervastheid de voorstanders
verwijten haar gebrek aan ouderliefde.
Een Japansch eskader zal naar
men bericht in het volgende jaar een
reis rondom de wereld ondernemen.
Het zal allereerst een bezoek brengen
aan Japans bondgenoot Engeland en
daarna ook aan Frankrijk.
Japan belooft een nieuwe en goede
afnemer voor den diamanthandel te
worden. Vroeger werden in Japan
bijna geen diamanten gekocht of ge
dragen maat nu de Japanners zich
meer en meer »Europeaniseeren"
neemt de vraag naar die edelge
steenten gestadig toe.
De »Peterburgka'ia Gazette" deelt
mede, dat de regeering voor de Doema-
verkiezingen een oproep zal richten
tot de kiezers, waarbij deze worden
aangemaand het vaderland te hulp
te komen door alleen afgevaardigden
te kiezen, die doordrongen zijn van
hun hooge verantwoordelijkheid en
van den ernst van hun taak, die op
belanglooza wijze willen medewerken
tot de hervorming van het Rijk, over
eenkomstig het keizerlijk manifest van
30 Oct. en die bovendien den onwrik
baren wil van den Tsaar willen helpen
ten uitvoer leggen.
De prefect van politie te Petersburg
heeft verlof gegeven tot het houden
van een vergadering van de afgevaar
digden van de Petersburgsche af-
doeling van de constitutioneel-demo
cratische partij, onder uitdrukkelijke
voorwaarde echter, dat de pers niet
toegelaten zou worden.
Het Bestuur der plaatselijke af-
deeling van den Ned. Protestanten
Bond vraagt plaatsing van het vol
gende
Over godsdienst en materialisme
zal professor dr. II. IJ. Groenewegen
op 3, 23 Oct. en G November drie
lezingen in de afdeeling Amersfoort
van den Ned. Protestantenbond ten
beste geven.
Reeds tijdig willen wij dit bekend
maken om wellicht te voorkomen,
wat nog al eens geschiedt, nl., dat
gewichtige vergaderingen van ver
schillende vereenigingen tegen een
zelfden avond ingeschreven worden,
die elkander daarmede lastige concur
rentie aandoen.
Een belangrijk stel vergaderingen
biedt de afdeeling van den Prot. bond
hiermede zeer zeker aan. Reeds enkele
jaren gaf prof. Groenewegen dezen
cursus in onderscheiden plaatsen, van
ons land en eenstemmig was de Pers
in groote waardeering voor het ge-
gevene, wat men wellicht 't best
«University extension" zou noemen
d.i. wijsheid uit de Academie, gebracht
buiten den sfeer van de Academie
tot het groote publiek, in een vorm,
die bet hoog-wetenschappelijke be
reikbaar stelt voor den belangstellen
den, gewoon ontwikkelden leek
Die waardeering der Pers betrof
allereerst den rijken en veelzijdigen
inhoud en daarnevens den smaakvol-
len, keurigen vorm van prol. Groene-
wegens overtuigend betoog.
Daar deze hoogleeraar te Amers
foort geen onbekende is, zullen wij
uit de Pers geen citaten overnemen
om dit verder uil te werken,
Alleen een opmerking die ons trof
willen wij hier nog mededeelen en
deze geeft meteen in de tweede plaats
rekenschap waarom wij nu reeds
wijzen op het komende n.l. dat op
verscheiden plaatsen de tweede ver
gadering talrijker bezocht was dan
de eerste en de derde weer talrijker
dan de tweede. Dit is niet omdat
men van te voren wist dat iedere
volgende lozingbelangrijkerofschooner
was dan de voorgaande maar doordat
de belangstelling van de later bijge
treden eerst noodig gehad had, nog
eens opgewarmd te worden door
degenen, die vol geestdrift spraken
lot hun kennissen over 't gehoorde
in de eerste en de tweede \ergadering.
Deze schade wilden wij vooi komen
door tijdig mededeeling te doen van
de waardeering en 't hoog geestelijk
genot elders, al kan natuurlijk deze
nuchtere mededeeling niet zooveel
uitwerken als 't levend woord van
vriend en bekende, sprekend onder
een veischen en diepen indruk.
Meer doen, vermogen wij echter
niet; men bedenke, al is iedere lezing
op zichzelve belangrijk en een geheel,
met haar drieën vormen zij éen cursus
en wie de eerste mist, kan niet zóó
veel aan de twee volgende hebben,
als wie de eerste ook bijwoonde.
Wie kent niet de oude menschkun-
dige sage over Rome's vijfden Koning,
Tarquinius Superbus, wien de Sibylle
van Cuma de negen boekrollen met
profetieën en wijze spreuken der
Sibyllijnen te koop aanbood Tarqui
nius oordeelde den prijs te hoog.
De Sibylle verbrandde drie der ne
blevene voor denzelfden prijs wederom
aan. Tarquinius vond het belachlijk,
voor G evenveel te betalen als hij voor
9 reeds te duur had gemeend en
weigerde nogmaals.
De Sibylle wierp nogmaals 3 rollen
in 't vuur on herhaalde hetzelfde aan
bod.
Tarquinius, nu pas onder den indruk
met iets zeer belangrijks te doen te
doen te hebben, girig er op in en
kocht de drie voor den vollen prijs
van de negen. En waren de rollen
heusch 'tgeld waard? Bij 't antwoord
hierop wordt de sage langzamerhand
geschiedenis5 eeuwen lang (tot een
brand in 83 vóór Chr. ze ongeluk
kigerwijze vernielde) werden deze
boeken hoog vereerd en op last van
den Senaat in moeilijke omstandig
heden geraadpleegd. Ja, toen het vuur
ook dat laatste drietal bad verteerd,
werd zorgvuldig in alle laodeu ge
speurd naar daar bekend gebleven
Sibyllijnsche spreuken en deze nieuwe
verzameling, toch slechts een pover
restje van de oorspronkelijke 9 boek
rollen, werd weer hoog vereerd, weder
om 5 eeuwen lang.
Wie zich aan een ander spiegelt,
spiegelt zich zacht." Weest niet als
Tarquinius.
De Protestantenbond zet op deze
cursusvergadering van een zijner be
kwaamste voorgangers gaarne de deur
open voor alle belangstellenden, dus
ook voor niet-leden, andersdenkenden
ter rechter- en ter linkerzijde.
Toegangsbewijzen voor niet-leden,
recht gevende op bijwoning der drie
vergaderingen te zamen, zullen van
1 October verkrijgbaar gesteld worden
bij de boekhandelaren Onnes, Slot
houwer en Valkhofl, zoowel als bij
den Onder-voorzitter en den Penning
meester onzer afdeeling, de heeren
L. J. Rikkers, Korte Bergstraat 14,
en L. van Wijngaarden, Arnhemsche-
weg 41. Toegangsbewijzen voorleden
alleen bij genoemde Bestuursleden.
Om de kas voor 't geheele afdee-
gen rollen en bood de zes overge-| lingsjaar niet reeds in de eerste maand
DOOR
MARIA VERKERK.
(3
»Wat is twee en vijftig jaar?" vroeg me
vrouw Mientje terwijl zij uitspeelde. «O u
meent toch niet de flauwe geschiedenis toen
Anita en ik u lieve hemel. Doretta
wat doet ge Niet bijgeven en dat in de
tweede hand bij het begin van het spel
Hebt ge dan geen troef? Wat is twee en
vijftig jaar geleden?"
«Niets meent hij," sprak grootmama en
nam den trek op maar ik zag, dat ze bleek
geworden was, en haar handen zachtjes beef
den en nu lette ik slechts nog op die twee
oudjes. Grootmoeder bleef stil en zelfs onder
het avondeten keerde de rechte stemming
niet terug en toen om half negen de gasten
weggingen, zag ik hoe die twee oudjes el
kaar weer zoo eigenaardig aankeken. «De
achste Maart," herhaalde hij, «en moogt
het gelooven of niet ik denk er nog steeds
aan en ja ja nu goeden nacht lieve vrien
din tot vandaag over acht dagen; misschien
kom ik nog wel eer aan." Hij kuste haar op
beide handen knikte haar nogmaals toe en
wende zich toen tot mij om mij goeden
avond te wenschen.
«Kijk eens lieve mevrouw," zei hij «hoe
verwonderd dat kind u gadeslaat er
zal u niets anders overblijven dan dat juffertje
die geschiedenis van den achtsten Maart te
vertellen als een waarschuwend en afschrik
kend voorbeeld. Slaap wel goeden nacht
beter dan van daag voor zoo en zooveel jaar
en weg was hij.
Grootmoeder keerde zich om en plaatste
zich voor het portret van haar man zaliger
toen zij zich weer omdraaide had zij tranen
in de oogeu en begon ze«Wat moet je
wel van mij denken, kind? En wat waar is
blijft waar hij heeft gelijk die Karl von
Rieben." Zij liep de kamer een paar maal
op en neer en zei eindelijk: «Kom draai de
lamp af, en ga op dat lage stoeltje bij mij
zitten. Ik zou niet willen dat je een roman
zoudt fantaseeren waarin je grootmoeder
geen mooien rol zou spelen. Ik hoop toch
niet dat je slechte gedachten van mij hebt?
Vroolijk en dartel is ze geweest, je groot
moeder maar kwaad heeft Anita von Stetten
nooit gedaan. Nu ja dartelheid is ook niet
altijd goed, neem een voorbeeld aan mijne
geschiedenis een ondoordachte scherts heeft
al menig geluk verstoordmaar luister."
Nadat ik mij naast haar stoel had neer
gezet begon zij te vertellen. «Hoe te beginnen
murmelde ze, «het beste zou zijn niets er van
te zeggen, want zooals het 'was kan men het
niet beschrijven. Alles is in dien tijd anders
gewoiden, het huis waar dat stukje leven zich
afspeelde de personen, de tuin alles oud en
verbleekt.
»Je weet kind, dat ik nog zeer jong was
toen ik met je grootvader trouwde, zeventien
jaar. Na alles wat ik in mijn jeugd onder
vonden had. had ik wel ernstiger kunnen
zijn maar ik was geen Duitsche, in' mij
stroomde ook Italiaansch bloed en waar het
geluk een Duitsch meisje stil, zalig en droo-
merig stemt, had het bij mij een tegenover
gestelde werking ik was dronken en deed
niets dan lachen, springen en zingen. Ja, ik
heb het je grootvader dikwijls zuur genoeg
gemaakt, ik kon niets anders ik moest hem
plagen en op een kinderachtige manier ook.
Ik verstopte mij als hij uit het bosch te huis
kwam, vroeg hij wat ik gekookt had dan
zette ik hem watersoep voor, d. w. z. echt
zuiver bronwater ik bakte zandtaarten
waartoe ik het meel uit den tuin had ge
nomen of zette 's avond een opgezette haas
in de sneeuw en had plezier als hij het geweer
van den muur nam en er op afging. Doretha
Ko'nemans kon, geloof, ik niet begrijpen,
hoe ik zoo met hem dorst omgaan. Voor haar
stond hij zoo hoog zij vereerde hem en zag
met angst hoe wij leefden en hoe ik een
beetje baasspeelde zooals jonge teerbeminde
vrouwen zoo graag doen. Kort en goed mijne
schoonmoeder en Doretha maakten zich wel
eens een beetje beangst over Heinrich of ik
wel de rechte was en in staat zou zijn hem
gelukkig te maken. Later hebben zij mij dat
eerlijk bekend, nadat zij overtuigd waren
dat wij als voor elkander geschapen waren.
«Ach kind we waren zoo in-gelukkig en
toch had mijne uitgelatenheid dat geluk
haast vernietigd.
«In November 1803 waren wij getrouwd
en in onze zaligheid vergaten we in onze
houtvesterswoning de geheele buitenwereld.
Toen kwam er na een paar maanden in het
eind van Februari bevel van zijne Hoogheid
dat von Stetten hem op een reis naar Stutt
gart vergezellee moest waarheen hertog
Friederich toen was Wurtemberg nog
geen koninkrijk hem uitgenoodigd had.
(Wordt vervolgd.)
