RAADSSTUKKEN.
Plaatselijk Nieuws.
den Raad van State5!4 uur de leden
van de Algemeene Rekenkamer;
Donderdag 10 Juni, '9 nam. 4'/i uur,
de leden van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal5 uur den Hoogen
Raad der Nederlanden.
De Koningin-Moeder stelt zich
voor 17 Juni het buitenverblijf Soest-
dijk te betrekken.
H. M. is voornemens vóór vertrek
daarheen eenige dagen buitenslands
te vertoeven. Donderdag 17 Juni, hier
te lande terugkeerende, zal II. M.
dien dag de landbouwtentoonstelling
te Roermond bezoeken en van daar
's avonds op Soestdijk aankomen.
Vorstin Louise, de oudste dochter
van de Prinses von Wied, is het die
met haar moeder de doopplechtigheid
van Prinses Juliana zal bijwonen.
Capitulanten-stel6el
Aan het rapport der commissie in
zake de toekenning van burgerlijke
betrekkingen aan gewezen militairen
(het zoogenaamde capitulanten stel
sel), ontleenen wij het navolgende:
De gronden, waarop door den
minister van oorlog een zoogenaamd
Capitulanten-stelsel voor onderoffi
cieren der landmacht wenschelijk
wordt geacht, zijn tweedeelig, t.w.
lo. De bevordering van het ver
krijgen van een jong en krachtig kader
van ontwikkelde menschen, dat zijn
toekomst verzekerd weet;
2o. Vermindering van den pensioen
last, ontstaan door de bij do pensioen
wet van de landmacht 1902 in art.
2, sub 6e ingevoerde evenredige
pensioenregeling.
Deze gronden gelden niet voor de
Koninklijke Marine; waar men niet
gesteld is op die regelmatige vlugge
strooming in het onderofficierskorps,
welke men voor bet leger hier te lande
zoo noodig acht. Bij de marine heeft
men niet, als bij het leger, met kader-
nood te kampen.
Eindelijk wenscht men daar het kader
lang te behouden door zijn toekomst
te verzekeren, door middel van vol
pensioen, ter zake van langdurigen
dienst, verhoogd met de bedragen
vastgesteld voor de jaren, doorgebracht
in actieven militairen dienst in 's Rijks
overzeesche bezittingen en koloniën.
Als algemeene regelen voor den
overgang in burgelijke betrekkingen
worden o.m. genoemd:
le. De militaire candidaten moeten
de geschiktheid voor de verlangde
betrekking bezitten
2e vanwege het legerbestuur worden
zij opgeleid tot het verkrijgen van de
gevorderde elementaire en vakkennis;
3e. De candidaten worden genees
kundig onderzocht en bun gedrag
beoordeeld.
De betrekkingen, die voor de onder
officieren beschikbaar kunnen worden
gesteld zijnkamerbewaarder, con
cierge, bode, adsistent-bode, vaste
knecbt. schrijver op jaar- of dagloon,
klerk, concierge-bode, exploiteur,
tweede klerk, rijksveldwachter, rijks
veldwachter-rechercheur, bewaarder,
zaalopziener, beambte bij tuchtscholen,
portier, omanuensis, magazijnbediende,
binderpakker, stempelaar, bibliothe
caris, sluismeester, sluiswachter, sluis-
knecbt, havenknecht, sluis- en brug
wachter, brugwachter, bureelambte
naar, technisch ambtenaar, timmerman,
metselaaar en loodgieter, opper- en
onderstalbaas, hoofdopziener, boek
houder, rijks-zuivel-visiteur, geleider,
postbode, brievengaarder, besteller,
zaalwachter, allen ressorteerende onder
de Departementen van algemeen be-
een schamper: »Wees maar bedaard
hoor." Als jij 't niet wilt geven,
nou, dan bekostig ik 't uit mijn
eigen middelen. Zóóveel is m'n effect
toch altijd wel waard, hè...? Een
andere man zou zich schamen om
z'n vrouw dergelijke dingen uit haar
privé-kas te laten betalen. Maar ik
kèn je, Jantje!... Ik kèn je, lieve vent."
Dan zweeg hij. Wist natuurlijk
best dat haar, Marianne, even goed
als hem de berooide toestand bekend
was... Maar hij was bang voor haar
puntig tongetje... En ondanks alles
kwam 't in hem op: »Toch is't waar.
Haar geldje is er bij ingeschoten..."
Ook dien avond boog bij weêr
nederig het hoofd. En juist maakte
mevrouw zich voor een hartstochte
lijke sfinale", die hem verpletteren
moest, gereed, toen een zacht schel
letje weerklonk...
Als bij tooverslag werd haar gezicht
zonnig-stralend, welgemoed, vriende-
lijkgastvrij. In zijn lichaam begon het
hart te bonken, te bonken, te bonzen
bij was wit als 'o doek; stond te
sidderen op z'n beenen...
Zoodat Marianne 'm een por in
stuur. Wijders worden nog overeen
komstige betrekkingen genoemd bij
provincie, gemeente en waterschappen.
Art. 1 van het ontwerp-wet geeft
aan onderofficieren, na het volbrengen
van het 18e levensjaar, met ten
minste 10 jaren werkelijken dienst,
waarvan 8 na het verwerven van de
geschiktheid voor den onderofficiers-
rang, gelegenheid over te gaan in
burgerlijke betrekking.
Art. 6 zegt: Het recht op pensioen,
voor elk jaar '/»o gedeelte van het
pensioensbedrag, ter zake van den
volbracbten militairen diensttijd, van
de in ar t. 1 bedoelde onderofficieren,
wordt erkend bij bun overgang in
burgelijken dienst doch het pensioen
wordt eerst toegekend na en gaat
eerst in met den dag, waarop de
belanghebbenden den leeftijd van 55
jaren zal hebben bereikt.
De onder-officieren in art. 1 bedoeld
behooren van af hunnen overgang in
eene krachtens deze wet verkregen
betrekking tot het reservepersoneel
der landmacht, tot op bet tijdstip,
waarop zij den leeftijd van 50 jaren
hebben bereikt. In het naschrift lezen
wjj nog:
Zij, die het niet verder brachten
dan tot gewoon sergant zonder meer,
worden uit den aard der zaak niet
tot een reëngagement toegelaten en
komen mitsdien voor plaatsing in
een burgerlijke betrekking in aanmer
king.
De commissie zegt ten slotte, dat
het geen betoog behoeft, dat wanneer
het stelsel een geregelde verjonging
van de lagere onderofficieren zal ver
zekeren, daarmede tegelijk een ver
jonging van de hoogere rangen,
welke uit die lageie worden aangevuld,
wordt bereikt.
Het Rapport en voorstel van Burge
meester en Wethouders naar aan
leiding van een adres van de afdeeling
Amersfoort van bet Nederlandsch
Onderwijzers Genootschap betredende
de salarisregeling ven het onderwijzend
personeel bij het Lager onderwijs,
luidt als volgt:
Wij hebben de eer u hierbij aan
te bieden een adres met memorie van
toelichting van de afdeeling Amers
foort van bet Nedeilandsch Onder
wijzers Genootschap, betreffende de
salarisregeling voor het onderwijzend
personeel bij het lager onderwijs.
Wij herinneren u, dat bij uwe
besluiten van 28 April 1908 en 30
Juni 1908 eene nieuwe salarisregeling
van het onderwijzend personeel is
vastgesteld. Deze vaststelling is voor
afgegaan door eene zeer uitvoerige
behandeling, zoowel schriftelijk als
mondeling, in uwe afdeelingsvergade-
ringen en in uwalopen bare vergadering,
niet alleen na voorlichting door ons
college, maar ook na die van de
plaatselijke afdeelingen van de onder-
wijzersvereenigingen.
Wij betreuren bet, dat de adres-
seerende afdeeling de vrijheid heeft
genomen, zich thans wederom tot uwe
vergadering te wenden met bet ver
zoek tot herziening dier verordening,
die thans ongeveer een jaar werkt.
Ware bet niet, dat enkele be
weringen van adressante het wensche
lijk maken nog een enkele opmerking
te geven, dan zou ons college zonder
nader rapport u voorstellen, het adres
voor kennisgeving aan te nemen.
Ten onrechte betoogt adressante,
dat de meerdere Rijks-subsidie ge-
den rug gaf.
En 't was tijd. Want het dienst
meisje, dat ze, speciaal voor dien
avond, van een nicht, die aalles wist"
geleend bad, en aan wie de instructie
was gegeven om »den meneer, die
straks zou komen, dadelijk boven te
laten, bad De Wijs reeds gezegd,
aasdat de familie meheer wachtte..."
Hij kwam binnen met z'n horloge
in de hand.
Wat al dadelijk een neerslaanden
indruk maakte...
Maar Hendrik de Wijs was een
azakenman" van zeldzaam-pienter in
zicht. Een soort van Sherlock Holmes
op zijn gebied...
's Middags, toen-ie dat briefje van
Jorissen kreeg awaar en wanneer
't hem conveniëerde. hem even rustig
te kunnen spreken over een zaak van
vertrouwen..."
Tap) bad meneer Hendrik de Wijs
't mrofd geschud en zich alweer
denkend aan interessanter en lucra
tiever dingen dan noodkreten van
lui, die naar-de-haaien sijn, gereed
gemaakt om een kort kattebelletje
geven is ten einde deze voor allen te
bestemmen. Het doel behoort te zijn
een zoo goed mogelijk systeem in de
verordening neer te leggen niet het
streven om de meerdere Rijkssubsidie
met het hooger bedrag, dat de Ge
meente beschikbaar stelt, zoo veel
mogelijk onder allen te verdeelen.
Bij de behandeling in de afdeelingen
is hierop door meerderen uwer leden
gewezen, zoodat het niet noodig is,
dit standpunt nog nader uiteen te
zetten.
Dat de reden, waarom oudere onder
wijzers niet gebaat zij door de nieuwe
verordening gelegen is in de bijver
diensten dier onderwijzers, is onjuist.
Uit de toelichting tot ons voorstel
blijkt, dat wij getracht hebben, de
meermalen geuite grief weg te nemen
het bereiken van het maximum-tracte-
ment na 20 jaren dienst. Dit maximum
wordt thans in 12 jaren bereikt. Het
spreekt van zelf, dat zij die reeds 20
dienstjaren telden, door deze verande
ring geen verhooging van salaris ge
noten. Wilde men dit verhelpen, dan
zou men immers weer vervallen in de
fout, op wegneming waarvan belang
hebbenden zoo menig keer aandrongen.
Op de bijverdiensten van enkele
onderwijzers is door ons gewezen a.
in verband met de amendementen tot
verhooging der belooning voor de
hoofd-akteb. in verband met de
bewering van belanghebbenden, dat
de taak van een onderwijzer hem niet
veroorlooft, buiten de schooluren op
andere wijze dan voor de school werk
zaam te zijn.
Adressante dwaalt, indien zij in de
bijverdiensten van enkele onderwijzers
de reden ziet voor bet in de ver
ordening neergelegde systeem, waar
door enkelen van het in dienst zijnde
personeel niet gebaat zijn geworden.
Het bevreemdt ons, in het adres
de bewering te lezen, dat oalle hoofden
in het geheel niets profiteeren van
de verhoogde Rijkssubsidie". De
periodieke verhoogingen zijn evenals
voor de onderwijzers ook voor de
hoofden gunstiger. In plaats van 2
en 3 vijfjaarlijksche verhoogingen van
f 100 (n.l. hoofden scholen 2e en 3e
soort '2 en hoofden scholen le soort
3 verhoogingen) genieten de hoofden
thans 4 en 6 tweejaarlijksche ver
hoogingen van f50.
Wij hebben de eer u voor te stellen,
het adres voor kennisgeving aan te
nemen.
Een voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot overname in beheer
en onderhoud van eenige gedeelten
van Rijksstraatwegen, luidt als volgt:
Bij uw besluit van 28 April 1908,
no. 137, werden wij 0. m. gemachtigd
om onder nader door den Gemeente
raad goed te keuren voorwaarden van
den Staat in beheer en onderhoud
over te nemen het gedeelte van het
perceel, kadastraal bekend Gemeente
Amersfoort, sectie B. no. 3188, voor
zoover dit niet door de Gemeente
aangekocht is en voorts het gedeelte
van den Rijksstraatweg naar Rens-
woude, te beginnen bij kantonpaal 1
tot den overweg van den spoorweg
naar Kesteren.
Tot goed verstand hiervan diene,
dat het genoemde perceel no. 3188
gedeeltelijk door den Staat verkocht
is aan de Gemeente in verband met
den aanleg van het nieuwe plein,
maar dat eene strook door den Staat
behouden is voor verbreeding van den
Rijksweg. De bovengenoemde machti
ging heeft betrekking op deze strook
terug te sturen... «Verbazend druk
Moet nog heden uit de stad Gewich
tige zaken... Maar schriftelijk melden,
zoo mogelijk... Wordt stellig nage
stuurd... Anders de volgende maand...
Zou dan wel nader berichten..."
Uit1
En hij had al 1 Amice" gezet
toen hij dacht: »Je kunt niet weten
Die Jorissen is zoo'n uil,... niks als-
vliegen afslaan... moet toch van-avond
daar in de buurt zijn... niks-niet ver
loren...
Gaf de boodschapdat meneer zelf
van-avond tusschen halfacbt uur even
zou aankomen... Boodschap, die de
hoop op redding bij de Jonssen's had
doen opflikkeren.Mevrouwden ketting
van tante Aafje omhangen, 't Laatste
wat er aan contanten in huis was,
had doen besteden aan wat voor de
thee noodig was... Banket, een onsje
»Chineesche" van 'n schelling.Een
half fleschje cognac voor een grogje...
Tien sigaren van drie... Een nieuwe
papieren boord voor Jorissen en een
Daar dito-manchetjes voor mevrouw..
Een beetje poetspoeder...
Enfin, er zal nog zoo om en bij de
en voorts op het gedeelte van den
Arnhemschen weg van af kantonpaal
I tot den overgang over den spoorweg.
Wij hebben aan dit besluit nog
geen uitvoering gegeven, omdat wij
met den betrokken Iloofd-Ingenieur
overleg gepleegd hebben ten aanzien
van de overname door de Gemeente
van een gedeelte van den Utrechtschen
straatweg.
Behalve de zelfde redenen die tot
een besluit ten aanzien van den
Arnhemschen weg tot overname geleid
hebben, doet zich hierbij nog in 't
bijzonder de wenschelijkheid tot over
name gelden in verband met de be
planting. Het belang der Gemeente
brengt mede, dat de bemoeiingen van
het Rijk ten aanzien der beplantingen
ophouden, terwijl de Gemeente na de
overname, volgens het schrijven van
den Hoofd-Ingenieur van 11 Mei 1908,
no. 737, geheel vrij zal zijn om met
die beplantingen te handelen, zooals
zij dat wenschelijk zal achten.
De Hoofd-Ingenieur drong tevens
aan op de overname van een klein
gedeelte van den Soesterweg, gelegen
tusschen den spoorlijn en den winkel
van Kortbeek, tusschen kantonpaal 3
tot 5 Meter westwaarts van Kilometer-
paal 46. Tegen deze overname bestaat
onzerzijds geen bezwaar.
Onderscheidene stukken van de over
te dragen wegvakken zullen vóór de
overdracht öf geheel óf gedeeltelijk
vernieuwd moeten worden;hieromtrent
is overeenstemming met den betrokken
Hoofd-Ingenieur verkregen; de over
name door de Gemeente zal niet
plaats hebben vóór dat deze ver
nieuwingen uitgevoerd zijn.
Op grond van het bovenstaande
hebben wij de eer u het hierbijgaaode
concept-besluit ter vaststelling aan te
bieden.
Burgemeester en Wethouders
zullen den gemeenteraad een voorstel
doen, betreffende den afkoop van
erfpachtscanou van gronden aan de
rivier de Eem.
Dit voorstel luidt als volgt:
Bij resolutie der Staten van
Utrecht, d.d. 11 April 1770 zijn aan
de Gemeente Amersfoort in eeuwig
durende erfpacht gegeven landen,
gelegen aan de uitwatering van de
rivier de Eem, zulks tegen betaling
van eenen jaarlijkschen canon.
Bij die resolutie zijn aan de Ge
meente tevens uitgegeven de aanwas
sen en gronden, die zich in tijd en
wijlen achter hel Oosterhoofd in den
mond van de rivier de Eem verder
zeevaarts zullen mochten aanzetten,
mits betalende voor hetgeen aange
wonnen wordt vijf stuivers per morgen
's jaars.
Volgens mededeeling van den Ont
vanger der Registratie enz. te Amers
foort is, volgens de opmeting door
den landmeter, de aanwas groot 2 H A.
27 A. 40 c.A. zoodat, naar de morgen
gerekend op eene oppervlakte van
85 A. 15 c A. de jaarlijksche canon
zou moeten worden verhoogd f 0.67
en derhalve gebracht worden op
f5 39'.
Wij hebben ons gewend tot den
genoemden Ontvanger met de vraag
ons zoo mogelijk de voorwaarden te
doen kennen waarop de genoemde
erfpachtscanon kan worden afgekocht,
waarop wij bericht ontvingen, dat er
bij den Minister van Financiën tegen
den afkoop geen bezwaar bestaat, en
dat de afkoopsom bepaald behoort te
worden op f 120.
Aangezien wij afkoop van den
vijf stuivers, aan contanten, over zijn
geweest in huis, toen meneer De Wijs
binnentrad... Aan Jorissen z'n sr.huwig,
bangig-verward doen al direct be
speurend dat-ie juist gegist had. Moeite
hebbend om niet te glimlachen over
het zwaaien van mevrouw met d'r
gouden ketting... Jaweldacht-ie,
je hoeft me niks te vertellen.
En zooals gezegd hij had,
als voorzorgsmaatregel z'n horloge
in de hand genomen.
«Waarde vriend !a riep hij uil,
weigerend z'n overjas uit te trekken,
sals ik jelui niet beloofd had te zullen
komen... Ik heb feitelijk geen minuut
te verliezen. Moet van-avond nog uit
de stad... En eerst nog een dringende
commissie afdoen. Waarachtig't spijt
me, excuseert mij, maar..."
Zij drukten bem, met zacht geweld,
in een stoel. Mevrouw maakte zich
van z'n hoed meester. Meneer drong
'm een van de tien-drUcents op...
Hij bedankte voor thee., keek telkens
hoe laat 't was.
Een geurig, dampend grogje werd
voor 'm neergezet-
Hij onderwierp zich. Dacht: Och,
canon in het belang der Gemeente
achten, hebben wij de eer U voor te
stellen tot dien afkoop te besluiten
tegen de afkoopsom van f 120.
Naar aanleiding van de Vrijdag
avond j.l. gehouden vergadering in de
foyer van «Amicitia», waarvan wij
reeds melding hebben gemaakt in ons
nummer van Zaterdag 1.1, vernemen
wij nog nader, dat in die vergadering
is besloten tot samenwerking van het
nog niet ontbonden Kroningscomité
en de alhier bestaande Oranjevereni
ging om de geboorte van Prinses
Juliana nog eens flink te herdenken
tegelijk met den a.s. verjaardag van
H. M. de Koningin, als zijnde den
eersten, nadat zij moeder is geworden.
Om tot een goede samenwerking
te geraken werd besloten
le dat het bestuur van de Oranje
vereniging ook als zoodanig zitting
zoude hebben in voormeld comité, 2e
dat in het in diezelfde vergadering
gekozen Dagelijksch Bestuur ook het
bestuur der Oranjevereniging zou
worden vertegenwoordigd door haar
voorzitter en secretaris-penningmees
ter, de heeren C. W. F. Reykeis en
N. W. van Meggelen.
In een volgende bijeenkomst zal
geraadpleegd worden in hoeverre het
mogelijk zal zijn om het reeds door
de Oranjevereniging vastgestelde pro
gram voor 31 Augustus gezamenlijk
uit te voeren, en welke uitbreiding
aan die feesten zal worden gegeven.
Overzicht omtrent de Amers-
foortsche Tramwegmaatschappij over
de maanden Mei 1908 en 1909.
Aantal passagiers Mei 1909 9861
tegen 9928 in Mei 1908. De passage
opbrengst bedroeg Mei 1909 f501.05
tegen f498 40 in Mei 1908. De totale
ontvangsten in Mei 1909 bedroegen
f655 65 tegen f626.25 in Mei 1908.
De opbrengst per dagkilometer was in
Mei 1909 f 11.75 tegen f 11.21 in Mei
1908.
Dinsdag 8 Juni zal in »het
Valkje» een openbare vergadering
worden gehouden vanwege de anti-
re volutionnairepropagaridaclub» Groen
van Prinsteier», waarin mr. T. de
Vries, uit 's Gravenhage, zal behan
delen de vraag «Waarom een Christe
lijk ministerie».
Aan het Postkantoor Amersfoort
en de daaronder ressorteerende hulp
kantoren is in Mei ingelegd bij de
Rijks Postspaarbank f46119.24 en
daaruit teruggevraagd f37.679 00.
Het laatste door dat kantoor uit
gegeven boekje draagt het nummer
14592.
Tot onderwijzer aan de Rijks
Normaallessen alhier is benoemd de
heer J C. C Rupp, Hoofd der Open
bare Jongensschool lc soort.
Amersfoortsch Mannenkoor»
verwiei f bij deZangwedstrijd gedurende
de Pinksterdagen te Zutphen gehouden
ter gelegenheid van het l'2Vi-jarig
bestaan van het Mannenkoor aldaar,
den 5en prijs met de eigen gekozen
stukken: »De Martelaren» van de
Rillé en «Bede» van van Milligen.
Quick verloor Zondag te Nij megen
van baar naamgenoote met 36,
zoodat er nog een wedstrijd plaats
moet hebben oin uit te maken of
Quick al dan niet le klas blijft.
Quick behaalde 2e Pinksterdag
da's altijd «meegenomen,bad tóch
niks-te verliezen... Den tijd voor zich...
Luisterde naar wat z'n vriend Joris
sen hem vertelde... Schor, hakkelend,
aarzelend, stotterend... Zoodat, opeen
gegeven moment, mevrouw de leiding
overnam en in een vijf-minuutjes
duidelijk en stevig zei wat zij wilden...
Toen, dien avond, de pendule
in de kamer, waar Jorissen en z'n
vrouw zaten, bij halftwaalf wees,
waren ze daar met hen beiden nog.
De stoel, die meneer Hendrik de Wijs
had gebruikt, was leêg En in het
halve fleschje cognac was een aardige
bres geschoten. Van de tien sigaren
waren nog maar vier over...
En bij grabbelde, met z'n klamme
vingers, als een zinnelooze in de
papieren, die vóór hem lagen en ook
in de andere liggend in het metalen
kistje, waarvan het deksel openstond...
Hij keek baar plotseling aan... Uit
z'n diepliggende oogen was nu de
schuchtere angst weg... Hij doorstond
haar stekenden, minachtenden, van
drift gloeionden blik.
»Een dief, Marianne!... Een dief!...
