Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Ingezonden.
n gesteld. Een dergelijke ramp heeft
zich nog niet op eenige wielerbaan
voorgedaaner bestaan ook nergens
voorzorgsmaatregelen tegen. Men
waande bet publiek op de wielerbaan
veilig; thans weel men aan welke
gevaren het blootstaat. Er gaan weer
stemmen op tot afschaffing der motor-
gangmaking; andere willen verbod
van ontplofbare motoren, weeranderen
geven de scbuld aan de kleine afme
tingen en scherpe bochten der baan,
of aan bet slechte sturen der gang
makers.
Hoe bet ook zij, door de ramp heeft
men geleerd, en bet is te hopen, dat
niet alleen te Berlijn, maar overal de
autoriteiten en wielerbaandirecties
haar voordeel zullen doen met deze
harde les.
Naar het Amersf. Dagbl. van
betrouwbare zijde verneemt, hebben
een paar oudheidkundigen het perceel
Havik no. 14 aangekocht.
Het oude gebouw, dat in 1619 is
gebouwd, heefteen 17 eeuwschegevel.
Er bestaan thans plannen het huis
zooveel mogelijk te restaureeren in
zijn oorspronkelijken bouwtrant. Een
der laatste bewoners was de heer
Pbilippo.
Zaterdag werden door de politie
een drietal personen gearresteerd,
verdacht van diefstal van ijzer ten na-
deele van den staat der Nederlanden.
Het ijzer was afkomstig van een brug,
gebouwd door de genie in de kamp
van Zeist.
Maandagochtend zijn ze zwaar ge
boeid naar Utrecht overgebracht, doch
daar weder losgelaten.
Zaterdag is ten nadeele van den
heer B. in de Langestraat ontvreemd
een rjjwiel. Dienzelfden dag werd door
de politie een ongunstig bekend staand
persoon aangetroffen, in 't bezit van
een rijwiel, 'tgeen hij bezig was te
verkoopen. Bij onderzoek bleek het
't vermiste rijwiel te zijn, waarom de
verdachte werd gearresteerd en naar
't politiebureau overgebracht. Maandag
middag is hij naar Utrecht getrans
porteerd..
Aan het politiebureau zijn voor
rechthebbende terug te bekomen een
foxterrier, een duimstok, een inhouds
maat, een mandje, een juk en een
huissloutel.
Mejuffrouw H. A. Smit verwierf
na afgelegd examen bet diploma voor
Solozang van de Ned. Toonkunstenaars
vereeniging.
De dames M. C. E. Reynders en
G. M. F. Wesseling behaalden de acte-
boekbouden
Voor de betrekking van enquè-
trice van «Het Groene Kruis" open
gevallen door het vertrek der pleeg
zusters Diemont en Bakker hebben
zich 30 sollicitanten aangemeld.
In de plaats van den heer J.
Beus, die wegens drukke bezigheden
bedankte, is tot secretaris van de
Chr. Bestuurdersbond gekozen de heer
W. G. Klomp.
Door de plaatselijke afdealing
van het Centraal genootschap voor
kinder- en vacantie-kolonies zijn 14
kinderen uitgezonden naar Egmond-
aan-zee.
Zij hoopt dezen zomer nog een
kolonie uit te zenden.
Het Departement Amersfoort
der Maatschappij tot Nut van het
Algemeen, zal Donderdag 22 Juli, des
avonds te 8 uur in «Amicitia" ver
gaderen ter behandeling van
de Begrooting, benoeming van een
Commissie tot nazien van de Rekening
en Verantwoording van den penning
meester, ingekomen verslagen enz. en
eventueele mededeelingen.
De muziekvereeniging «Harmo
nie", voor bet meerendeel bestaande
uit werklieden der H. IJ. S. M. be
haalde onder baren directeur den heer
C. H. Stoetzer bij het muziekconcours
j.l. Zoudag te Zaudvoort gehouden in
de 3e afdeeling den len prijs.
Maandagavond bracht het fanfare
corps «Eendracht" van den Chr. Nat.
Werkmansbond de prijswinners eene
serenade, waarna gezamelijk eene tocht
door de stad werd gemaakt.
De Kamer van Koophandel en
Fabrieken vergadert Donderdagavond,
te 8 uur in het gemeentehuis.
Donderdag wordt bij gunstig
weer, een der uitgestelde concerten
in Amicitia ingehaald.
Programma:
1. Hohenzollern Ruhm, Weissenborn.
2. Ouverture «Le Barbier de levile,
Rossini.
3. Calanthe, Wals, Holzman.
4. Giande fantaisie s. d m. de
l'Opera La Reine de Saba, Gounond.
5. Overture Rekoczy, Keler Béla.
6. Ave Maria, Schubert.
7. Ballet égyptien, Luigini.
8. Fantaisie «Les Saltimbanques,
Gonne.
Een meer dan buitengewoon
aanbod doet de firma Gebr. Cohen.
Zij biedt de beste werken der meest
gevierde auteurs; alles fonkelnieuw
en vele in prachtband, voor taxatie
prijzen aan. Wat f80 heeft gekost,
nu voor f7.60, dus met ruim90pCt.
korting. Boeken van f 17.50 nu voor
fl.571/,enz., enz. Men leze haar
aanbod op blz. 4 van dit nommer.
De 2e luit. F. N. M. Burman
Eijck tot Zuijlichem, van het 5e reg.
inf. te Amersfoort, is overgeplaatst
bij het 7e reg. van dat wapen te
Amsterdam.
STOOMVAARTBERICHTEN.
Opgave
Agentschap Alex. Mackintosh Co.
Konink. Holl. Lloyd,
ss. Delfland vertrok van Leixoes
18 Juli.
ss. Zaanland vertrok van Lissabon
19 Juli.
Deutsche Ost-Afrika linie,
ss. Kronprinz vertrok van Delagoa-
bay 15 Juli.
gebracht-
Hoe zij tot bewustzijn was gekomen
in 't slaapkamertje van «Tehuis", ter
wijl een dokter zich over baar heen
boog... Ze zag weer zoo scherp, nu,
de ernstige oogen van den dokter, die
haar pols vasthield en iets fluisterde
tegen de juffrouw van het «Tehuis".
Ze hadden haar toen wijn gegeven,
laten eten. Truitje was naast haar, in
een proper bedje gelegd. En de vol
gende ochtend vertelde juffrouw baar,
wie dat alles had geregeld... En dat
Jan Dekker verzocht had, Door den
volgenden dag te mogen spreken...
Tegen een uur of een, twee, zou hij
als dokter 't goedvond komen.
Haar beneden, in de spreekkamer,
wachten...
Hij had haar niets verweten. Was
niet bijzonder hartelijk, ook, geweest-
Door alleen 'n hand gegeven. Toen
stil, verlegen, vóór zich uit zitten kij
ken. Zoodat 't tusscben hen, vreemd,
drukkend, zonderling werd— Zij ver
telde hem van alles,en hoe moeder
haar uit 't buis had gejaagd... Hij, Jan,
knikte maar. Tuurde vóór zich uit.
Geen spier op z'n gezicht bewoog
zich...
En toen-ie, na een half uur weg
ging, had-ie haast niks gesproken.
Haar slechts een paar maal even aan
gekeken, en dan was 't of er in
bet koude, lletsche, doodsche van z'n
blik wat ziel, wat leven kwam—
Den volgenden dag, precies op het
zelfde uur was Jan weer in het
«Tehuis" gekomen. Hij bad iets voor
Door gevonden. Een kamertje voor 'r
gehuurd bij heel-nelte, fatsoenlijke
menschen. Daar kon ze direct heen,
als ze wou. Haar rekening in het
«Tehuis" had Jan betaald. De huur
van 't kamertje was óók al twee weken
vooruit afgedaan... En toen ze bij haar
nieuwe woning waren gekomen, haalde
Jan, die niet mee naar binnen
ging, een papiertje voor den dag,
dat-ie Door in de hand stopte... En
direct erop was hij weggeloopen...
«Nou, adie, tot van de week dan
Weg was bij. In het papier was een
goud tientje gewikkeld...
Toen kleine Trui het mooie ding
zag glinsteren, kraaide ze van pret...
«Mooi, hè!" riep moeder. En het
kindje zag haar aan met stralende
oogjes— Trui d'r wangetjes waren nu
weer blozend...
Als Door bedacht, hoe die goeie
Jan dat alles toch maar gedaan bad...
Jan, dien zij vroeger zóó beleedigd
en gekrenkt had... Die nu zorgde voor
het kindje van haar en dien ander...
Als door dat alles overdacht, voelde
zij toch gröóte dankbaarheid voor den
man; drukte zij Truitje tegen zich
aan en zei, terwijl ze, in weeke,
zachte stemming, haar meisje op
de malsche, rose wangetjes zoende:
«Zoete oome-Jan, hè!"...
Dat alles was nu al drie jaar ge
leden.
Eigenlijk had Jan haar nooit «ge
vraagd". Alles liep als iets van zelf-
sprekends. Hij kwam Door op bepaalde
ss. Feldmarschall vertrok van Mom-
bassa 15 Juli.
ss. Adolph Woerman vertrok van
Teneriffe 15 Juli.
ss. Prinz Regent arriveerde te Ant
werpen 16 Juli.
ss. Windhuk arriveerde te Marseille
16 Juli.
ss. Gertrud Woerman arriveerde
te Suez 1/ Juli.
Te Baarn werd gisteren het
stoffelijk overschot van mr. F. Pen,
in leven wethouder en notaris, onder
zeer groote deelneming op de R. K
Begraafplaats ter aarde besteld. De
plechtige lijkdienst werd bijgewoond
door Burgemeester, wethouders en
raadsleden, gemeenteambtenaren, tal
van vrienden en belangstellenden.
Aan de groeve herdacht de Burge
meester de groote verdiensten van den
overledene en schstste diens recht
schapen en beminnelijk karakter. Tal
van kransen dekte de lijkbaar.
De woning en schuur van den
beer M. H., aan den Brinkweg te
Soest zijn geheel afgebrandde rijtui
gen konden nog uit de schuur gered
worden. De inboedel ging bijna geheel
in vlammen op, alsook die van den
heer B., die in een gedeelte van het
buis woont. De brandweer, die spoedig
ter plaatse was kon alleen bet naast
gelegen perceel, waarop een regen van
vonken neerdaalde, door nathouden
bewaren.
De bewoners hebben zich slechts
met veel moeite in nachtgewaad kun
nen redden.
Men denkt als oorzaak aan kwaad
willigheid, wijl een week geleden aan
hetzelfde perceel ook bij nacht een
begin van brand ontstond, hetgeen
toen echter nog bijtijds door een toe-
valligen voorbijganger werd opgemerkt,
zoodat hij met veieende krachten ge-
bluscht kon worden.
Alles was verzekerd.
Voor den inhoud deter rubriek stelt de
redactie zich niet aansprakelijk
Van ingezonden stukhengeplaatst of niet
geplaatst wordt de kopy niet aan den
inzender teruggegeven.
Geachte Redactie,
Zouden we U mogen verzoeken, onder
staande „open brief" een plaats in uw
blad te willen geven.
Met vriendelijke dank, hoogachtend
uw dw.
ds. Vunderink.
Amersfoort, 20 Juli 1009.
OPEN BRIEF.
aan de leden der Hervormde gemeente
te Amersfoort.
Het is, zooals u bekend is, onze ge
woonte niet, ons te mengen in de prac-
tische gemeentepolitiek; doch waar wij,
als voorgangers der Hervormde gemeente,
de eer en het welzijn onzer kerk hebben
te beschermen, worden wij nu gedrongen,
uren afhalen uit d'r betrekking.
Luisterde naar wat ze over alles ver
telde. Gaf een enkele maal raad.
Maakte opmerkingen... En het stugge,
pedante, bazige van zijn toon hinderde
baar dikwijls genoeg— Soms was ze
bang voor den man, die dan naast
haar voortstapte. Had ze hem willen
ontwijken... Herademde zij wanneer
Jan goed-en-wel wegwas. Maar dan be
dacht Door weer: «wat heeft-ie niet
voor je gedaanZöèk er maar een,
die dht nadoetWie zal voor kleine
Trui zorgen?... Haar een naam geven?—"
Door schaamde zich echt over haar
onverschilligheid voor den stillen,
stuggen man... Maar wél gebeurde
'tdat zij, wanneer Truitje sliep, in
haar kamertje lag te schreien... Met
gezicht in het kussen gedrukt... Diep
gedrukt. dat geen mensch 't, in
huis. hooren zou. Dan ging alles haar
geest voorbij Dan klemde zij haar
armen om 't kussen heen en beet in
de sloop, als om te vernielen, te ver
morzelen dat wat nog altijd in haar
bruiste in haar ópleefde. de wilde
zucht naar jool, naar vroolijkbeiddat
ongebondene, dat dartele waar moeder
en Kee altijd zoo woest over waren...
Dat ze van haar vader had,met wien
oome-Dirk niks te maken wou hebben—
En op wien oome-Dirk gedoeld had,
eens toen moeder tegen hem klaagde
over Door d'r lichtzinnigheid— Schok
schouderend-minachtend... «De appel
valt niet ver van den boom, hè?—"
Eerst later bad Door precies begrepen
wal oome eigenlijk bedoelde en van
door het berichtje in „De Eemlander"
van jl. Zaterdagavond, ons met dit
woord van verweer tot U te wenden.
Immers de Hervormde kerk is niet
door ons, maar door de vrijzinnigen in
den strijd gehaald.
Het is ons gebleken, dat, bij huis
bezoek door vrijzinnigen propagandisten
bij onze Hervormde leden, wordt getracht
stemmen te winnen voor de vrijzinnige
eandidaten door te wijzen op het belang
der Hervormde kerk, te zinspelen op
gevaar voor onze kerk. Openlijk wordt
op kerkelijke sympathieën gespeculeerd,
o.a. in het strooibiljet van de vrijzinnigen,
waarin de heer Yan der Wal wordt
aanbevolen als oud-secretaris-kerkvoogd
der Hervormde gemeente te Witmarsum.
Tegen deze praktijken moeten wij ons
verzetten. Voor zoover ons bekend is, is
bij de eerste stemming van rechts ver
meden, de heeren Yels-Heijn en Couvée
aan te bevelen als Hervormde mannen.
Niet een maal is genoemd geworden,
dat de heer Yels-Hein ouderling is van
onze Gemeente en dat de heer Couvée
onze kerk in allerlei betrekkingen dient.
Men heeft de Hervormde kerk er noo-
deloos ingehaalddoch waar men die
kerk wil gebruiken om mannen in den
Raad te brengen, die niet eens tot de
Hervormde gemeente te Amersfoort
behooren en mannen te doen vallen, die
een sieraad zijn onzer kerk, daar wordt
het ons te machtig.
Wil men ernstig letten op de belangen
der Hervormde kerk, welnu men
heeft ons tot spreken gedwongen dan
willen wij gaarne verklaren, dat wij
het voor onze Hervormde kerk en haar
arbeid een ramp zouden achten, wanneer
onze Hervormde mannen moeten vallen.
Allereerst hierom. Yolgens bepalingen
in het testament, moet in het Bestuur
onzer Hervormde diaconie-school min
stens éen lid van den Gemeenteraad
zitten.
Worden nu onze Hervormde mannen,
vrienden van Kerk en School uitge
worpen, dan zult gij, Hervormden, aan
stonds de leiding van onze Hervormde
zaken moeten toevertrouwen aan mannen,
van wie gij weet, dat zij voor onze
Kerk of onze School niets gevoelen
misschien ons tegenwerken. Mogen Her
vormde menschen daaraan medewerken
Wil men wijzen op de belangen onzer
Hervormde gemeente goed maar
dan ook naar waarheid erkend, dat onze
Hervormde Kerk aan niemand zooveel te
danken heeft als aan den heer Vels-Heyn
in zijn kwaliteit van Raadslid. Telkens
komt de kerk met de overheid in aan
raking telkens is het de heer Yels-Heyn,
die voor de belangen van onze kerk op
trad en haar onschatbare diensten heeft
bewezen (zaken der diaconie; bouw nieuwe
kerk, enz.). Neen wij moeten als
Hervormde menschen zorgen, dat juist
onze Hervormde kerk hare trouwe man
nen heeft ook in den Raad om voor hare
belangen te pleiten.
Onze Hervormde kerk wordt ook nog
in ander opzicht in den strijd betrokken.
Immers „de Eemlander" en strooibillet-
ten van vrijzinnige zijde houden niet
op den heer Veis Heijn aan te vallen
om zijn motie in den Raad, rakende de
Zondagsrust.
Wij wenschen allereerst te verklaren,
dat de heer Vels-Heijn heeft uitge
sproken in den Gemeenteraad, wat door
onzen Kerkeraad met algemeene stemmen
in het adres aan den Burgemeester was
toen af had ze nog erger 't land aan
hem dan ooit tevoren.
Ze waren getrouwd. Jan z'n vader
had Door ontvangen zonder haar
zelfs een hand te geven... Toen ze
naar hem toe was gekomen, draaide
hij z'n hoofd om en deed net alsof
hij iets had laten vallen.Ze was, na
dien keer, nog eenmaal bij Jan Senior
geweest... Met moeder en Kee had
ze zich, voor den vorm. verzoend.
Jan stónd erop... Ze zagen elkaar zoo
goed als nooit. Door had geen kennissen.
Een vriendin, nog uit 'r schooljaren,
wou Jan niet in z'n huis hebben. Die
was hem te wereldsch".
Zij verduurde, verbeet, verdroeg
alles terwille van kleine Trui, die
vader tegen Jan zei en z'n naam
droeg; overigens iets-schuws, iets-
bangigs voor hem had. Hij lette trou
wens weinig of niet op 't kind. Het
bestond niet voor bem... Maar kleine
Trui kreeg alles wat ze noodig had...
Jan maakte daar nooit aanmerking
op. Cijferde, elke week, precies na
wat er uitgegeven was... Maakte wèl
bitse opmerkingen over «iets over
bodigs". Wanneer ze, op een Zondag
middag, gingen wandelen, dan kocht-ie
hoogstens, als Trui over dorst klaagde,
een glaasje melk aan een karretje, of
zoo... Ging op een bank uitrusten.
Dacht er niet aan, ergens te gaan
zitten «waar 't geld kostte". En Door
durfde hem niet vragen... Op haar
drukte de volle, looden last van dank
baarheid— 't Verleden snoerde haar
de lippen. Als zij met oogen, waarin
geschreven. (Dit adres is geteekend door
de predikanten en de ouderlingen J.
Boks; J. van Bottenburg; Jkr. Yan der
Goes; W. Kleber; F. Wesseling; N.
Yels-Heijn; Mr. P. J. F. van Voorst
Yader.)
Yalt men den heer Yels-Heijn aan,
dan valt men ook uw Kerkeraad aan,
Hervormde Gemeente.
Daarom willen wij ook ten opzichte
van dit punt verantwoording geven.
Do „Eemlander" vraagt vrijheid voor
de burgers om den Zondag te besteden,
zooals zij zelve willen!
Goed maar moet niet als eerste
recht ons verzekerd blijven vrijheid van
godsdienst en ongestoorde godsdienst
oefeningen? De gymnasten-optocht, in
September 1907, heeft onze godsdienst
oefening verstoord, toen de voorganger,
ds. Meiners, bij de doopplechtigheid in
het gebed was. Mag dat verdedigd?
Maar bovendien wij willen nog
verder gaan en in 't algemeen aandringen
op bevordering van Zondagsrust
Zondagsrust en niet Zondags
heiliging, zooals „de Eemlander" schrijft.
Het is ons niet bekend, dat er iemand is
in ons land, die verlangt, dat de overheid
ijvert voor Zondagsheiliging alléén
wordt geijverd voor Zondagsrust. Wij
bedoelen daarmee, dat de overheid
meewerke om aan al hare burgers
Zondagsrust te verschaffendoch hoe de
menschen hun Zondag willen gebruiken,
blijve aan ieder's geweten overgelaten.
Het is de taak der Kerkniet der Over
heid om hare leden op te voeden en op
te wekken tot een recht gebruik van
den Zondag.
Dat is niet een cleric aal drijven,
zooals wordt voorgesteld immers er
bestaat in ons land eene „Yereeniging
tot bevordering van Zondagsrust", waarin
vele liberalen zitting hebben.
Geef ons volk zijn vrijen Zondag. Dat
is de wensch, welke wij richten tot
mannen van allo politieke partijen.
Allereerst om sociale redenen. Des
Zondags zijn vrouw en kindoren thuis;
dan behoort de man bij zijn gezin.
Hoeveel gezinsleven wordt verwoest
door gemis aan Zondagsrust.
Doch dit raakt ook onze kerk en de
godsdienstige belangen van ons volk.
Honderde leden onzer kerk verklaren
ons telkens, op huisbezoek, dat zij gaarne
naar de kerk willen, maar niet kunnen.
Zij hebben bijna nooit een vrijen Zondag
(bijv. al de menschen bij spoor, tram,
enz).
De „Eemlander" wil vrijheid goed;
maar denkt de redacteur wel eens aan
de vrijheid, welke ook dezen menschen
toekomt, al zijn zij ook minderbedeelden,
om de kerk te bezoeken en hun God
te dienen; om te leven met hun gezin?
Wij zouden met allen ernst willen
verzoekenhelpt toch mede Zondagsrust
te bevorderenter wille van de gezin
nen ter wille van de belangen van
ons volk.
Laat ieder vrij, den Zondag te beste
den, zooals hij wilmaar dwingt niemand
te werken om u te doen genieten.
De bewering, dat, bij overwinning van
rechts, geen optocht, geen muziek, geen
uitvoering meer op Zondag mag plaats
hebben, is natuurlijk een praatje.
Weet „de Eemlander" niet, dat het
toelaten van optochten, congressen, uit
voeringen op Zondag afhangt alléen van
den Burgemeester?
De Gemeenteraad heeft er niets mee
joligheids-verlangen tin telde, schitterde
naar het feestelijk gewoel, geloei van
fuivende, pretmakende menschen
keek... Dan voelde zij een strengen,
wantrouwenden, koud-vermanenden,
blik haar van terzij, tersluiks, bespie
den. Werd ze rood van schaamte.
Schrok ze van haar eigen lichtzinnig
heid... Drong ze met geweld terug de
tranen van verdriet over haar saaie,
dorre leven... Over wat onbevredigd
in haar was... Over het telkens weer
denken aan dien ander... Die haar
bedrogen had... Die gemaakt had,
dal, als Jan er niet geweest ware...
Het orgel in de straat bij Door d'r
woning tjingelde, toeterde maar voort—
Toch 'n heerlijke wijs, wat?...
Zij trippelde met een voet 't deuntje
na. «In een auto... In een auto!..."
En neuriede mee... Harder, luider dan
ze in maanden had durven doen. Jan
hield niet van dat «gejoedel"... Vroeg
dan of ze zich niet «voor de buren
geneerde"— Laagzamerhand had Door
zich het neuriën van leuk-jolige deuntjes
en wijsjes afgewend-
Maar nu, op zoelen lente-och
tend was 't haar te machtig—
En vóórdat zij 't zelve wist, neuriede
ze een ander wijsje... Van lang geleden.
Dat hij, die ander altijd zong
wanneer zij samen uit waren. Ook
zoo'n leuk ding... Waar je op walsen
kuntWat kön-ie beerljjk dansen...
Zij schroK van de gedachte, in haar
opwellend, maar 't kon 'r nu niet
bommen. Ze was in een stemming