NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad TÉP voor de Provincie Utrecht. Sctten uil de rectaal. BINNENLAND. BUITENLAND. fllo. 68. Woensdag 25 Augustus 1909. Aoht-en-dertigste jaargang» VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG. FEUILLETON. Amersfoortsche Courant ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden met Zondagsblad 0.75; Franco per post door het geheele Rijk 1. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever O. J. SLOTHOUWER. Bureau: Langestraat 11. Telephoonno.69. ADVERTENTIËN: Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7Cent. Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. De «Hertekamp" bij Vaassen. Ongeveer een uur afstands van Vaassen, achter de bosschen van het oude slot »De Cannenburgb," strekken zich onafzienbare heidevelden uit, bier en daar afgewisseld door mooie dennen- en eikenbosschen. Eenige jaren geleden zijn al deze woeste gronden aangekocht door Z. K. H. Prins Hendrik, deels tot ont ginning, deels ook als jachtterrein. Een merkwaardig plekje op deze heide is de zoogenaamde Hertekamp," welke men slechts kan bereiken langs moeilijk begaande zandpaden en door een bosch, dat rijk is aan prachtige natuurtafereelen. De ïHertekamp" moet in overoude tijden herhaaldelijk hebben gediend tot woonplaats van Germaanscbe volksstammen, en nog veel bevatten, dat op die vroegere toestanden wijst. Vooral zijn bet de groote heuvelen op dit terrein, die spreken van gods dienstige verrichtingen en plechtig heden in lang vervlogen tijden. Teneinde hierover in het belang der oudheidkundige wetenschap meer licht te doen opgaan, heeft ongeveer zes weken geleden Dr. Holwerda uit Leiden, een begin gemaakt met on derzoekingen, waartoe thans vijf groote en eenige kleine heuvelen worden ontgraven. Dit geschiedde met groote omzichtig heid, na voorafgaande opmetingen. Met de schop werd het zand als 't ware laagje na laagje verwijderd, totdat men op het een of ander voor werp stuitte. De vorige week zijn deze opgravingen gestaakt. Waarschijnlijk zullen zij in den volgenden zomer worden voort gezet. Hoewel ditmaal niet zooveel werd gevonden, als in de omgeving wel verwacht werd, kan men toch over de aanvankelijke uitkomsten tevreden zijn. Behalve eenig aardewerk, een pot met napje en scherven van oud aardewerk, zijn ook verscheidene beenderen aangetroffen alsmede over blijfselen van hout. Het belangrijkste moet echter zijn de inrichting dezer heuvelen, waar onder een zwarte aardlaag duidelijk valt waar te nemen, dat het inwen dige met zorg bewerkt is. Men ziet daar kleine vierkante ruimten, ver moedelijk bewaarplaatsen voor aarde werk vormeo, welke doen denken aan een tafel, een oven, put, banken, enz. Van deze voor de geschiedenis der oudheid zeer leerrijke bijzonderheden zijn photographische opnemingen ge daan en afdrukken in gips genomen. Voorts is al het gevondene zorg vuldig verpakt naar Leiden verzonden, van waar uit men nu binnenkort wel meer omtrent deze vondsten zal ver nemen. Arbeiders uit Gortel en Niersen zijn thans bezig de kuilen in de heuvelen weder dicht te werpen; blijkbaar hebben zij de opdracht het bestaande niet te beschadigen. In het opgedolven zand vindt men ook fraai gekleurde steenen (grind of bergsteen). Z. K. H. Prins Hendrik, die veel belang stelt in de historische vondsten op zijn jachtgebied, heeft tijdens de opgravingen meermalen een bezoek aan de kuilen gebracht en zich daarbij door Dr. Holwerda doen inlichten. Gedurende de opgravingen worden geen bezoekers op het terrein toe gelaten. Ook bij het inpakken van de gevonden voorwerpen enz. werden geen nieuwsgierigen geduld. Ten behoeve van de voorberei ding van een wettelijke regeling, welke ten doel zal hebben loonarbeid van arbeiders op Zondag zooveel mogelijk te verbieden of te beperken, heeft de Minister van Landbouw tot de Kamers van Arbeid een vragenlijst gericht, welker beantwoording vóór 15 October moet geschieden. Een zestal vragen bedoelt een beantwoording uit te lokken over aard, duur per etmaal en in het jaar; over wisseling van meerdere arbeiders van arbeid verricht tusschen Zaterdag- en Zondagnacht 12 uur. De Kamers van Arbeid hebben het begrip arbeiden zeer ruim op te nemen, zoodat opgaven worden verkregen ook over kantoor- en handelsbedienden en anderen die door bet gewone spraakgebruik niet als arbeider worden aangeduid, maar toch voor loon werken. Ook dienen de gegevens te loopen niet alleen over ben, die in fabrieken, werkplaatsen, kantoren, hotels, koffie huizen, restaurants enz. werkzaam zijn, maar ook over hen, die buiten, maar ten behoeve van zulke inrich tingen arbeid verrichten. Weersverwachting Kon. Ned. Meteorologisch Instituut. De min. van Landbouw brengt ter kennis, dat de weersverwachting van bet Kon. Meteorologisch Instituut te de Bilt, onmiddellijk na ontvangst der telegrammen wordt uitgehangen in een kastje, aan den gevel van de telegraafkantoren te Alkmaar, Amers foort, Amsterdam, Arnhem, Breda, Delft, Deventer, Dordrecht, Eindhoven, Goes, Gouda, 's-Gravenhage, Gronin gen, Haarlem, Heerenveen, Den Helder, Hellevoetsluis,'s-Hertogenbosch, Hulst, Leeuwarden, Leiden, Lemmer, Maas tricht, Middelburg, Nijmegen, Roer mond, Rotterdam, Schagen, Tilburg, Utrecht, Venlo, Vlissingen, Winscho ten, Zutphen en Zwolle. In gemeenten, waar meer dan één telegraafkantoor is gevestigd, geschiedt de uithanging voorloopig alleen aan het hoofdkantoor. De verwachting geldt voor een tijdvak van 24 uren, aanvangende op den avond van den dag waarop zij wordt uitgehangen. Zij wordt om streeks balt elf v.m. uit de Brit ver zonden en zal in den regel vóór 12 uur worden uilgehangen. Omtrent de beteekenis der termen, waarin de verwachting gewoonlijk is vervat, wordt verwezen naar de ver klaring opgenomen in de Sl.-Ct. no. 197, waarvan op aanvraag gratis exemplaren door bovengenoemd Insti tuut worden verstrekt. Fruit. Men meldt uit de Betuwe: De groote fruitverkoopingen duren voort. Er is veel kooplust, doch de prijzen zijri iets dalende. Het schijnt, dat de kooplieden door de ondervin ding wijzer zijn geworden en niet zoo sterk tegen elkaar opbiedenvoor zichtigheid is aan te bevelen, daar de fruithandel een ware windhandel is en er bovendien uit het buitenland berichten komen, dat aldaar de fruit oogst groot zal zijn. In de laatste twee jaren is veel geld verloren. De prijzen waren voor goede soorten appelen en peren f3—4, voor mindere soorten f2.502.75 per H.L. op het hout. De Engelsche kroozen, die naar Engeland waren verzonden, brachten f67 per H.L. op, daar de prijs te laag is in verhouding tot de koopsom, zal men nogmaals naar Duitschland gaan verzenden. Duizenden guldens worden met dezen handel verloren. Met het plukken van vroege peren en appelen gaat men ijverig voort en brengen op de veilingen tamelijk goede prijzen op. Ze zijn over 't algemeen klein van stuk eri door bet groote gewas verwacht men spoedig daling in prijzen. De pruimen zijn sterk aangerijpt en vinden willige koopers; men ver koopt ze: blauwe voor 69% cent; witte voor 813 cent; abrikoosprui- men voor 2022 cent, groene pruimen voor 1416 cent per K.G. Roode en witte bessen in kleinere hoeveel heden aangevoerd, deden 58'/2 cent per Vi K.G. De pluk der zwarte bes sen is afgeloopenover 't algemeen was de oogst gering, doch de booge prijzen maakten veel goed. De qualiteit van morellen valt tegen en brengen op le qualiteit 1418 cent; 2e I qualiteit 512'/, per K.G. Abrikozen zijn duur en schaarsch, terwijl de aanvoer van perziken groot is, ze gelden groote; 8—11 cent; middensoort 4—7 cent, kleine 2'/, 3 cent per stuk. Moerbeien deden 8 cent; frambozen 1019 cent per K.G. Men verlangt sterk naar warm en droog weder. Uit Barneveld schrijft men: Het honiggewin is dit jaar zoo slecht te noemen, als het nog maar zelden of ooit geweest is. Van het drijven der stokken, dat gewoonlijk om dezen tijd van bet jaar reeds heeft plaats gehad, kan in het geheel geen sprake zijn, Een imker, die reeds 36 jaar bijen heeft gehouden, vertelde ons nog nooit zoo'n slecht jaar als dit gekend te hebben. En ook thans nog wordt op de beide niets gewonnen. Ten eerste, deelde ons genoemde imker mede, bloeit de heide verre van mooi, en ten tweede, wordt in de bloempjes geen honig gevonden, wat vermoedelijk moet worden toege schreven aan het vallen van brak water, gedurende een onweersbui. Iu het zuiden en zuidwesten van Rusland en het Noorden van den Kaukasus heeft men dezen zomer zeven weken achtereen buitengewone warmte gehad, tengevolge waarvan er ongeveer 400 menschen zijn over leden en duizenden dieren omkwamen. Ongeveer een week geleden daalde de temperatuur eenigszins. Maar Zater dag is de thermometer weder gestegen tot 104° F. in de schaduw en 150° in de zon. Er zijn nu weder een aantal sterfgevallen tengevolge van de warmte voorgekomen. Trein-misdaden. Herhaaldelijk komen in den laatsten tijd in Duitschland gevallen voor van berooving in den trein. Voor een paar Veete. Onbluschbaar De vrouw liad vader al een paar maal, onder tafel, met de knie aan- gestooten en ook hoer Eggers zelf had op een aparte manier z'n pijp zitten uitkloppen, tikkend tegen het asch- bakje terwijl er toch geen kruimeltje, geen gruisje meer in te bekennen viel.... Maar Derk deed ook zoo raar. Toen Mina hem dan verteld had van het nieuws, dat Kees en Gesien tóch de volgende week zouden «aanteeke- nenop het Gemeentehuis, toen zei Derk eerst geen boe of ba. Hij knikte maar met het groote, grove hoofd en snoof alleen door z'n neusgaten, net of ie erg verkouden was. Aaltje, de oudste dochter, die zoo'n onverschil ligheid van oome Derk niet verkrop pen kon, zei nog: »'t Is een knap paartje, dat mag gezeid! Dat vindt 't heele dorp ook. En Gesien zou toch met geen ander ooit gelukkig zijn ge worden, waar moê?" De vrouw knikte, maar terwijl zij het kommetje koffie met beide handen vlak onder d'r neus hield, slurpte ze harder dan anders.... Manus, de zoon, die zat te dommelen, 't hoofd tegen den muur geleund en de lange beenen slingerend om de pooten van z'n stoel, zelfs Manus keek toch eens op.... «Oome Derk is jaloersch. Die wofi zelf nog wel 's.... Hè, oome?" En de jongen grinnikte over zijn aardigheid. Doch vader voelde zich niet op z'n gemak. Ineens was 't hem te binnen geschoten.... Van nu toch wel twintig jaar geleden.... Hoe Biesters, de vader van de bruid.... Drommels, 't stond hem nu weêr zoo helder vóór den geest.... Derk, toen een jong van zes- of acht en twintig (hij was de jongste uit grootv&'s gezin) zóo verliefd op Geurtje van Biesters, dat zij er alle maal om lachten. Hij koD met gemak een uur in den stortregen op 'r staan wachten.... En als, met kermis, een ander met haar lansen wofl, dan flik kerde 't in Derk z'n oogen of er kom pleet vonkjes in zaten.... Derk was altijd een driftkop geweest. Vader her innerde zich nog best, dat z'n oude moeder eens tegen den jong gezegd had «Derk, luister naar m'n woorden. Als jij je niet leert betoomen, dan loopt 't nog eens slécht met je af En éénmaal had 't een haartje ge scheeld of er wès een ongeluk gebeurd. Ook om diezelfde Geurt Biesters. Als hij, vader, toen niet net bijtijds de hand van broer Derk gegrepen had, waar het vlijmscherpe, nieuwe mesje in geklemd was, dan zou die lange Piet Donker.... Ja, nou herinnerde Eggers 't zich alles of 't gisteren den dag gebeurd was. Geurt d'r broer had de zaak geketst. Die had eigenlijk thuis meer te zeggen dan de moeder, al sinds jaren weduwe. In dien tijd zaten ze er bij Biesters niet zoo bijzonder goed voor... Dat wisten, toen, maar Bommi- gen. Jan Eggers had er de lucht van... En ook waarom Geurt d'r broer met alle geweld wou doordrijven dat trou wen van z'n zus met den veertigjarigen Mulder, van de Kerkewijk... Die 'm eigenlijk aan de hand was gedaan door den notaris, die dat hypotheelge moest regelen, waar ze bij Biesters zoo over in-zaten... De boer pufte zulke dichte rook wolken uit z'n pijp, dat er een nevel in de kamer hing. En duidelijk voelde hij nu 't stooten van z'n vrouw d'r knie tegen zijn been... En hem-zelf was 't ook, of er een drukkend, on rustig, klemmend gevoel in zijn borst opkroop... Want hij kende Derk zoo goed... «Je zegt geen woord, oome," zei Aaltje, rood van nijdigheid. En net dat zij moeder aankeek... Van wat die er wel van vond... Bespeurde zij, zoo schemerig en rookerig als 't in het vertrek mocht wezen, dat moê haar knikjes en oogknipjes gaf... Van verbazing liet Aal het naaiwerk, waar zij meê bezig was, op haar schoot neerzinken... Wat beduidde dAt nou!... De stilte spande heviger in de som bere kamer. Men hoorde nog slechts, nu, het bonken van Manus z'n slin- gerbeenen tegen de stoelpooten... «Nog een kommetje, Derk," vroeg de boerin haar zwager en zij zocht de lucifers, want het zaakje maakte haar angstig. «Dank-ie" zei Derk. Hij was opgestaan. Had z'n pet al gegrepen. Een pruim achter de kiezen gestopt.... Knoopte z'n jas dicht. Vader hield zich bedaard, maar 't hart bonkte hem in het lijf.... Verbeel-je dat Kees en Gesien nu eens net toevallig thuis kwamen.... In zoo'n stemming was Derk in staat.... Plotseling onderbrak oome de bange stilte. Hij kwam vlak bij de tafel staan. Zijn ruige, forsche knuisten trilden.... «Jij mot weten wat ze met jouw kinders doet" zei hij tegen z'n broer, «maar dit wil ik je wèl vertellen".... nu onderstreepte hij z'n woorden met harde tikken op 't tafelblad.... «Dit wil ik je wèl zeggen.... as je Gesien met den jongen van dién vent laat trouwen, dan krijgen jelui nooit van z'n leven een rooie cent van me.... Geen duit!.... En.... en...." Hij stotterde van opwinding.... «En.... en.... as je maar weet, Jan.... Dat ik mijn centen van dat huisie.... Die hypotheek van de Junushoeve.... met Pinksteren van 't volgend jaar.... zónder pardon.... En.... en.... afijn, je zult nog wel...." Moeder was naast hem komen staan. Probeerde zwager te sussen.... Trok hem aan z'n mouw.... Kom, hij most nu eens gaan zitten....

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1909 | | pagina 1