Plaatselijk Nieuws.
RAADSTUKKEN.
met het planten der bloembollen
goed op. De meeste hyacinten zijn er
in. Dan volgen de tulpen en crocussen.
Ook op het terrein der aanstaande
groote tentoonstelling te Haarlem is
men druk in de weer. Het geheel
belooft daar ongekend mooi te worden
meer dan een millioen bollen zijn
reeds geplant.
Werkloosheid.
De Staats-Commissie voor het
vraagstuk der Werkloosheid zal Zater
dag 23 October, des voormiddags II
uur, in de Trèves-zaalte's-Gravenhage,
door den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel, den Heer Talma,
geïnstalleerd worden.
Zondagsarbeid.
De Kamer van Koophandel te
Enschedé heeft in zake den Zondags-
arbeid aan den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel het volgende
medegedeeld
De Zondagsarbeid, welke in fabrieken
wordt verricht, bestaat uit: le. Het
aanbrengen van noodzakelijke repa
raties aan den weef- en spinmachine,
ol in de machinekamer2e. Het schoon
maken der stoomketels; 3e Het op
stoken der ketels en het onderhouden
der vuren4e. Ook wordt op sommige
fabrieken des Zondags tegen brand
en diefstal gewaakt. Het verrichten
van dezen Zondagsarbeid injde fabrieken
is bepaald noodig, omdat anders ter
wille van reparaties aan de weef- en
spinmachines of in de machinekamer
het geheele bedrijf op de werkdagen
zou dienen te worden stopgezetiets
wat zoowel aan den werkgever als
aan den werknemer schade zou be
rokkenen.
De winkeliers in hoeden en petten,
goud en zilver, galanterieën, sigaren,
die grootendeels in den voormiddag
van 812 geopend zijn en de confiseurs,
die den geheelen dag zijn geopend,
vinden aanleiding zulks te doen met
het oog op het buitenpubliek, hetwelk
des Zondags zijn inkoopen doet, omdat
het in de week den noodigen tijd
daarvoor niet heeft. Restauraties, bier
buizen en tapperijen zouden bij sluiting
op Zondag zeer groot nadeel onder
vinden, daar dien dag in deze bedrijven
vaak de beste is der gebeele week.
De steenfabrieken moeten gedurende
bet seizoeu stoken.
In de melkinrichtingen moet des
Zondagsvoormiddags de morgenmelk
verwerkt worden.
Herziening van het plaatselijk
belastingstelsel.
De Utrechische prov. vereeniging
van burgemeesters en secretarissen
besloot in haar j.l. gehouden ver
gadering tot het doen drukken, en
toezenden aan de leden der Staten-
Generaal, van eene door den heer
Kooiman, gemeente-secretaris te Maars-
sen, gehouden voordracht betreffende
herziening van het plaatselijk belasting
stelsel in verband met het ingediende
wetsontwerp. In die voordracht worden
vele bezwaren tegen genoemd ontwerp
aangeroerd.
De voordracht zal vergezeld gaan
van een adhaesie-betuiging.
Het Hoofdbestuur van de Neder-
landsche Vereeniging tot Afschaffing
van Alcoholhoudende Dranken heeft,
onder verwijzing naar het adres d.d.
28 November 1908 aan de Tweede
Kamer gezonden, andermaal aan de
Tweede Kamer het verzoek gericht
op de motieven in genoemd adres
ontwikkeld het wetsontwerp tot ver
hooging van den accijns op het gedistil
leerd te willen verwerpen met zoodanige
meerderheid, dat in de toekomst elke
Regeering er van af ziet ondanks het
herbaalde votum der volksvertegen
woordiging in deze richting versterking
van 's Rijks financiën te zoeken.
De Nederlandsche Vereeniging blijft,
in afwijking van de meening van eenige
barer zusterorganisaties, haar stand
punt ten opzichte van accijnsver-
hooging in het algemeen en van eene
zoo belangrijke verhooging als in dit
wetsontwerp is belichaamd in het
bijzonder, beslist handhaven.
Nader zal worden overwogen, indien
onverhoopt het wetsontwerp mocht
worden aangenomen, of niet, hetzij
zelfstandig, hetzij in vereeniging met
andere organisaties eene krachtige
actie kan worden ondernomen voor
eene jeneverboycot.
der was tegengekomen... Morgen moest
de belasting er zijn... Anders kwamen
ze Zaterdag met «herhaald bevel"—
En Streng had hem op straat aange
sproken... Brutaal dat de vent was
Hij zou 'm wel krijgen had-ie ge
schreeuwd, dat drie menschen waren
blijven stilstaan...
De beminnelijke glimlach op mevrouws
gelaat bleef... «As-ie maar toebijt" zei
ze binnensmonds «verliefd is-ie stellig—
Dan kan 't nog..." En zij schreed naar
Karei en Henriëtte toe... Verschikte,
met moederlijke teederheid, iets aan
Jet's kraagje... Sloeg den arm om
dochters middel. Heerlijk tafereel van
huiselijken vrede was 't. Zoo'n schoon
mama wilde ze indruk maken
hoef-je nou toch niet te vreezen...
Ze gingen aan tafel.
En toen gebeurde het noodlottige...
Een schakeltje in mevrouws regeling
ontbrak... De oude, brutale, taai-hard
nekkige poes was niet in de keuken
opgesloten... Trui had 't, in de drukte
vergeten.
Meneer Karei van Loenen bleek dol
op leverworst. Een keurig schoteltje
met dunne, smakelijke plakjes stond
naast hem... En juist had hij mevrouw
De Bruyn verzekerd, dat leverworst... J
Bij den Raad dezer gemeente
is het volgende voorstel ingediend:
Aan den Raad der Gemeente
Amersfoort.
Ondergeteekenden hebben de eer
aan uw College voor te stellen, de
volgende wijzigingen te brengen in
de salarisregeling van hoofden van
scholen en personeel, verbonden aan
de scbolen voor het lager onderwijs
hier ter stede.
le. Hoofden van Scholen.
Te bepalen, dat voor de hoofden
van alle openbare scholen de regeling
geldt, dat het begintractement om de
twee jaar met f50 verhoogd wordt
en wel gedurende 6 keer twee jaar.
2e Klasseonderwijzers.
Te bepalen dat het begintractement
der klasseonderwijzers met 8 ver
hoogingen om de twee jaar van f 50
zal worden vermeerderd.
3e Hoofdacte.
Te bepalen, dat de toelage voor
hoofdacte gebracht wordt op f 150
Amersfoort, Oct. 1909.
D. Gerritsen.
S. J. v. Duinen.
J. C. Rolandus Hagedoorn.
A. M. Tromp van Holst.
R. G. Rijkens.
Memorie van Toelichting.
Naar onze berekening (zie bijlage),
zal ons voorstel tengevolge hebben
voor het dienstjaar 1910:
Vermeerdering wegens dienst
jaren sub. 1 en 2 f2150.
Vermeerdering wegens behalen
hoofdacte, sub 3 f 575.
Totale vermeerdering: f2725.
Onze berekeningen zijn gegrond op
de gegevens voorkomende op de «staat
onderwijzend personeel l.o. te Amers
foort" voorkomende in de «Memorie
van Toelichting der Gemeentebegroo-
ting voor Amersfoort 1910", met
enkele kleine wijzigingen, die wij er
in konden aanbrengen.
In de eerste plaats vestigen wij de
aandacht op de wijziging in de sala-
rieëering van hoofden van scholen.
Dit betreft eenvoudig het herstel
van een onbillijkheid.
Er is o.i. geen enkel motief om
hoofden van scholen le soort 6 perio
dieke verhoogingen toe te kennen en
de andere titularissen 4, zooals dit
nu geschiedt.
Volkomen juist achten wij het, dat
genoemde hoofden voor de vereischte
taalacten een booger salaris wordt
toegekend.
O, een ware délice voor hem... Bepaald
héérlijk vond-ie 't—
En hij wilde zich van het lievelings
gerecht bedienen... Toen mevrouw hem
kopje geurende-mocca reikte... Hij nam
't over—
Rrts... Plof... Angstkreten. Toornig
gegrijp— Meneer z'n kop-en-schotel
omver—
«Dat vervl..." wou mevrouw zeggen
maar slikte het leelijkewoordgauwin...
De poes had een sprong op tafel
willen doen, om een plakje-leverworst
te pakken... Zag mevrouws dreighand
boven z'n gekromden rug zweven.
Rrts... 't Schoteltje met leverworst
op den vloer...
Onbeschrijfelijke verwarring, me
vrouw De Bruyn en meneer Karei met
elkaar in meer-dan-levendig dispuut
over al of niet verschen voorraad
worst... Mevrouw denkend: «Hoe köm
ik eraan Meneer in de gauwigheid
aankijkend... Of die soms kleingeld...
Lezend, in z'n blik, dat-ie geen sou...
Trui durfde ze niet schellen... Excuses
gestameld... Gedrukte stemming aan
de ontbijttafel. Henriëtte zoo wit als
haar servet; natuurlijk alles door
ziend...
Mevrouw in de keuken, bij Truitje...
Doch het komt ons voor, dat de
aard van hun werkzaamheden geen
aanleiding kan geven tot meerdere
periodieke verhoogingen.
We meenen zelfs te mogen aan
nemen, dat die werkzaamheden min
der omvangrijk zijn dan van andere
hoofden, watadministratieaangaat enz.,
omdat bet veel grooter aantal leer
lingen en het grooter personeel toch
zeker verband zal houden met den
omvang van de werkzaamheden.
Voor sub. 1 zijn de financieele
gevolgen voorloopig deze, dat één
hoofd van een school f 100 meer
salaris krijgt.
Wat in de tweede plaats ons voorstel
tot vermeerdering van het aantal perio
dieke verhoogingen van het onder
wijzend personeel aangaat, willen wij
er op wijzen, dat het door ons voor
gestelde volkomen aansluit bij het
bestaande stelsel, waarvan wij de
verdienste gaarne erkennen, doch
waarvan ons het maximum le laag
voorkomt.
Verschillende plaatsen in de omge
ving van Amersfoort hebben een
betere salarisregeling dan de bier
vigeerende.
Een gevolg van bet bestaande lage
maximum is, dat er meer mutatie in
het onderwijzend personeel is, dan
voor het onderwijs wenschelijk is.
Een vergelijking van de salarissen
van de onderwijzers met die van
verschillende andere categoriën van
ambtenaren valt te hunnen nadeele uit.
Natuurlijk hangt het standpunt, dat
men inneemt ten opzichte van de
salarisregeling van de onderwijzers
voor een groot deel af van de appre
ciatie van den arbeid van deze amb
tenaren, iets, waarover we hier niet
verder wenschen uit te weiden.
Ten derde wenschen we uw aan
dacht te vestigen op het feit, dat
de toelage voor hoofdacte van f 125
ons te weinig voorkomt.
Toch hebben we meer een verboo
ging voorgesteld van f25, meer als
een bewijs van waardeering van de
voortgezette studie van den onder
wijzer, dan wel omdat we meenen
dat een verhooging van f 150 ons
geheel voldoende voorkomt voor ge
noemde acte.
We meenen een zeer bescheiden
voorstel gedaan te hebben, 't Was
ons in de eerste plaats te doen kans
van slagen te hebben en een ver
betering aan te brengen, zonder dat
dit groote kosten na zich sleepte.
De voorstellers:
Op de eerste cursus-vergadering
in dit seizoen, welke door de anti
revolutionaire propagandaclub «Groen
van Prinsterer" op Woensdag 28
October, des avonds te 8 uur in «De
Zaaier" gebouden wordt, zal door den
heer P. Dijksterhuis het onderwerp
«Zondagsrust" worden ingeleid.
In de vergadering van «de Ned.
Herv. Kerk," welke Vrijdagavond in
de geheel gerestaureerde zaal der
voormalige Diaconieschool,Muurhuizen
no. 105, wordt gehouden, zal ds. Den
Hollander spreken over «Verschijnselen
en wetten in de natuurlijke en geeste
lijke wereld."
De heer A. L. van Leer die met
1 October eervol ontslag had gevraagd
uit zijn betrekking van deurwaarder
der Gemeentelastingen, zal op uit-
noodiging van Burgemeester en Wet
houders deze functie tot 1 Januari
aanstaande blijven waarnemen.
«Dht wil ik dan toch wel eens zien 1"
zei mevrouw «of Baanders een ons
leverworst durft te weigeren..."
«Hij vertikt 't. Geen kruimel" zei
Trui, die toch al «helseh" was over
velerlei.
«En 't is jouw stomme schuld!"
barstte mevrouw uit, er aan denkend
hoe Van Loenen zat te wachten op
gastvrouw en op leverworst... Hoe
alles misliep... Ze had Trui kunnen
aanvliegen... «Ik heb je gezegd: houd
de kat opgesloten. Doe wat ik je zeg.
Stomkop, die je bent!"
«Wat ben ik!" riep de meid, han
den in de zij «wat ben ik?... Betaal
je menschen liever, floddermedam die
je bent!... Armoedzaaiers!"
Trui schreeuwde nog harder... Dat
't Jetje, in de huiskamer, op dat
moment begon te duizelen van angst...
Ze geen woord meer verstond van
wat Karei tegen haar zei... Al-maar
knikte, met zielloos glimlachje...
«Armoedzaaiersschreeuwde Trui
«zie nou maar dat je worst krijgt...
Geef me liever m'n centen!... Van
twee verreljaarsAnders zal Jan
je wel leerenNee, noü nog mooier I—
Dat durft..."
Tot versterking van het sup
pletie-fonds van de Vereeniging voor
Chr. verpleging van tuberculose-lijders
op «Sonnevanck" bij Harderwijk zal
een bazaar gehouden worden. De
dames Donner-Hessels, Vunderink-
Tichelaar.Teeririk-Dame, De Hollander-
Pelle-Gratz en Rietveld-Mandersloot
zullen gaarne giften, óók in natura
daarvoor in ontvangst nemen.
Door den architect den heer W.
Salomons, is j.l. Maandag voor rekening
van de N. V. de «Phoenix-brouwerij"
aanbesteed: het bouwen van een ijs-
schuur. Inschrijvers waren A. Keizer,
f3288; W. van Genderen, f3200; H.
van Keulen, f2350; firma Lensing en
v. d. Vijzel f2332, allen te Amersfoort,
en E. de Bruijn, te Hoogland f 2370,.
Het werk is aan laatstgenoemde
gegund.
Het bestuur van de «Berg
stichting te Laren, heeft aanbesteed
den bouw van een opvoedingsgesticht
met bijgebouwen voor de vacantie-
kinderen.
Laagste inschrijver was de firma
J. C. van Eijbergen en Zoon albier,
met f58,930 en f56,494 al naarmate
de gevels van verblendsteen of van
Waalsteen moeten worden gebouwd.
De machinist van een uit Utrecht
komende losse locomotief rapporteerde
Maandagochtend omstreeks 7 uur aan
het station Amersfoort, dat hij op de
spoorbaan, even voorbij den overweg
van de Wuytiers-laan, een lijk had
zien liggen.
De politie uit Amersfoort ging
aanstonds daarheen en vond naast de
lijn, die uit Utrecht leidt, bet zwaar
verminkte lijk van Jan Westerhof,
milicien van de le compagnie le
bataljon 5e regiment infanterie, ge
boortig uit Enschede.
Nadat de officier van gezondheid
dr. Van der Werf het lijk had
geschouwd en de compagnies-com
mandant dit had herkend, werd het
vervoerd naar het Militaire hospitaal.
Men vermoedt, dat de ongelukkige,
een zeer stille jongen die geen ster
kedrank gebruikte, Zondagavond den
laatsten trein heeft gemist en toen
langs de spoorbaan naar zijn garnizoen
is geloopen, waarbij 'nij door een der
nachttreinen werd aangereden en
gedood.
De famillieleden, onmiddellijk per
telegraaf verwittigd, waren des avonds
reeds hier. Amersf. Crt.
Lijst van brieven en briefkaarten,
geadresseerd aan onbekenden, ver
zonden van het postkantoor te Amers
foort, over de le helft der maand
October 1909.
Brieven.
W. J. Ciuijfï Haarlem.
Mej. Lena Cremer Stationsweg?
Launerman Amersfoort.
Mej. von Schuijlenburch Amsterdam.
P. v. d. Horst Baarn.
Letter R. Bureau? Brummen.
R. Admiraal Hasselt.
Leopold Cassello Co. Barmen.
Elhofi Bradford.
Q. T. 203 Cöln.
L. Koelewijn Lerwick.
Briefkaarten.
Meijer.
G. J. Kluin
Mej. Greta Smit Amsterdam.
Johanna Staut
M. de Jong
E. Huurkamp Deventer.
Graaf v. Randwijk Haag.
C. W. Versluijs
P. Beimers Amersfoort.
A. Beeuwkes
Mevrouw suste haar. Dacht maar
aan één ding... Karei van Loenen zat
boven... Trui was driftig, maar goedig—
Begon te schreien van opwinding-
Vond toch dat ze wat hard van stapel
was geloopen...
Liet zich verbidden om toch naar
Baanders te gaan... In mevrouw kookte
't als een oventje... Haar verkropte
woede zocht uitweg—
«Als-ie weigert" riep ze Trui na,
«dan zeg-je hem... Je zegt'm... Dat-ie
nog in geen jaar betaling krijgt... Dat
zeg-je dien vent, hoorIn geen jdér
En dat ik geen cent meer bij hem
laat halen
Trui met ander schort voor, de
straat op... Naar Baanders... Ze voelde:
dat zou wat geven... Kon haar niet
bommen. Zij zou 't wel overbrengen—
Kwam Baanders schandaal maken...
Nou dat wijf verdiende niet beter.
Het «stomkop" begon Trui weer te
prikkelen... En ook het idee, dat die
knappe fij ne meneer, met dat aardige
snorretje en die blanke handjes, zou
ingepalmd worden door dat «malle
spook", die verwaande Jet-
Met één ruk smeet Baanders toen
Trui achter de toonbank in de comes-
Lager onderwijs.
Rapport en voorstel van Burge
meester en Wethouders betreffende
de motie van den heer A. H. van
Kalken, inzake het geven van ontslag
aan onderwijzeressen bij het aangaan
van een huwelijk.
In uwe vergadering van 9 Maart
1909 diende de heer A. H. van Kalken
eene motie in, welke om advies in
onze handen werd gesteld. Wij stelden
er prijs op, de behandeling van ons
advies aan te houden, totdat ons
college weder voltallig zoude zijn:
reden, waarom we eerst thans ons
advies aan U doen toekomen.
De motie luidt:
«De Raad der Gemeento Amers
foort.
de wenscbelijkheid uitsprekende,
dat aan onderwijzeressen bij het aan
gaan van een huwelijk eervol ontslag
worde verleend,
noodigt Burgemeester en Wethou
ders uit, voortaan te willen handelen
overeenkomstig bovenstaande wensch."
Als bekend mag verondersteld wor
den, dat verschillende Raadsbesluiten
betreffende het geven van ontslag
aan gehuwde onderwijzeressen aan
leiding hebben gegeven tot Koninklijke
Besluiten (zie de besluiten van 16
Maart 1882, Stbl. 43, 8 October 1887,
Stbl, 170, 7 December 1904,22 Maart
1906, Stbl. 51, 9 November 1906,
Stbl. 280 en 281. 12 Juni 1907, Stbl.
146, 13 October 1908, Stbl. 320. en
van 22 Juli 1909 Stbl. 273. Deze
besluiten liggen voor U ter Secretarie
ter inzage).
De motie nu bedoelt uwe vergade
ring de .wenschelijkheid te doen uit
spreken, dat aan onderwijzeressen bij
het aangaan van een huwelijk eervol
ontslag worde verleend en ons college
uit te noodigen overeenkomstig dien
wensch voortaan te willen handelen.
Door aanneming van een dergelijke
motie treedt uwe vergadering naar
ons oordeel op een gebied, dat buiten
de wettelijke bevoegdheid van den
Gemeenteraad ligt.
Art. 30 der Wet op het Lager
onderwijs stelt het geven van onge
vraagd ontslag afhankelijk van eene
voordracht van de schoolopzieners of
van het college van Burgemeester en
Wethouders. De vraag of Burgemees
ter en Wethouders eene onderwijzeres
tot ongevraagd eervol ontslag zul
len voordragen, is geheel afhankelijk
van het initiatief van hun college De
wet toch regelt het geven van onge
vraagd ontslag aan onderwijzers ge
heel volledig. Het nemen van het
besluit tot ontslag behoort tot den
werkkring van den Gemeenteraalhet
doen der voordracht wordt opgedra
gen aan schoolopzieners en het college
van Burgemeester en Wethouders.
Burgemeester en Wethouders treden
hier op ter uitvoering eener wettelijke
opdracht, bij de vervulling waarvan
zij zich niet mogen laten leiden door
de uitspraak van eenig ander college.
Ten aanzien van het geven van
ongevraagd ontslag aan onderwijzeres
sen vangt de werkzaamheid van uwe
vergadering eerst aan, zoodra een
voorstel tot ontslag van de schoolop
zieners of van ons college bij U is
ingekomen. Iedere werkzaamheid van
uwe vergadering vóór dat tijdstip
achten wijop grond van het boven
staande, in strijd met de wet.
Het kan ten deze geen verschil
maken of uwe vergadering het geven
van ongevraagd ontslag tracht te be-
tibles-winkel staande nog maar half
haar boodschap gezegd, z'n voorschoot
af...
«Ik zal hem... Ik zal hem... zei de
baas, en hij zag zoo rood als 'n kreeft—
«'k Zal 'm...
De vrouw schoot naar voren, hield
hem terug...
«Willem, denk er nou an—
Wat heb-ie an die..."
Maar hij had z'n jas al aangeschoten.
Was niet te houden.
In den winkel werd gemompeld over
't geval... Meer dan erg. Yolk, dat te
kaal was om... Waar geen centen van
te halen waren, en dan nog zóó bru
taal... Een mensch zou dan toch ook—
«Ik zal 'm..." zei Baanders, voor de
zooveelste maal.
Weg was-ie. Naar De Bruyn, schuin
aan de overkant van de straat, een
van de bovenhuizen-
Mevrouw voelde dat er iets op til
was. Kon stukje brood met geen macht
door het keelgat krijgen. Jet zat
sprakeloos, bevend maar te snijden in
een reepje— Mevrouw probeerde te
vertellen over die misère van de mei
den tegenwoordig. Die Trui óók al-
Had een brutaleu mond zoodra zij
