S5 Kosten na aftrek subsidie en schoolgeld. 1597 1598 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 f 7419.9S* - 9114.96 -126S0.56' 11343.48 -11630.29 -10028.97' -14414.28 -14617.09 15222.30' -16796.36' -19011.63 CS So =s a -C 66 78 82 98 106 123 124 104 93 96 104 54 60 106 157 1S2 173 143 127 130 129 156 c 5 5 so Aantal af- deelingen uitsluitend ten dienste van buiten- leerlingen. Amersfoort, 21 December 190S. Zijn Excellentie den Minister van Binnenlandsche Zaken te 's Gravenhage In een sedert lang gekoesterden wensch, t.w. in deze Gemeente gelegenheid aan te bieden tot het verkrijgen van handels onderwijs, waardoor het mogelijk is, op degelijke wijze voor den handel te worden opgeleid, meenen wij met Uwer Excel- lentie's medewerking thans te kunnen voorzien. Dat het de finaneieele krachten van de Gemeente verre te boven zou gaan, naast de groote geldelijke offers, welke het Middelbaar onderwijs en het vak onderwijs eisehen, nog bovendien zelfs met Rijks- en Provinciale subsidie de aanzienlijke kosten te dragen, welke uit de oprichting eener Handelsschool zullen voortvloeien, zal wel geen nader betoog behoeven. De Gemeenteraad heeft herhaaldelijk getoond, dat hij op krachtige wijze het vakonderwijs wil steunen en bevorderen. Door de hulp der Gemeente is het mogelij kgeweest, een bloeiende Ambachts school voor jongens en een Industrie- en Huishoudschool voor meisjes op te richten. De kosten, welke in de laatste jaren de Hoogere Burgerschool tengevolge van het aantal buitenleerlingen voor de Gemeente veroorzaakt heeft, zijn niet alleen de oorzaak, dat aan een verderen steun van gemeentewege van het vak onderwijs niet gedacht kan worden, maar zijn tevens de reden, dat het telken jare een punt van ernstige overweging uitmaakt, of het gemeentebelang niet eischt, met eventueele opoffering van het Rijkssubsidie, door verhooging van het schoolgeld voor de buitenleerlingen of wel door weigering van alle buiten- leerlingen, paal en perk te stellen aan den steeds toenemenden eisch tot uit breiding van het aantal klassen der Hoogere Burgerschool. De zuivere kosten van de Hooge Burgerschool voor de Gemeente, in 1897 nog f7419.9S' bedragende, worden voor 1909 op f22000 geraamd. Kortheidshalve meenen wij te mogen verwijzen naar onze missivies d.d. 12 Maart 1908, afd. I, no. 396, en 21 Mei 1908, afd. I, no. 756, waarin met cijfers is aangetoond welke rol de buitenleer lingen in deze verhooging van uitgaven spelen. Waar een zoo groot aantal buitenleerlingen tot heden de gemeen telijke Hoogere Burgerschool bezoekt, meenen wij er op te moeten wijzen, dat ook het Rijk groot belang beeft, dat niet de Gemeente den toegang van de buitenleerlingen opheft of beperkt. Onder verzekering, dat, voor zoover van ons college afhangt, de Gemeente daartoe niet anders dan noodgedrongen zal over gaan, meenen wij toch deze opmerking niet achterwege te mogen laten. Bovendien is de stichting van een nieuw schoolgebouw, dat voor het onder wijs zeer gewenscht is, bij den tegen woordig op de Gemeente drukkende lasten vrijwel onmogelijk. Wij meenen, dat onder deze omstandig heden in den door ons aangegeven zin eene oplossing is te vinden, die èn voor Rijk èn voor Gemeente aanneemlijk is. Wordt van Rijkswege alhier, met haar neusvleugels— "Ik zou graag zien" ging meneer voort "dat 'tjuffrouw Stevens op 't kan toor wat prettig werd gemaakt... Dat de dames zich een beetje voor haar interesseerden, 't Is een braaf meisje, dat medelijden verdient. Ik kan daar nu niet in bijzonderheden over treden. Maar wel wil ik u verzekeren, dat juffrouw Stevens veel verdriet lijdt... Als de dames daar een beetje rekening meê wilden houden... Een oom van haar, met wien ik bevriend ben, heeft me het meisje indertijd gerecomman deerd..." De elegante blondine deed 't uiterste om kalm te schijnen maar verhoeden kon ze niet dat haar stem trilde toen ze zei: "Als ik vragen mag, meneer... Heeft juffrouw Stevens zich beklaagd over iemand?" De patroon keek op en zag wat er in de blondine omging... "Volstrekt niet" zei hij droogjes "ik heb u alleen te kennen gegeven wat mij, om de redenen die ik u noemde, aangenaam zou zijn..." En hij knikte van dat juffrouw Cato gaan kon... Zette zich wat dichter bij buxeau... 't Was door de ziekte steun van de Gemeente, een] Hoogere Burgerschool met 5-jarigen 'cursus ge vestigd en daarnaast van gemeentewege een Handelsschool opgericht, naar het hierbij overgelegd project, dan zal de verdeeling van allo leerlingen over beide inrichtingen van onderwijs wellicht zoodanig zijn, dat de, thans door het wisselende getal leerlingen onvaste organisatie der school, in een meer stabielen toestand voor beide scholen zal overgaan. Uitdrukkelijk stellen wij dit op den voorgrond om in 't licht te stellen, dat door de vestiging van de beide inrich tingen voor onderwijs te dezer plaatse zoowel het Rijk als de Gemeente zullen worden gebaat. In verband met het bovenstaande veroorloven wij ons, behoudens goed keuring van den Gemeenteraad, Uwe Excellentte het volgende voorstel aan te bieden; lo. Door de Gemeente Amersfoort wordt te Amersfoort een Handelsschool opgericht ingericht in hoofdzauk volgens het nevenstaande plan, waarvoor de Gemeente van het Rijk eene jaarlijksche subsidie van 50% in de exploitatie kosten ontvangt; 2o. Door het Rijk wordt te Amers foort een Rijks Hoogere Burgerschool met 5-jarigen cursus gevestigd. a. in de stichtingskosten dezer school wordt door de Gemeente Amersfoort eene som van f75.000 bijgedragen. b. Jaarlijks ontvangt het Rijk van de Gemeente Amersfoort eene subsidie van f 5000, als bijdrage in de kosten van het onderwijs. Wij zullen het zeer op prijs stellen, van uwe Excellentie, zoo mogelijk spoe dig te mogen vernemen of eene oplos sing in den door ons aangegeven zin, door U kan worden bevorderd, aangezien het wegens de belangen der ouders wenschelijk is, dat de Gemeenteraad zich over een eventueele beperking van het aantal buitenleerlingen of weigering van de buitenleerlingen geruimen tijd voor den aanstaanden cursus uitspreke. Indien Uwe Excellentie dit wensche lijk acht, zijn wij zeer gaarne bereid, het bovenstaande nader mondeling of schriftelijk toe lichten. Burgemeester en Wethouders van Amersfoort, De Burgemeester, WUIJTIER8. De Secretaris, J. G. STENFERT KROESE. Het program der Handelsdagsthool met 3-jarigcn cursus te Amersfoort. Vakken van onderwijs KI. I II III IV Totaal lessen per week. Nederl., lezen en stellen 5 4 3 2 14 Fransch 6 3 3 3 15 Doitsch 2 3 4 4 13 Engelsch 5 4 4 13 Boekhouden 2 3 3 8 Handelsrekcnen 2 2 2 6 Rekenen en vormleer 4 2 2 2 10 Handelsgeschiedenis 3 2 11 7 Hand el: aardrijkskunde 3 2 11 7 Staathuishoudkunde 11 2 Staatsinrichting 12 3 Handelsrecht 1 1 Kennis derPlantkunde o o o o o Natuur Scheikunde 0 1 z 1 J "Warenkennis 2 2 2 6 Schrijven 2 23 Stenografie en Machine- schrijven 11 2 Handteekenen 2 111 4 Gymnastiek 2 111 5 Lessen per weck totaal 32 32 32 32 128 Voor de taal-Ieeraren kan beschouwd worden, dat het bezit der Akte A Mid delbaar onderwijs voldoenden waarborg geeft van bekwaamheid. Het is wensche lijk, dat de leeraar in Boekhouden en Handelsrekenen eveneens de Middelbare akte bezit en belast wordt met het Directoraat (toelage f 1000). Wat de overige vakken betreft, mag verwacht van z'n boekhouder te druk om iets anders te doen dan werken. Maar Betsy hoorde aan elke beweging van Cato, dat er iets héél ergs moest gebeurd zijn... 't werd haar elke minuut duide lijker. En toen de waarn. chef op honigzoeten toon iet9 aan de «nieuwe" opdroeg— »Och, juffrouw Stevens, als 't u niet te veel moèite is, zoudt u dan nog even dezen brief... maar doet u 't liever niet, zegt u 't dan gerüst, hoor!... Dan zal ik 't zelf wel doen... Zegt u 't maar precies zooals 'tuhetaangenaamstis..." ...Toen beefde de pen toch in Bets d'r vingers... Kon ze haast niet wachten tot zij en Cato even alleen waren- En eindelijk waren ze samen... stond de blondine vóór haar met oogen als karbonkels. De keurige coiffure in de confusie verward geraakt... Een blad papier verfrommeld tot stijfgeknepen bal— "Noü is 't welletjes!" riep ze uit en vertelde het gevalletje met een paar kokende driftzinnetjes... Voegde er, in haar woede, eene grove insinuatie bij... In zeer onelegante termen... Bets stond verslagen te luisteren... «Je zult zien, dat het creatuur hier nog de baas gaat spelen... Wij zullen worden, dat ook geschikte leerkrachten gevonden zullen kunnen worden, zoo noodig door combinatie met Hoogere Burgerschool of Gymnasivm. Als maatstaf der jaarwedden, schijnt een bedrag van f80 per wekelijksch les-uur billijk en voldoende te zijn; voor Handteekenen en Gymnastiek respectie velijk f70 en f60, wijl deze vakken geen voorbereiding of correctie van „huiswerk" van den leeraar eisehen. De lessen aan de Handels-dagschool worden gegeven op de gewone school tijden, 4 lessen in den voormiddag en 2 in den namiddag met uitzondering van den Woensdag en den Zaterdag, alzoo 32 per week. Ook de vacanties worden op de gewone wijze geregeld eene groote vacantie van 6 weken in den zomer en twee van ongeveer een week met Kerstmis en met Paschen. Tot de eerste klasse der school worden zonder examen als leerling toegelaten zij, die blijkens een gemotiveerde ver klaring van het Hoofd eener Lagere school met goed gevolg de hoogste klasse dier school hebben doorloopen. Anderen en zij die tot een hoogere klasse wenschen te worden toegelaten, moeten zich aan een examen onder werpen, waaruit zal moeten blijken, dat zij voldoende kundigheden bezitten om het onderwijs in de gewenschte klasse te kunnen volgen. Het eind-examen zij een school examen en een eind-diploma worde uitgereikt aan de leerlingen, die met goed gevolg daaraan deelgenomen hebben. b. Handelsavondschool, met voorberei denden cursus. Om de leerlingen, die overdag geen onderwijs kunnen ontvangen, te kunnen helpen, verstrekke men hun in de avonduren de gelegenheid om zich te ontwikkelen aan een voorbereidenden cursus van 2 jaren en aan een eigenlijken handelscursus van 3 jaren, daarbij aan sluitende. Voorbereidende cursus. Alleszins noodzakelijke vakken in de twee voorbereidende klassen zijnLezen, Stellen, Rekenen, Aardrijkskunde en bovendien Fransch Duitsch en Engelsch, bijv. volgens onderstaanden rooster. I. Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag 5.30-6.20 Lezen Duitsch Engelsch Lezen Fransch 6 30-7.20 Duitsch Stellen Aardr. Fransch Eng. 7.30-8.15 Rek. Fransch Rek. Duitsch Stellen II 5.30-6.20 Duitsch Stellen Rek. Fransch Stellen 6.30-7.20 Rek. Fransch Eng, Duitsch Fransch 7.30-8.15 Lezen Duitsch Aardr. Lezen Eng. Dit onderwijs worde verstrekt ge durende 9 maanden per jaar. Gedurende 3 zomermaanden geve men aan de hier- bedoelde leerlingen, onder wie er velen zullen zijn die overdag reeds hard moe ten werken, volop vacantie. De eigenlijke handels-avondcursus zal drie jaar moeten duren en naast een flinke zomer-vacantie, van ongeveer drie maanden, zouden ook in den winter bijv. van 15 December tot 15 Januari, de lessen moeten stilstaan, met het oog op de kantoorwerkzaamheden, die tegen het einde des jaars en bij 't begin van het nieuwe, meestal bijzondere inspanning van vele leerlingen zullen vragen. Tijdens de 8 overblijvende maanden ware dan in dezer voege les te geven Handelsavondschool. Klasse I. Maandag. Dinsdag. Donderdag. Vrijdag. 7-7.50 Boekh. Aard. Boekh. Engelsch 8-8.50 Stellen Duitsch Engelsch Handelsr. 9-9.45 Duitsch Engelsch Fransch Fransch. Klasse II. 7-7.50 Stellen Duitsch Duitsch Handets- rekenen. 8-S.50 Boekh. Engelsch Boekh. Fransch 9-10 Stcnogr. Fransch Engelsch Engelsch naar de pijpen moeten dansen van zoo'n... van zoo'n... maar daarvoor weet ik gelukkig nog wat ik aan mijn stand en aan mijn fatsoen verschuldigd ben De blondine stond daar in de pose van beleedigde vorstin. En door de eerste ontroering over het buitenge wone, niet in staat om iets te zeggen, peinsden de twee juffers over het beste middel om de «nieuwe" onschadelijk te maken... De blondine, wier trek in twaalfuurtje was verdwenen, met groote passen heen en weer stappend— Betsy almaar krasjes pennend op een stuk papier... Allemaal korte, scherpe, elkiiar kruisende krasjes— «U weet", zei de boekhouder, en hij schoof z'n bril van den neus op het voorhoofd, «U weet, juffrouw Ste vens, dat meneer eens-voor-al het ge ven van voorschot heeft verboden, 't Spijt me erg, maar ik kan dus niet.. De «nieuwe" fluisterde iets... Wrong krampachtiger de vingers tegen elkaflr... Drukte plotseling een hand tegen de oogen, want de marteling werd haar te zwaar... Boekhouder was een gemoedelijk, goedig man. Het verdriet van dat scha- Klasse IH. 7-7.50 Duitsch Engelsch Engelsch Slaalhuish. 8-8.50 Stenogr. Fransch Fransch Handels recht. 9-10 Boekh. Duitsch Boekh. Handels- rekenen. Bedraagt dus het aantal lessen in den voorbereidenden cursus per week 15 deze leerlingen moeten niet belast worden met huiswerk, maar de docent moet de les zoo productief mogelijk maken in den eigenlijken handels cursus is dit getal teruggebracht tot 12 deze leerlingen kunnen den vrijen Woensdag- en Zaterdagavond besteden aan het prepareeren van huiswerk, enz. Het gansche onderwijs op den avond cursus omvat dus 5 jaar, waarbij wordt besteed aan Voorbereidende cursus. Handelscursus. II HI IV V Ned., lezen, enz. 2 2 Stellen 2 2 11 Rekenen 2 2 Handelsrekenen 111 Aardrijkskunde 11 1 Fransch 3 3 2 2 2 Engelsch 2 2 3 3 2 Duitsch 3 3 2 2 2 Boekhouden 2 2 2 Steuografic 1 1 Staathuish. 1 Handelsrecht 1 15 15 12 12 12 Komt ook deze inrichting te staan onder leiding van denzelfden Directeur als de dagschool, en die zijn personeel ervan moet weten te doordringen, dat het te geven onderwijs vooral bij de Aardrijkskunde, het Stellen, het Lezen en de moderne talen, allengs moet rekening houden met de behoeften van den kantoorman en van den handel, dan mag vertrouwd worden, dat met het daareven ontwikkeld program in die vijf jaren een geslacht valt te kweeken, dat, flink toegerust, met vertrouwen de toe komst mag tegemoet gaan. Het ligt voor de hand, dat leerlingen, die voldoend uitgebreid Lager onderwijs hebben genoten, dadelijk kunnen plaats nemen in de handels-af deeling. Alle anderen komen, nadat zij de gewone Lagere school met vrucht hebben door loopen, op den voorbereidenden cursus, waar zij het onderwijs volledig volgen, met dien verstande, dat bij gemotiveerde uitzondering kan worden toegestaan, dat een leerling niet deelneemt aan het onderwijs in éen of twee der vreemde talen. Dit zelfde geldt ook voor den handels-avondcursus. Overigens schijnt het wenschelijk, geen leerlingen voor enkele vakken toe te laten, wijl van een harmonische ontwikkelingdan geen sprake kan zijn. De directeur der Handels-dagschool wordt tevens belast met het directoraat der avondschool (toelage f 225.en hem wordt aan laatstgenoemde inrichting ter zijde gesteld als onder-directeur (toelage f 175.een der andere leeraren, bij voorkeur die in de Nederlandsche taal. De regeling der jaarwedden van de leeraren aan den voorbereidings cursus en aan de handels-avondschool wordt gebaseerd op eene betaling per wekelijksch lesuur van f 60. De totalen der wekelijksche lesuren en de daarvoor toe te kennen jaarwed den der verschillende leeraren, benevens een overzicht van de inkomsten en uit gaven ten behoeve der inrichtingen, zijn vermeld op een hierbij gevoegde tabel waarop ook eene raming der schoolgel den is aangegeven, in verband met het te verwachten aantal leerlingen gedu rende de eerste jaren na de opening der scholen. Aangezien verwacht kan worden, dat bij de opening der scholen zich ook voor hoogere klassen aan beide inrichtingen leerlingen zullen aanmelden, verdient het aanbeveling, de toelating voor alle klassen open te stellen en de beide scholen aanstonds volledig te organiseeren. Alleen in dat geval kunnen voor de meeste leeraarsbetrekkingen geschikte mele vrouwtje trof hem... En hij her innerde zich, dat meneer onlangs, toen hij had gezinspeeld op het zeer middelmatige der bedrevenheid van de «nieuwe", zich uitliet: «Och, 't is een stumper. Je weet er toch alles van, De Gee, van d'r vader... Een hondsvot van een vent... Alles er door gejaagd- En als z'n broèr niet zou geholpen hebben..." «Is zij eene dochter van Hendrik Stevens, den gewezen makel...." liet boekhouder, die anders tegenover pa troon zeer deferent en op afstand bleef, zich ontvallen eer hij 't zelf wist... Maar meneer legde een vinger tegen de lip pen... Hij woü den naam van den schurk niet zoo luide op z'n kantoor uitge sproken hebben- Knikte alleen van ja; van dat 't zoo was— «Och" zei patroon toen, na een poosje, waarin boekhouder excuses had gemompeld... «Och, De Gee, laten we maar een beetje geduld met 'r hebben. Heusch, 't is een stakkert!" ...Dat alle9 herinnerde boekhouder zich terwijl de «nieuwe", hand tegen schreiende oogen gedrukt daar stond— ln wanhoop over de weigering van voorschotje- sollicitanten verwacht worden. De leeraren moeten kunnen solliciteeren in de ver wachting, dat van den beginne af, en niet na verloop van tijd, een behoorlijk bestaan hun is verzekerd. Het spreekt van zelf, dat het personeel der inrich tingen, als Gemeente-ambtenaren, zullen deelnemen aan de gemeentelijke pensioen regeling. De eindcijfers dezer tabel luiden als volgt: UITGAVEN Salarissenf 15460. Leermiddelen, schoonmaak, vuur, licht, enz1340. Coneicrge-amanuensis (met vrije woning in het gebouw) 600. f 17400.— ONTVANGSTEN: Rijk 50 pCt. subsidie f 8700. Provincie 15 pCt2610. Schoolgeld1578. Gemeente-bijdrage4512. f 17400.— Waaronder niet begrepen de kosten van rente en aflossing van het kapitaal voor het schoolgebouw, te stellen op pl. ra. f 1500. Vrankcn's Voknal Kwartet. Bij de uitvoering in de Sint Joris- kei'k van aanstaande Donderdagavond is de volgende wijziging gemaakt in het programma der orgelstukken: lo. Na de Latijnsche zangen zal er gespeeld worden: Pastoralein g-majeur van Richard Hol 2o. Na de Duitsche zangen: y> Im provisatie" in d-mineur van Filip Lootz; 3o. Na de Oud-Hollandscheliederen, tol slot der uilvoering: siMarcia festiva" in c-majeur van Enrico Bossi. Het publiek zij er nogmaals aan herinnerd, dat programma's of kaarten (voor zooter er nog zitplaatsen zijn) vuoraf moeten genomen worden bij de Boek- en Muziekhandelaren, daar er aan de keik geen kaarten of pro- gramma's verkrijgbaar zijn. Voor de door de plaatselijke afdeeling van de Ned. protestanden- bond georganiseerde avond van ge wijde kunst te geven door Mevr. Flothuisvan Dommelen zijn zooveel kaarten verkocht, dat de Remon- slrantscbe Keik alle belangstellenden niet kan bevatten Zij zal nu hedenavond worden gehouden in de Arend om 8 uur. Om stoornis te voorkomen wordt de deur om 8 uur gesloten. Enkele kaarten voor leden en niet leden zijn nog bij de boekhandelaren verki ijgbaar. Zooals uit de advertentie in dit nummer blijkt, kiijgen we op 26 No vember weer een voorstelling van de Hagespeleis. Ditmaal zullen zij opvoeren: »Een Huwelijk onder Lodewyk XV," een blijspel naar Alex. Dumas. Naar wij vernemen, speelt dit stuk te Parijs, omsireeks hel jaar 1750. Het kan zeker een interessante voor stelling worden, met het decoratief en de co>lumes uit de 18e eeuw E'luaid Vei kade speelt de rol van Comte de Candale, Alice Plato die van de gravin. De Kamer van Koophandel en Fabrieken vergaderde Zateidagavond ten stadhuize. De heer J. Sinnige was afwezig. De notulen der vorige ver gadering werden gelezenen onveran derd goedgekeuid. Ingekomen waren verschillende perio dieken: Maandaflevenngen van consu laire verslagen. (Voor kennisgeving aangenomen). Een missive van den Min. van L. N. en H. met begeleidend exemplaar van de verslagen over ar beidsinspectie 1907 en '08. (Zal aan belanghebbenden worden rondgezon den). «Hebt u 't dan zóó dringend noo dig?" vroeg hij- Zij knikte— Kon geen woord uit brengen— En het schrale lichaampje werd geschokt door het wilde snikken, dat ze niet meer kon beteugelen «Voor deze ééne maal" zei boekhouder, en héél langzaam, heel aarzelend nog, tastte hij naar het geldkistje... «Voor deze ééne maal, bij hooge exceptie, wil ik 't dan voor mijne rekening nemen. Let wèl, juffrouw, Stevens, ik schiet 't u persóónlijk voor. En bij uitzondering I... Ik noteer 't op mijn eigen rekening— Omdat u zoo erg... Zoo héél erg..." Het gele lapje had hij nu in z'n rechterhand. Maar hij kon 't niet van zich verkrijgen 't haar over te reiken... 't "Was feitelijk een schande... Want hij wist wel, de boekhouder, dat ergens in een zijstraat... dicht bij het kantoorgebouw— nu stond te wachten een verloopen kerel, met waterige oogen en wit-bolle wangen... met opgedraaide, gepunte grijze knevels— Kerel, die habitué was in groote en kleine kroegjes... Die het schamele meisje in z'n macht had... in mysterieuse macht... Die haar dag aan dag geld afperste— om 't te ver-

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1909 | | pagina 2