BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
lioen gulden meer in bet Staatslaadje
brengen; trek ik daar nu 1,8 millioen
van de opcenten af, dan boud ik 2,3
milhoen over voor de suiker. De wet
gever hij moet 't bekoekstoven
blijft vrij als een vogel in de lucht.
«Is dat «paaieni, meneer Van Nierop
«Neen, Excelentie, u hebt gelijk !a
roept de Amsterdammer uit, en zijn
guitige oogen schitteren feller dan
ooit »'t is een ingrediënt waarmee
U de bittere pil van belastingverhoo
ging (waaraan zei de heer Kolkman,
toch niet te ontkomen is) verzoet®...
Overigens kan niemand den heer
Kolkman betwisten, dat wij, in
de vette jaren, toen het acces der
middelen zoo weelderig was zwakke
beentjes toonden te bebben En alle
kabinetten, alle partijen, alle kamers
hebben daar schuld aan. Ook de arme,
goede, brave senaat; bij wien een
minister voorheen dan toch nog steun
voor zuinigheid kon vinden, en die nu
bij alle hoofdstukken der Begrooting
voor alles-en-nog-wat hoogere uit
gaven vraagt...
De mooie «anti zuinigheids baccil,®
eenmaal in ons Hoogerhuis zoo heer
lijk bloeiende, is den tering-dood ge
storven... Heeft niet de heer Laan.
die zich zelfs op militair gebied
waagde en een lans brak voor de
rechten onzer Detensie, wat hem sym
pathieke applausjes verschafte... Heeft
de heer Laan niet staatspensioneering
gevraagd... En las de reus van onzen
senaat, de Paul Kruger van ons
Hoogerhuis genaamd, senator Bree-
baart, niet zijn Zuiderzee-pleidooi voor,
welke rede, door het zoek-zijn van
één der blaadjes, haast in 't water
viel... doch nog juist bijtijds in veilige
haven raakte...
De premier maakte zich de
qnaeslie van de wachtgelden voor
Kamerleden, die ambtenaar waren,
mitsgaders al wat de ongesteldheid-
zijnde minister Talma voor zijn reke
ning bad te nemen, incluis, van
het voornaamste met een niet jolig
«Jantje van Leiden« af. Over de eeds-
quaestie sprekend, bepaalde de minister
er zich toe om nog eens de zienswijze
van dit Kabinet behoud van den
eed, facultatief-stellen eener «ver
klaring® voor gemoedsbezwaarden, ter
strenge beoordeeling van den rechter
aan te stippen. Voor argumenten
gaf Z.Exc. verklaiingen... En hij deed
't zoo strak, zoo somber, zoo stroef,
zoo ijzig-ernstig, dat er iets extra-
oolijks vonkte in mr Van Leeuwen's
zwarte oogen... Dat zou een Henri
de Vries hem niet mooier leveren
dacht oud-burgemeester misschien...
die zijn geestig-lustigen ex-collega
van het Prinsenhof zoo door-en-door
kent...
Ti ouwens, als hij en mr. Th.
met elkander »apartjes« hadden nabij
de groene tafel, klaarde bet aangezicht
des premiers als bij tooverslag op
Neutrale preekenbundels acht Z.Exc.
uit den booze. «Het ongeloof komt
van zelfzei hij. En wij moeten het
geloof op de Vloot, tot Janmaat,
brengen.
«Neutraliteit leidt tot hetzelfde
fiasco, in zulke dingen, als waar nu
de openbare school aan ten onder
gaat«
Toen was 't uit. Niemand bad meer
lust in «tweede instantie«. Generaal
-Schimmelpenninck's hamer tikte... De
Algemeene Beschouwing was geweest
In de verte gromde de donder weêr
voor wie «politiek-aangelegde ooreu®
hebben...
Maar de bui dreef voor het moment
zachtkens af...
Bij «Binnenlandsche Zaken* kwam
een van de loodgrijze, grimmige don-
derkopjes weèr opzetten...
Het «ziekteproces® (zooals generaal
Staal 't noemde), waaraan de openbare
staatsschool lijdende is, was aan de
orde. Bij deze gelegenheid bieek o.a.
weèr eens de waarheid, dat wel-
meenende, edoch onkundige vrienden
soms erger zijn dan vijanden... Zoo
zal niemand de eerlijke liefde van
den heer Van der Feltz voor ons
staatsonderwijs willen verdenken. Hij
had er zijne kinderen indertijd aan
toevertrouwd; zou zich nr, stond bij
voor de keuze, tweemaal bedenken...
Hij ziet de openbare school door zekere
soort van onderwijzers (cachet-Ossen-
dorp) vermoorden, en wil haar redden,
door een exotisch middel, door toe
zicht der ouders (die eene commissie
moeten aanwijzen) op benoeming en
ontslag der onderwijzers. Voorts: door
het geven van 'n lijdelijk karakter aan
de benoeming der onderwijzers!
Dr. Vermeulen noemde, later op den
dag, dergelijke middelen «erger dan de
kwaal«, en sleqhts weinigen, van welke
partij ook, zullen 't hem durven be
twisten.
Laat dit onschuldige «spelerei» we
zen, die geen serteuse bespreking waard
is. De heer Van der Feltz heeft iets
in zijn weeken, trouwhartigen toon van
spreken, dat denken doet aan wijlen
Alberda van Ekenstein, wanneer die
't over de neutrale school had... Brave,
trouwe vrienden, die. in hun begrijpe-
lijken angst, de middelen tot redding
niet voldoende wikken en wegen...
Maar: gevaar is er. En zeer groot, zeer
ernstig, ook... Dat erkent bijv. generaal
Staal, die tegen het «ziekteproces»
aanbeveelt: selectie, zeker! Doch
eene, waarbij de Staat de slechte ele
menten uitwerpt, opdat de openbare
neutrale school weer de nationale
worde
En in zijn warme stemming roept
de forsche sanguinicus generaal Staal,
de man met het kleurige, jeugdige,
breede gelaat van pittige levenskracht,
uit: «mag ik van u, minister, die de
Staatsschool reeds dood hebt genoemd,
krachtig ingrijpen wachten tot het
ziekteproces
De premier woelde door zijn sterk
grijzende, exblonde krulharen en ont
week den blik des oud-ministers van
Oorlog. (Had ik 't bij het rechte
eind toen ik storm hoorde grommen!?...
Wanneer men prof. Woltjer's rede
van Donderdag-ochtend met aandacht
had gevolgd; waarin bij, erkennend
dat de openbare school «niet geheel
kan worden gemist», enkele trekken
omlijnde van wat men straks (met
het rapport der ineenschakelings-
commissie in handen) moet doen om
de school vooral die van M. en
M. U. L. O., zich aanpassend tot wat
voor de kennis van den middenstan
der noodig is temaken tot het ideaal,
waar de Wolljei's en Hovy's reeds
zoovele jaren over gedroomd, op ge
hoopt bebben, en dat nu verwezenlijkt
zal worden... Dan kreeg men toch wel
den zeer-scherpen indruk, hoè noodig
't is, dat allen, die het wegkwijnen
van de neutrale school zouden be
treuren, zich rekenschap geven van
den grooten ernst der situatie, door
de Ossendorp's in het leven geroepen
en stelselmatig aangekweekt
Mr. ANTONIO.
Bakkers-nachtarbeid.
In een der zalen van «Krasnapolsky»
te Amsterdam werd Woensdag eene
ledenvergadering van het Bakkers-
Comité (Voorzitter Dr. J. Roeters van
Lennep, Secretaris Mr. H. Blaupot ten
Cate) gehouden. Na een inleidend
woord van den Voorzitter licht Mr.
Blaupot ten Cate toe op welke wijze
een wet tol stand komt, waarna de
heer de Jonge Dogmaals aantoonde
dat de afschaffing van den nacht
arbeid en de instelling van Bakkers
raden een zeer nadeelige invloed zou
den uitoefenen.
Uit den boezem der vergadering
gingen verschillende stemmen op,
waaruit bleek, dat het door het Bak
kers-Comité uitgegeven werk«Be
denkingen tegen de Bakkerswet-
Talma» h. i. den toestand welke zal
ontstaan bij de afschaffing van den
nachtarbeid, eerder met te flauwe dan
met te helle kleuren schilderde.
Onder daverend applaus verklaarde
men zich homogeen met de door het
bestuur genomen maatregelen.
i/Het Nut."
De Algemeene vergadering der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen zal
dit jaar gehouden worden op Woens
dag 18 Mei, in het gebouw van de
«Vrije Gemeente», Weteringschans, te
Amsterdam.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer der Staten-
Generaal is bijeengeroepen tegen Dins
dag 15 Februari, des namiddags te
half twee.
Hulde aan Generaal van Heutez.
Het «Maandblad voor den onder
officier der Landmacht in Ned.-Indië»
maakt melding van een hulde, den
afgetreden gouverneur-generaal ge
bracht door Euiopeescbe onderofficie
ren in Iudië.
Aan den beer Van Heutsz werd de
wensch der Vereeniging overgebracht,
hem ook een blijvend bewijs van hulde
te mogen geven.
«Waarom zou dat stoffelijk bewijs
oog noodig zijn was de wedervraag
»Is mij dat onomstootelijk bewijs met
reeds jarenlang dooi ondervinding ge
bleken? Het yeld er aan besteed, zou
den de onderofficieren zooveel beter
kunnen gebruiken!»
De president verzekerde echter dat
nimmer de Europeesche onderofficier
liever een bijdrage zou inschrijven
dan voor dit sympathieke doel.
«Indien het zoo is, welnu dan mag
ik ook niet weigeren, echter op één
voorwaarde: Er mogen geen te hooge
kosten aan besteed worden. En ik
verzeker u dal dit huldeblijk dan in
mijn verder leven een bron zal zijn
van de aangenaamste herinneringen.»
De afdeeling Utrecht van den
Nederlandschen bond van gemeente
ambtenaren heeft ingesteld een bureau
tot verbetering van de gemeente
administratie en den burgelijken stand.
Het bureau zal bij invoering van wet
telijke voorschriften daarover desge-
wenscht eene beschouwing leveren,
het zal voor zooveel noodig modellen
ontwerpen en aan de leden der afdee
ling de door hen gevraagde inlichtin
gen verstrekken. Tot leden zijn be
noemd voor algemeene zaken de
heeren J. M. van der Heijden, gemeente
secretaris te Zeist eu G. J. Ilunge-
rink, hoofdambtenaar ter secretarie
te Zeist; voor comptabiliteit de heer
D. Kooiman, gemeente-secretaris te
Maarssen; voor burgerlijke stand,
bevolking, verkiezingen, militie, land
weer en inkwartiering de heeren Mr
G Noorman en C. W. Wagenaar,
hoofdambtenaar ter secretarie te
Utrecht; voor sociale wetgeving de
beer Mr. Dr. A. van Doorninck com
mies redacteur ter secretarie te U trecht
Het bureau is gevestigd te Utrecht.
Tot voorzitter, onder-voorzitter en
secretaris zijn benoemd de heeren
Noorman, Van Doorninck en Wage
naar.
De afdeeling Utrecht, die reeds een
bloeienden cursus heeft voor opleiding
in de gemeente-administratie, is hier
mede een nuttige instelling rijker
geworden.
De Nationale Huisvlijt-tentoon-
stelling van den Volksbond zal in den
a s. zomer gehouden worden te Sche-
veningen op het uitgestrekte terrein
achter hel circus Schumann vlak bij
het Kurhaus. Het terrein, welwillend
door den Gemeenteraad van den Haag
afgestaan voor dit doel. wordt be
grensd door de nieuwe Parklaan, de
Stevinstraat en de Neptunusstraat en
is gelegen aan twee tramlijnen.
Bethesda.
Onder dezen naam zal te Nijmegen
een huis worden geopend, waar hulp
behoevende vrouwen en kinderen
liefderijk zullen worden opgenomen.
Vrouwen en meisjes (ook wel jongens
onder de 12 jaar) die zich door zwakte
of uitputting buiten staat voelen, het
maatschappelijk leven mee te leven,
kinderen, die van verzorging verstoken
zijn, zullen daar een gastvrij tehuis
vinden, ook dan wanneer zij niets tot
bestrijding der onkosten zullen kunnen
bijdragen.
Deze metischliev6nde stichting zal,
zooals we reeds zeiden, den naam
dragen van Bethesda (Barmhartigheid)
naar den naam der vereeniging, die
ze in 't leven riep. Het tot toevluchts
oord in te richten huis is gelegen in
de St. Annastraat en zal al dadelijk
van een groot aantal bedden woiden
voorzien.
De inrichting zal een algemeen
christelijk karakter dragen en voor
hulpbehoevenden van alle gezindten
openstaan.
Een landgenoote, mejuffrouw Marie
van der Sande uit Kleef zal, naar
men ons meedeelt, als hoofdverpleeg
ster of directrice het huis bestieren
en zal behalve door den mensch-
lievenden stichter, die niet genoemd
wil worden, door een Raad van Beheer
in het veelomvattend werk, dat haar
te wachten staat, worden ter zijde
gestaan. Reeds hebben een drietal
dames uit onze stad zich bereid ver
klaard, in dien Raad zitting te nemen.
Als wij op de ons verstrekte in
lichting mogen afgaan, meenen we
deze nieuwe uiting van christelijke
naastenliefde met warmte te moeten
toejuichen.
De keus van Nijmegen een der
mooiste Geldersche steden met hare
heerlijke omgeving van frissche luchten
en bosscben, zal ongetwijfeld gelukkig
worden geacht, want er zijn zooveel
ongelukkigen in het land, die behoefte
hebben aan de Geldersche lucht en
aan een goede verpleging, het is dus
een hoogst nuttige ai beid die daar
zal worden verricht.
Het is toch zooveel waard dat er
in spoed eischende gevallen onmiddelijk
kan geholpen worden. En waar de
bestaande instellingen van liefdadig
heid meest overstelpt zijn met aan
vragen, terwijl de gestichten gewoon
lijk plaats te kort komen, kan een
particuliere inrichting, die dadelijk
tot opneming bereid is, groote diensten
bewijzen.
Degenen, die voor opneming meenen
in aanmerking te komen, kunnen zich
mondeling of schriftelijk nu reeds aan
melden, voorloopig Paulstraat 2G te
Nijmegen.
De vereening van 85 dames hier
ter stede, welke zich ten doel stelt
het verschaffen van versterkende
middelen, op advies van alle genees
heeren, aan onvermogende zieken en
zwakken, verstrekte aan gemiddeld
10 patiënten per dag, in het afge-
loopen jaar: 304 eieren eu 5920 Luer
melk.
Naar men ons mededeelt zal
Dinsdag 1 Maart a.s. een concert
worden gegeven in Amicilia door
mevrouw G. VogelVan Vladeraeken,
sopraan, Amsterdam, met mede
werking van den pianist Willem
Andriessen, te Haarlem.
Aan de Centrale botermijn wer
den aangevoerd 575 Kilo gezouten en
100 Kilo ongezouten fabrieksboter
onder Rijkscontrole.
De prijs der ongezouten boter was
f 1.56 a fl.64, die der gezouten f 1.49
a 11.65.
Z. D. H. de Aartsbisschop van
Utrecht heeft tot adviseur van den
R. K. Volksbond benoemd den Eerw.
heer G. H. v. Driel kapelaan aan de
parochie O. L. Vr.
Terwijl de beide te Soesterberg
gestationeerde rijksveldwachters zich
deze week in het jachtveld bevonden,
zagen ze twee personen, waarvan één
'n geweer bij zich bad, bezig te stroo
pen. Zich ontdekt ziende, zetten beide
personen bet op een loopen, achter
volgd door de veldwachters. Door de
gladheid van het terrein viel een der
laatsten, de rijksveldwachter Smit,
zoodanig over een boomstam, dat
hij zijn arm ontwrichtte en zwaar
kneusde. Terwijl zijn collega de ach
tervolging vooitzette, stond Smit op
en wist een boerenwoning te bereiken,
vanwaar bij per rijtuig naar zijn
woning werd gebracht en door dr.
Bendien behandeld.
De beide achtervolgde stroopers
wisten te ontkomen.
De zanguitvoering van Amersf.
Mannenkoor Donderdag in Amicitia
gegeven heeft de talrijk opgekomenen
veel genot verschaft en geen wonder.
Bijna alle nummers van het keurige
program werden goed uitgevoerd. De
heer Hazendonk, de ijverige directeur,
heeft zijn zangers onder den duim,
d.w.z. ze staan stil en houden de
oogen niet van het stokje. Ook is
vooruitgang zeer goed merkbaar.
Werden bij vorige uitvoeringen vele
nummers wel wat te bard gezongen
en was de dir. ook wat te druk, deze
fouten werden thans bijna geheel
vermeden, uitgezonderd bij «Goeden
nacht.Hier werden de stemmen m.i.
wel een beetje te veel uitgezet, waar
door de voordracht minder bevredigde.
De waarde van dezen avond werd
natuurlijk veel verhoogd door het
optreden van Mevr. Joh. Kerkmeijer-
Bakker uit Hoorn een piachtige alt,
van den heer Ph. Carst-ns, tenor,
uit Deventer en van Mej. Maria van
Oost, uit Utrecht, pianiste.
De begeleiding was in uitstekende
handen. Van de Zangnummers deed
tiet vooral Marleentje. Aan het applaus
scheen geen eind te komen en het
werd dan ook herhaald. De aange
boden bouquets waren een welverdiende
buide. We eindigen met de hoop uit
te spreken, dat de heer Hazendonk
nog menige uitvoeiing met deze wak
kere mannen moge geven.
«Looft den Heer," onderafdeeling
der Chr. Jongelings-vereeniging «Psalm
119 9," gaf Woensdag 1.1. een liederen-
avond onder leiding van den heer H.
Koopmans.die reeds velejaren directeur
is van dit gemengd koor.
Het programma vermeldde elf koor
nummers en vijf solo's. Desolonummers
der beide jongedames vooral werden
zeer goed gezongen en verwierven een
welverdiend applaus. Bij het uitvoeren
der koornummers hadden wij gaarne
wat minder eenvoudigheid gehad. Bijna
voortdurend zingen met volle stem
en in hetzelfde tempo, 't bevordert
weinig het genieten.
De soirées en bazar deze week
in de eenvoudige doch smaakvol ver
sierde zaal der sociëteit «Vereeniging®
ten bate der Vereen, tot verpleging van
Weezen in 't Huisgezin «Zandbergen®
gegeven, hebben een enorm succes
gehad. Het juiste cijfer der baten
mogen wij nog niet noemen, doch
kunnen wel constateeren, dat het de
verwachting verre overtreft. De dames
en heeren die er zich zooveel moeite
voor gaven, mogen dan ook met groote
voldoening terugzien, op hetgeen zij
voor dit schoone doel hebben tot stand
gebracht.
Kolonel L. W. van Hoek afge
treden commandant van het 5e regi
ment Infanterie werd bij zijn vertrek
naar 's Gravenhage, waar hij zich
metterwoon gaat vestigen, j.l. Donder-
dagmiddig door het ofiic.erscorps van
het garnizoen uitgeleide gedaan.
De stafmuziek van het regiment
bracht den voormaligen chef voor de
laatste maal eene hulde Aan mevrouw
van Hoek werd een bloemstuk aan
geboden.
Bij het 9e wapenfeest van den
Kon. OnderolT. Schermbond te Hoorn
werden door stadgenooten de volgende
pi ijzen behaald:
Peisoneel floret. 5e pr., kl. zilv.
med., H. Kroes van bet le reg. veld
artillerie. Korpswedstrjjd floret. 2epr.
verg. zilv. med, 1ste regiment huza
ren, Personeel sabel voor korporaals
en minderen. 3e pr. H W. Pierik, korp.
zadelmaker le reg. veld artillerie.
Bij de uitvoering der zangver-
eeniging van Toonkunst alhier op 21
April te geven zal ten gehoore worden
gebracht: Das Paradiez und die Peri,
Op. 50, Oratorium van Rob. Schumann.
Als Solisten zijn geëngageerdMevr.
Alida Loman, sopraan, Amsterdam
mej. Joh. A. v. d. Berg, alt. Utrecht
de heer Leopold Meylink, ten.. Zaan
dam; de heer Max Kloos, bas, Frank
furt a/M.
De Utrechtsche bladen melden.dat
de buurtverkeerkaarljes op de spoor
wegen ook na invoering van het nieuwe
personentarief, op 1 Januari 1911,
behouden blijven.
Op een enkel traject mag de prfjs
al een weinig worden verhoogd, doch
meer dan 5 of 10 cent zal die ver
hooging zeker niet bedragen.
Ook zal de Staatsspoor weer vacantie-
kaarten verkrijgbaar stellen.
Gisterenavond vergaderde de
Afd. Amersfoort der Ned. Ver. tot
Afschaffing van Alcoholische Dranken
in Ons Huis
Uitgebracht werd onder meer, het
jaarverslag van den Secretaris en
PenningmeesterenderColportage-com-
missie.
Uit het verslag van den secretaris
bleek dat waar 22 December 1908
de vereeniging opgericht werd met
9 leden dit getal nu geklommen
is tot 65. benevens 2 aspirant
leden, 17 begunstigers. Zangver-
eeniging 38 leden 12 huishoudelijke
vergaderingen werden gehouden, 1
openbaie.
Uit het verslag van den Penning
meester blijkt dat er ingekomen is
f59.80 uitgegeven f40.45 dus een
batig saldo van f19 35.
Door de colportage-commissie wer
den verkocht 3456 «Blauwe Vanen®
henevens ongeveer 800 brochures.
Tevens werd de «Drankbestrijder®
uitgegeven die 2 maal gratis huis
aan huis verspieid werd. Met Nieuw
jaar werd in vereeniging met de
andere drankbestrijders-vereenigingen
«de Nieuwjaarsbode« uitgegeven 6000
exemplaren.
Besloten werd om een gezellige
feestavond te organiseeren. voor de
vereenigingen die medegewerkt heb
ben tot het doen slagen der feest
avond op 23 Jan 11.
In beginsel werd aangenomen om
nogmaals Paljas enz. op te voeren.
Voor de jaarvergadering der Utrecht
sche Prov. Propaganda-Commissie der
Ned. Ver. enz. te houden in »Ons
Huis® 13 Febr. a.s. weid als afge
vaardigde benoemd J. F. Eggink.
Mede werd besloten a.s. zomer bijv.
Hemelvaartsdag een openlucht-mee
ting te organiseeren.
Met de uitgaaf der «Drankbestrij
der® zal doorgegaan worden. In bet
laatst van Febr. verschijnt No. 3.
Op beleefd verzoek van den
Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
worden de predikbeurten in de St.
Joriskerk niet door ons opgenomen.
De overige predikbeurten bij de kerk
genootschappen zijn op Zondag 6
Februari geregeld als volgt:
Evang. Luth. Kerk.
Voorm. 10 uur, de Heer W. L. Jens,
Oud-Zendeling te Utrecht.