BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
houden, maar daar men het over het
begiosel eans is, zal de commissie
in den eenen of anderen vorm er
wel komen.
S.s. "Prins Willem II".
Blijkens de verschillende berichten,
die wij dezer dagen vermelden, over
het aanspoelen van roeiriemen, zwem
vesten, een kist van te deklading en
andere artikelen, waarvan 't vaststaat,
dat ze afkomstig waren van de «Wil
lem II", bestaat er geed twijfel meer
over het lot van het stoomschip. Men
vraagt zich nu echter wel af: waar
is het schip vergat» >Een te Amster
dam gevestigd correspondentie-bureau
ontving uit Brest een telegram, mel
dende:
«Inlichtingen door ons in de ver
schillende kustplaatsen ingewonnen,
bevestigen, dat het stoomschip «Prins
Willem II" met man en muis vergaan
is. De ramp had plaats nabij bet
kleine eilandje Houat, iets meei
oostelijker nog naar de kust van Belle-
Ile. De schipbreuk moet gebeurd zijn
in den nacht van 23 op 24 Januari,
zeer kort na het passeeren van Ouessan t.
De directie van den Kon. West-
Indischeu Maildienst acht bet ecbtei
onmogelijk dat het schip bij Houat
is vergaan. De ramp zal ongetwijfeld
in volle zee ten westen van Belle-Ile
gebeurd moeten zijn. 't Is natuuilijk
niet onwaarschijnlijk, dat evenals op
de kust van Belle-Ile ook op Houat
scheepsartikelen aangespoeld zijn.
Maandag sprak de heer N. van
Hinten uit Rotterdam, voorzitter van
de Vereeriiging van Gemeente Werk
lieden in «het Valkje" over: «Loon-
actie en stijgende levensmiddelen".
De heer D Jelles uit Utrecht opende
de vergadering en gaf o a. zijn teleur
stelling over de geringe opkomst te
kennen.
De heer v. Hinten, hierop het woord
nemende, zeide op te treden als aan
klager eeneizijds, als porder ander
zijds, in zooverre bij bet Gemeentebe
stuur van Amersfoort moest aansporen
het werkliedenreglement, dat reeds
twee jaren aanhangig is toch eindelijk
eens klaar te hebben. Aanklager was
hij van hen, die de eenheid der ar
beiders trachten te verbreken en de
arbeiders te verdeelen, zooals dit van
Christelijke zijde gedaan is.
Waar wij de werklieden beschouwen
als menschen dienendedegemeenschap,
moet deze een beroep doen op het
Gemeentebestuur om het tot spoed
aan te sporen. Deze drang is absoluut
noodzakelijk.
Spreker deelt nu verder mede, dat
de Christelijke vereemging in zijn
geheime, d.i. niet openbare vergadering,
de vakvereeniging uitscheldt en be
schuldigingen uitspreekt, terwijl wij,
zegt spreker, steeds gelegenheid geven
tot debat. In Christelijke organisaties
is geen plaats voor alle arbeiders in
gemeente dienst, in de onze daaren
tegen wel. De toestand is zoo, dat
er stijd moet zijn en de werkgevers
zijn hiervan de oorzaak; zij zoeken
zooveel mogelijk winst te behalen,
terwijl de arbeiders zooveel loon moge
lijk trachten te verdienen in niet te
langen tijd.
De vakvereeniging is niet Soc.-Dem.,
doch strijdt in het raam van den
zeggen, waar je vrouw bij was. Maar
weet 't wèl, zorg ervoor, dat je de
centen bij-elkaar krijgt, want Jonkers
is héél nijdig op je... Die verbeeldt
zich dat 't onwil is... Zegt, dan anders
je ouders je best kunnen helpen...
Afijn... Afijn..."
Jan voelde iets in zijn hartstreek
klemmen... Begreep half...
En de man mompelde, zoo achter
z'n hand om: "Jonkers heeft mij ge
zegd: al mot 't me nog tweehonderd
gulden erbij kosten, gijzelen zal ik
hem
Thuis gekomen, ijsbeerde Jan rond...
met vuurrood gezicht... 't Zweet parelde
hem op de wangen... Een glas, dat op
tafel stond, smeet-ie in de kolenbak
te-gruis...
"Mensch, wat hèb-ie?" vroeg Jet,
uit 't keukentje binnen vliegend...
»Wat is er noil weèrl?"
"Wat er is?... Wat er is!?"... Hij
rukte zich den boord van z'n hals.
Wreef al-maar met z'n zakdoek over
z'n hoofd... "Wat er is! Dat Jonkers
me laat gijzelen. Dat is er!" Even
scheen Jet ontdaan. Toen liep ze dood-
gew»oatjes, »f er niks gebeurd was,
tegenwoordigen tijd. Het geloof van
de menschen randen we niet aan,
omdat we allen vereenigen willen.
Als wij dit doen, waarom wordt het
dan ook in de fabriek niet aangerand?
Wat doet ge tegenover de klasse der
patroons? Hebben die ook niet hun
vakvereenigingen en vragen die naar
geloof? Doch hier blijft ge af. Hij
geeft nu verschillende voorbeelden:
Glanerbrug, de staking te Eindhoven
en anderen. Waar wordt het geloof
meer aangerand op de vakvereeniging
of in de kazerne En waarom scheidt
men hier ook geen bokken van de
schapen? omdat dan het machts
instrument zou gebroken worden.
Evenals het leger moet ook de vak
vereeniging sterk zijn, dus allen samen
werken.
Nu het op de vaststelling van het
reglement .aankomt, nu we de zaak
klaar hebben, nu komt de Chr. org.
te voorschijn, waarop het Gemeente
bestuur van Amersfoort zal steunen,
omdat ze lagere eiscben zullen stellen.
Spreker heeft één wenscb, dat het
Gemeentebestuur van Amersfoort niet
al te veel naar de Christelijke organi
satie zal luisteren.
De loonkwestie is een der gewich
tigsie. In het huisgezin van den werk
man is een altijd durend te kort.
waarvan de gevolgen aan de kinderen
zichtbaar zijn, en oin dit te bewijzen
haalt hij het proefschrift van Dr.
Noquette te Utrecht aan, die S88
kinderen onder zocht heeft, waaronder
458 armescboolbezoekers. De laatsten
bleken kleiner en lichter te zijn.
De commissie tot voorbereiding van
het werkliedenreglement is allang ge
reed. meent spr. Hij hoopt, dat de
beer Gerritsen ze maar eens aanport.
Als we weten, wanneer het komt en
wat er in staal, dan kunnen we hei
met een kritisch oog beschouwen. Het
minimum loon b.v. f 10, in te gaan
1 Januari 1910 en periodieke loons-
verhooging. zoodat dit na 5 jaar f 12.50
is geworden. En om billijkheids redenen
en omdat de levensmiddelen steeds
duurder worden zijn deze eischen niet
onzinnig en maakt willekeur plaats
voor recht.
Maar zal men zeggen, de Gemeente
finantiën laten geen loonsverhooging
toe. Deze slechte toestand mag men
niet uitspelen op de ruggen der werk
lieden. Spieker besluit met de Ge
meentewerklieden van Amersfoort tot
eensgezindheid aan te sporen: «trek
met ons op voor een betere boterham,
met ons op de bres voor booger loon
Hoewel er gelegenheid tot debat
werd gegeven, nam niemand er aan
deel.
De voorzitter deelde o.a. nog mede,
dat de heer Bekkering hier in Amers
foort was geweest om in besloten club
den Bond van Ned. Gemeentewerk
lieden tegen te werken.
De Raadsleden Gerritsen, Oosterveen
en Rijkens waren tegenwoordig.
De voordrachtenavond van de
Riciteervereeniging «Oefening baart
Kunst" Maandag j.l. in de «Arend"
gegeven mag goed geslaagd heeten.
De voordrachten zoowel als de zang
nummers vielen in den smaak van
de aanwezigen, die telkens door luid
applaus van hun ingenomenheid te
kennen gaven. De eerste waren van
verschillende schrijvers (v. Beers, de
Genestet, ter Haar, Cremer v. Zegge
len) en zeer varieerende. terwijl de
laatste een meer godsdienstig karakter
droegen.
De paardenarts 2e kl. F. J. van
Capelle, van de rij-en hoefsmidschool
met trekje van zekere vreugde
zelfs in de oogen, naar de keuken
terug, antwoordde
"Je eigen schuld I"
Hij bleef staan. Dat was bet töp-
punt...
Haar ijzige kalmte hield hem in
bedwang. Anders zou bij, in die stem
ming en na dkt gezegde, met zijn
gebalde vuisten... Maar Jet was niet
bang van aard.
"Was naar oom Karei gegaan 1"
En ze slofte naar de keuken terug.
Hij smakte op een stoel neêr. Kon
't niet meer uithouden... Snikte als
een kind, als een kwijongen.
Jet was niet week van harte, maar
zoo'n boom van een kerel te hooren
grienen dèt kon ze toch niet zetten.
Bepaald hoüden van haar man deed
ze niet, als zij eerlijk haar gemoed
doorpeilde... Maar ze had met 'ra te
doen... Met z'n tobben en wormen
zonder dat 't iets baatte. Als zij de
zaken gevoerd had, besefte ze,
dan zou 't allicht beter geloopen zijn...
Zij zag eigenlijk zoo'n beetje op hem
neêr... Maar dat jammerende grieven
van zoo'n vent...
alhier, is overgeplaatst bij het le reg.
veld-art. te Utrecht.
De feestavond door de NedVer
eemging tot Afsch. van Alcohol hou
dende Dranken Afd. Amersfoort Zater
dagavond aan hare leden, begunstigers
enintroduceësaangebodenis uitstekend
geslaagd. Ongeveer 250 personen
vulden de zaal van het Vendu-huis.
De avond werd gezellig doorgebracht
met Voordrachten, Zang en Muziek
terwijl een geanimeerd bal de avond
sloot.
Naar wij vernemen, hebben H.
H. M. M. de Koningin en de Koningin-
Moeder en Z. K. H. Prins Hendrik
schriftelijk H. D dank betuigd voor
de aangeboden exemplaren van den
nieuwen «Gids voor Amersfoort en
Omstrekent, uitgave van Vreemde
lingenverkeer.
Mej. M. A. den Hartog alhier
is benoemd tot leerares in de hand
werken aan de H. B. S. voor meisjes
te Deventer.
Op de cursusvergadering welke
door de A. R. Propagandaclub «Groen
van Prinsterera gehouden wordt op
Woensdag 23 Maart, des avonds te
8 uur, in «De Zaaiera, zal de beer
A. J. M. Goote spreken over «Het
Cbristen-socialismea.
Ds. J. L. F. de Meijere, predikant
bij de Ev. Lulh. gemeente alhier, hoopt
in verband met zijn beroep te Haarlem,
Zondag 27 Maart 's avonds 7 uur zijn
afscheidsreden te houden.
Voor de Soc.-Dem. Arbeiders
partij zal Donderdag 24 Maart, als
spreker optreden de heer Van Vorst
van Maastricht met het onderwerp:
«Op weg naar een betere Wereld".
In den nacht van Vrijdag op
Zaterdag is te Beilen Harm Pekel,
ten huize van Wolier Vaartjes op de
Haar, onder Beilen, door Geert Oost,
eveneens wonende op de Haar, dood
geschoten.
Pekel is van de beruchtste vech
tersbazen.
Nader verneemt de Asser Courant
over deze zaak
Harm Pekel liep Vrijdag dronken
door Hoogeveen. Hij was bekend als
vechtersbaas en dronkaard in Hooge
veen en had al herrie gemaakt toen
hij naar Tiendeveen kwam. In den
winkel van Vaartjes kocht hij te half
elf tabak en wilde niet weggaan,
voordat Vaartjes zijn kostgangor Geert
Oost had geroepen. Vaartjes wilde
dit niet doen en trachtte hem de
deur uit te duwen wat niet gelukte
Eene worsteling ontstond, waarbij de
oude Vaartjes onder kwatn te liggen
en om hulp riep. Oost, die te bed
lag, liep toe met een geladen geweer
en gaf Pekel een slag. Pekel trok
een blinkend voorwerp, veimoedelijk
een mes. Oost legde aan, schoot en
trof Pekel met een vol schot hagel
in den buik.
Pekel viel dood neer. Oost gaf zich
zelf bij de maréchaussee asri, die hem
in hechtenis nam. De verslagene had
drie messen in den zak, waaronder
een scheermes. Met den trem van
1.17 is het parket uit Assen aange
komen.
Naar men wil was er kwestie tus-
schen Oost en den verslagene over
een meisje. Oost is een oppassend
jongmensch, de stemming is algemeen
ten gunste van bem, zonder uitzon
dering.
Jet bracht hem een glas water.
"Kom, wees nu maar bedaard" zei
ze "kom, jongen, misschien lukt't nog
wèl..."
Hij had haar, verteederd, ver
hindert door die zachte woorden,
maar zich toe-getrokkea. Had Jet ge
zoend alsof ze nog in de wittebroods
weken waren. En eindelijk gezegd:
"Voor mijn part. Schrijf dan maar
aan oome-Karel. Ik khn 't niet..."
"Goed, hoor Suste zij, hem op den
schouder tikkend "dan zal ik 't wel
doen. Nou ben-je verstandig. Nou zul-je
zien, dat alles terecht komt. Tenminste
wanneer... Wanneer oome-Karel nu
nog!..."
Het papier dwarrelde naar den grond
en ze zaten sprakeloos bleek tegenover
elkander
"De ploert mompelde hij.
Even kwam 't in haar op om hem
te verwijten, van dat hij vroeger toen
oome Karei wel woü, had moeten toe
happen... Maar ze zweeg.
Zat Jan al-maar aan te kijken. Als
berekend hoe ze den aanloop zou
nemen... Weifelend... Besluiteloos... De
Wolven in Nederland'?
Men meldt nit Woudrichem aan de
»'s-H. Courant".
In het Kraaiveldsche bosch heeft
men een wolf ontdekt. De bewoners
zijn bevreesd; vooral de veehouders
maken zich bezorgd voor hun in het
veld zijnde schapen en lammeren. Er
is reeds jacht op gemaakt, echter
zonder gevolg.
Men vermoedt dat zich daar twee
wolven ophouden.
Uit Brabant.
Als «historisch" vertelt Jan Mops
in de Noordbr.:
Het was op een plaatsje in onze
provincie, waar door een lijken boe
renzoon bij het omspitten van een
stuk land, hetwelk reeds jaren onbe
bouwd had gelegen, een mooie oude
kan of urn werd gevonden. De huis
genoten, neen dra het geheele dorp,
was het er over eens, dat deze urn
zeer oud en veel geld waard zou zijn.
Wie zou echter don juisten ouderdom
en waarde kunnen schatten. Spoedig
was het besluit genomen. Men had
toch in het dorp een klooster,
waar Fransche paters gevestigd waren.
Deze paters waren in het bezit vari
nog meer oude voorwerpen en zouden
deze urn voor een grooten prijs in
hun bezit willen hebben.
Onze boerenzoon belde aan de kloos
terpoort aan, en vroeg aan den por
tier-broeder: «wel broeder, wat zou
deze kan wel waard zijn," en reikte
ze meteen aan bem over.
De broeder, welke geen woord Hol-
landsch verstond, begeeft zich met
de urn de kloostergangen door, komt
na eenige oogenblikken terug met de
urn. gevuld metsoep, reikt
deze onzen boerenzoon over met de
woorden: «Bon apétit" en onze boe
renzoon af met een gevulden kan met
soep.
Men begrijpt dat er in het ouder
lijke huis, neen in het geheele dorp
hartelijk is gelachen en dat de urn.
gevonden op bet land een schoone
plaats heeft gekregen in de keuken
van onze rijke boerenfamilie.
Naar aanleiding der vermissing
van den knaap te Zeist, vestigt de
commissaris van politie dei le af-
deeling te 's Gravenhage de aandacht
op een onbekend heer. 42 a 43 jaar.
gewone lengte, haar en wenkbrauwen
donker, kort geknipte knevel, gezonde
kleur en flink postuur, zeer netjes
gekleed, met overjas, staanden boord
en zwarten fantasiehoed, en die zicht
baar droeg een zwaren. vermoedelijk
gouden horlogeketting. Voor ongeveer
3 weken is hij te 's-Gravenhage ge
zien in gezelschap van een ongeveer
14-jarigen, tamelijk goed gekleeden
jongen, op deri Visscliersdijk, gaande
door de Snoekstraat, Pastoorswaranda
en Geest.
Misleiding van politie-honden.
Men weet, dat er steeds vooitdurende
wedstrijd wordt gehouden tusschen
politie en misdadigers, die elkander
met afwisselend succes in slimheid
den loef af te steken De politie heeft
den laatsten tijd den hond afgericht
en af en toe met behulp van dezen
bondgenoot werkelijk aardige resul
taten bereikt. Reeds lezen we mbuiten-
landsche bladen, dat misdadigers ei
op uit waren om met behulp van
sterke, den hond onaangename geuren
hun eigen luchtje te overtreflen
«Proevena zouden reeds genomen zijn
met creoline, geest van salmiak, terpen
tijn, brandspiritus, petroleum, jodeform
enz. Echter zou gebleken zijn, dat die
vingers in rusteloos tasten, plukken
aan de franje van 't tafelkleed.
Hij was, door den genade-slag, als
neergeveld. Kon z'n gedachten niet
verzamelen... Besefte nu, 't was uit.
Finaal, Reddeloos... En vader, de stak-
kert, die voor de tweehonderd gulden
moest opdraaien...
Tranen van woede en wanhoop
sprongen Jan in de oogen.
Jet, z'n vrouw, keek, tuurde maar...
"Dan krijgt moeder toch d'r zin"
zei ze eindelijk, en het plukken
aan tafelkleedje-franje werd iets drukker
Eerst luisterde hij niet.
Keek toen, als uit droom wakker
wordend op...
«Moeder d'r zin?" herhaalde hij,
werktuigelijk.
"Ja, met Doortjel" zei Jet, geen
oog van hem af.
Hij woelde door z'n al-grijzende,
door de zorgen gedunde en verkleurde
haren.
«Maar met Door...?"
"Dèt begrijp-je toch," zei Jet zacht
en kwasi-kalm, »als zij het kind tot
zich moeten nemen... En hoe zou jij
er voor kunnen zorgen in den eersten
sterk riekende stoffen niet bijdragen
om den hond 't spoor bijster te doen
worden doch veel eer zijn taak buiten
gewoon verlichten.
Dure kievitseieren.
Te Leeuwarden werd Vrijdag be
steed voor één ei f2 en voor 2 eieren
f 1.75 per stuk, terwijl des avonds
voor een kievitsei f 1.60 werd betaald.
(L. CL)
Een eigenaardige begraafplaats.
De Gelderlander ontleent het vol
gende aan een verslag van de Ge
zondheidscommissie te Tiel:
In het najaar bereikte ons het
vreemdsoortige bericht, dat de speel
plaats van de openbare school te
üchten gebezigd werd tot begraaf
plaats voor vaikens, gestorven aan
de aldaar toen hevig heerscbende
varkensziekte. Bij onderzoek ter plaatse
bleek, dat inderdaad op het open
terrein, dal de school omgeeft en tevens
tot speelplaats dient, maar op den
verst mogelijken afstand van het ge
bouw, twee varkens waren begraven,
welke aan de vlekziekte waren ge
storven. Toen de eigenaars dier beesten
ze niet op hun grond wilden begraven,
had de burgemeester hun toegestaan
dit bij gebrek aan eenig ander ge
meenteterrein aldaar te doen ge
schieden. Volgens informatie was
daarbij zelfs begraven op minder diepte
dan één meter, gelijk de politiever
ordening voorschrijft, terwijl van
politietoezicht en het nemen van maat
regelen tot ontsmetting geeD sprake
was geweest...
Overbodig te zeggen, dat de com
missie ernstig op verbetering aandrong.
Varkens naar Duitschland.
Dat langs de Oostergrens van
Groningen en Drente een levendige
smokkelhandel heerscht in varkens is
wèl bekend en ook geenszins te ver
wonderen, wanneer men hoort welke
prijzen iu Pruisen voor deze dieren
betaald worden.
Verleden week werden te Heede,
ver over onze grenzen, vijftien varkens
van 5 weken verkocht voor f206 45,
dat is ruim f 13 per stuk. Aan onze
zijde van de grens worden de biggen
gewoonlijk betaald met fl per week.
Tegenwoordig, nu ze ook bier duurder
zijn, komt de prijs toch niet hooger
dan f 1.75 per week, dus voor vijf—
weeksche biggen op zijn hoogst f9.
Er zijn dan ook vele grensbewoners,
die van den smokkelhandel in varkens
een geregeld bedrijf maken.
Een lucht-kruiser.
Een reusachtige stalen luchtkruiser,
die 30 tons weegt en 50 tol 60 per
sonen vervoeren kan, met een snel
heid van 44 tot 50 mijlen per uur is,
volgens een mededeelmg in Engelscho
bladen, te Trier in aanbouw en zal
in korten tijd de eerste proefreizen
maken.
Het nieuwe luchtschip is ongeveer
gebouwd naar het model, door graaf
Zeppelin voor zijn starre luchtschepen
aangenomen, maar geheel uit staal
vervaardigd. Het zal worden bewogen
door vijf motors, die een gezamenlijk
vermogen hebben van 480 P.K. Een
dier motors, met een vermogen van
80 P.K. beweegt de propellor. De
andere vier hebben elk een vermogen
van 100 P.K., en dienen voor het in
beweging brengen der zestien verticale
en acht horizontale schroeven, die het
luchtschip doen stijgen en dalen, en
de voortgaande beweging regelen.
Het geheele gewicht van het lucht
schip, zonder de gasvulling, is dertig
tijd, hè...? Nou, dat ze dan al heel
gauw... Och, maar in het katholieke
geloof kan een mensch toch óók wel
gelukkig..."
Jan keek haar stèr, met wilde uit
drukking in de oogen, aan. Al die
geloofshaat, die op hem was overge
plant sluimerde toen hij met Jet
trouwde... Storm in hédr familie, van
wege het buiten d'r religie een man
nemen... Orkaan in Jan z'n kring...
Zou nooit goed gaan... Niks, als
ellende... En moeder van Jet,
fanatiek-aangelegd, die eerstnaDoortje
d'r geboorte door vader overreed was
om een voet te zetten in het huis
van d'r kinderen... Die dag aan dag
zeurde over dat van-één-geloof worden...
Dèn zou alles goed-gaan... Als ze dan
met iets van dienst kon wezen...
Met z'n doffen, vermoeiden blik
tuurde Jan door de kamer, zonder
iets te zien.
Ze ging naast hem zitten, sloeg een
arm om z'n hals en drukte haar hoofd
tegen 't zijne. Kleine Door lag rustig
te slapen in haar bedje, in een
hoek van de kamer. Het regelmatig
ademhalen van kindje-in rust was 't
