NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad voor de Provincie Utrecht. Wat is Waarheid? IN HET LAAGLAND. No. i. Zaterdag li Januari 1911. Veertigste j aargang. VERSCHUW BIlENSRAfi EN ZATERIIAfi BINNENLAND. Iii verband hiermede heeft de mi nister van biimenlandsche zaken aan de commissarissen der Koningin in de onderscheidene provinciën verzocht bij het doen van dienstreizen van een kilometerboekje gebruik te maken, tenzij de aanschafling van goedkoopere speciale biljetten mogelijk is, onder opmerking dat ook het eventueel onder hunne bevelen dienend personeel een zelfde handelwijze zal moeten volgen. FEUILLETON. Amersfoortsche Courant ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15; Franco per post door het geheele Rijk 1.25. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER. Bureau: LnngeHtrnat 77. Telephoonn». 09. ADVEBTENTIËN: Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7Cent. Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Twee professoren hadden onlangs een twistgesprek over«Wat is waai heir] Tot een resultaat kwamen zij na tuur lijk niet. Want wat waarheid is, waatheid in de allerhoogste beteekenis, in philosophischen zin, zullen wij men- schen nooit vermogen te doorgronden. Wij moeien ons met een allereen voudigst en bescheiden antwoord op deze vraag tevreden stellen: «Waar heid is, wat wij allen voor waaiheid houden." En wel met de aller hougste reserve, namelijk slechts in den omgang van mensch met tnctisch. Al hel andere is slechts meening, gevoel, denken, overtuiging of dwaling. De menschen hebben wel voor waar heid gehouden, wat eene dwaling was. Zelis de natuurwetenschap, die toch voornamelijk slechts op feiten bei ust, heeft dikwijls als onwederlegbare waaiheid gesproclameerd, wat latei niets als eene vergissing bleek Als wij daarom van waarheid spie ken, meenen wij slechts de onder schrijving van het verbod «gij zult met liegen. Verder niets. Waarom mag men niet liegen? Ten eerste, omdat het immoreel is en ten tweede, omdat het den belo- gene meestal schade berokkent. Dat is echter geen reden voor som mige menschen om het te laten, vooral niet voor die menschen, die slechts aan zich zelf denken, en wien het wel en wee van hun medemenschen abso luut onverschillig is. Waar iets anders geeft gewoonlijk den doorslag. Reeds het spreekwoord zegt: Al is de leugen nog zoo snel, de waarheid achterhaalt hem wel. Wie herhaaldelijk liegt, zal hebben ervaren dat men toch op den duur op eene andere wijze de waarheid ervaart. En men ervaart die bijna al lijd veel en meerdere malen, dan de leu genaar meent. Wen zegt het hem niet, men vei bergt het hem, maar men onthoudt het en gelooft hem niet meer Hij begiijpt dan niet, waarom hij op tegenstand stoot, waar men hem toch vroeger geheel vertrouwde. En dikwijls gebeurt het ook, dat de leugenaar zelf laat bemerken, dat hij gelogen heeft. YVant slechts de waarheid blijft in het geheugen; de leugen echter wordt vergeten en de Ipugenaar raakt ver ward en spreekt zichzelf voortdu rend tegen. Zoo komt het, dat men zich altijd weer moet afvragen heeft hij nu of heeft hij vroeger gelogen? Daarom hebben alle, werkelijk ver standige menschen, reeds lang vast gesteld, dat de leugen niet alleen dwaas, maar ook zeer nnpractisch is. Mannen, die een groot doel in hun leven bereiken, bedienen zich niet van leugens. Zeg liever niets, dan dat gij liegt. Dat is de beste grondslag van het leven. Maar toch. bijna even beden kelijk als de leugen, is het waarheids- fanatisme dat er op uit is den men schen in bet gezicht te zeggen, wat zij niet moeten hooren. Men vertelt van een zeer beroemd dokter, die de gewoonte had, zijn patiënten die eene ongeneeslijke ziekte hadden dit dade lijk onomwonden mee te deelen. Er zijn talrijke menschen, die het noodzakelijk achten, bun lijdende medemenschen dergelijke dingen in het gezicht te zeggen en er zijn nog veel meer menschen, die zich gedron gen gevoelen, bun kennissen de on aangenaamste waarheden te verkon digen, orndat die nu eenmaal waar zijn. Maar dat zijn geen waarbeden, maar grofheden. Want ook de waarheid heeft haar grenzen en deze zou men kunnen aanloonen met te zeggen: Als ge de waarheid spreekt, beproei dan toch een ander niet noodeloos te kwetsen. Behoud van natuurmonumenten. Men beiicht, dat ook de leeningi welke de Vereeniging tot behoud van natuurmonumenten in Nederjand aan gaat voor den aankoop van het land goed Hagenau, bij Dieren, is voltee- kend. De flnancieele medewerking, waarop het bestuur der Vereeniging meende te mogen rekenen, toen bet tot den aankoop besloot, is ten volle geschonken, en daaimede de instand houding van de bewuste terreinen ten algemeenen nutte, inzonderheid ten gerieve der bewoners van Dieren, Ellecom en de Steeg, verzekerd. Kilometerboekjes bij dienstreizen. Nu op 1 Januari de nieuwe tarieven op de lijnen van een viertal spoor wegmaatschappijen in werking zijn gel reden, zal voor hen, wier werkkring medebrengt vaak te moeten reizen, het gebruik van Kilometerboekjes een aanzienlijke be>paring geven. Een Drankwetqunestie. Binnenkort zal te Wageningen een eigenaardig geval van Drankwetover treding behandeld worden De politie heeft daar n. 1. procesverbaal opge maakt tegen den heer B. N. W. in zijn qualiteit als voorzitter der R.-K. VVerkliedenvereeniging «St. Josephs. Deze vereeniging is n.l eigenaresse van het «St. Josepbsgebouw,« voor welke lokaliteit «verlofci is verleend. Nu gebeurt het echter meermalen, dat de zaal verhuurd wordt aan par ticulieren tot hei geven van bruilofts- en andere partijen. De vraag is nu of er bij deze gelegenheden daar ter plaatse sterke thank mag worden geschonken. De rechtskundige advi seur van St Joseph meende van wel, doch de Wageningsche politie was van oordeel, dat het in teder geval vei boden is in een verlof-localtteit sterken drank in voorraad te hebben en maakte op dien grond na we- derzijdsch overleg pioces-ver baal op, bij het eindigen van een brui loftspartij. De Wageningsche Kantonrechter zal hierover nu eerstdaags hebbeo te beslissen. Voorzichtig met alcoholvrije dranken. Waarom? Verdient het gebruik daarvan dan geen warme aanbeveling Zeker, hoe meer ze gedronken wor den hoe beter. Maar er is niets, waar zoo mee geknoeid wordt. Ze bevatten vaak van alles: Salicyl, boorzuur, rattenkruid, saccharine, aniline, sapo- nine, klaprozensap, kunstmatig bereide samengestelde aethers, enz., doch geen vruchtensap en suiker. De suiker wordt door saccharine vervangeu, en door aller-batide middeltjes weet men geur kleur en smaak zoo fijn na te bootsen, dat ge zuivere frambozen-, ctlroen of gember-limouade meent te proeven. De Volksbond tegen Drankmisbruik liet ver over de 100 alcoholvrije dran ken onderzoeken, en er waren er bij, die 7.60, 8 en 8.10% zuiveren alcohol bevatten, dus bijna driemaal meer dan gewoon lager bier. Het voorbeeld van den Volksbond wordt in den laauten tijd gevolgd door de Friesche Propaganda-Commissie van de Nederl. Ver. tot afschaffing van alcoholhoudende dranken. Deze Commissie liet tot heden door het scheikundig-hacteiiologisch labo ratorium van dr. G. van der Sleen te Haarlem 46 merken onderzoeken. Geen enkel is absoluut vrij van alcohol be vonden. Het alcoholgehalte liep van 0.03 tot 11.41%. Tien soorten bevat ten meer dan 0 60"/o alcoholde Hol- landiewijn van Franeker 11.41%. Toch wordt deze als alcohol vi ij gean nonceerd. Van de 42 merken, die het eerst aan een onderzoek werden onderwor pen was er slechts één, dat geen salicylzuur bevatte, en werd in '18 saccharine aangetroffen, terwij! alle door antiinekleurstof waren veront reinigd. De onderzochte kogelflesschen be vatten alle een sterk schuimende vloeistof, hetwelk den indruk moet geven, alsof men met echte vruchten sappen te doen heeft. Inderdaad wordt dit echter veroorzaakt door sporen saponinehoudende stoffen, die, omdat ze afkomstig zijn uit onzuivere zeep- hout-extracten, tot de hoogst giftige sloffen moeten worden gerekend. Volgens het jaarverslag van het Staatstoezicht op de volksgezondheid over 1907 bevatten van de 17 soorten vruchtensappen en alcoholvrije dran ken, onderzocht door den pharmaceu- tischen inspecteur van Noord-Holland en Utrecht, 14 salicylzuur, werden in één lluoorverbindingen aangetroffen, bevonden zich in 9 monsters saccha rine, en waren zes kunstmatig ge kleurd. Hetzelfde verslag meldt ook, dat een fabrikant van limonade en spuitwater voor de bereiding daarvan onzuiver water gebruikte. »Sobriëlas". Orgaan van R. K. Diocess Bonden tot bevordering der Christel, matigheid en tot bestrijding van 't Alcoholisme. 1 Januari 1911. Vliegdenionstraties op Zondag. Op het bekende adras van den be trokken kerkeraad te Soesterberg, aan den burgemeester van Soest, om het houden van vliegdemonstraties op Verweij en Lugard's vliegkamp op Zondag te vei bieden, is, naar men verneemt, door den burgemeester af wijzend beschikt, aangezien inwilliging van het verzoek onvereenigbaar was met de bewoordingen van hp>{ door 5( Als iemand in een café zit en u ziet, dat hij thee drinkt en niets anders, dan zie ik dat hij behalve de thee, nog een ongerust geweten heeft. Al loopt men een keelen dag, dan treft men nog niemand aan, die een gerust geweten heeft en dat komt alleen, omdat men niet weet of er een God isEn du, adieu moeder, houdt n goed, en denk eens aan mij.» Anissiem ging op de knieën liggen voor zijne stiefmoeder. »Wij danken u voor alles, moeder.» zeide hij, »onze familie is u veel ver schuldigd. U bent eene heel goede vrouw, en ik ben trotsch op u.» Anissiem ging daarop heen, geheel ontroerd, maar hij kwam terug, zeg gende «Samarodof heeft me medegesleept in eene zaak waardoor ik schatrijk zal worden, of geheel ten gronde zal gaan. Als er iets met mij gebeuren mocht, moeder, dan moet u vader troosten.» »Kom, kom, er zal niets gebeuren la, la, God is genadig. Maar wil ik je eens wat zeggen. Anissiem, je moest wat aardiger zijn tegen je vrouw; jelui kijkt elkaar aan of je pruilt; je kondt tenminste glimlachen tegen elkaar. »Maar ze is ook zoo wonderlijk,» zei Anissiem zuchtende. »Ze begrijpt niets en zegt nooit een woord. Ze is nog zoo jong. We zullen haar eerst wat ouder laten worden Een groote witte welgevoede hengst stond al voor de deur te wachten, voor een tilbury gespannen. Tsybou- kine stapte vlug in, ging zitten en greep de leidsels. Anissiem omhelsde Yarnara, Akksinia en zijn broer. Lipa stond ook aan de deur, onbewegelijk op zij te kijken, alsof ze niet met haar man meegekomen was, maar voor iets anders, onverschillig wat. Anis siem ging naar huis toe en raakte met zijne lippen even hare wangen aan. «Tot weerziens,» zeide hij. Zij, zonder hem aan te zien, glim lachte op eene vreemde wijze. Ze begon eensklaps te beven en allen hadden medelijden met haar, zonder dat ze wisten waarom. Anissiem wipte met één sprong eveneens in het rijtuig en ging zitten, met de handen in de zijden, omdat hij dacht, dat hij een mooie jongen was. Toen ze op de hoogte gekomen waren, keek Anissiem telkens om naar het dorp. Het was een heldere, warme dag. Het vee ging voor 't eerst naar de weide en meisjes en vrouwen liepen er naast in haar Zondagsche kleeren. Een zwarte os loeide onophoudelijk, blij dat hij vrij was, en woelde den grond om met zijne voorpooten. Overal zongen de leeuweriken. Anissiem keek naar de kerk, zoo vreedzaam, zoo helder, (ze was pas opnieuw gewit) en hij herinnerde zich, hoe hij vijf jaar geleden, daar gebeden had. Hij keek ook naar het schoolgebouw, met het groene dak, naar de beek, waarin hij vroeger ging baden en hengelen. En er heerschte vreugde in zijne ziel. Hij had wel ge wild, dat eensklaps een muur uit den grond verrezen was, om hem te beletten verder te gaan, dat hij daar had kun nen blijven met zijn verleden Aan het station gingen ze naar het buffet en dronken een glas sherry. De. oude man haalde zijne beurs voor den dag om te betalen. »Ik trakteer," zeide Anissiem. Zijn vader klopte hem met aandoe ning op den schouder en zeide met een knipoogje tegen den restauratie houder »Nu zie je, wat voor een zoon ik heb.» »Als je tehuis bleeft werken Annis- siem, dan zou je onbetaalbaar zijn; ik zou je van 't hoofd tot de voeten met goud heslaan.» »Maar dat is geheel onmogelijk, vader. De sherry was zuur en rook naar lak, maar toch namen ze nog een glas. Toen Tsyboukine van het station terug kwam, herkende hij op 't eerste oogenbhk zijne schoondochter niet. kwam, schudde het hoaïd'en riep uit: »\Velk eene schoprudochter heeft God u ten tweedqf male gezonden, Grigori Petrof. Dtat zijn geen vrouwen, het zijn onbeta albare schatten.» f V. Den /achtsten Juli, op een Vrijdag, kwamen Elisarof, bijgenaamd de Kruk en L'.ipa samen van Kansoskoe, waar heen ze waren gegaan op dezen heili gendag om de maagd van Kazan te aümbïdden. De moeder van Lipa liep achter henziek en naar adem hijgend, oogenous, zijne aiuuuuuwuici uic». u a u u. Dadelijk nadat haar man weg was, bleef ze altijd achter. Het was bijna was Lipa geheel veranderd en eens klaps heel vroolijk geworden. Op bloote voeten, in een oude versleten i donker. »Ahazei de Kruk, verbaasd luisterend naar Lipa'6 woorden. »En japon, met tot de schouders opge-1 toen stroopte mouwen was ze bezig, <ye »Ik houd veel van confituren Ielja trappen van de vestibule te dweilen, Makarüjtsj.» zeide Lipa. »Ik ga in een onderwijl met een helder stemmetje hoekje zitten theedrinken bij Vavara zingend en toen ze daarna een Wiïle Nikolojefna eu dan vertelt ze mij aan- kuip vuil water uitgooide, keek ze doenlijke verhalen. Zij heeft, veel confi- met haar kinderlijken blik naar' de turen, vier potten vol en zegt ze altijd zon en het scheen toen, alsof ze selve "Eet maar Lipa, geneer je niet.» een leeuwerik was. i I »Zoo, vier potten vol.» Een oude werkman die daar gangs' »Zij leven er goed van. Bij de thee

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1911 | | pagina 1