nriEuwi
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
No. 25.
Woensdag 29 Maart 1911.
Veertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
KUITEN LAND.
FEUILLETON.
DE MOEZJIEKS.
Amersfoortsche Courant.
o
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Lniigestrnat 77. Telephoonn0. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Stolypin's overwinning.
Stolypin's overwinning is volkomen!
Wijl de Rijksraad bet geheele ont
werp van Stolypin tot invoering van
Zemstvoi in de westelijke gouverne
menten met 134 tegen 23 stemmen
bad verworpen, besloot de Tsaar op
voorstel van Stolypin de Rijksraad en
de Doema voor drie dagen te schor
sen, en in dien tijd de Zemstvoi, op
grond van art. 87 der grondwet, bij
keizerlijk besluit in te voeren. Dit
artikel bepaalt, dat tijdens de verda
ging wetten kunnen worden ingevoerd
bij keizerlijk besluit, mits dit binnen
twee maanden door de Doema en den
Rijksraad wordt goedgekeurd gebeurt
dit laatste niet, dan vervalt bet besluit
van rechtswege.
Bovendien heeft Stolypin van den
Tsaar de toezegging gekregen, dat
voortaan bij de benoeming van leden
van den Rijksraad, die door den Tsaar
geschiedt, de meening van den minister
president zal worden gevraagd. En
daar zijn beide grootste tegenstanders.
Trepof en Doernovo, »met verlofct ge
zonden zijn, en waarschijnlijk wel niet
zullen terugkomen, is de positie van
Stolypin opnieuw bevestigd.
Al is het duidelijk dat de leden der
rechterzijde en de camarilla het bij
deze poging om den minister ten val
te brengen, niet zullen laten, maat bij
gelegenheid hun poging nog wel eens
zullen herhalen.
In de Doema beerscht groote ont
stemming over de keizerlijke.besluiten,
die Stolijpin heeft beweikt. In alle
kringen is men van meening, dat bij
zulk een manier, om noodwetten uit
te vaardigen, de volksveitegenwooi-j
diging volkomen illusoir wordt. Alsof
zij dat al niet teeds is. De Octobnsten
veiklaien, dat zoo de wet, die thans
bij keizerlijk besluit is afgekondigd,!
binnen twee maanden in de Doema I
komt. geen enkele stem er voor zal j
zijn. Ook ervaren bureaucraten schud
den het hoofd en meenen, dat Stolypin
op die wijze het niet lang maken zal.
De Rijksraad is ontstemd over de
behandeling van Trepof en Doernovo
en over de keizerlijke- besluiten, en is
voornemens geen enkel voorstel van
Stolypin meer aan te nemen.
Een en ander maakt den toestand
moeilijk En de stemming niet 'beier.
Reeds loopt bet gerucht dat Kokowzef,
die tot opvolger van Stolypin is aan
gewezen, thans wil aftreden.
En de beurs was, door deze ver
wikkelingen, onrustig.
Rusland en China.
Rusland heeft thans, naar Reuter
meldt, een krachtig ultimatum aan
China gesteld, waarin de algeheele
aanneming der Russische voorwaarden
voor 28 Maart werd geëischt. Bij wei
gering behoudt Rusland zich de vrij
heid van handelen voor. Dat kan alleen
beteekenen, dat Rusland dan het Clii-
neesche gebied zal binnenrukken.
Door deze nota is de quaestie van
ernstigen aard geworden. Maar China
zal nu zijn methode van uitstellen wel
moeten opgeven en kleur bekennen.
Een telegram uit Peking meldt, dat
Cbina in de Russische eischen zal toe
stemmen. Het heeft geen andere keus,
wijl het op een oorlog niet voorbe
reid is.
De Nowoje Wremija zegt hierover
De Russische diplomatie heeft eindelijk-
het noodige woord gesproken. En wij
kunnen slechts verklaren, dat Rus-
land's eisch een rechtvaardige is.
De Birscliewija Wjedomosti spreekt
de hoop uit, dat vastbesloten optreden
sneller tot hel doel zal voeren dan
diplomatieke onder handelingen, waar
van slechts uitstellen het gevolg is.
Een oorlog te voeren is Ruslands plan
niet; maar mocht het noodig zijn.dan
moet de slag tegen China snel en
krachtig worden toegebracht.
Telegrammen uit Cbarbin aan de
Nowoje Wremija melden, dat onder
de Russische bevolking groote vrees
bestaat. De kinderen worden wegge
zonden, de mannen gewapend, (let
gerucht wil, dat Russische patrouilles
door Chineosche troepen worden be
schoten. De gouverneur seinde den
minister, dat de aanwezige troepen
onvoldoende zijn, om de Europeanen
te beschermen tegen een Chineescbe
overvalling.
Mexico.
Correspondenten van enkeleDuitsche
bladen in Mexico .deulen mede, dat
deopsiandelingen in Noord-Mexico aan
de winnende hand zijn, maar hoe de
toestand er nu juist is, valt uit de
verschillende mededeelingen niet op
te maken al schijnt het wel zeker
te zijn, dat de toestand verre van
rooskleurig is Een Engelsch corres
pondent verzekert, in tegenstelling met
hetgeen meegedeeld werd omtrent de
weigering van president Taft om de
Amerrka'arische iioeperi terug te trek
ken, dat president Taft toch wel iets
gevoeld voor de bezwaren der Mexi-
caansche regeering, die van oordeel
is, dat de opstandelingen door de
aanwezigheid der Amerikaansche troe
pen worden aangemoedigd, omdat zij
de hoop koesteren door voortzetting
van hun verzet, de Unie tot tusscheri-
komsl te kunnen nopen. Daarom zou
president Taft bereid zijn, de troepen
voor een groot deel van de grens
terug te trekken, ztj zouden echter
in Texas blijven.
Een onrecht, dat we gisteren jegens
de Mexicaansche legeeringstrorpen
hebben begaan, verdient herstel. Het
telegram uit Washington betreffende
een gevecht lusschen twee divisiën
regeermgsiroepen, had niet betrek
king op Mexico, maar op Honduras.
Onderlinge strijd lusschen de aan
voerders der regeeruigstroepen be
moeilijkt dus althans de positie der
Mexicaansche regeering niet. Omlrent
de aanleiding van den strijd in Hon
duras, zijn nog geen nadere mede
deelingen ontvangen.
Brand te New York.
Bij een brand in een «luchtschra-
per», een gebouw van tien verdiepin
gen, waar een personeel van 1500
menschen werkzaam was, zijn ruim
honderd personen (voor het meeren-
deel meisjes) om het leven gekomen.
Vijftig werden gedood bij bet springen
in de vangzeilen, die braken door de
groote hoogte van waar de lichamen
neerkwamen. Twintig dooden werden
gevonden beneden in een luchtkoker
waarin zij gevallen waren door een
venster waar zij uitgedrongen werden
door de achter hen aankomenden.
Anderen trachten zich te redden langs
de eleetrische draden, die braken, of
sprongen op de daken van de naburige
lage huizen en allen werden gedood.
Deze brand, in een fabrieksgebouw
van tien verdiepingen, op Washing-
tonplace, waarbij (volgens een later
bericht) 150 menschenlevens verloren
gingen, is een der ergste branden die
in den laatsten tijd te New York voor
kwamen.
Zaterdagmiddag om 5 uur brak de
brand uit, op de zevende verdieping,
en binnen enkele oogenblikken stond
het gebouw, dat nvuurproelrt heette,
van boven tot beneden in vlam.
Van de 1500 arbeiders en arbeid
sters die er in waren, konden die der
bovenste verdiepingen voornamelijk
Italiaansche ar beidsters van een blouse-
fabriek met tijdig de weinige brand
ladders bereiken Van de twee lifts
werkte er maar één en die was wel
dra ook onklaar, doordat er te veel
menschen op sprongen.
In radeloozen angst sprongen velen
uit de vensters naar beneden, waar
brandweei mannen vangnetten uitge
spreid hielden; maar door de hoogte
van waar de lichamen neerkwamen
was de val te zwaar en zij vielen door
de netten been, dood op de steenen.
Anderen waagden een stouten sprong
op de daken van lage aangrenzende
huizen en vonden daarbij den dood.
Weer anderen werden bij een lucht
koker, waar zij een toevlucht zochten,
door de achter ben aan komenden
zoozeer gedrongen, dat zij in de diepte
te pletter vielen. Andeten trachtten
zich te redden langs electi ische draden,
die braken onder hun gewicht.
Op de achtste verdieping alleen vond
men vijftig dooden, verstikt door den
rook.
Er zijn ook zeer velen bedenkelijk
gewond naar de ziekenhuizen gebracht.
Het gebouw heette, gelijk reeds
gezegd is, »vuurproef«, en het eigen
lijke gebouw staat ook nog. Maar in
bet vertrouwen op de onbrandbaarheid
had men nagenoeg geen brandladders
aan de builenzijde gemaakt Waren
die er geweest, dan hadden er veel
meer zich kunnen redden. Om die
reden zei een der hoofden van de
brandweer, dat deze brand enkel aan
nalatigheid is te wijten.
In Lord Joicey's kasteel Cregynog
Hall, in Wales, is een groote schil-
oerijen-diefslal beproefd, maar nog
juist in tijds verijdeld.
Lord en Lady Joicey bevinden zich
op bet oogenblik te Cannes en de
zorg voor het kasteel is toevertrouwd
aan den bottelier Calder. Toen deze
Maandag wat laat thuis kwam zag bij
tot zijne verwondering licht in de
eetzaal en een oogenblik later zag
hij een der bedienden, Foster, uit een
keldervenster kruipen. Zoodra Foster
den bottelier zag, wierp hij een in
papier gewikkelde rol, die hij in de
hand droeg weg en snelde heen.
Het bleek, dat er zes kostbare
schilderijen die in de eetzaal hingen,
een van Turner, dat wel f120,000
waard was, en voorts stukken van
Holman. Hurit, Barrat en Wimperis
uit de lijsten gesneden waren. Vijf
daarvan werden teruggevonden in de
rol, die Foster wegwierp en het zesde
vond men onder de keldertrap ver
borgen.
Foster werd door de politie uit zijn
bed gehaald en gevankelijk wegge
voerd. In een zijner jaszakken vond
men een stuk hout van een schil
derijlijst.
De schilderijen waren overdekt,
6)
Het scheen haar toe alsof de brand-
klonk op haar hart bonsde, alsof de
brand zou voortduren en Sasja ver
loren was.
Toen het dak van de iezba met ge-
druisch instortte, voelde Olga, nu door
de gedachte bevangen dat heel het
gehucht onvermijdelijk in brand zou
vliegen, zich eensklaps zoo machteloos,
dat ze niet voort kon. Zij zette den
emmer, dien ze bij zich had, neer en
ging op de helling zitten. De andere
vrouwen kwamen bij haar zitten zuch
ten en weeklagen evenals op eene
begrafenis. Op dat oogenblik kwamen
de arbeiders en de opzichters van het
heerenhuis aan de overzijde op twee
wagens aan, benevens een tweede
brandspuit. Ben heele jonge student
kwam te paard aangehold. Men greep
bijlenmen zette een ladder tegen de
iezba en vijf mannen beklommen het
brandende getimmerte. De student
voorophij had eene vuurroode kleur
en schreeuwde met eene korte, heesche
stem en op zulk eene krachtige toon,
alsof het blusschen van branden reeds
lang zijn gewoon werk was. Men
scheidde de balkon van de iezba, men
haalde den stal, de korenhoopen en
den meest nabijzijnden hooiberg om.
"Verwoest toch niet alles," riepen
eenige ruwe stemmen uit de menigte.
«Laat toch niet alles verwoesten.»
Siriak ging met vasten stap naar de
iezba toe, alsof hij de nieuw aange-
komenen wilde beletten alles omver
te halen, maar een der arbeiders keerde
hem eensklaps om en gaf hem een
slag in den nek. Algemeen gelach
De arbeider sloeg hem nog eens, Siriak
viel en verdween, op handen en voeten
kruipende, onder de menigte.
Twee mooie jonge meisjes, met
hoeden op, zeker de zusters van den
student, kwamen van de overzijde. Zij
bleven, op eenigen afstand, naar den
brand staan kijken. De losgemaakte
balken brandden al niet meer; ze
rookten alleen nog geducht. De student
richtte den straal van den brandspuit
nu eens op de halken, dan op de
moezjieken en dan weer op de vrouwen,
die water aandroegen.
"George!" riep een der meisjes op
angstigen toon. "George!"
De brand was gebluscht en toen men
uit elkander ging, bespeurde men dat
het al dag was. Allen zagen er bleek
en ontdaan uit, zooals men er altijd
uitziet bij het krieken van den dag,
als de laatste sterren aan den hemel
verbleeken. Toen de moezjieken weg
gingen, lachten ze en maakten grap
pen over den kok van generaal Joekof
en zijne verbrande pet. Zij hadden als
het ware behoefte, om over den brand
te lachten en schenen het te betreuren,
dat die zoo spoedig gedaan was.
»U kunt een brand spoedig blusschen,
mijnheer," zeide Olga tegen den
student. «U moest bij ons in Moskou
zijn. Daar is bijna iederen dag brand."
«Komt u uit Moskou?" vroeg eene
der jongejuffrouwen.
"Ja, mijn man dient in den Slavischen
Bazar. En dit is mijn dochtertje,»
voegde ze er aan toe, terwijl ze Sasja
aanwees, die het koud had en zich
in hare rokken verborg. Zij komt
eveneens uit Moskou.»
De jonge meisjes zeiden iets in het
Bransch tegen den student en hij gaf
Sasja een stuk van twee griedniks.
De oude Ossip zag het en blijde hoop
verhelderde dadelijk zijne trekken.
«God zij geloofd,» .voegde hij den
student [toe, »dat er geen wind was,
uwe Edelheid. Anders zou alles in één
uur afgebrand zijn. U zijt zulke goede
heeren uwe Edelheid,» voegde hij er
verlegen en zacht aan toe»het is
zoo koud we moeten zien weer warm
te worden, als u zoo goed zoudt wil
len zijn om ons iets te geven om een
half üeschje te kunnen koopen.»
Men gaf hem niets en hij ging mop
perende naar huis. Olga gÏDg boven
op de hoogte van Joekowo zitten en
keek naar de twee wagens die de
rivier doorwaadden en naar den heer
en de dames, die door de weide weg
gingen. Een rijtuig wachtte hen op
den anderen oever. Toen ze terug
kwamen in de iezba vertelde ze op
een opgewonden toon alles aan Niko-
laas.
"Zulke brave menschen. en zoo aar
dig... en die jonge meisjes... precies
twee cherubijntjes."
«Voor mijn part barsten zij,» zeide
Fjokla nijdig al half slapende.
VI.
Marja gevoelde zich ongelukkig en
zeide, dat zij gaarne wilde sterven;
Fjokla daarentegen schepte behagen
in het leven, dat zij leiddede armoede,
de smerigheid en de voortdurende
kibbelarijen. Zij at wat men haar gaf,
zonder onderscheid, zij sliep daar waar
ze zich bevond, zij wierp het vuile
water in de gang der iezba over den
drempel heen en liep op bloote voeten
door de plassen. Van den eersten dag
af had ze Nikolaas en Olga gehaat,
vooral daarom, dat het leven in de
iezba hun niet beviel.
»Ik zal eens zien wat je hier te
eten zult krijgen, edellieden van Mos
kou,» zeide ze met eene boosaardige
vreugde; »ik zal eens zien...»
Op een morgen het was al in 't
begin van September had Fjokla
aan de bron twee emmers water ge
haald. Zij zag rood van koude, maar
zij was mooi en kern gezond. Marja
en Olga zaten thee te drinken. »Thee
met suiker,» zeide Fjokla ironisch,
terwijl ze de emmers neerzette. »Die
dames hebben de mode aangenomen
om eiken dag thee te drinken. Kijk
eens. Zij zullen ten laatste nog bar
sten van al die thee., en die daar,»
ging zij voort, met een blik vol haat
op Olga, »die heeft in Moskou'een
mooi pof bakkes gekregen bij haar luie
