Gemeenteraad.
Plaatselijk Nieuws.
zooveel geweest. Ook hazen en fazanten
komen veel voor.
RECLAME.
De vergadering van den Gemeen
teraad gisterenmiddag gehouden ge
presideerd door den burgemeester jhr.
J. W. A. Barchman Wuytiers is zeker
wel de gewichtigste die in de laatste
jaren heeft plaats gehad. Geen der
raadsleden ontbrak dan ook, terwijl
een buitengewoon talrijk publiek de
tribune vulde.
Na goedkeuring der notulen van
de vergadering op den 21sten dezer
deelde de voorzitter mede dat de na
volgende stukken waren ingekomen:
Een dankbetuiging van de leeraren
Hoog en van Weezei Errens voor de
toekenning van periodieke verhooging
hunner jaarwedde, (voor kennisgeving
aangenomen).
Een dankbetuiging van mej. Sinnige
voor bare benoeming tot onderwijzeres
aan de Meisjesschool, (voor kennisge
ving aangenomen).
Een verzoek van den leeraar W.
Emmens hem ontslag te willen geven
als leeraar aan bet Gymnasium en de
Hoogere Burgerschool, (gerenvoyeerd
aan B. en W. om advies).
Een verzoek van de wed. J. C. van
Eijbergen Lam om een in perceel
Havik no. 27 gevestigd bedrijf, het
welk veel stank verspreid, te doen
verplaatsen buiten de gemeente, (als
zijnde ongezegeld ter zijde gelegd).
De volgende adressen betrefTende
den aankoop van Nimrnerdor.
Een <rdres van de afd. Amersfoort
van de Sociaal Democratische Arbei
derspartij, waarbij zij instemming be
tuigd met het voorstel tot aankoop
van Nimrnerdor en waarbij voorts
wenschen te kennen gegeven worden
betredende de exploitatie;
Een adres van de Amersfoortsche
Bestuurdersbond, en van J. Visser e.a
waarbij instemming betuigd wordt
met bovengenoemd adres van de afd.
Amersfoort van de S. D. A. P;
Een adres van H. de Kempenaer
e. a. waarbij zij verzoeken het voorstel
tot aankoop van Nimrnerdor niet aan
te nemen.
Een adres van M. de Pool e. a.
waarbij zij verzoeken het voorstel tot
aankoop van Nimrnerdor wel aan te
nemen.
Een adres van de kiesvereeniging
«Amersfoort's belang," waarbij zij
verzoekt het voorstel in zake Nim-
de politie gedaan. Nu, ik heb een
boodschap voor je de doctor wil je
spreken.
Zoo?!» riep Pat, die nog altoos
bezig was met zich te drogen. «En
is er iets bij te verdienen?»
»Ik denk het wel het is een »Job»
(karrewei) uit de Michigan avenue en
zoo wat honderd dollars zal het geven!»
»Niet meer dan honderd dollars?!
Je doctor wordt alle dagen vrekkiger,
hij bedenkt volstrekt niet, dat wij huid
en beenderen wagen.»
»Maak dat met hem af, ik wilde
slechts weten of ge komen wilt, anders
ga ik eenige huizen verder,» en John
wendde zich om naar de deur.
Bridgit stiet haar man in de ribben,
en deze dien vriendelijken wenk'ver
staande, zei verdrietig:
»Nu goed, ik kom, maar zeg hem
toch, dat ik niet met beide handen
toegegrepen heb.»
Een uur later waren doctor Slocum
en Pat het te zamen eens. De laatste
ontving honderd dollars vooruit en
beloofde hiervoor het lijk van Mary
King in het huis van den doctor af
te leveren.
Pat Flannigan, de opstandingsmam,
merdor niet aan te nemen, (te be
handelen bij punt 2 der agenda).
Een verzoek van mejuffrouw E. L. H.
Sinnige om, uithoofde barer benoeming
tot onderwijzeres aan de openbare
meisjesschool, haar eervol ontslag te
verleenen als onderwijzeres aan de
O. L. S. 3e soort aan de Puntenbur-
get laan.
Op voorstel van den voorzitter werd
dit ontslag met ingang van 2 Septem
ber eervol verleend.
Tot onderwijzeres in de nuttige hand
werken aan de Openbare School 3e
soort aan de Puntenburgerlaan vaca
ture mej. J. Eggink werd benoemd
mej. J. W. L. S. Richard.
Daarna kwam aan de orde het voor
stel van Burgemeester en Wethouders
tot aankoop van het landgoed «Nim
rnerdor». De heer Van der Wal opende
de debatten met een groot gedeelte
te citeeren uit zijn bekende brochure
over Gemeentegrondpolitiek. Wil de
Gemeente zich wapenen tegen grond-
speculanten, dan is het eenige middel
dat zij zelve grond aankoopt. De tegen
standers zijn in drie calegoriën te ver-
deelen. Ie. zij die zelf doen aan grond
exploitatie, 2e. zij wier doel het is de
giond te koopen om die met woeker
winst te verkoopen en ten 3e. zij die
bang zijn voor belastingverhooging.
Wel zullen gas- en waterleiding moeten
worden uitgebreid, docb de daaraan
verbonden kosten zijn niet bijzonder
groot. Hij wil dat voor ditmaal het
bureaucratische paard eens op stal
wordt gezet en het goede commer-
cieele paard voor de wagen gespannen,
opdat het natuurschoon in deonmidde-
lijke nabijheid onzer Gemeente behou
den blijve. De beer Gerritsen als ge
boren Amersfoorter wijst er op hoe
Amersfoort er vóór 25 jaar uitzag en
zou, naar aanleiding van hetgeen er
in dat tijdsverloop met de Gemeente
plaats greep, wel eens willen vragen
aan de tegenstanders van den aankoop
hoe Amersfoort er over 25 jaar zal
uitzien. Zijns inziens is een verhoogiug
der belastingen als gevolg van den
aankoop geheel uitgesloten. Hij zegt
geen optimist te zijn en niet te gelooven,
dat de eerste 5 a 10 jaareenig resul
taat zal worden bereikt. De aankoop
zal de Gemeente jaarlijks op een 4 a
5000 gulden rente komen, die uit de
gewone middelen kunnen worden be
streden.
Alleen eenige durf is noodig en niet
eens zoo heel veel, daar de risico in
deze zaak tot een minimum is ge
reduceerd. Hij wijst er ten slotte op,
dat de heer P. H. van Haselen. die
men als grondexploitant door ervaring
wel eenig gezag mag toekennen in een
ingezonden stuk in 't Amersfoortsch
Dagblad de aankoop ten sterkste
aanraad.
De heer van Esveld voorstander van
den aankoop zegt dat door de tegen
standers de verre ligging van Nimrner
dor als bezwaar wordt aangevoerd.
Bij het bouwen van bet station heette
dit ook zoo ver van de stad gelegen
en thans ziet men ligt bet in de ge
meente. In Soeslerberg, de Bilt en
Bosch en Duin worden door villa
bouwers trouwens wel terreinen
gekocbt, die verder van het sta
tion zijn gelegen als met Nimrnerdor
bet geval is. De grootste tegenstand
spruit dan ook alleen voort uit de
vrees voor belastingverhooging. Daar
tegenover toont hij in cijfers aan, dat
de opbrengst der plaatselijke belasting
in de laatste vijf jaar met circa 10.000
gulden is gestegen. Ook het bouwen
van woningen is de laatste jaren ge-
nam zijne maatregelen zoodra hij te
huis kwam. Hij legde een grooten
sterken zak klaar, twee houweelen, twee
spaden, een mes, een hamer, een beitel
en een groote flesch met brandewijn.
Vervolgens zocht hij in een kast die
vol met lompen was en in een hoek
stond verschillende voorwerpen, welke
hij op de tafel rangschikte. Het was
een klein geelkoperen doodshoofd, een
lapje roode zijde, het looden wiel van
een kinderkanonnetje, een wit merk
met het getal 100, een rood met het
getal 2 en een lichtblauw met het getal
10. Deze voorwerpen deed hij in
een klein linnen zakje, bond het dicht
en overhandigde het zijn oudsten zoon,
met bevel het zijn vriend Mike Mc Gee
te brengen.
Het linnenzakje was een brief, welks
inhoud 9lechts een lijkendief en mis
schien een geheim agent van politie
kon verstaanwij willen den brief ten
gevalle onzer lezers overzetten.
Het doodshoofd beteekendeer is
werk voorhanden! Het lapje roode
zijde: het is een meisje der hoogere
klasseHet wielhet lijk moet met
een wagen gehaald worden Het getal
100 op het witte merkhonderd dol
lar! zijn betaaldHet getal 2twee
stadig toegenomen, alles teekenen van
den vooruitgang der gemeente. Hij
schat de jaarlijks te betalen rente op
i f8000.en zal het gemeentebe
stuur zich daardoor de eerste jaren
eenige beperkingen moeten opleggen
en zorgen voor voorzichtigheid in 't
beheer, nochtbans acht hij het een
dure plicht om zich van den eigen
dom van dit fraaie landgoed te ver
zekeren.
De heer Veis Heyn, ofschoon geen
tegenstander van grondpolitiek, vreest
dat deze aankoop te veel van de
financieele krachten van de gemeente
zal ver en. Een groot bezwaar ioor
hen is ook dat de tusschen Nimrner
dor en het voormalig artilleriepark
gelegen gronden geen eigendom der
gemeente zijn. Hij wijst voorts op eenige
onjuistheden in de becijferingen van
den heer Van der Wal, die als huur
prijs voor bouwland f75.aangeeft,
terwijl voor gronden van beter kwali
teit als die van Nimrnerdor slechts
f28.per H.A. wordt betaald.
De heer Oosterveen is ook, hoe
meer hij de zaak bekeek, des te grooter
tegenstander van de aankoop geworden.
Ook de exploitatie van bet villa
terrein op den Berg heeft niet dat
resultaat gebad, wat de ondernemers
zich daarvan hadden voorgesteld, toch
is dit zooveel gunstiger gelegen. Op
bijzonder mooie punten is nog grond
genoeg te koop. Het heerenhuis op
Nimrnerdor is ook bijzonder grooten
alleen geschikt om bewoond te worden
door personen met minstens f50.000
inkomen. Wil men dit verburen dan
zal het grootste gedeelte van het park
daarbij gegeven moeten worden en
schiet er niet veel over voor verdere
exploitatie. De wegen die Daar Nim
rnerdor leiden, zijn ook van dien aard
dat niet velen daar tot villabouw
zullen besluiten. Voor den bouw van
arbeiderswoningen ligt bet landgoed
te afgelegen. Deze zou spreker trouwens
liever aan de kant van Hoogland en
Hoevelaken zien verrijzen, waardoor
ieder arbeider bij zijn woning een
stukje goed bouwland te bewerken
zou krijgen.
In de toekomst zal den aankoop
van Nimrnerdor MISSCHIEN blijken
aan de uitbreiding onzer stad bevor
derlijk te zijn maar mag men daarom
het thans levende geslacht benadeelen.
De beer van Kalken acht het in
blezen te nemen besluit een hoogst
ernstige zaak. Had men vroeger bij
aankoop van grond aan de Hooiberg
«Ma Retraitea en Birkhoven een be
paald doel voor oogen, nl. de te bouwen
gasfabriek, opslagplaats der gemeente-
reiniging en 't laatst als wandelpark,
dit is nu niet het geval. De vraag ol
het wenschelijk is dat Amersfoort
aan gemeente-grondpolttiek zal doen,
ja dan neen, is voorts ook nog niet
beantwoord. Hij voor zich acht de
aankoop een groote dwaasheid en
onverantwoordelijk. Aan den nieuwen
weg naar Birkhoven en aan de Barcb-
rnan Wuytierslaan zijn voor de eerste
jaren nog bouwterreinen genoeg te
koop. Hoogstwaarschijnlijk zal Nim
rnerdor voor de gemeente een strop
blijken te zijn, daar door belasting
verhooging zicb geen personen bier
meer zullen vestigen. Het eenige wat
er gebouwd zal worden zijn lucbt-
kastëelen in de gedachten der voor
standers.
De heer Ruys zegt van bet begin
af tegen het voorstel te zijn geweest.
Hij is het volmaakt eens met het door
Prudence in een ingezonden stuk in
de Amersf. Courant aangevoerde. De
personen zijn voldoende voor bet werk.
Het getal 10: des avonds tien uur!
Zulk een brief had dit in zijn voor
deel, dat hij, zooals gez :gd is, slechts
voor ingewijden verstaanbaar was, dat
ieder dezer hem lezen kon, zelfs zoo
hij geen letter van het A. B. C. kende,
dat het genootschap een controle over
ieder lid gaf, en dat ieder opstandings
man, die zulk een uilnoodiging ont
ving, die zonder tegenspraak moest
volgen.
Mike Mc Gee bracht dus een wagen
voor den avond gereed, hoewel het
afschuwelijk weder was.
Het weder, dat wij bij het begin
van het eerste hoofdstuk beschreven
hebben, was Diet beter, maar integen
deel veel slechter geworden. De
naherfst kwam met zijn zwaar geschut
voor den dag, om de menschen te
dwiDgen, de handelaars iD steenkolen
rijk te maken, want de naherfst is de
voorbode van den winter, de vriend
der rijken en de vijand der armen.
Een koude met sneeuw gemengde
regen, die reeds bijna acht-en-veertig
uren neerviel had de meeste straten
onbegaanbaar gemaakt, en die niet
volstrekt uit moest, bleef te buis in
de verwamde kamer, e* keek «iet
gevolgen van den aankoop zullen het
meest drukken op de middenstanders,
die hunne zaken maar niet zoo kun
nen verplaatsen.
De heer Jorissen meent dat alle
discussie wel achterwege had kunnen
blijven, daar het nu toch al viel uit
'e maken hoe gestemd zou worden.
Hij zag gaarne het bewijs geleverd
dat belasting-verhooging niet noodig
zal blijken te zijn. De bevolking in
Amerstoort neemt zoo sterk niet toe.
Dat is in de laatste jaren wel een
enkele maal het geval geweest, zoo
door de verplaatsing van de wagen-
weikplaats der H. IJ. S. M. van Haar
lem naar hier, doch dat was een
uitzondering. Hij bad gaarne in bet
betoog van den heer Van der Wal
wat minder theorie en wat meer prak
tijk gehoord. Durf komt er niet bij
te pas. wanneer men de risico door
een ander laat dragen. Van verschil
lende zijden is hem verzekerd dat de
grond slecht en het bosch niet veel
waard is. Wanneer Amersfoort Nim
rnerdor niet direct noodig heeft, heeft
men het altijd te duur.
De heer Van Enst voorstander van
den aankoop, zag de bedissing daar
omtrent liever aangehouden tot de vol
gende vergadering waarin de nieuw-
gekozen raadsleden zitting zullen
hebben. De heer Gerritsen verwijt
den heer Van Enst zijn bangheid en
zegt van een serieus man een derge
lijk vooistel niet te hebben verwacht.
De nieuwe leden zullen zich, alvorens
zich behoorlijk in dequaestieingewerkt
te hebben, bezwaard gevoelen bun
stern te geven.
Wethouder Rijkens wijst er op dat
de heer Van Boetselaer vóór den 7en
dezer maand om antwoord heeft ver
zocht in verband met 't contract van
den tegenwoordigen huurder.
De beer Van Enst persisteert bij
zijne opvatting dat de nieuwe Raad
in dezen het best de publieke opinie
zal weergeven.
Het bevreemd wethouder Rijkens
dat de heer Van Enst pas nu met
zijn voorstel komt, na geruimen tijd
in een benauwd lokaal de discussies
te hebben aangehooid. Als arts had
bij uit hygiënisch oogpunt daarmede
moeten beginnen. Het voorstel Van
Enst tot aanhouding wordt daarop
met 13 tegen 4 stemmen verworpen.
Wethouder Rijkens vindt de ter
zake ingediende adressen een verblij
dend verschijnsel, daar zij blijk geven
dat de onderteekenaars althans de ver
antwoordelijkheid mede willen helpen
dragen. Daar zij echter geen nieuwe
lichtpunten aanvoeren hebben ze voor
hem niet de minste waarde.
De heer Van Duinen vestigt de aan
dacbt op het principieele der zaak,
waarbij het college van Burgemeester
en Wethouders het volkomen eens zijn.
Ten bewijze dat Nimrnerdor niet te
ver van de stad ligt voerthijaan.dat
een bouwer nabij «de Hertekop» gron
den heeft trachten te koopen. Het is
voorts van het hoogste belang, vooral
op linantieele gronden, dat de Gemeen te
Amersfoort medezeggenschap heeft in
de exploitatie der omliggende teri einen.
De beer Kroes aanvankelijk voor
stander van den aankoop is om ver
schillende redenen thans tegen. Door
de voorstanders zijn verschillende on
kosten als uitbreiding van politie,
onderhoud van het huis en de wegen
enz. over het hoofd gezien of niet
genoemd.
De heer Hagedoorn zegt van oordeel
te zijn dat wanneer men als eigenaar
van een perceel door aankoop van een
eens door de glasruiten op de straat,
want het was buiten een troosteloos
gezicht. De paarden voor de huur
rijtuigen, die langzaam door het straat
slijk kropen, zagen er deerlijk uit.
Het was een rechte gauwdievennacht,
eene nacht als er voor geschapen om een
slechten streek uit te voeren. De twee
opstandingsmannen Pat en Mike reden
derhalve met een gevoel van groote
verlegenheid naar het fashionable kerk
hof waar men de menschen begraaft,
die een grooter recht op een plaats
in den hemel hebben, omdat zij op
aarde een equipage bezaten.
Toen de wagen, dien vrouw Bridgit
Flannigan bestuurde, den achtermuur
van het kerkhof bereikt had, wierp
men den zak met de instrumenten
eenvoudig over den lagen muur. De
zak viel op een marmeren gedenk-
teeken en veroorzaakte een leelijken,
half doffen, half rinkelenden klank.
De dieven luisterden hierop in de
duisternis, maar alles bleef stil, men
hoorde niets dan den op de grafge
steenten neder kletterenden regen en
het suizen van den wind in de ont
bladerde boomen.
Vrouw Bridgit ontstak haar aarden
pjjpje aam het licht der dievenlantaarn,
aangrenzend mooi en aantrekkelijk
plekje zijn perceel in waarde kan doen
rijzen, men daartoe verplicht is.
De beer Hamers is van bet begin
af vóór den aankoop geweest en is
het nog. Zijns inziens is Nimrnerdor
met zijn natuurschoon als aangewezen
voor villapark.
De voorzitter acht zicb verplicht de
aankoop ten sterkste te ontraden. Ten
eerste beeft Amersfoort geen behoefte
aan dit landgoed en ten tweede kan
het zicb de luxë van een zoodanigen
aankoop niet permitteeren. Spr. is geen
tegenstander van grondexploitatie, mits
die gronden dan ook gunstig zijn ge
legen. Er liggen nogduizendenviei kante
meters grond aan goede wegen, zoodat
de Gemeente nog voor een reeks van
jaren van bouwterrein is voorzien.
Wanneer bet werkelijk waar zou zijn,
dat de Gemeente door aankoop van dit
landgoed de prijzen van den bouwgrond
zou kunnen regelen, zal zij dan toch niet
bedrogen uitkomen? Spr. becht weinig
aan 't argument dat het nimmermeer zal
voorkomen, dat de Gemeente de hand
zal kunnen leggen op een dergelijk aan
eengesloten terrein. Dit dient toch
enkel en alleen om den pil te ver
gulden. Zijns inziens zal door de aan
koop van «Nimrnerdor» Amersfoort
een slag worden toegebracht die moei
lijk zal zijn te overkomen.
Ondanks deze waarschuwing be
sloot de Raad met 10 tegen 7 stem
men tot den aankoop over te gaan.
Tegen stemden de heeren Kroes,
Veis Heyn, Oosterveen, Van Kalken,
Jorissen, Salomons en Ruys.
De heer Hamers, die voor de laatste
maal de raadszittingen bijwoonde, nam
met eenige hartelijke woorden afscheid
van het college van B. en W. en zijn
mederaadsleden onder dankbetuiging
voor de welwillendheid hem altijd be
toond. Hij hoopte nog eenigen tijd
getuigen te mogen zijn van den vooruit
gang van Amersfoort onder energiek
bestuur.
Nu het voorstel tot aankoop van
Nimmeidor aangenomen was, achtte
de voorzitter zich vei plicht den heer
Gerritsen dank te zeggen, dat hij de
gemeente tot deze aankoop in de
gelegenheid had gesteld, hetgeen een
heftig protest van den heer Jorissen
uitlokte.
De heer Oosterveen vestigde de
aandacht van het Dag. Best. op de
verregaand vuile toestand waarin
de stadsgrachten tbans verkeeren.
Nadat de voorzitter onderzoek bad
toegezegd, richte hij, alvorens de ver-
gadeiing te sluiten, nog enkele woor
den ten afscheid tot de aftredende
raadsleden, de heer Hamers die zich
tal van jaren een zeer ijverig lid van
den raad had betoond en de beer van
Enst, die tijdens zijn kort lidmaatschap
zulke groote verwachtingen had ver
wekt. Hij hoopte in de toekomst op
beider steun te mogen blijven rekenen.
Agenda voor de openbare ver
gadering van den Raad der gemeente
Amersfoort op Dinsdag 5 September
1911, des namiddags ten half twee ure.
1. Installatie van de nieuw gekozen
leden.
2. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders betreflende het aantal
Wethouders.
3. Benoeming van een wethouder
wegens aftreding van den heer R. G.
Rijkens.
4. Benoeming van een wethouder,
welke zij zorgvuldig met den doek
vaD baar hoofd tegen het uitwaaien
behoeddevervolgens lichtte zij de
mannen bij het overklimmen van den
muur. Bij de muur was, zooals gezegd is,
laag en uit den wagen zeer licht te
beklimmen, terwijl aan de binnenzijde
de treden van het grafgesteente, waarop
de zak was gevallen een natuurlijk
middel voor het afklimmen vormde.
Zoover scheen alle9 in orde, maar
het bezwaar bestond hierin, het eigen
lijke graf te vinden. Er waren in de
laatste dagen verscheidene personen
begraven geworden, wier graven nog
niet in orde waren.
De lijkendieven lieten het licht der
lantaarn op de versche grafheuvels
vallen en vonden eindelijk een spoor van
het gezochte. Er waren bij het neder-
laten der doodkist eenige bloempjes van
den krans gevallen, deze lagen op den
grond en waren nog goed frisch ge
bleven; hier moest het zijn.
Men wierp den zak op den grond
en haalde de werktuigen er uit.
Pat nam een spade, spuwde in zijn
handen en deed den eersten steek in
de kleverige doorweekte aarde, toen
Mike hem bij den schouder greep.
Wordt vervolgd.)
