NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utreclit.
Qafcmme,
BERICHT.
FEUILLETON.
No. 76.
Zaterdag 23 September 1911.
Veertigste jaargang.
HET GEHEIM VAN X,
BINNENLAND.
Amersfoortsche Courant
JSSfiEl
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door bet geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
VERSCHIJNT WIlENSIIAfi EN ZATERIIAf.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langestraat 77. Telephooiino 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7Cent.
Advertentiên viermaal geplaatst worden slechtB driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
No. 26 23 September 1911.
ifO-O-X/ am
Dit zeer actueel nummer, bevat als
voorplaat het portret van Jbr. Mr. A.
P. C. van Karnebeek.
Verder
De Landbouw-tentoonstellirig te
Leiden, met foto's van liet Concours
Hippique Het opstijgen van Wijn
malen, enz. zoomede De hevige brand
in de houtloodsen ie Antwerpen.
De Engelsche lucht-postdienst, met
drie foto's. De Fransche Manoevres.
met drie foto's. De Huifkarren
wedstrijd. Het automobiel ongeluk
te Purmerend. De zeilwedstrijd Rotter
dam- Hoek van Holland. De ver
wikkelingen in Portugal, met twee
foto's. Haagsch mannen-kwartet.
Korfbalwedstrijd te Utrecht. Hoe
Burgess te water gevoed weid. Het
ongeluk op het Oorlogschip «Prins
Hendrik.o
Een geheele pagina is gewijd aan
de Wonderen der Techniek, met 4
fraaie foto's.
Ten slotte Portretten van bekende
landgenoolen. boeiende Schetsen, de
rubriek van Redacteur X hel Kinder
nummer «Ons Prinsesje.
BERICHT.
Het volgende Nummer, zijnde
No. 27 zal, bij het begin van
hel tweede halljaar van den derden
jaargang, een uitermate boeiend ver-
volg-verhaal bevattend, getiteld
door William Le Quedx,
zijnde volgens getuigenis van den
schrijver, bet beste verhaal, dat bij
ooit geschreven heeft.
Het kiesrecht-petitionnement.
Het Handelsblad schiijft:
Het petitionnement telt 317000
handteekeriingen, heeft Hel Volk on
medegedeeld. Gaarne gelooven wij dat
de honderden organisateuis van de
petitie hun uiterste best hebben ge
daan om slechts handteekentngen van
werkelijke voorstanders van A K. te
krijgen, en met zooveel zorg gewerkt
hebben dat vergissingen niet of slechts
sporadisch voorkomen, zoodat weinig
of geen dubbele handteekeningen
voorkomen, geen kinderen geteekend
hebben. Wij nemen aan dat 317 000
volwassen Nederlandsche mannen en
vrouwen hun haridteekening onder
het petitionnement hebben gezet. En
dat van die 317,000 handteekeningen
er^ een 200,000 van volwassen mah-
nen zijn een dergelijke verhouding
zou uit de aanvankelijke schatting
van het aantal vrouwen en mannen
bij de eerst ingeleverde lijsten blijven
ofschoon niet goed begrijpelijk is
waarom meer mannen dan vrouwen
teekenen zouden. Het totaal manne
lijke inwoners boven de 25 jaar
en onder de teekenaars zijn er natuur
lijk duizenden en duizenden die, hoe
wel ongeveer volwassen, nog niet den
leeftijd van 25 jaar overschreden heb
ben was volgens de statistische ge
gevens over 1910 ongeveer 1.400.000
Het aantal mannen, dat den leeftijd
bereikt had waarop men geschikt ge
acht werd om te leekenen zal dus
zoo ongeveer een kleine twee millioen
bedragen hebben het totaal aantal
mannelijke inwoners van ons rijk be
droeg 2.926 630.
Daaruit zou dus blijken, dat onge
veer 10 pCt. van de mannelijke vol
wassen bevolking het petitionnement
geteekent beeft.
Een dergelijk petitionnement ont
leent echter in de eerste plaats be
lang aan het aantal der niet-kiesge-
rechtigden die het petitionnement on-
derteekent hebben. Immers zij, die
teeds het kiesiecht hebben, kunnen
door dat kiesrecht te gebruiken pogen
hun politieke wenscben vervuld te
krijgen. Indien onder de kiesgerech
tigden een meerderheid te vinden is.
die algemeen kiesrecht eisclit. dan
kan die meeiderheid zorgen dal de
regeering algemeen kiesrecht geeft.
En dan valt het al dadelijk op hoe
uiterst gering het percentage is der
vrouwen, die allen geen kiesrecht
hebben, die het algemeen kiesrecht
eischen Het aantal volwassen vrouwen
is weer bijna twee millioen en ruim
5 pCt. heeft slechts op het petition
nement geteekend. En Het Volk. van
18 September deelt mede hoe de
haridteekening van menige vrouw
meer een daad van fronde is, een
protest tegen de duurte der levens
middelen, dan een meening-uitspraak
omtrent kiesrecht.
Doch ook van de mannen, dieniet
kiezer zijn, is het aantal dat door het
zetten van een handteekening, waarom
gesmeekt en gebedeld wordt, wil loo-
nen eenigen piijs op dat kiesrecht te
stellen, uiterst gerin
De laatste verkiezingen hebben aan
getoond dat het aantal kiezers die op
sociaal-democraten stemmen ongeveer
op 90.000 geschat kan worden. Veilig
kan men aannemen dat de handtee
keningen van die 90.000 op het peti
tionnement niet ontbreken. Doch ook
duizenden en duizenden andere kiezeis
hebben hun handteekening gezet. Tal
van vrijzinnig-democraiischeenliberale
kiezers, en ook zelfs kerkelijken
b.v. katholieken, zooals bleek uit de
berichten over het petitionnement in
Het Volk hebben hnn handteeke
ning onder bet petitionnement ge
plaatst.
Er zijn in het rijk 854 539 kiezers.
Er zijn dus 500,000 a 600,000 Neder
landers ouder dan 25 jaren, die geen
kiezer zijn. En medetellende de Neder
landers jonger dan 25 jaren, die nog
in aanmerking kwamen om te tee
kenen, komt men op een getal dat
met ver van het millioen af zal staan.
Men ziet dus dat slechts een onbe
duidende fractie der niet-kiesgerech-
tigde en ongeveer volwassen Neder
landers hun handteekening onder de
petitie gezet hebben.
Een manifestatie tegen Kamerleden
van de rechterzijde.
Donderdagavond na afloop van de
Tweede Kamerzitting omstreeks half
10 had zicb een niet on talrijke menigte
geposteerd voor den hoofdingang van
bet Kamergebouw. Men dacht aan
vankelijk, dat zooals meermalen ge
beurt bij het eindigen van een Kamer
zitting, enkele groepjes van menschen
aan den ingang waren gaan staan,
om hetzij eenige Kameileden te spre
ken, hetzij uit pure nieuwsgierigheid
om enkele Kamerleden eens meer van
aangezicht tot aangezicht te zien. Ook
de aanwezigheid van eenige der tijdens
de zittingen in het gebouw dienst
doende rijksveldwachten trok niet zoo
zeer de aandacht, omdat die beambten
na afloop van den dienst gewoonlijk
zich daar ter plaatse vereenigen om
zich huiswaarts te begeven. Spoedig
zou echter blijken, dat de post gevat
hebbende menigte iets anders in den
zin had.
Nauwelijks had zich de heer De
Savornin Lobman, vergezeld van ver
schillende andere Kamerleden der
rechtscbe partijen, o. a. de heeren
Van Asch van Wijck, Van de Borch
van Verwolde, Snoeck HeDkemans,
Van der Molen, Duymaer van Twist
en anderen buiten het gebouw ver
toond, of uit die menigto werd een
schril gefluit vernomen, gevolgd door
het aanheffen van den Socialisten-
marsch, terwijl de menigte tevens
aanstalten maakte, om al zingendede
Kamerleden te volgen. Dit werd echter
dadelijk krachtig belet door de in de
nabijheid zijnde rijksveldwachters,
die met getrokken sabel het kleine
poortje zoowel als den grooten door
gang naar het Buitenhof zoo goed
mogelijk afzetten, en door slaande be-
I wegingen met de sabel te maken de
manifestanten wisten terug le houden,
zoodat de Kamerleden gelegenheid
hadden hun weg ongehinderd te ver
volgen.
De heeren lieten zich ten aanhoore
van verschillende journalisten, die van
het gebeurde getuigen waren, hoogst
verontwaaidigd over deze manifestatie
uit, zich niet kunnende begrijpen,
dat de sociaal-democraten,, die zoo
opkomen voorde vrijheid, op die wijze
de vrijheid van beweging van afge
vaardigden van het volk trachten te
belemmeren.
De nieuwe drijfstof.
Naar aanleiding dor demonstratie,
gehouden in de vijvers van het Konink
lijk Park op Het Loo, met de nieuwe
drijfstof «Rettung«, waarbij Z. K. H.
Prins Hendrik der Nederlanden aan
den vertegenwoordiger, den heer O.
L. J Sikkens te Amsterdam, den
wensch te kennen gaf, hiermede proe
ven te nemen aan den Hoek van
Holland, had Maandag j.l. deze proef
neming plaats.
Hierbij waren tegenwoordig: Z. K.
H. de Prins, baron Pallandt, opper
jagermeester, baron Van Asbeck, jbr.
Van Suchtelen van de Haere, adju
danten, vice-admu aal Ellis, baion
Sweeits de Landas, directeur der Z.-H.
Redding Mij de heer C. H. Moens,
pres. dier Mij., de heer Wiersrna,
directeur der Holland-Amerikalijn, dr.
Mijnlief, penningmeester en dr. Tilanus
secretaris der Vereeniging Het Oranje
Kruis, jhr. Six, directeur der N - en
Z.-H. Redding Mij., de heer De Booy
en mr. Bik, secretarissen, de heer
Van Vallenhove, directeur der Z.-H.
Redding Mij., de heer Idema, inspec
teur en -de heer Gordon adj.-inspec-
teur, de heer Verkade, commissaris
van het loodswezen.
De bekende manschappen der red-
dingsbooien waren voorzien van een
soort gordel, vervaardigd van bedoelde
stof, bestaande uit rog- en borstlap,
waai over hun truien en daarna een
IIST IDE DIEPTE.
EEN AMERIKA AN3CHE GESCHIEDENIS.
13)
Artikelen, wier transport per spoor
weg te kostbaar is, nemen den water
weg en bereiken per stoomboot of
zeilschip de havens en stapelplaatsen
Chicago, Michigan, Milwaukee enz. Er
heerscht derhalve op het Michigan-
meer een zeer levendig verkeer waar
van men zich te Chicago kan overtuigen,
waar door de draaibruggen dagelijks
honderde schepen van allerlei grootte
passeeren. De haven dier stad is de
in het Michigan-meer uitwaterende
Chicago-rivier, die de stad in noord
en zuidhelft deelt. Aan den rand van
deze slecht riekende en drassige rivier,
die men te Chicago zelfs de »styx"
noemt, liggen de korenlichters, de
hout- en kolendepóts, de bureaux der
kleine sleepstoombooten als anderszins,
die regelrecht met de rivier of de
daarop verkeerenden te doen hebben.
Het schip van kapitein Richard
Hammer was een fraaie schoener, waar-
Van de vlag der Vereenigde Staten
wapperde, en zeer bekend in de boven-
meeren en in hunne havenplaatsen.
De varenslieden noemden den «zeewolf"
met achting, want hij vreesde noch
storm noch onweer, deed de snelste
reizen en leed bijna nooit averijhet
was den kapitein derhalve gemakkelijk
nog kort voor het sluiten van het
seizoen, niet alleen vracht, maar ook
passagiers te vinden.
Tot de overvaart naar Michigan,
had zich ook een zekere doctor Spack
gemeld, die een 'lid van de Duitsch-
Amerikaansche pers was, en een plei-
ziertochtje op het meer wilde doen.
Een raar vermaak waarachtig!
Toen doctor Spack den «zeewolf'
betrad, werd hem door den kapitein
een dikken, scheelzienden man*met
waterblauwe oogen en rooden neus
voorgesteld.
«Dat is," zei Hammer glimlachend,
«mijn vriend Bob Schmidt, waaruit ge
reeds kunt opmaken, dat hij geen
Spanjaard of Turk maar een Duitscher
is, hoe ongaarne hij dit ook bekend."
Bob Schmidt lachte en zeide met
een licht Engelsch accent, dat hij
inderdaad verkoos Schmidt te heeten
en Engelsch te spreken, want zoolang
hij als Duitscher opgetreden was in
de Vereenigde Staten, had hij zooveel
ongeluk gehad, als ware hij er op
geabonneerd geweest. Overigens ver
heugde het hem doctor Spack te leeren
kennen, en met hem aan boord van
den «zeewolf" een paar aangename
dagen door te brengen.
«Aangename dagen? reken er toch
niet te veel op Bob," zeide hierop de
kapitein; «want zoo ik mij niet be
drieg krijgen wij stormweer, en dan
moet men een gepantserde maag heb
ben, om goed geluimd te blijven."
Op dit oogenblik legde de kleine
stoomboot «Pilot" zich voor den boeg
van den schoener, om hem op sleep
touw te nemen en uit de haven te
boegseeren.
Doctor Spack ging in de kajuit, om
die naar zijn zin in te richten en de
kapitein gaf zijne bevelen aan den
stuurman.
«Hallo, kapitein," riep eene stem
van de stoomboot omhoog, «hoe gaat
het u?"
«Ik dank u, goed! En hoe maakt
gij het, Pemperton?"
«Als naar gewoonte Kapitein Pul-
ton heeft verlof, en ik voer bevel op
bet schip."
«Met verlof, in den winter? Waar
is hij dan, als men vragen mag?"
«Naar Michigan-city, zegt men, maar
ik weet het niet I Hij is altoos ge
heimzinnig als een spin. Ge weet im
mers ook, dat hij in de heele wereld
minnaressen heeft, misschien is dit ook
te Michigan het geval," en Pemperton
kneep sluw het rechteroog dicht.
Maar Hammer werd onwillekeurig
door een plotselinge smart getroffen,
toen hij vernam dat Fulton te Michi
gan, en het was als overviel hem het
voorgevoel eener groote ramp.
Inmiddels was men met het vast
leggen van den schoener aan de kleine
stoomboot klaar gekomen, en een
oogenblik later trok zij den grooten
«zeewolf" vlug achter zich voort, tot
in het meer.
Als men de haven van Chicage ver
laat, ziet mes links op een afstand
van ongeveer twee Engelsche mijlen,
een in het midden van het water alleen
staand gebouwhet is een crib dat
wil zeggen, een op paalwerk rustend
gebouw, dat het einde van den tun
nel (waterleiding) aanwijst, die tot zoo
ver in het meer werd aangelegd om
Chicago steeds van versch, koel en
zuiver drinkwater te voorzien. Het
huisje boven den vergaarbak wordt
door een Duitscher bewoond, die te
zorgen heeft, dat de monding van den
tunnel niet verzandt of eenige andere
schade lijdt.
Tot hier sleepen de stoombooten
gewoonlijk de schepen uit de rivier
of halen ze van hier naar de haven,
vermits hier door de nabijheid van
het land, die windgrens is.
De «Pilot" Üet op deze plaats den
«zeewolf' aan zich zelf over, en Pem
perton riep Hammer nog lachend toe,
toen hij terug stoomde «Groet Fulton
van mij, als ge hem soms ziet."
«Fulton? dien man moet ik kennen I
Wie is dat kapitein vroeg doctor
Spack, die bij Hammer dicht bij het
roer stond.
«O," zei deze mismoedig, «het is
die van een oppervlakkigen bekende,
de eigenlijke bevelvoerder van de
«Pilot", die mij gewoonlijk uit de
haven brengt; een losbol, dien ik tot
niet veel goeds in staat acht."
«Maar hij is toch een aangenaam
gezelschapper I" riep Bob, die ook in
nabijheid stond.
«Het kan zijn, maar ik gevoel mij
niet op mijn gemak in zijn gezelschap.
Het is een lichtzinnig mensch, voor
wien geen gevoel heilig is; aan God