PAKHUIS
WIJNHANDEL.
6. A. SIDDRÉ,
Gemengd Nieuws.
DE WITTE WINKEL
r.
y1
Advertentie».
Verloren
Amersfoortsch
Wissel- ea Effectenkantoor
TE HUUR gevraagd
Lamaison Bouwer Co.
E
Rijn- en Moeielwjjnen.
Madera, SHERRY ea Portwijnen.
Vermont!, Malaga.
Medicinal Mayor Aashrac!.
Langestraat 74.
Dr. H. J. Toxopeus, predikant
bij de Ev. Lutbersche gemeente hier,
heeft bedankt voor het beroep naar
Alkmaar.
De heer J. H. Rolandus Hage-
doorn legde aan de Rijks-universiteit
te Utrecht met gunstig gevolg af het
doctoraal examen Rechtswetenschap.
Aanstaanden Zaterdagavond zal
hier een vergadering worden gehouden
tot oprichting eener plaatselijke af-
deeling van de in 1901 opgerichte
Natuurhistorische vereeniging.
Behalve de heer H. Heukels, Voor
zitter van bet Hoofdbestuur, zal de
heer E.- Heimans spreken, o.a. over
Nabootsing van planten en dieren in
de levende Natuur.
Het voorloopig comité bestaat uit
de heeren dr. P. K. Drossaart Lulofs,
dr. Th. Weevers, A. Joman en P. van
der Lijn, allen hier, en F. A. des
Tombe, te Leiden.
In de op 16 October 1911 in
het hotel »de Vergulde Zwaana ge
houden algemeene ledenvergadering
der Coöperatieve Winkelvereeniging
•Ons Vooideel« werd in de plaats
van den Heer J. v.d. Woestijne, die
wegens overplaatsing naar Kampen
had moeten bedanken, lot secretaris
gekozen den heer G. Prins, Tuin
straat 1.
De heer W. Wernicke is benoemd
tot Directeur van het Tielscb Manne
koor
Men zegt. dat luitenant-kolonel
P. W. Weber van den Generalen stat,
toegevoegd aan den commandant van
het veldleger, wordt bevorderd tot
kolonel en belast met het bevel over
bet 5e regiment infanterie.
Kolonel F. K. BischolT van Heems-
kerck. commandant van het 11 regi
ment infanterie, wordt tegen November
bevorderd tot generaal majoor en in
zijn bevel opgevolgd door overste J.
C. H. A Quack, thans van het 11e
regiment, die dan wordt bevorderd
tot kolonel.
Het voornemen bestaat, ook bij
het 5e regiment infanterie een onbe
reden mitrailleurs-sectie te vormen,
onder bevel van een luitenant.
De lste luitenant P. J. Gaillard
gedetacheerd bij de Mil. Schoolcom-
pagnie, wordt van het 9e Reg. inf.
overgeplaatst bij het 5e Regiment.
Aan het Commissariaat van po
litie zijn voor de rechthebbenden te
rug te bekomen een zilveren lepelt;e
een halsketting met kruisje, een zak
mes en een kerkboekje.
Aan de markt waren gisteren
aangevoerd circa 350 paarden, 120
hitten en 30 veulens.
Luxe paarden golden f400—f600.
Werkpaarden f 150f 400. Slacht-
paarden f80—f 120. Veulens f 100
f200. Hitten f80—f230.
De markt was door buitenlandsche
kooplui bezocht, waardoor er tamelijk
handel was.
Openbare Leeszaal Bibliotheek.
Hiertoe uitgenoodigd door de Afdeeling
Amersfoort van den Bond van Ned. Onderw.
sprak gisteravond in een openbare vergadering
in de >Arend« Dr. H. E. Greve uit den Haag
over dit onderwerp.
De vooriitter, de heer T. Beverfoo, heette
de aanwezigen welkom. Hij zet nu het plan
uiteen om de zaak een stap nader tot de
oplossing te brengen. H\j hoopt, dat velen zich
na afloop der vergadering zullen opgeven om
een comité te vormen, waaruit weer een comité
van actie zal worden gekozen.
Dr. Greve verkreeg nu het woord en zeide
ongeveer het volgende: Met genoegen heb ik
de uitnoodiging aangenomen om over dit onder
werp te spreken, om doel, werking en streven
van Openb. L. en B. uiteen te zetten. Vaak
heerschen er verkeerde meeningen. Het doel
is te zorgen, dat intellectueel genot zoekende
boeken, tijdschriften, vakbladen en wat ze
verder noodig hebben, kunnen bekomen. Dit
heeft een practisch nut voor de Gemeente,
't Is geen modegril of philantropie of lief-
hebberig. De O. L. en B. moet zijn een maga
zijn van verschillende soorten literatuur en
mag in geen enkel opzicht partijdig z\jo, ook
niet eenzijdig en ook geen propaganda maken
voor een bepaalde richting op politiek of gods
dienstig gebied. Een ieder moet er dan ook
wat van zijn gading vinden, de liberaal, de
anti-revolutionair, de katholiek of wie ook. De
leeszaal moet een onderrichtend karakter
hebben.
De keuze der lectuur is niet vr\j, doch moet
zich schikken naar de behoeften der lezers,
maar tevens ook gebonden zijn aan een leetuur
voortkomende uit de verantwoordelijkheid der
beheerders tegenover de lezers.
De lectuur moet beantwoorden aan de vol
gende eischen:
1. Practisch nut,
2. Moraliteit.
3. Ontwikkelend gehalte.
Onze tegenwoordige leeszalen beantwoorde
nog niet aan dit doel en kunnen dit nog niet
doordat ze nog te jong zyn. Om het groote
doel te bereiken, moeten alle politieken en
godsdienstige richtingen vertegenwoordigd zijn
De instelliDg is waard, dat alle partijen er
zich moesten voor geven.
In kleine gemeenten is men dikwijls niet in
staat zich op de hoogte te stellen van wat er
in de buitenwereld omgaat. Voor handelscorres
pondentie wenscht men vaak inlichtingen en
men kan ze dikwijls moeilijk machtig worden.
Bij gemeentebegrootingen, bij bestekken enz.
heeft men vaak iets, waarover men nadere in
lichtingen wenscht. De wetenschappelijke men-
schen in kleine plaatsen klagen dikwijls, dat
ze veelal in de onmogelijkheid zyn om zich
lectuur voor hun vak aan te schaffen. Het is
derhalve van groot practisch nut, dat dergelijke
boeken verkrijgbaar zijn. Ook voor den arbeider
is de O. L. van groot nut. Na z\jn twaalfde jaar
ontvangt hij geen onderwijs meer, vergeet bgca
alles en heeft ten slotte geen belangstelling meer
in het openbare leven. Is er een O. L. dan kan
hij zichzelf verder ontwikkelen.
De O. L. en B. wordt wel eens volksieeszaal
en volksbibliotheek genoemd, doch ten onrechte.
De O. L. gaat n.l. verder en is veel uitgebreider.
De jeugd kan veel voordeel trekken van deze
inrichting, zooals Amerika bewijst, waar de
onderwijzer met zijn leerlingen naar de lees
zaal gaat.
Wanneer we ons voorstellen, wat een bevol
king van Amersfoort noodig heeft, zooals poli
tieke bladen, vakbladen, plaatwerken, een naslag
bibliotheek, als adresboeken, codes enz., dan
begrijpen we wel, dat dit comité veel geld noodig
heeft. De vraag is hoe hieraan te komen Door
het particulier initiatief en door subsidies. De
begin-uitgaven zijn reeds talrijk, uitgaven voor
boeken, tijdschriften, huishoudelijke uitgaven,
't gebouw, een bibliothecaris, die vast salaris
geniet, desinfectie, plaatwerk enz. Alles samen
moet men 3 a 4000 gld. als minimum stellen,
waarop de exploitatie jaarlijks zal komen. De
ondervinding heeft geleerd, dat klein beginnen
zeer verkeerd is. De belangstelling stijgt dan
niet. doch wordt verstikt, omdat er geen geld
is, telkens wat; nieuws aan te schaffen. Begin
niet voor er de zekerheid is elk jaar 3 a 4000
gld. te hebben. Is de publieke belangstelling er
>g niet laat de zaak een paar jaar rusten.
Door particulieren.
Door gemeente- en rijkssubsidie.
Hier te Amersfoort stel ik me voor te ont
vangen f 1000 van de burgers, f 1000 van de
gemeente en f 1000 van het ryk.
Welke andere eischen moeten nog gesteld
worden? Het gebouw moet goed zijn, aan
redelijke eischen voldoeü, ais 't kan een eigen
gebouw, in 't centrum der stad gelegen. Dan
moet het zooveel mogelijk geopend zijn, minstens
8 uur per dag. In groote plaatsen van 's mor
gens 9 tot 's avonds 10 uur.
De toegang moet zooveel mogelijk vrij zijD,
ook voor de kleinste beurs. Geen andere eischen
dienen gesteld dan onderwerping aan het
reglement en het bereiken van den 18-jarigen
leeftijd.
De O. L. en B. gaat in ons land een toe
komst te gemoet, die nauw verband houdt met
het onderwijs in dien zin, dat zjj aanvult, wat
de school niet kan geven, nl zelfopvoeding.
Hiervoor treedt de Op. L. op, die dus een
groot paedagogisch nut heeft. Hier kan men
kennis maken met personen uit het binnen-
en buitenland, die hun gedachten in boeken
hebben neergelegd. Belangstelling in het pu
blieke leven zal ontwaken. Het practisch niet
gelijk te stellen met een postkantoor bijv. er
zit nl. nog wat anders achter.
Nu werd een kwartier gepauzeerd, waarin
men zich voor debat kon opgeven of vragen
stellen. Niemand deed dit. De voorzitter noemde
nu de hier ter stede bestaande vereenigingen
op om te weten of ze ook een afgevaardigde
hadden gezonden. De heer D. Gerritsen noemde
dit monniken werk, daar al die vereenigingen
toch nog niet vergaderd hadden. Dit bleek
juist. Velen traden wel als particulier, doch
niet als vertegenwoordiger hunner vereeniging
toe, Dij gebrek aan een mandaat.
De drie Wethoudars namen geen zitting.
Alleen de heer Rijkens motiveerde dit. door
te zeggen dat hij soms geroepen kon worden
over het verleenen van subsidie te beslissen.
Van de weinig aanwezige raadsleden nam de
heer v. der Wal zitting. Het voorloopig comité
kwam tot stand. Na afloop der vergadering
besprak dit de zaak verder. De inleider was
intusschen vertrokken. De voorzitter zeide, dat
hij meende de tolk der vergadering te zijn,
wanneer hij hem dank bracht voor de heldere
wijze, waarop hij deze zaak heeft ingeleid.
Een nieuwe Wright aeroplane??
Wilbur Wright is te New-York
aangekomen en heeft zich daar over
de te nemen vliegproeven in Noord-
Carolina als volgt uitgelaten: »Onze
nieuwe aeroplane is eenvoudig hei
resultaat van alles wat wij hebben
geleerd en al de jaren dat wij de
luchtvaart hebbeu bestudeerd.
»Er schijnt groote belangstelling te
bestaan voor de beantwoording van
de vraag, of wij een motor zullen ge
bruiken. Doch daar gaat het bij ons
niet om. Wij wenschen te onder
zoeken of wij, eenmaal in de lucht
zijnde, daar gedurende een geruimen
tijd kunnen blijven, zonder gebruik
van een schroef. De vogels kunnen
het, waarom zou een mensch htt niet
kunnen?«
Te Hilversum is Zaterdagnamid
dag aan eene in aanbouw zijnde villa
aan den 's-Gravenlandschenweg, op
den boek van den Koninginnenweg,
de steiger ingestort, doordien een
schoor losliet, waardoor de steiger
ovei helde en de kortelingen uit den
muur schoten zoodat dezen met de
planken naar beneden vielen.
Van de vier mannen, die op de 5'/,
meier hoogen steiger aan het werk
waren, wisten twee zich vast tegiijpen;
de twee anderen vielen.
Een van dezen klaagde over pijn in
de zijde; de andere, H. Z. genaamd,
en woonachtig te Bussum, ontwrichtte
een elleboog en brak een rib.
Dokter Bauer verleende de eerste
heelkundige hulp en liet de gewonde
per rijwiel brancard naar de R-Kaib.
Ziekenverpleging overbrengen.
De politie doet onderzoek naar de
oorzaak van het ongeval.
Praters in de Kamer.
In verband met het vele en lange
praten in de Tweede Kamer bevat
het «Friesch Dagblad'' een artikel,
waarin bet o.a. heet: In vele om
standigheden zijn wij, Nederlanders,
niet praatzuchtig. Dat treft zelfs den
vreemdeling. Hoor b.v. den Franschman
kwebbelen en schetteren; geen oogen-
bhk houdt hij zijn mond. 't zij dan
alleen als hij eten wil of slapen gaat.
Wij doen zoo gansch anders.
Wij kunnen wel zwijggn.
Vaak gebeurt het, dat we met z'n
tienen in één coupé zitten en dat men
alleen wat hooi t, als iemand hoest of
zyn neus snuit.
En zulke gevallen zijn er veel.
Maat laten we nu op een ver
gadering komen, waar een onderwerp
behandeld wordt, dat onder ieders
bereik ligtDan komen we aan geen
eird. Dan is 't een taaie dropdraad,
die ieder op z'n beurt wat verder
rekt. Zoo is nu eenmaal ons karakter.
En daarom is 't noodig, dat in
dezen de volksopinie wordt bewerkt
Natuurlijk met verstand
't Zou dwaas zijn, te beweren, dat
de meest verstokte zwijger het beste
Kamerlid is Als onze anti revolution-
narre Kamerleden altijd zoo weinig
spraken, als ze tegenwoordig doen.
dan zou terecbt gemor in onze rijen
opgaan.
Maar nu hebben ze gelijk.
Gesproken moet er worden.
Doch alleen, waai bet noodig is.
En waar nu de wetsvoorstellen door
ministeis in onze richting verdedigd
worden, en over 't geheel genomen
onze instemming kunnen hebben,
daar kunnen onze Kamerleden het in
vele gevallen gerust overlaten aan de
mannen, die achter de groene tafel
zitten.
Laat men dat goed begrijpen.
In Engeland blijven de ministers
tevens leden van 't »Huis". Maar ook
daar doet zich 't verschijnsel voor,
dat de meeste en voornaamste rede
voeringen der regeeringspartij dooi
de ministers worden gehouden.
Als die meest zwegen en de gewone
leden 't meest spraken, zou in dat
parlementaire land bij uitnemendheid
ieder daarover afkeuring uitspreken.
Ook de oppositie doet er anders.
Fel kan zij 't Kabinet bestoken.
Tiouwens een stevige oppositie heeft
élk ministerie noodig!
Maar als eenmaal over het beginsel
van een Wet is beslist, dan ziet men
niet zelden, hoe in Engeland oppositie
en regeering samenwerken om de
zaak te bespoedigen. Dan gebeurt het,
dat ze samen overleggen, welke amen
dementen tócb geen kans van slagen
hebben, die dan met algemeen goed
vinden eenvoudig verdwijnen.
Hier is 't daar vér vandaan
Een mooie rijksbetrekking.
De »N. R. Ct." schrijft
Het is bekend, dat er in de jaren
1901 tot 1905 soms zonderling is rond
gesprongen met ridderorden. W ist men,
dat ook de rijksbetrekkingen tot doel
einden werden gebezigd, waarvoor zij
niet precies geschapen zijn?
Het is bekend, dat het in de jaren
1901 tot 1905 voor een rijk man niet
moeilijk was als »man van rechts" te
werden geëerd. Wist men, dat ook
soms rijksbetrekkingen op den koop
toe werden gegeven?
Ziehier wat dezer onder eede voor
de rechtbank te Amsterdam is ver
klaard. Wij citeeien het verslag uit
ons Avondblad, dat zakelijk met het
verslag in het Hdbl. overeenstemt:
Vroeger was de verhouding tusschen
beklaagdeen zijn vrouw en aangenomen
zoon zeer gelukkig Maar een jaar of
tien geleden ontstond er tusschen
hem en zijn zoon groote oneenigheid
om politiek meeningsverschil. Be-
klaagde's zoon was ril. redacteur van
Het Anker. Nu had beklaagde volgens
dezen getuige, van het ministerie-
Kuyper, hetwelk destijds aan het
bewind was, het aanbod gekregen
van een mooie rijksbetrekking voor
hemzelf en van een positie voor zijn
zoon aan de Rijksverzekeringsbank,
indien hij er in slaagde zijn zoon te
bewegen tot staking zijner sociaal
democratische propaganda onder de
marine-matrozen. Beklaagde is hiervooi-
bij den toenmaligen minister van
marine Ellis geweest. Het mocht hem
echter niet gelukken zijn zoon over
te halen en hij heeft hern daarna
steeds verweten, dat zij geen van
beiden de betrekking gekregen hebben.
Commentaar is hierbij, dunkt ons,
overbodig.
De entente—cordiale.
Dezer dagen zat een jeugdige ma
rine-arts uit Toulon, die zich bij
zonder onderscheiden heeft bij de
hulpverleening en verpleging van de
gekwetsten van de »Liberté«, dokter
Thomas genaamd, in den trein naar
Nice. Hij was in uniform; naast hem
hadden twee Engelscben plaats ge
nomen.
»Marine?« Opeen bevestigend ant
woord hervatte de Engelschman:
»Liberté. Malheur pour peuple
francais#.
De dokter stemde hiermede vol
mondig in, waarop de ander weer
vroeg:
»Voulez-vous pour collecte?«
»Bien volontiers
Beide reizigers stelden toen den
officier een pond sterling ter hand;
op diens verzoek om hun namen te
willen opgeven, antwoordden de En-
gelschen eenvoudig:
»Wij wonen te Glasgow onze
naam is entente cordiale.
Opgave van <le Vereeniging
„HANDEL en NIJVERHEID",
van personen die zich in de Gemeente hebben
gevestigd, of daaruit zijn vertrokken naarandere
Gemeenten, met vermelding van woonplaats, van
den 4 Oct. tot en met den 10 October 1911.
GEVESTIGD.
W. M. Kaspers v. Utrecht n. Muurhuizen 103.
J. van Brakel van Nijmegen n. Teutstraat 54.
J. M. Knipscbeer v. A'dam n. Utrechtschew. 100.
C. M. Rauh v. Hillegom n. Schimmelp straat 30.
A. Roethof v. Soest n. Barchman Wuijtiersl. 5.
J. van Houten van Idaarderaeeel naar Blanken-
heimstraat 18.
H. M. Teger van Vorden naar Kampstraat 8'2.
J. de Nord van Haren naar Beestenmarkt 12.
G. van RieseD, wed. van H. H. Kerst van
Idaarderadeel naar Blankenheimstraat 18.
R. van Luttervelt v. Venlo n. Utrechtschew. 185.
H. A. M. Sassen van Venlo n. Langestraat 74.
J. Ruitenbeek van Nijkerk naar Groote Koppel
schip «Annetje".
A. L. Herlo.' van Hilversum naar Hof 30.
D. T. van Slooten v. Utrecht n. Kampstraat 18.
J. Trutmans v. Stad Almelo n. Korte Bergstr. 1.
J. M. Plazier van Rotterdam n. Bergstraat 22.
G. N. Spierenburg van Winterswijk naar
Soesterweg 161.
J. Lubbertsen van Putten n. Bisschopsweg 62.
A. C. Das, wed. van W. Das van Amsterdam
naar Pie'er Pijpirstraat 11.
W. F Fuhrmann v. Alkmaar n. P.Prjperstr. 11.
J. H. Bilderbeek v. Amsterdam n. Appelw. 17.
W. L. Kooien v. Oisterwyk n. Pepersteeg 2.
H. Krol van Bussum naar Leusderweg 92.
W. van der Mandele v. Deventer naar Wilhel-
minastraat 13.
E. den Blanken van Hendrik Ido Ambacht naar
Langegracht 21.
C. W. Opentij van A'dam n. St. Andriesslr. 20.
T. Dorresteijn van Soest naar Havik 26.
W. Brok v. Venlo n. Schimoaelpenninckstr. 6.
Th. J. A. Wentink v. Roermond n. Havik 13.
VERTROKKEN.
W. Traa v. Hellestraat 85 n. Leusden.
A. Schickendantz v. Utrecbtscheweg 31 naar
Maarssen.
M. J. de Moojj v. K. Bergstr. 10 naar Bergen
op Zoom.
J. B. de Mooij v. K. Bergstr. 10 naar Bergen
op Zoom.
A. H. de Jong v. Utr.weg 72 naar Tholen.
S. Steenbeek echtg. v. Ph. van der Pol van
Arnhemscheweg 107' naar Leusden.
F. F. Haacke v. Bergstr. 25 n. Amsterdam.
H. F. M. baron van Voorst tot Voorst van
Langestraat 108 naar Haarlem.
D. H. Beltink van Valkestr. 3 naar N. Amerika.
H. Hendrikse v. Valkestraat 3 n. N. Amerika.
J. Gerth van Driest 22 naar Amsterdam.
F. Hoefakker v. Utrechtschestraat 24 naar
Scherpenzeel.
D. v. Swieten v. Arnhemschew. 121 n. Kamerik.
J. Mulder v. Heiligebergerweg 44 n. Voort
huizen (gem. Barneveld).
G. B. Jansen van Langegracht 22 naar Utrecht.
H. H. v. Veen v. Wijerstr. 5 n. Lisse.
G. de Jong van Schimmelpenmnckstraat 12
naar Voorthuizen (gem. Barneveld).
J. N. A. Kockham v. Arnhemscheweg 89 Daar
Amsterdam.
P. H. Koevermans v. Kruisk. 52 n. Haarlem.
J. M. P. Scheer, wed. v. L. H. Serre van Eem-
straat 17 naar Heerlen.
J. F. Wesseling van Wijerstr. 6 naar Helder.
C. Meijer v. Arnhemschep.wal 27 n. Duitschland.
M. E. v. Hamersveid van Utrechtschestr. 6 n.
Overveen gem. BloemeDdaal.
S. P. H. Boshouwers van Parallelweg 32 naar
Maastricht.
G. Petit van Lange Beekstraat 15 n. Amsterdam.
Hendrik van 't Hoog van Woestijgerw-g 15 n.
Leusden.
P. M. Matthijsen van Hooglands heweg 20 n.
Delft.
M. F. Repelius echtg. v. Prof. Dr. H. d. Vries
v. Regentesselaan 3 naar Uirecbt.
H. Glim van Regentesselaan 3 naar Utrecht.
RECLAME.
met PAARLEN. Tegen belooning
terug te bezorgen bij den boek
handelaar G. J. SLOTHOUWER.
(Mr. S- G. van Welderen Baron Rengers)
KOETEGRACHT 11.
Telegramadres „Wisselkantoor"
Tel: Interc. 176.
Assurantiën. Effecten.
Credieten. Incasseering van
Wissels en Quit:
Coupons. Vreemd Geld.
Deposito's Wissels op Binnen-
en Buitenland.
Verhuurt loketten in zijn daar
voor speciaal gebouwde kluis (Safe
Deposit) volgens tarief, op aanvrage
verkrijgbaar te zijnen kantore.
centrum der stad.
Aanbiedingen onder letter S.
aan het bureau dezer courant.
Munrhuizen 39
belasten zich met
aan- en verkoop
van Effecten, Wis
sels en Coupons,
sluiten prolongatie.
Safe-inrichting.
Zij, die in werkelijkheid genezing
willen vinden bij kaalhoofdigheid of
ontijdig uitvallen van 'thaar, wen
den zich in vertrouwen tot J.CERATI,
Haarkundige, Amsterdam, Zout
steeg 4, boven den kapper.
Aan hen, die na onderzoek tot
behandeling worden aangenomen,
wordt herstel gegarandeerd.
Het Nieuws van den Dag schreet
onder meer:
Een feit is 't dat onderscheidene
hier wonende personen van allerlei
leeftjid getuigen door hem weder
in het bezit van
den haardos te zijn
gekomen.
ZUIVER WÜLLEN-
HALFWOLLEN-I
KATOENEN-TRICOT-;
RAMEH-EN NET-I
ONDERGOEDEREN
Fabrihaal W Jansen
C. VAN WAGENINGEN
LANGESTRAAT 74,
TELEPHOON 70.