NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad voor de Provincie Utrecht, Zaterdag 20 Juli 1912. 41e jaargang. FEUILLETON. VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG. PREMIE Handelsschool voor Amersfoort en omstreken. BUITENLAND. VERVLOEKT EN VERSTOOTEN. iMo. 58. Amersioortsche Courant ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15; Franco per post door het gekeele Rijk 1.25. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER Bureau: Laiigestraat 17. Telephoonn. 0 9. ADVERTENTIËN: Van 16 regels 0.50; iedere reg9l meer Tl, Cent. Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. voor de lezers van deze courant Het heden verschenen '16e nummer van den vierden jaargang van bevat o.a. Internationaal Concours Hippique te 's-Gravenliage, met 4 foto's. Een nieuwe uitvinding op het gebied van de vliegersport, met 2 foto's. Spoorwegcongres te Utrecht. De Tentoonstelling te Nijmegen, met 3 foto's, waaronder 2 kiekjes op het oude stadje Heidelberg. De Tentoon stelling te Dordrecht, met 3 foto's Het Fanlaretorps «Excelsior'' te Zaandam. Nest met jonge puppies De kleinste honden ter wereld. Voor bet eerst «Base-ball" te Rotterdam. De eerste vrouwelijke kampeerders in Nederland. Natio nale Roeiwedstrijden op de Maas, uit geschreven door de K. R. en Z. V. «De Maas". Esperanto-Cursus (zevende les). Voorts: Portretten van bekende landgenooten. Het vervolg van de Gedenkschriften van MadameSleinheil. Heldenfeiten uit het leven van Ridders van de Militaire Willemsorde, met 3 foto's. Ten slotte de rubriek van Redac teur X. en het Kindernummer »Ons Prinsesje" met onderhoudende en leerzame kinderlectuur. De geabonneerde wonende wensckt zich te abonneeren op het weekblad „PAK ME MEE", tegen den prijs van 3'/« cents thuis bezorgd. Na jarenlange voorbereiding, werd de oprichting dezer »vakschool« thans mogelijk gemaakt door het besluit der Provinciale Staten van Utrecht, dato 10 Juli li,, waarbij een subsidie uit de provinciale kas werd toegekend aan de vereeniging «Handelsschool voor Amersfoort en omstreken«. Het »vakonderwijs« in ons land moot nog wettelijk geregeld worden. Tocli werden door het particulier initiatief in verschillende steden reeds vakscholen in het leven geroepen voor hel lager vakonderwijs: deAm- bachts-, industrie- en Huishoudscho len, ook te Amersfoort. Als onafwijsbare voorwaarde vóór hel ontvangen van Rijks-subsidie ten behoeve der inrichting en exploitatie eener vakschool wordt door de Regee ring steeds de eisch gesteld, dat, behalve de door het particulier initia tief voor dit doel te schenken bijdra gen, ook subsidies aan de school toegekend moeten zijn door de betrok ken Provincie en de Gemeente, waar de school gevestigd zal worden. In het onderhavige geval waren reeds geruimen tijd geleden alle be- noodigile bijdragen en subsidies toe gezegd met uitzondering van die der Provincie Utrecht, welker toe kenning verleden jaar afstuitte op het ongunstig prae advies van Gedepu teerde Staten. Om de zaak voor mis lukking te behoeden,wasdeVereeniging toen genoodzaakt, haar verzoek om provinciaal subsidie tijdig terug te nemen, feitelijk: «reculer pour mieux sauter®. Dit jaar werd de aanvraag opnieuw aan de Provincie ingediend, na zorgvuldig herzien te zijn, en nadat het bedrag der provinciale bijdrage tot een minimum was terug gebracht. Helaas luidde het prae-advies van Gedeputeerde Staten op deze her nieuwde aanvrage wederom ongunstig. Dit laatste zij biei enkel gememoreerd om in het licht te stellen, het hooge standpunt waarop de Provinciale Slaten zicli geplaatst hebben door, op voorstol van de leden prof. mr. J. de Louter en mr. dr. W. A. van Zijst, met 26 tegen 15 stemmen, de aangevraagde subsidie te bewilligen. Een woord van hulde en dank, namens Amersfoort en omstreken, aan de Hooge Vergadering voor haar besluit, en vooral aan de leden De Louter en Van Zijst voor hun initiatief. De ontworpen vakschool zal, even als de heide andere vakscholen te Amersfoort, blijken een zegen te zijn voor tal van jongelieden. Hare leer- Ifngen zullen behoorlijk voorbereid en theoretisch onderlegd worden voor den bestaans-strijd, die hen wacht, wanneer zij door eigen kracht bij handel of administratie vooruit moe ten komen in de maatschappij. Wie vroeger naar winkel of kan toor kon gaan, na eenig algemeen ontwikkelend onderwijs genoten te hebben, en dan door de ervaring toch wel verder kwam als er maar opgepast en gewerkt werd zou tegenwoordig weldra voor onover komelijke bezwaren staan bij zijn pogingen om in zijn vak vooruit te komen, en zich al heel spoedig zien voorbijgaan door anderen, die met meer en beter voorbereiding in de practijk waren gegaan. Voor den groothandel en de hoogere rangen in uitgebreide administratie bestaan reeds zoogenaamde «Handels scholen® in verschillende steden, d.w.z. tweejarige handelscursussen®, ver bonden aan driejarige Hoogere Bur gerscholen. Wat deze handelscursussen opleveren uit het oogpunt der tech niek, schijnt niet veel te beteekenen, want in tal van advertentiën kan men lezen, dat haar «einddiploma® op gelijken voet gewaardeerd wordt, als dat der H. B. S. met 5 jarigen cursus, terwijl dit laatste toch uitsluitend strekt om te bewijzen, dat de bezitter een zekere mate van algemeene ont wikkeling heeft verkregen, zonder noemenswaarde vakkennis. Hoe dit ook zij, zeker is, dat er, nog voor korten tijd, geen goed ge organiseerde «lagere® handelsscholen bestonden, bestemd om aan kindoren uit den «breeden middenstand«, en do zgn. «kleine burgerij«, aanstonds na het doorloopen der gewone lagere school, de gelegenheid te geven de uoodige vakkennis en algemeene ont wikkeling gelijktijdig te verwerven, opdat die kinderen op ongeveer 16 jarigen leeftijd een werkkring in de practijk kunnen vinden, en voldoende voorbereid zijn om vooruit te komen. Dat deze leeftijd voor indiensttreding bij handel of administratie de meest ge wenschto is, wordt niet alleen op gron den der practijk algemeen erkend, doch ook omdat het voor vele gezinnen uit de bedoelde kringen al zwaar genoeg valt, bun kinderen jaren lang zonder geldelijk beloonden arbeid te zien blijven. Tegenover dit laatste bezwaar staat echter de omstandigheid dat, wanneer de ouders zich eenmaal de opodeiingen getroost hebben voorde »vakopleiding« hunner kinderen, deze veel sneller tot den beler-betaalden arbeid zullen geraken, dan het geval zou zijn, wanneer zij na het door loopen der lagere school aanstonds de practijk waren ingegaan. Voor de z.g.n. lagere volksklassen, die zich deze opofferingen voor hunne kinderen niet kunnen getroosten, kunnen «handelsavond-cursussen inge richt" worden, waar eenige vakkennis verkregen kan worden door kinderen die gedurende den dag loon-arbeid hoe gering ook betaald niet kunnen missen. Het onderwijs aan de «Han delsschool voor Amersfoort en om streken® die in de maand Sep tember a.s. geopend zal worden heeft dus ten doel de leerlingen gron dig voor te bereiden voor een werk kring in handel of administratie. Dit doer zal niet alleen leiden tot de keuze dor vakken van onderwijs, doch het zal ook den aard van het onderwijs beheerscheri, de leerstof I doen behandelen op de voor practijk meest gewenschte wijze. Er zal naar de draagkracht der ouders een schoolgeld worden geheven van 6 tot 40 gulden, zoodat het on derwijs ook daardoor voor velen be reikbaar zal zijn. Moge het deze school gegeven zijn, evenals de beide andere vakscholen te Amersfoort deden, in korten tijd haar nut daadwerkelijk te bewijzen! Over den hevigen storm, die in Regina gewoed heeft, nog enkele bijzonderheden. Het was een prachtige dag. Dames wandelden in keurige zomertoilelten, heeren in lichte costuums, toen plot seling de lucht zeer donker werd en een oogenblik later een geweldige storm de menschen overviel. De storm was zóó kort en zóó hevig, dat, toen enkele minuten later de orkaan be daard was, het grootste deel der stad al een toonbeeld van verwoesting was. Houten huizen waren totaal wegge vaagd, andere huizen waren eenvoudig middendoor gebroken; kerken, biblio theken, openbare gebouwen waren ruïnes geworden. Auto's, paarden, vee werden als stukken papier de lucht in geslingerd en verpletterd vond men ze later terug. Vrachtwagens van vijftien tot twintig ton werden dwars over de huizen ge slingerd. Een jongen die op het meer aan het roeien was, toen de cycloon los brak, werd opgenomen en een mijl ver in een straat geslingerd. Hij bleek vrijwel ongedeerd. Hy verleide eerst tot bezinning te zijn gekomen, toen bij daar op de straat lag. De menschen gedroegen zich allen zeer flink; er werd dadelijk hulp ver leend door allen, die helpen konden, overal waar hulp noodig was. Daar door zijn honderden menschen gered, die anders door brand, door electriciteit of door instortende huizen waren om het leven gekomen. Een Roman uit de laatete Pooleche Revolutie VAN JULIUS iLICZKT, 48) Anka stamelde verward eenige woor den van dank, terwijl de grootvorstin de van blijde verwachting aan alle leden bevende Sara wenkte. Zij naderde en zonk aan de voeten van den Czaar nederdadelijk had zij in hem een der statige generaals berkend, die gis teren in het salon der grootvorstin naar bet verhaal van Sara's levensgeschiede nismet zooveel belangstelling geluisterd hadden. »Sta op," zeide de vorst met vrien delijke stem, «ik begrijp volkomen het troostelooze van uw toestand en uwe droefheid, wier oorzaak ik ken." De keizer nam van de tafel een daarop liggende ukase, die met zijn zegel en zijne onderteekening voor zien was. «Hier is de begenadiging voor voor uw vader," zei hij, »zij zal over eenige dagen verzonden worden." Een kreet ontglipte Sara's lippen, zij kon geen woord van dank spreken, zij was niet in staat zich op te rich ten zelfs geen traan van vreugde kwam in hare oogen. Het geluk was te groot, het dreigde haar hart te breken. Een handbeweging des keizers duidde aan dat de audiëntie ten einde was. Nu eerst kon Sara den vorst door woorden hare diepe dankbaarheid be tuigen. De grootvorstin begaf zich daarop met hare beschermelingen weder in het paleis en nam op zich, Anka's ouders over het verdwijnen hunner dochter gerust te stellen en haar ver zoek om vergiffenis te ondersteunen. De vreugde over Anka's wedervinden en de voorspraak harer machtige be schermster bezorgden haar natuurlijk een volkomen vergiffenis. De vorst achtte het een geluk, dat Anka's huwe lijk met Seniawitsch verijdeld was ge worden want eenige dagen vóór diens vermoording door of vaD wege de natio nale regeering, werd den vorst een wissel vertoond, op welken Seniawitsch de valsche handteekening van den vorst gesteld had. XXI. Wij verzoeken den lezer verschoo- ding, dat wij hem zoo zonder eenigen overgang in te steppen van Siberië verplaatsen, in het stadhouderschap Pobolsk en wel in het dorp Verescow, vermaard als het verbanningsoord van den bekenden vorst Menzikoff, die hier in het jaar 1731 stierf. De ballingen aldaar moesten deels in de bergwerken, deels op het veld arbeidentot de laatste partij behoorde graaf Dewbinsky. Oude en gebrekkige lieden ontvingen dagelijks tien kopeken van de regeering, waarmede zij hunne levensbehoeften moesten bestrijden, en bij deze behoorde Baruch Levi. Graaf Dewbinsky keert zoo even van zijn arbeid terug; zijne handen zijn half bevroren, zijne voeten gezwollen, de wangen bleek en ingevallenzijn fraai prachtig haar hangt verward nederhij treedt op eene zeer kleine hut toe, die slechts uit een enkel vertrek bestaat. Bij den haard staat Baruch Levi en kookt aardappelen. Eeeds begint het kookende water in den pot te broddelen en de grijsaard dekt de kleine eiken tafel, toen de deur geopend werd en Dewbinky binnen treedt. "Gegroet Baruch," zegt hij vriendelijk. "Welkom," antwoordde de oude man. I «Het eten zal dadelijk gereed zijn; neem inmiddels een weinig rust." Bij deze woorden schoof hij den graaf een laag zitbankje toe, ging vervolgens aan den haard, en haastig als ware het immer zijn bedrijf geweest, tilde hij den ijzeren pot van het vuur, goot' het water er af en ledigde den inhoud van den pot in den op de tafel gereed staanden schotel. Aandoenlijk was het om te zien, hoe de grijsaard zijn joodschen zegen over de spijs sprak en Dewbinsky een kruis makend in zijn geloof bad. Hoe het lot den mensch toch kan veranderen Hoe dwaas schijnen de meeningen en j zienswijzen der wereld als men ziet hoe innig twee in godsdienst, stand en zeden zoo geheel verschillende menschen zich hier aaneen sluiten, hoe vreed zaam hier christen en jood samen woonden. Het eten scheen beiden goed te sma ken; want de honger kruidde het en spoedig was de schotel ledig. Beiden zaten zwijgend tegenover elkander, hoe wel Dewbinsky dikwerf in stilte bet dwaas heette nog altoos aan Anka te denken, keerde hij in den geest toch altoos weder terug tot de gelukkige oogenblikken, welke hij met haar had doorgebracht. De grijsaard had bereids alle hoop opgegeven zijn kind weer te zien. "Ach, Godl slechts nog eens zou ik haar in de oogen willen zien, hare stem hooren dan zou ik geduldiger mijn zwaar lot ondergaan Het vuur van den haard was uitge gaan, de kolen verglommen. De twee ongelukkigen zaten nu in de duisternis naast elkander. Zoo zaten zij lang in gedachten verdiept, toen het licht eener lantaarn eensklaps het kleine venster hunner hut bescheen. Zij luisterden men hoorde verschei dene personen gaan en spreken, plot selings werd hard aan de deur ge klopt. Opent, opent I" riepen vrouwenstem men de klank ging Dewbinsky door merg en been, terwijl Baruch Levi ont steld achteruit deinsde. "Open, mijnheer de graaf!" riep een zware mannestem. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1912 | | pagina 1