BINNENLAND.
BUITENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
beutet wird, der deulschen Industrie
erhalten».
Hetzelfde motief: behoud van de
nationale markt voor de nationale in
dustrie, ligt ten grondslag aan de pro
tectie in andere landen. Ook in Ame
rika en in Fiankrijk is de bescherming
oorspronkelijk gebasseerd op de mei-
cantilhstische gedachte om door matige
rechten een steun te geven aan de
inlandsche nijverheid teneinde eener-
zijas te bevorderen dat de vreemdeling
werd bemoeilijkt in zijnen uitvoer,
anderzijds dezen er toe te dwingen
reductie op zijne tarieven te staan-
Docb nergens is dat dubbele doel
der protectie bereikt, en nergens is
men ook bij de» matigen: rechten ge
bleven. (let kon ook niet anders, de
eerste stap moest noodwendig door
meerdere worden gevolgd.
In 1879 ingevoerd in Duitschland,
werden de beschermende rechten reeds
in 1887 verhoogd, en voordurend
afgezien van he Capriviscbe tijdvak
is de protectie verscherpt. Tegen die
eerste verhooging werd reeds door
Scbmoller gewaarschuwd, omdat hij
vreesde dat Duitschland zou worden
het duurste industrieland en dat de
belangen der consumenten, met name
der arbeiders, te zwaar zouden worden
gedrukt. Doch tevergeefs; de mede
door zijn toedoen opgeroepen geesten
van de protectie lieten zich niet meer
bezweren de belanghebbende kringen
hebben de opvolgende regeeringen wel
weten te dwingen steeds verder te
gaan, alle verklaringen dat zij »niet
voor een hoog tarief zouden zijn te
vinden» ten spijt.
De protectie heeft inderdaad niet
geleid tol het reserveeren van de eigen
markt; de toenemende invoer ook in
protectionische landen bewijst dat de
mercantilistische leer van de «zelfge
noegzame Staat« als economische the
orie niet opgaat, op zijn hoogst een
politiek instrument is om de nationale
eenheid te bevorderen. Dat de protectie
als «Abhandlungszol,» als middel om
andere landeu te dwingen tot tarief-
reductie eveneens heeft gefaald, wordt
ook door do feiten bewezen. In Fran
krijk heeft reeds bet Colbertisme niet
anders uitgewerkt dan dat andere lan
den op hunrie beurt Frankrijks handel
en industrie trachten te benadeelen
waar zij maar konden. Voordurend
werden tarievenoorlogen gevoerd, die
toenmaals de werkelijke oorlogen ten
gevolge hadden. Zoo heeft ook het
nieuwmercantilisme, in 1881 in Eran-
kiijk opnieuw als »matig« tarief in
gevoerd, in 1885, 1887 en 1892 ver
scherpt, niet anders uitgewerkt dan
tariefkrijg met Italië (18771899) en
met Zwitserland (1892 1895). En
ook de laatste verhooging van het
tarief in 1910 bewijst weer hoe de pro
tectie steeds voert tot meer
Daarin schuilt juist het groote ge
vaar; zij tot navolging eerst, straks
tot weerwraak. Bescherming lokt alle
staten tot tegenmaatregelen uit, tot
een systeem van répressailles en van
retorsie, dat op zijn beurt weer tegen
beter weten in dwingt tot verhooging,
wegens de onjuiste meening dat een
land niet »met leege handen» mag
staan in onderhandelingen omtrent
liandelstractaten.
In alle landen is de bescherming
een »schroef zonder einde« gebleken.
Welke reden zou er dus zijn om te
gelooven dal zij dat in Nederland niet
zal wezen
Een conflict tusschen Ilof en
Regecring.
Onder dit opschrift vertelt het Dag
blad voor Zuid-Holland en 's-Graven-
hage het volgende
Zooals onzen lezers bekend is, had
Z. K. H. de Prins der Nederlanden
zijn kuur te Ober Ursel afgebroken
om jl Donderdag tegenwoordig te kun
nen zijn bij de huldiging van de terug
gekeerde leden der Nederlandscbe am
bulances.
Terwijl de Prins daardoor toonde
hoezeer bij bet op prijs stelde zelf aan
die huldiging een belangrijk werkzaam
aandeel te nemen, wekte het verwon
dering, dat op bet laatste oogenbhk
het bericht kwam dat Z. K. H. de
feestvergadering niet zou leiden, docb
het presidium zou overlaten aan jhr.
Repelaer van Driel.
Maar nog meer wekte het groote
verbazing om niet te spreken van
verbijstering dat Donderdagavond
bij den feestavond niet een enkel
minister tegenwoordig was.
Wij zijn daarom eens opinfoima-
ties uitgegaan orn te vernemen, wal
wel de reden kon ziju voor de regee
ring om terwijl èn H. M. de Konin
gin èn Z. K. H. de Prins zoo zeer van
hunne belangstelling blijk gaven, te
«schitteren" door afwezigheid. Het ge
volg daarvan was, dat wij, wat de
houding der regeering betreft, met
veel wijzer werden, maar wel in hof
kringen het volgende vernamen:
Inderdaad was de Prins voornemens
de huldiging te leiden en zulks willende
doen in een vorm, die door Z. K. H.
in overeenstemming werd geacbt met
de belangrijke verrichtingen onzer
ambulances op het Balkantooneel,
verzocht de Prins aan de Regeering
onderscheidingen te mogen uitreiken
aan de leden der ambulances en wel
commandeurs-kruisen der Oranje-
Nassau-orde aan de geneeskundige
leiders, en ridderkruisen voor een
aantal leden van het personeel. De
heer en mevrouw Lehmann, die een
geheele ambulance hadden bekostigd,
zouden begiftigd worden respectieve
lijk met de ridderkruisen van Neder
landsche Leeuw en Oranje Nassau.
Bij zijn terugkeer in de Residentie
vond de Prins niet de besluiten waarbij
de voorgestelde onderscheidingen wa
ren verleend. Onmiddelijk werden
inlichtingen ingewonnen en toen ver
nam Z. K. H., dal de regeering niet
bereid was de door den Prins voor
gestelde onderscheidingen te verlee-
nen.
Als gevolg daarvan meende Z. K. H.
de leiding der huldiging in andere
handen te moeten leggen.
Welke de motieven zijn geweest
voor de regeering om de onderschei
dingen niet te verleenen, is ons on
bekend.
Maandagmorgen stond het ponny-
wagentje reeds bijtijds voor de Ko
ninklijke villa op het Loo gereed ten
teeken, dat Prinses Juliana Haar ge
woon morgenritje in het Koninklijk
Park ging maken
Voor de vele voorbijgangers, met
de passeereride wielrijders was djt een
reden even bij de villa te verpoozen
en te wachten, in de hoop van dit
schouwspel te genieten.
Het wachten werd dan ook beloond
H. M. de Koningin besteeg met de
Prinses het tourneaulje en in gestrek-
ten draf ging het door het door de
Paleislaan naar het Park, waarbij
H. M. de Koningin mende, gevolgd
door een koetsier per rijwiel.
De koning van Spanje naar
Nederland?
Men meldt uit Madrid aan deTri-
buna dat de koning van Spanje in den
loop van den zomer keizer Wilhelm
in Nederland ontmoeten zal.
Dezer dagen werden door de Ne-
derlandsche Heidemaatschappij weder
aan tal van Gemeentebesturen in ons
land eenige wandplaten toegezonden
met vlugschrift betreffende «Maatre
gelen ter voorkoming van boscb-
brand«. Deze platen en vlugschriften
werden gezonden met verzoek om ze
in het Raadhuis en in de daarvoor
in aanmerking komende scholen te
doen ophangen.
Zooals bekend is wordt met deze
verspreiding beoogd het publiek op
merkzaam te maken op het groote
gevaar van boschbranden, waardoor
schoone streken kunnen worden ver
woest.
Voor belangstellenden is deze plaat
verkrijgbaar tegen den kostenden prijs
zijnde ƒ0.30, terwijl de brochure gratis
wordt toegezonden.
De naderende vrede.
De verbonden Balkanstaten hebben
thans geantwoord op het jongste voor-
ssel der groote mogendheden. Zij
verklaren 't ontworpen vredesverdrag
te aanvaarden en zijn bereid hun ge
volmachtigden (dezelfden als de eerste
maal) weer naar Londen te zenden
om het vredesverdrag te onderteekenen.
Echter maken zij op twee punten
eenig voorbehoud. Ten eerste zouden
zij graag zien, dat Enos en Midia
uitdrukkelijk in het vredesverdrag als
hoofdpunten van de Tbracische grens
werden genoemd, en ten tweede
zouden zij graag gehoord worden bij
de vaststelling van de oostgrens van
Albanië en de verdeeling van de aan
Tuikijc behoord hebbende eilanden.
De aanvaarding van het vredes
voorstel der mogendheden, zjj bet met
voorbehoud op de genoemde punten,
beteekent tevens, dat de bondgenooten
bereid zijn de vijandelijkheden te
slaken. Ook zouden zij geneigd zijn
met de naar huiszending hunner legeis
een aanvang te maken.
De bondgenooten ouderling.
De vijandschap tusschen de bond
genooten onderling heeft reeds tot een
hoogst bedenkelijk incident geleid?
Eenige dageri geleden hadden de Bul
garen Prevista ontruimd, dat daarop
door de Grieksche troepen bezet werd.
Toen de Bulgaren terugkeerden, ont
stond een bloedig gevecht, waarbij aan
beide zijden heel wat dooden en ge
wonden vielen.
Sommige berichten spreken van li
dooden en 32 gewonden aan Grieksche,
300 man dooden en gewonden aan
Bulgaarsche zijde. Andere van 70 man
dooden en 50 gevangenen aan Griek
sche zijde, zonder van de Bulgaarsche
verliezen te gewagen.
Ten noordoosten van Prevista, n.l.
te Eleutheri, is een dergelijk incident
voorgekomen. De Grieken zouden er op
de Bulgaren, die de stad bezet hielden,
geschoten hebben.
Grieken en Bulgaren zijn overeen
gekomen een gemengde commissie van
onderzoek te benoemen en 'n neutrale
zóne vast te stellen, ten einde soort
gelijke incidenten in het vervolg te
voorkomen.
De Griekscb-Bulgaarsche commissie,
die zou uitmaken, welke troepenmacht
de betwiste punten in Macedonië het
eerst bezet heeft, is niet tot een resul
taat gekomen.
Ook tusschen Bulgaren en Serviërs
komt het onophoudelijk tot incidenten.
In Sofia is Zondag een groote meeling
gehouden, waarin heftige woorden aan
het adres van Servië werden gesproken.
Men verweet het kabinet Gesjof al te
groote toegeeflijkheid.
Zaterdag was een spoedeischende
raadsvergadering belegd, die geleid
werd door den wethouder II. W. van
Esveld. De burgemeester was door
lichte ongesteldheid verhinderd.
Aanleiding was het bericht van
Gedep. Staten, dat zij hun goedkeu
ring aan* de Raadsbesluiten van 22
en 29 April tot het aangaan eener
geldlening niet konden verleenen.
De bezwaren waren, dat deze besluiten
strekken tot aangaan eener leening
van f 1.000 000, terwijl er slechts een
bedrag van f 700.000 benoodigd zou
zijn. Geped. Staten noodigden nu B.
en W. uit het intrekken van deze
besluiten te bevorderen en in een
nieuw raadsbesluit het juiste bedrag
aan te geven, waarmee elk der ge
meentebedrijven zal worden bezwaaid.
B. en W. meenden aan de wenschen
van Gedep. Staten tegemoet te moeten
komen. Ook stelden zij voor eenige
minder belangrijke wijzigingen in bet
plan der geldleening op te nemen.
De Raad kon zich hiermede ver
eenigen.
Door de Besturen van de R.K.
middenstands-vereen iging De Hanze",
afdeeling Amersfoort, en van de ver-
eeniging «Handel en Nijverheid",
handelende in deze namens hunne
vereenigingen, te zamen tellende on
geveer 250 leden, waaronder een
zeer groot aantal winkeliers, is het
volgende adies verzonden aan den
Raad dezer Gemeente:
dat in het belang der winkeliers
een regeling der winkelsluiting drin-
gend gewenscbt is,
dat het koopend publiek van een
dergelijke regeling geen nadeel zal
ondervinden,
dat een gehouden proef om door
onderlinge overeenkomst het gewen-
schte doel te bereiken, heeft gefaald,
redenen waarom adressanten eer
biedig verzoeken een gemeentelijke
verordening te willen vaststellen,
waarbij het uur van opening en sluiting
der winkels woidt bepaald.
De volgende toelichting is toege
voegd aan het verzoek.
Doel van het request is, te trachten
door wettelijke regeling te verkrijgen,
betgeen door onderlinge overeenkomst
niet bereikbaar is ten gevolge van
den onwil van enkelen.
Een Ryks-wet, die voor het gebeele
land deze aangelegenheid regelt, is
zeker wel het verlangen van het over
groot deel der middenstanders. Waar
echter een dergelijke wet in afzien-
baren tijd niet is te verwachten, kan
een Gemeentelijke verordening in
deze reeds de verlangde hulp brengen.
Of.choon in het request opzettelijk
geen uren van opening en sluiting
der winkels zijn opgenomen, noch
ook de dagen vermeld zijn, waarop
een uitzondering op den algemeenen
regel is gewenscht, noch andere
detail-punten worden genoemd, zoo
moge toch hier vermeld, dat algemeen
wordt verlangd:
1 dat het sluitingsuur worde be
paald op negen uur 's avonds, en
2. dat ook in een eventueel door
uwen Raad uit te vaardigen ver
ordening een regeling voor den Zondag
worde getioffen.
Wat het uur van opening der
winkels betreft, meenen wij, dat het
geen aanbeveling verdient, dit uur
op zeven uur te stellen, gelijk in een
dezor dagen bij uw college ingediend
request wordt gevraagd In 't alge
meen wordt de opening wenschelijk
geacbt op vijf uur, uiterlijk zes uur.
Met bovenstaande toelichting mee
nen wij voldoende aard en strekking
van ons request te hebben uiteen
gezet. Mocht eventueel door uw
college nader overleg met den midden
stand verlangd worden dan zal het
ons aangenaam zijn, zooveel mogelijk
met uw college in deze te mogen
samenwerken.
Vrijzinnige Landdag.
De vrijzinnige landdag, Tweeden
Pinksterdag op het sportterrein Birk-
hoven» gehouden, mag uitstekend
geslaagd heeten. Alles wei kte biertoe
dan ook mede: het fraaie weer, de
prachtige omgeving en de bekendheid
van de sprekers.
Baron Rengers opende even half
twee, heette de aanwezigen welkom
en hoopte, dat bij de a.s. verkiezingen
de candidaat der vi ijzinnigen gekozen
zal worden. De landdag heeft even
wel een wijdere strekking, bij wil
vooilichten en de vrijzinnigen hun
geloof in eigen macht versterken.
Het woord was nu aan mevr. N.
Mansfeldt-de Witt Hubers, die sprak
over
Het vrouwenkiesrecht,
waarvan zij de noodzakelijkheid be
toogde. De vereeniging is reeds krach
tig en gaat hard vooruit. Hoe het met
het vrouwenkiesrecht in andere landen
is zet zij uiteen en eindigt met den
wenscb, dat de vrouw hier ook stem
recht verkrijge.
Hierna betrad mr. W. H. de Beaufort
het gestoelte om te spreken over
De politieke toestand.
Hij zeide de uitnoodiging hier te
spreken gaarne te hebben aangeno
men. Om den politieken toestand te
kennen is het noodig eigen-en tegen
partij te beschouwen. De groote
krachtsontwikkeling van de sociaal
democraten hoeft deze partij veel
aanhangers bezorgd niet alleen, doch
ook velen naar rechts gedreven. Ook
rechts ontwikkelt veel kracht, evenals
de Roomsch-Katholieke kerk in het
staalkundig leven. Gelukkig is hier
over gekomen de vereeniging van
links in het concentratie-program.
De woordvoerders van de Roomsch
Katholieke Partij treden soms driest
op. Een spreker zei: «bij links sluit
alles zich aan, wat verkeerd en gemeen
is Dit dient ten sterkste afgekeurd
en niet prikkelen tot navolging. Hel
hoofdmoment in den strijd is de school.
Openbaar onderwijs bijzaak, bijzonder
hoofdzaak. Ik heb dien sttijd 40 jaar
lang meegeleefd. Onder het Ministerie
Macka)' verkreeg men subsidie en vroeg
toen steeds meer en wil nu de bij
zondere school geheel en al door den
Staat laten betalen. Men heeft de leus
uilgevonden de school voor de ouders.
Doch de praktijk leert, dat de meerder
heid de minderheid haar school wil
opdringen.
Dan is er het Tarief. Blijft dit
Ministerie dan komt do Tariefwet,
waarvan het groote gevaar is, dat het
stelsel van handelsvrijheid onder 't
welk ons land gebloeid heefl, zal plaats
maken voor helstelsel van bescheiming
van de nijverheid. Andere landen
mogen ons ten voorbeeld zijn. Twee
zaken treden voornamelijk bij de a.s.
verkiezingen op den voorgrond: de
School en het Tarief. Spreker eindigde
met den wensch, dat de kiezers den
ernst zullen voelen en al hun krachten
inspannen links te doen zegevieren.
Professor Eerdmans sprak vervol
gens over:
De verkiezing en de vrijheid
in Nederland.
Hij wees op het gevaar van het
Clericalismo, dat onze vrijheid wil aan
banden leggen. Vrij zijn is een karakter
trek van ons volk. De opzet van het
bijzonder onderwijs is, de kinderen te
leeren datgene wat de geestelijkheid
wil, dat ze meedragen in het latere
leven om in clericale geest te kunnen
stemmen.
Ook de nationale kerk moet stuk.
Hierop wil Kuyper beslag leggen en
legt het hierop toe. Rome zal er ten
slotte van profiteeren. Alle middelen
worden riu gebruikt om rechts te doen
winnen. Om dit te beletten, moeten we
eendrachtig samengaan. Bij de recht-
sche is de Nederlandsche vrijheid niet
veilig en slagen we er niet in de
Grondwetsherziening van de baan te
krijgen dan zullen we een moeielijken
tijd tegemoet gaan.
De heer W. O. A. Koster hield een
rede over:
Het Openbaar Onderwijs en de
voorstellen tot Grondwetsherziening.
Spreker wil de Bijzondere School
niet afbreken, doch wil conti óle;
naast rechten staan ook plichten. Men
wil met de Grondwetsherziening de
vrije school onder den dwang van de
geestelijkheid brengen
De heer A. Roodhuyzen voerde bet
woord over
De vrijzinnige concentratie.
Deze geeft het bewustzijn, dat er
gemeenschappelijk iets te verdedigen
is. Er is een geest van onvrijheid
over ons land. Het concentratie-pro
gram is een gewichtig staatsstuk, dit
wordt o.a. door de sociaal-democraten
gevoeld
De heer Jan Iliddink voerde het
wootd over de
gevaren van de Tariefwet
en zette de bekende argumenten nog
eens uiteen en eindigde met de tegen
standers er van op te wekken hun
stem uit te brengen op mr. H. W.
de Beaufort.
Dr. Vos dankte spieekster en spre
kers en bracht een woord van hulde
aan het comité van voorbereiding.
Hij hoopte, dat de geestdrift op deze
bijeenkomst gewekt er toe zou leiden,
dat van hier uit een frissche bewe
ging zal gaan over geheel de omgeving.
De vereeniging tot bevordering
van bet Vreemdelingenveikeer heelt
stadgenoot en vreemdeling weder aan
zich verplicht door de uitgave van een
tweeden geheel om- en bijgewerkten
druk van de Gids voor Amersfoort,
waarbij ditmaal een plattegrond dei-
stad op flinke groote schaal in kieuren
gedrukt, benevens een kleine platte
grond van het bosch bij Biikhoven.
Een uittreksel uit deze gids vertaald
in het Fransch, Duitsch, Engelsch en
Italiaansch zal op ruime schaal in den
vreemde worden verspreid.
De Bijbelcommissie uit de Neder
landsche Protestantenbond verzoekt
ons mede te deelen, dat dezer dagen
bij de firma P. M. Wink te Zalt Bommel
verschijnen zal de eerste aflevering van
een nieuwe Bijbeluitgave naar de Leid-
sche vertaling.
Deze uitgaaf voorziet in een sedert
lang gevoelde behoefte daar de Staten
vertaling geheel verouderd is, en zal
ongetwijfeld veel bijdragen tot ver
heldering en verdieping van het gods
dienstig leven van ons volk.
Deze Bijbel met flinke duidelijke
letter op imperiaal formaat gedrukt
wordt tegen zoo lagen prijs in den
handel gebracht dat zo binnen het
bereik valt van iedereen.
De zilveren medaille voor 24
jarigen trouwen dienst werd gisteren
op plechtige wijze uitgereikt aan adju
dant C. J. Bruns, van het 16a regi
ment infanterie.
Bij bet 2e Pinksterdag te Zeist
gehouden concourshippique won «Gol
den dream*, van kapitein J. H. van
Reede, den 2den prijs in den wedstrijd
schoonste rijpaard (19 deelnemers)
en verwierf luitenant C. H. Labouchére
in het sprinconcours, waaraan 20
officieren en heerrijders deelnamen,
den lsten pi ijs, f200 en zilveren me
daille van H. M. de Koningin, met «Per
haps®, den 3den prijs, f 100 en een cup
met »Zulu«, en den 5den prijs met
«Dreadnought».
In de jury hadden o. a. zitting rit
meester jhr. W. H. J. van de Poll en
luitenant H. D. S. Hasselman. Militair
commissaris was ritmeester-adjudant
F. G. de Bas.
Aan het bureau van politie zijn
terug te bekomentwee damestasschen,
een gouden lorgnet, een verlakt le
deren sabelschee, een zilveren hals
ketting, een doosje patronen, een
ceintuur, twee Zeeuwsche knoopen,
en een schaartje, allen op de open
baren weg gevonden.
Omtrent den circus Paul Wilke,
een echt paardenspel, dat 23 dezer
hier zijn eerste voorstelling zal geven,
lezen we:
Het was een goed samengesteld pro
gramma, met groote verscheidenheid,
flink en vlug afgewerkt en opgeluis-
met een goed orkest.
