NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
gflfemeinee
Oorlog.
I\u. 05.
Zaterdag 28 JNovember 1914.
43e jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
PREMIE
DE OORLOG.
BINNENLAND
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nnmmers 3 Cent.
Ingezonden stnkken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrij dag.
Uitgever 6. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 77. Telephoonn. 60.
ADVER1ENTIËN:
Van 15 regels 0.50; iedere reg9l meer 10 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Tot het plaatsen van Advertentiën in dit blad met uitzondering van de steden Amersfoort en Utrecht is uitsluitend gerechtigd het Centr. Nederl. Advertentiebureau te 's Gravenhage
voor de lezers van deze courant.
«fe.LUilT'iciTi ri ant Hart
Dit nummer bevat uitsluitend foto's
betrekking hebbende op den Europee-
schen oorlog, door onze Correspon
denten genomen, als:
Terug naar huis. De oorlog in
de lucht. H. M. de Koningin met
Haar Gevolg op weg voor eene Mili
taire Inspectie. Een landelijke tele
fooncel. De laatste post voor de
vuurlinie in Frankrijk. Duitsch karap
met veldkeuken, ten Zuiden van
Ostende bij Nieuwpoort. Duitscbe
veldbatterij in werking. Olie-voor
raad aan de Britsch-Indische kust, be
stemd voor de Engelsche oorlogssche
pen, door de Duitschers in brand ge
schoten. Een bomvrije kelder, als
nachtleger voor Engelsche officieren
in een Fransch dorp. De uitwer
king van een bom, geworpen uit een
ïTaube" boven Parijs. Twee zware
Duitsche 21 cM. kanonnen, in gebruik
bij het bombardement van St. Michiel
aan de Maas. Verwoest huis bij
Rijssel in Frankrijk. Duitsche Taube
op verkenning boven een Servische
stelling aan de Oostenrijksche grens.
Opstelling van Fransch geschut in
den omtrek bij Nieuwpoort. Uit
Oost-Piuisen: Het verwoeste markt
plein te LyckEen verwoeste straat
te Darkebmen; De imooie kamer' in
een boerderij te Mirunsken. Oude
vrouw heeft een tent laten bouwen
op de plaats waar vroeger haar win
kel stond. Achter de besneeuwde
barricaden bij Dixmuiden. Het be
waken van de spoorlijn in het Zuiden
van België. Begrafenis van Kapt.
Okbuysen en Serg. Bruinsma, slacht
offers van het springen van een mijn
bij Westkapelle. Het ingesneeuwde
fort te Bergum. Patrouilleloopen
in de sneeuw.
Een terugblik op de Fransch-Duit-
sche oorlog van 1870'71
De geabonneerde
wonende
wenicht zich te abonneeren op het
weekblad „PAK ME MEE", tegen den
pr\js van 3'/* cents thuia bezorgd.
De Antwerpsche forten.
Aan de aN. R. Ct.« wordt een be
langwekkende mededeeling gedaan
omtrent de overgave der noordelijke
forten van de stelling Antwerpen, die
niet meer verdedigd zijn, toen de
Duitschers zich meester hadden ge
maakt van den zuidelijken sector en
de stad beschoten, maar welker be
zetting zonder strijd de forten heeft
verlaten en zich op Nederlandsrh ge
bied deed inlerneeren. Dit is den
furt-commandanten euvel geduid
naar het schijnt ook van Belgische
ofIici6ele zijde maar de schrijver
van het bericht beweert nu dat dit
verwijt onrechtvaardig is de Duitsche
commandant, von Beseier, had bg de
onderhandelingen over de overgave
der stad den eisch gesteld, dat die
noordelijke forten overgegeven zouden
worden, anders zou hij heel Antwerpen
tot puin schieten, want hij had geen
lust om de forten met veel bloedverlies
te nemen, terwijl zij toch niet meer
konden dienen om de stad te verde
digen. De heer Franck zond die bood
schap aan de fortcommandanten en
dezen hebben het toen het meest in
't belang van de goede zaak geacht
om met hun bezettiDg op Hollaudsch
gebied te gaan. E.n der commandan
ten, kapitein Hans, heeft zich met zijn
fort de Brasschaet in de lucht laten
spiingen.
Nieuwe wapens.
We hebben nu al de 42 c.M. mor
tieren, de vliegerspijlen en de motor
bootjes met mitrailleuses als nieuwe
wapenen in dezen oorlog loeren kennen.
Thans komen er volgens deCorriere
della Sera nieuwe Fransche kanon
nen op het tooneel, die nog verder
dragen dan de beroemde 7'/i c.M. ka
nonnen en nog krachtiger moeten zijn
dan de zware Duitsche artillerie. Vol
gens de Times hebben de Duitschers
bovendien nog als nieuw wapen de
motorfiets met een machinegeweer.
Da T i m es-correspondent te Calais
vertelt verder, dat de Fransche lich
ting van 1914 gekleed is in een nieuwe
grijze veldunifoi m. De kleurige kleedij
der Fransche soldaten is dus voorde
toekomst ten doode opgeschreven.
Het „Santa Claus"-scliip.
Te Plymouth is een Amerikaansch
schip aangekomen, de »Jason«, dat
1200 ton St. Nicolaas en Kerstge
schenken aan boord heeft, bestemd
voor die kinderen, die iD dezen oorlog
hun vader en verzorger hebben ver
loren. Het zijn Amerikaansche kinde
ren, die door nobele leiders aange
spoord, deze millioenen kleine ge
schenken voor hun ongelukkige tijd-
genooten hebben bijeengebracht. Te
Falmouth zal de »Jason« lossen en
daar zal het deel der geschenken, dat
voor Engelsche kinderen bestemd is,
worden afgezonderd van dat der Bel
gische kinderen, dat in een ander
schip zal worden overgeladen.
Daarna zal de »Jasou« naar Havre
vertrekken, waar de geschenken voor
Fransche kinderen worden gelost.
Vervolgens vertrekt de jJasonn naar
Napels van waar uit de gaven voor
Duitschland en Oostenrijk-Hongarije
worden verzonden. En eindelijk zullen
te Salonika de gaven voor den Balkan
worden gelost. Voor de Russische kin
deren kon de »Jason« de geschenken
niet meer laden, zoodat een tweede
stoomschip met die geschenken recht
streeks naar Archangel zal vertrekken.
Wat Rusland verlangt, als het over
wint.
De Petrogradsche verslaggevei van
den Italiaansche Secoio spreekt van
een onderhoud rnet een booggeplaat-
sten Rus, waarbij deze zeideDe oorlog
met Tuikije is Rusland zeer welkom,
want die geeft aanleiding de kwestiën
van de Dardanellen en van Klein-
Azië op te lossen. Rusland zal na het
einde vau den oorlog verlangen de
inlijving van Galicië, de vorming van
een Poolschen staat ondei Russische
souvereiniteit, de vei legging van de
Oost Pruisische grens naar de Weich-
sel, de plaatsing van geheel Armenië
onder Russische heerschappij en waar
schijnlijk zullen Engeland en Rusland
Perziëannexeeren en verdeelen.Slechts
een klein stuk in 't midden van Perzië
zal overblijven. De hoofdkwestie voor
Rusland is die der Dardanellen en
met alle mogelijke middelen moet het
rijk er naar streven een vrijen weg
naar de Middellandsche Zee te ver
krijgen.
Tarwebloem en duurder brood.
Door dan Minister van Landbouw is
per circulaiie aan de burgemeesters
bericht, dat het in zijn voornemen
ligt, om, met ingang van 1 Decde
aan de meelfabrikanten gegeven be
voegdheid tot het vermalen van Regee-
ringstarwe tot tarwebloem (gebuild)
in dien zin uit te breiden, dat zij, be
halve aan do bestellingen voor tarwe
meel (ongebuild), waaraan zij in de
eerste plaats hebben te voldoen, ook
zullen mogen gevolg geven aan die
voor tarwebloem (gebuild, uitsluitend
één soort) zonder verplichte bijlevering
van tarwemeel (ongebuild).
Het ligt tevens in 's Ministers be
doeling om op den bovengenoemden
datum eenige wijziging den prijzen in
te voeren, waarvan de strekking zal
zijn, dat bruinbrood niet en witbrood
1 cent duurder zal worden een nadere
circulaire, dit onderwerp betredende,
volgt over enkele dagen.
Een en ander deelt de Minister
mede, om de burgemeesters in de
gelegenheid te stellen desgewenscht
een broodregeling voor te bereiden,
welke dan op of na den Isten Decem
ber in werking zal kunnen treden,
indien ten minste de uitvoering van
's Ministers voornemens niet door on
voorziene omstandigheden verhinderd
wordt, in welk geval de Minister de
burgemeesters nog zal berichten.
Verlenging van diensttijd.
Bij de wet van 3 Augustus 1914
is bepaald dat de miliciëns, die naar
den gewonen regel op 1 Augustus 1914
naar de landweer zouden zijn over
gegaan, of op dien datum uit den dienst
zouden zijn ontslagen, in dienst worden
gehouden tot uiterlijk 31 December
1914.
Een soortgelijke bopaling houdt de
wet van 3 Augustus 1914 in ten aan
zien der dienstplichtigen der landweer
die op 1 Augustus 1914 recht op ont
slag zouden hebben gekregen.
Thans is een wetsontwerp in voor
bereiding om voor bedoelde man
schappen van de militie en de land
weer den dienst andermaal te ver
lengen.
Viool-Recital, Kathleen Parlow.
Donderdagavond trad in de groote
zaal van »Amicitia« de begaafde violiste
Kathleen Parlow, voor een talrijk
publiek op, begeleid door Charl
ton Keith (vleugel.) Als zij kwart over
acht het podium betreed, wordt zij
door bet talrijke publiek met applaus
begroet. Na een kort stemmen der
viool, klinken spoedig de eerste
tonen der vleugel en eenige oogen-
blikken daarna werden wij in staat
gesteld, het uiterst begaafde spel der
violiste te bewonderen. Het eerste
nummer wat ten gehoore gebracht
werd, is een van Tschaikowsky en
wel Concert Op. 35. Forsch klinken
de tonen door de zaal om dan lang-
langzaam, zacht, heel zacht weg te
sterven, dan weer aanzwellend tot
forsche krachtige geluiden, Reeds hier
gaf Kathleen Parlow blijk, welke heer
lijke tonen zij aan haar instrument
weet te ontlokken. De hoogste noten
worden door baar even gemakkelijk
gespeeld, als kostte 't niet de minste
moeite deze zuiver ten gehoore te
brengen Het is echter nog slechts
een voorproefje. Straks zult ge ver
stomd staan over haar keurig spel.
Toch als wij baar tiillers booren,
weten wij reeds, ook al ware de naam
Kathleen Parlow ons onbekend, dat
hier een groote kunstenares de strijk
stok voert. Dit komt nog meer uit
als zij de zachte, lieve melodie van
Beethoven's Romance weergeeft. Zacht
verhaalt de viool ons van den grooten
meester en door haar bekoorlijk spel,
toovert zij ons het beeld van hem voor
de oogen, zittend voor zijn venster,
terwijl de zon haar stralen laat spelen
om het hoofd vau den onsterfelijken
kunstenaar. Kalm en rustig. Kalm en
rustig is ook hier haar spel.
Dan volgt MozartKreisler, Rondo.
Vroolijk, luchtig klinken nu de tonen
door de zaal als blijde kinderen, welke
dansen in de bonte wei in helderen
zonneschijn. Opbeurend is deze muziek.
Niet de ernst des levens geeft zij hier
weer, maar de lach der vreugde, 't blijde
lachen van de kinderkensin bonte wei.
»La Chassen (CartierKreisler) kon
digt het programma aan, en ge denkt
aan den bontgekleurden jachtstoet;
hoor, reeds klinken daar de tonen
der jachthoorn, weerkaatst door d'echo
van 't gebergte. Hoe diep zuiver weet
zij dit weer te geven.
Na de pauze volgt Nocture, Chopin
Auer. Hoe weet zij ons hier te ont
roeren door haar spel. De hooge noten
klinken zoo rein, dat 't somwijlen
is of daar niet een instrument be
speeld wordt maar alsof een vogel
zijn helder stemmetje door de zaal
doet weerklinken. Dan klinkt de slot
noot door de diepe stilte der zaal.
Stil is 't, doodstil, men is nog
te zeer onder den indruk van baar
spel, maar dan plots een donderend
hetwelk ook klinkt als zij
sVogel als PropheU (Schumann
Auer) ten gehoore heeft gebracht.
Hierna volgt Carnaval Russe van
Wieniawski. Ieder die weet met welke
zware technische moeilijkheden dit
stuk gepaard gaat, kan niet anders
dan verstomd staan, over het groote
gemak waarmede zij deze weet te
overwinnen. Enkele korte krachtige
noten (pizzicato) worden zelfs door
den linkerhand weergegeven. Het pu
bliek roept haar terug en nog een
maal klinkt een zachte melodie door
de zaal. Ook over het begeleidend spel
van den beer Keith niets dan lof. O,
wondere viool, wat weet ge ons veel
te verhalen, wat tranen van ontroe
ring kunt ge ons in de oogen brengen
indien ge bespeeld wordt, door een
kunstenares als Kathleen Parlow.
H. v. O.
Omtrent de door de Amersf.
Industrie- en Huishoudschool aan de
Provinciale Staten gevraagde subsidie,
zonden Gedeput. Staten aan de Staten
der provincie het navolgend adres:
Het bestuurder vereeniging Amers
foortsche Industrie- en Huishoud
school» te Amersfoort, heeft zich bij
adres dd. 23 September 11. tot uwe
vergadering gewend, met verzoek het
provinciaal subsidie, thans f1725 per
jaar bedragende, met ingang van
1915 en vervolgens te willen verboo-
gen met f 225 en alzoo te brengen
op f 1950.
Gelijk uit het adres en de Toelich
ting op de jbegrooting blijkt, zullen
de exploitatiekosten der school in
1915 belangrijk stijgen, voornamelijk
in verband met de opleiding voor
akte-examens in nuttige en fraaie
handwerken en voor diploma costuum-
naaien, terwijl het bestuur voorne
mens is met Mei 1915 over te gaan
tot toevoeging van de derde of hoog
ste klasse voor costuumnaaien en
voor dienstbodenopleiding.
Voorts zullen de toekenning van
periodieke salaris-verhoogingen aan
het onderwijzend personeel, de onder
houdskosten der school en inventaris,
beoevens de aanschaffing van naai
machines en van leermiddelen voor
de teekeolessen nieuwe uitgaven vor
deren.
Een en ander zal tengevolge hebben,
dat de begrooting der uitgaven voor
1915 met ongeveer f 2100 zal moeten
worden verhoogd, in welke meerdere
uitgaaf het bestuur zich voorstelt te
voorzien door het verkrijgen van een
hoogere Rijks-, provinciale- en ge
meentelijke subsidie, respectievelijk
van f 1500, f225 en f375.
Hoewel de Raad der gemeente
Amersfoort nog geen beslissing op
het verzoek om verhooging van het
gemeentelijk subsidie heeft genomen,
mag, blijkens het ambtsbericht van
Burgemeester en Wethouders dier
gemeente wel worden verwacht, dat
de Raad hot verzoek zal inwilligen,
zoodat dit voorshands geen beletsel
zou zijn uwe vergadering te advisee-
ren om tot verhooging van het pro
vinciaal subsidie, hetwelk in goede
verhouding staat tot het gemeentelijk
subsidie, te besluiten.
Ook was door den Min. van Binnenl.