NIEUWS
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht. |P§
No. 1.
Zaterdag 1 Januari 1916.
45e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
DE OORLOG.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
BREDERODE DE EDELSTE.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stokken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 77. Telephoonn. 69.
ADVERT ENTIËN:
Van 16 regelB 0.50; iedere regel meer 7'/, Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Een koning op de vlucht.
Midden in de wilde Albaneescbe
bergen heeft een Albaneescb arts een
ontmoeting met koning Peter gehad.
In een brief aan een vriend in Uskub
schildert bij zijn droeve ervaringIk
was gedwongen een vreeselijken nacht,
die vinnig koud en stormachtig was,
in een nietig dorp op den weg naar
Skoetari door te brengen. Ik vond een
vervallen buis, waarvan woongedeelte
en stallen nog door een enkelen wand
van planken gescheiden waren. Iu de
kamer sliep de bewoner van bet huis.
Ikzelf bracht den nacht in den stal
door bij de koe. Ik kon niet slapen,
hoewel het reeds zeer laat was. De
sneeuwjacht woei en bedekte het dak
meteen al maar dikker wordende vacht.
Een hond huilde ergens in de ber
gen. Plotseling werd er hard op de
dfur geklopt. Een heesche stern roept
bevelend in 't Servisch: #Doe opena.
Mijn gastheer voldoet aan het bevel.
In het donker kan men door de ge
opende deur vier ruiters onderkennen.
Twee zijri er reeds afgestegen en helpen
zeer zorgvuldig een derde, gewikkeld in
een grooten mantel, van zijn paard.
Behoedzaam dragen ze hem de ka
mer in. Het zijn Servische officieren.
Den derde houd ik voor een ver
wonden kameraad.
»Steek vuur aan la bevelen ze den
eigenaar van het huis. De vlammen
schieten fel op. De gewonde naast me
sluit de oogen, wendt het hoofd af
en bij liet opvlammende vuur herken
ik nu den derde met het verouderde
Zigeunergezicht, met de verwarde,
witte, lange haarlokken en den neer
hangenden grijzen snorkoning Peter
van Servië. Inmiddels komen nog twee
officieren en twee soldaten op het too-
neel, beladen met kisten, die geopend
worden om den koning zorgvuldig een
armoedige legerstede te spreiden. De
koning zucht en zegt treurig tot zijn
escorte: »Ik dank u, broedeis, ik dank
u !a De officieren probeeren met wat
ze hebben gered een tafel te dekken,
de koning weigert echter te eten.
Een van zijn geleiders, blijkbaar de
dokter, geeft hem iets te drinken. Stom
en stil, zonder een woord te spreken,
zitten de officieren rond den koning.
vSlaap wat, rust wat, heeren!» zegt
de koning. De officieren strekken zich
op den bodem uit, zoo goed en kwaad
het gaat. Maar ik geloof, dat geen van
hen geslapen heeft en nog voor de
morgenschemering gloort, rijzen de
koning en zijn begeleiders op, om bet
vergeten dorp te verlaten en over de
donkere, onherbergzame hoogten van
Albanië verder te trekken.
Decorrespondent van het sJournala
heeft den koning van Servië te Du-
razzo gezien voor zijn vertrek naar
Brindisi. De koning kwam te Durazzo
zoo zwak aan, dat hij in een draag
stoel vervoerd moest worden. Op het
laatste oogenblik weigerde hij den
Balkan te verlaten en wilde naaf
Valona gebracht worden, om van daar
uit Saloniki te bereiken.
De koning werd aan boord van een
Italiaanschen kruiser gebracht, diedoor
3 torpedobooten werd begeleid. Hij
leed zeer gedurende den overtocht,
daar er een hevige storm blies. Te
Durazzo aangekomen, werd hij gebracht
naar het eenige hotel, dat daar bestaat.
Hij vroeg vooruit den prijs der kamers
en vei klaarde, dat hij geen cent op
zak had om een onderkomen te be
kostigen. Toen de journalisten hem otn
een onderhoud verzochten, weigerde
hij met majesteit aangesproken te wor
den, verklarende, dat bij niet langer
koning meer was, en slechts den naam
van generaal Toptani kon voeren. (Dit
is het beroemde geslacht, dat in Tirana
thuis behoort en waartoe ook Essad
pasja behoort). Hij vertelde, dat voort
aan de prins-regent het bewind voerde
en dat hij slechts een soldaat was, die
de bevelen gehoorzaamde, maar niet
meer uitdeelde. Ten slotte werd hij
overgehaald naar Brindisi te reizen.
Volgens de «Giornale d'Italiaa had
de overtocht plaats op een Italiaansche
torpedoboot. die onderweg door een
Ooslenrijksche duikboot werd aan
gevallen. De torpedoboot wist te ont
komen, terwijl 7 welgerichte schoten
van de Italiaansche kustbatterijen de
onderzeeboot op de vlucht joegen.
De correspondent van het «Journals
voegt er aan toe, dat de koning nog
vei trouwen in de toekomst heeft.
Koning Pbter zou gezegd hebben:
«Mijn soldaten bezwijken van honger
en vermoeienis. Zij moeten opnieuw
van levensmiddelen voorzien worden;
dan zullen wij eens zien over eenige
weken. In elk geval moet ik leven om
de overwinning van mijn volk en de
triumf van het recht te aanschouwen.a
Voorloopig zal koning Peter het
Casertapaleis op 15 mijlen afstands
van Napels betrekken.
Een grondslag voor den vrede.
In strijd met berichten van Havas is
prins Billow nog altijd in Zwitserland
en de van daaruit ontspringende bron
van vredesgeruchten is dan ook nog
altijd niet verstopt. Nu weer heeft de
#Neue Züricher Zeitung« een artikel,
waarin de voorwaarden opgesomd
worden, waaronder Duitscbland vrede
zou willen sluiten. Wel spreekt het
WollTbureau tegen, dat dit een van
Duitsche zijde geïnspireerd artikel zou
zijn, doch in Zwitserland is men er
heilig van oveituigd, dat dit wel hot
geval is.
De vredesvoorwaarden komen op
het volgende neer:
lo. België zal onafhankelijk en zelf
standig blijven, voor zoover het door
verdragen, wellicht ook door onder
panden een herhaling van de gebeurte
nissen van 1914 onmogelijk maakt.
Van een annexeeren van België willen
de Duitsche groot-industrieelen niets
weten, zoolang de arbeidstoestanden in
België tengevolge van het gemis aan
een goede fabriekswet zoover bij de
toestanden in Duitscbland achterstaan.
Zelfs vooreen tolverbond verlangt men
een overgangsperiode van vijf jaar.
België moet echter aan Duitschland
als jaarlijksche oorlogsschatting een
bedrag betalen gelijk staande met de
vroegere oorlogsbegrooting. In ruil
daarvoor zal Duitscbland het politie
toezicht in België uitoefenen.
2o. De bezette Fransche departe
menten worden zonder meer aan
Frankrijk tei uggegeven. Een oorlogs
schatting behoeft het niet te betalen,
maar zijn vorderingen op Rusland ten
bedragen van circa 18 milliard francs
moet bet aan Duitschland overdragen.
Verder zouden alle Duitsche koloniën
teruggegeven moeten worden en zou
Engeland Calais moeten ontruimen.
3o. Russisch Polen wordt een on
afhankelijk koninkrijk onder een
Duitsch vorst. Evenals België moet
het echter ook een oorlogsschatting
betalen. Aan den historischen drang
naar de zee, die Ruslands politiek
sedert eeuwen beheerscht, zal in zoo
verre worden tegemoet gekomen, dat
bet tsarenrijk een uitweg naar de
Perzische Golf wordt toegestaan.
4o. Italië moet afstand doen van de
bezette Turksche eilanden, waarvoor
zijn status quo ante gehandhaafd blijft.
5o. Bulgarije behoudt Macedonië en
krijgt een verbinding langs den Donau
met Hongarije. Het vroegere Oud-
Servië kan wellicht met Montenegro
tot een koninkrijk vereenigd worden.
6o. Albanië woidl zelfstandig en
kiest zijn eigen koning.
7o. De eischen van Roemenië en
Griekenland zijn op liet oogenblik nog
niet nauwkeurig vast te stellen.
Oproep van non-combattanten.
De oproep d.d. 22 September 1915
tot de landgenooten non-combattan
ten, om zich in tijd van gevaar koste
loos ter beschikking te stellen van
de Regeering, heeft tot resultaat ge
had, dat 496 opgaven bij de com
missie zijn ingekomen, w. o. die van
twee vereenigingenden A. N. W. B
Toeristenbond voor Nederland en de
Christelijke naaivereeniging «Liefda-
digheid", te Hattem, terwijl een fabri
kant zijn fabriekslokalen ter beschik
king stelde.
De opgaven zijn geregistreerd en aan
de Regeering aangeboden.
De «Oproep-commissie" blijft dili
gent.
Engeland en de neutrale post.
Gisteren zijn een aantal brieven,
die met de door de Engelschen in
beslag genomen post van de»Frisia«
waren verzonden, te Amsterdam aan
gekomen en bezorgd.
Zij waren niet »opened by censora.
Men vraagt zich af, welk doel het
heefl, de post zoolang aan te houden,
wanneer men dan van de bi ieven niet
eens kennis neemt. Niet dat wij ons
hierover beklagen integendeel, maar
wanneer het er alleen om te doen
was de brieven te schiften en bijv.
die voor den vijand bestemd achter
te houden of te lezen, dan kon dat
toch vlugger gebeuren; liet is onge
veer drie weken geleden sedert de
«Fiisiat werd aangehouden.
Hoe ilit zij, het is blijkbaar rioodig,
dat onze Regeering tegen deze vexa-
taire maatregelen telkens weer pro
testeert. Hbl.
Mond- en klauwzeer.
Het lid der Tweede Kamer, de heer
Duymaer van Twist, heeft tot den
Minister van Landbouw de volgende
schriftelijke vraag gericht:
Is het juist, dat de Minister van
Landbouw na 23 December j.l. toen
de Kamer zich in meerderheid ver
klaarde tegen het door den Minister
toegepaste systeem van bestrijden van
het mond- en klauwzeer, voortgaat
dit systeem toe te passen 1
Historisch romantisch verhaal.
27)
„Zoudt gij niet vreezen dat er in de omgeving van Diederik
velen zijn die uit haat tegen de Friezen een huwelijk van 's gra
ven broeder met een Friezin zouden tegenwerken?"
„Dat zou niet onmogelijk zijn. Ik zou meer voor de kuiperijen
van 's graven omgeving dan voor Diederik zelf vreezen. Daarom
zou het misschien het beste wezen dat Sicco en Tetburga maar
zoo spoedig mogelijk huwden. Is de echt eenmaal gesloten dan
staan zij voor een voldongen feit. Komt er een verzoening tot
stand dan hebben zij met Sicco ook zijn gemalin Tetburga te
aanvaarden."
„Dat is ook mijn gevoelen, hoogwaarde abt," hernam Anselmus.
„Er is altijd zoo weinig van te zeggen wat kuiperijen al niet kunnen
uitrichten, welk onheil zij vermogen te stichten. Als tengevolge
voor allerlei moeilijkheden, die dien verloofden in den weg zou
den worden gelegd, het huwelijk eéns afsprong, geloof ik dat
dit zelfs voor den graaf noodlottige gevolgen zou kunnen hebben.
Ludigman zou met al zijn goedaardigheid die beleediging niet ver
geten en de Friezen, die met hem het Hollandsche stamhuis
welwillend gezind zijn, zouden zich stellig van dat huis afkeeren."
„Gij hebt gelijk Anselmus," hervatte de abt, „en daar dien
ook ik rekening mede te houden, want het is voor onze abdij
die zoo afgelegen ligt van heel veel waarde dat Ludigman en
zijn aanhang ons zoo welgezind is. Ik geloof dat wij verstandig
doen als wij ons vereenigen en trachten dat huwelijk te bespoe
digen. Wij zullen dan ongetwijfeld den verloofden, den graaf en
der abdij een dienst bewijzen."
„En," hervatte Anselmus, „eigenlijk heb ik mijn boodschap
zeer slecht overgebracht, Sicco heeft mij zeer ernstig op het hart
gedrukt u kennis te geven van zijn verloving en zijn voorspraak
bij u te zijn wat betreft zijn streven om zich met zijn broeder
te verzoenen. Hij zeide tevens dat hij als zijn toestand het maar
eenigszins toeliet u een bezoek zou komen brengen."
„O, ik begreep wel dat Sicco u wel wat meer zou gevraagd
hebben dan gij mij zeidet, maar ik begreep ook dat de aan
wezigheid van graaf Diederik alhier u eenigszins in de war had
gebracht," zei Wonobold.
„Dat heeft zij zeker," merkte Anselmus op, „te meer daar ik
niet begrijp dat Sicco mij niet gezegd heeft dat de graaf naar
de abdij was gereden. Blijkbaar toch was Sicco de man die tegen
het duin lag gevlijd tot herstel zijner gezondheid, van wien de
graaf sprak en die hem had laten zeggen dat de monnik Anselmus
nog in de abdij vertoefde."
„Werkelijk," riep Wonobold, „was dat Sicco dus, dan heeft
hij zijn broer gezien
„Ja, gezien en herkend natuurlijk," antwoordde Anselmus, „de
graaf daarentegen heeft Sicco wel in de verte gezien, maar daar
hij natuurlijk niet kon weten dat die man in Friesche kleeder
dracht zijn broeder Sicco was die hij wel honderd uur van daar
dacht, heeft hij hem niet herkend. Maar om op dat huwelijk
terug te komen. Ik ben innig verheugd dat het zoozeer uw
goedkeuring wegdraagt en ik geloof dat het zeer verstandig zou
zijn het te sluiten vóór de verzoening plaats heeft. Daar Sicco
u toch wenscht te bezoeken, zou het misschien goed wezen
als ik morgen mijn dagelijksch bezoek aan Ludigmans hoeve
niet ging brengen, maar integendeel Sicco verzocht hier te komen,
u zoudt dan meteen gelegenheid hebben u met hem te onder
houden en hem duidelijk te maken dat het in zijn belang zou
wezen dit huwelijk zoo spoedig mogelijk te sluiten."
Wordt vervolyd.)