RAADSSTUK.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
aan den Penningmeester, den heer
E. Sillem (firma Hope Co, Kei
zersgracht 579-581, Amsterdam), ter
wijl het die Commissie aangenaam zal
zijn indien de directies der dagblad
pers ook gelden in ontvangst willen
nemen om die af te dragen aan den
Penningmeester voornoemd.
Vertrouwende dat velen in den lande
aan dezen oproep gevolg zullen geven,
J. W. C. Tellegen,
Burgemeester van Amsterdam,
S. P. van Eeghen,
Mr. G. J. Ph. Graaf
Scbimmelpenninck,
Mr. R. van Rees,
Mr. W. S. J. van Waterschoot
van der Gracht,
Mr. K. J. Philips,
E. Sillem (Firma Hope Co,
Keizersgracht 579-581, Amster
dam) Penningmeester,
Mr. A. W. Gerritzen (Keizers
gracht 573-575, Amsterdam)
Secretaris,
Mr. J. C. Baron Baud,
Mr. C P. van Eeghen,
F. I. M. van Ogtrop,
J. van den Honert,
Mr. W. J. M. Westerwoudt,
F. Lieftinck JHzn.,
J. G. Wertheim,
H. W. van Marie.
Hare Majesteit de Koningin heeft
Maandagavond den heer S. P. van
Eeghen ten paleize ontvangen, in zijne
qualiieit van voorzitter van Administra
teuren der Algemeene Vereenigde Com
missie tot leniging van rampen door
Watersnood, ten einde van den heer
Van Eeghen eenige inlichtingen te
verkrijgen omtient de werkwijze der
commissie.
Het heeft H. M. de Koningin be
haagd den heer Van Eeghen mede te
deelen dat Zij bereid is met eene gift
van tien duizend gulden de lijst
te openen, met dien verstande, dat
wanneer mocht blijken, dat later meer
noodig is dan de dan ingekomen giften
mochten bedragen, Hare Majesteit het
voornemen heeft een tweede gift te
lateD volgen.
H.H. de Koningin naar de over
stroomde polders.
H.M. de Kouingin heeft het niet
gelaten bij het beschikbaar stellen van
baar paleis voor de dakloozen ten
gevolge van de watersnood, doch is
zich persoonlijk van de aangerichte
schade op de hoogte gaan stellen en
heeft door vriendelijke woorden, waar
uit groot medegevoel sprak, troost
gebracht aan velen, per motorboot en
auto werden alle plaatsen in Noord-
Holland, die zoo ontzettend hebben
geleden, bezocht. Bovendien heeft
H.M. flö.000 ter beschikking gesteld
tot leniging der oogenblikkelijke nood.
Naar wij vernemen, heeft H. M.
de Koningin-Moeder zooveel mogelijk
inlichtingen doen inwinnen omtient
den watersnood in het algemeen en
de toestanden in gemeenten in de na
bijheid van Soestdijk, zooals Spaken
burg, Eemner, Baarn enz. in het bij
zonder, en Zich daarbij op de hoogte
doen stellen of en waar directe hulp
noodig is.
De waterstand in de polders van
Eemland is dalende. Daardoor is de
aan de dijken aangerichte schade beter
te overzien. Langs den Eemschen dijk
is een aantal waaien (gaten) ontstaan.
Bunschoten, Spakeubuig en Hoogland
zijn weder uit hun isolement verlost.
Deze dorpen zijn, zij het dus ook met
moeite, te bereiken en worden van
uit Amersfoort en Baarn van levens
middelen voorzien.
De Spakenburger-visscherssloot
heeft veel schade geleden. Enkele schui
ten waren door den boogen vloed
op de huizen gedreven en hebben deze
deerlijk gehavend.
Tengevolge der overstrooming zit
men in Nijkerk sinds Zondagavond 11
uur zonder gasvei lichting. De vuren
der gasfabriek zijn gedoofd, zoodat in
de eerste dagen niet in het ongerief
kan worden voorzien.
Winkelsluiting.
Bij uwe besluiten van 28 Maart
1915, 22 April 1913 en 27 Mei 1913
werden in onze handen gesteld om
advies een drietal adressen van den
Ned. R. K. Bond van handels-, kan
toor- en winkelbedienden, van het
Plaatselijk comité voor vervroegde
winkelsluiting en van de R. K. mid-
denstandsvereeniging «De Hanze«, af-
deeling Amersfoort, en de vereéniging
«Handel en Nijverheid», houdende
verzoek maatregelen te willen nemen,
strekkende tot bevordering der Zon
dagsrust en der vervroegde winkel
sluiting.
Naar aanleiding van het tweede
adres, dat de gedwongen winkelslui
ting van 's avonds 9 uur tot 's mor
gens 7 uur bepleitte, hebben wij ons
gewend tot de Kamer van Koophan
del en Fabrieken, bet Bestuur der
vereeniging «Handel en Nijverheid«
en de R. K. middenstandsvereeniging
«De Hanze« met verzoek, hieromtrent
advies te willen uitbrengen.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken berichtte, dal zij, hoewel voor
stander van vervroegde sluiting, zich
niet kon vereenigen met een daartoe
dwingende verordening, maar dat naar
baar oordeel het particulier initiatief
tot een vrijwillige regeling door de
winkeliers moest leiden.
De beide genoemde vereenigingen
adviseeren tot vaststelling eener ver
ordening, die de 9 uur-sluiting voor
schrijft. maar achtten het niet raad
zaam, de opening op 7 uur te bepalen,
en wenschten deze eenige uren vioe-
ger, of wel op dit punt volkomen
vrijheid.
Ten einde een beeld te krijgen van
de gedachten der belanghebbenden
zelf is door oris in October 1914 een
enquête gehouden onder de winkeliers
en het winkelpersoneel in zake de
wenschelijkbeid voor vaststelling eener
verordening op de winkelsluiting, welke
het volgende resultaat opleverde:
Op de 325 aan de winkeliers ver
zonden vragenlijsten kwamen in 247
antwoorden, te verdeelen over 42
rubrieken (zie bijgaanden staat). Hier
van luidden er 172 of 70 pCt. vóór
gedwongen winkelsluiting, 69 er tegen,
en 6 blanco.
Door de voorstemmers voor zoo
verre zij hunne meening motiveerden
werden de bekende argumenten
aangewend, dat de winkeliers die den
geheelen dag door hunne zaak in beslag
worden geuomen, des avonds recht
hebben op eenigen vrijen tijd om zich
aan den familiekring te wijden en aan
't maatschappelijk leven te kunnen
deelnemendat hun bij den bestaanden
toestand daartoe de gelegenheid ont
breekt en de winkelstand dus lijdt
onder een druk op het gezinsleven en
in een ongunstige positie verkeert door
de onmogelijkheid, zich voldoende aan
een te sluiten tot krachtige behartiging
der onderlinge belangen dal dus, daar
een vrijwillige 9 uursluiting steeds
blijkt af te stuiten op onwil van enkelen,
verordeningsdwang noodzakelijk is.
Slechts een gering aantal voorstan
ders van vroege sluiting verklaarden
zich tegen dwang en wenschten tot
een vast sluitingsuur alleen te komen
door vrije samenwerking.
De tegenstemmers komen op voor
vrijheid om hunne zaken naar eigen
inzichten te behartigenzij wenscben
zich geen enkele kans op verdienste
ontnomen te zien.
Een meerderheid tegen de verorde
ning wordt hoofdzakelijk aangetroffen
bij de brood- en banketbakkers. Dezen
voorzien belangrijke schade door slui
ting te zullen lijden omdat juist de
avondverkoop in hunne winkels aan
zienlijk is, en niet van dien aard, dat,
bij gemis daarvan, een drukkere verkoop
overdag daar tegen zou opwegen.
Terwijl in het algemeen ook vooral
op nadeel voor de sigarenwinkels werd
gewezen, blijken de houders daarvan
voor het meerendeel de vei ordening
te wenscben.
De bezwaren der tegenstanders
onder hen komen vooral neer op de
vrees voor concurrentie van koffie
huizen en zouden dus ondervangen
kunnen worden door m een eventueele
verordening te verbieden den verkoop
van sigaren in koffiehuizen gedurende
den sluitingstijd der winkels. Een derge
lijke bepaling uit te breiden tot alle
artikelen, die verkocht worden in de
onder de sluitingsdwang vallende win
kels, zou overweging verdienen.
Wel werd in enkele beantwoordin
gen uitdrukkelijk de wensch geuit, dat
ook café's aan de sluiting onderworpen
zullen zijn, maar deze vallen naar hun
aard niet onder een verordening, die
een regeling geeft voor winkels. Met
een bepaling als bovenbedoeld zou dan
ook volstaan kunnen worden orn de
door vele winkeliers gevreesde be
nadeeling van de zijde der koffiehuizen
op te heffen.
Als de meest geschikte tijd voor
opening en sluiting weid veelal ge
noemd 7 tot 9 uur.
Met het oog echter op sommige
winkels, waarvoor een vroeger ope
ningsuur wenscbelijk is, zooals die in
arbeiderswijken en water- en vuur-
winkels, zal bet wellicht doelmatiger
zijn. voor het openen geheele vrijheid
te laten, daar toch het groote motief
voor gedwongen sluiting, de concur-
rentievrees, biervoor niet geldt.
Uitzonderingsbepalingen werden
vooral wenscbelijk geacht voor siga
renwinkels, bakkers- en banketbak-
kers- of in het algemeen consumptie
winkels, apothekers en winkels van
verbandmiddelen en, door enkelen, ook
voor slagers-, visch- en fruitwinkels
Wat betreft slagers en kruideniers
zou de uitzondering eerder strekken
ten gerieve van het publiek dan wel
om juist deze winkels te beschermen
tegen de nadeelen van de vroege
sluiting. Over het geheel brengt deze
voor het publiek, vooral zoolang hei
aan de regeling nog niet gewend is,
wel ongenef mede, maar dit kan
alleen grond opleveren voor uitzonde
ring ten aanzien van die winkels,
welke ten gevolge daarvan zelf schade
zouden lijden, hetgeen bij slagers ec
kruideniers hoogstwaarschijnlijk niet
het geval zal wezen, aangezien de
consumptie van het publiek ver moe
delijk gelijk blijft.
Voor visch- en fruitwinkels en brood-
en banketbakkerswinkels zou echter
vrijstelling te overwegen zijn.
Ook op apotheken dient een ver
ordening op de winkelsluiting, ter
wille van het algemeen belang, niet
van toepassing te zijn.
Verder werd vrij algemeen blijk
gegeven van het verlangen naar een
afzonderlijke bepaling voor de dagen,
waarop een bijzonder druk winkel
bezoek pleegt plaats te hebben, n.l.
de Zaterdagen en de dagen vooraf
gaande aan Christelijke feestdagen,
alsmede één a twee weken vóór
St. Nicolaas. Hiervoor werd gevraagd
een later uur te bepalen, of vrijheid
te laten.
De stemming van het winkelper
soneel is gebleken uit 59 antwoorden,
ingekomen op 99 ter invulling uit
gezonden lijstener zijn slechts 5,
die gedwongen sluiting niet wenschen
wel zouden deze den arbeidsduur bij
verordening geregeld willen zien.
De arbeidstijden zijn grootendeels
nog overmatig lang.
Een nauwkeurig overzicht leverde
het onderzoek hieromtrent niet op,
daar op een aantal staten de desbe
treffende vragen niet werden beant
woord maar als vaststaande kan
worden aangenomen, dat door de
groote meerderheid langer dan 10 uur
per dag gewerkt .wordt, terwijl velen
hun werk toch in korteren tijd zou
den kunnen afdoen.
Zelfs de tegenstanders van sluitings
dwang onder de winkeliers bleken
vaak in te zien, dat de toestand der
bedienden in ieder geval verbetering
behoeft, maar achtten daartoe een bij
verordening vast le stellen maximum-
arbeidsduur voor het personeel vol
doende.
Indien tot een verordening tot
regeling der winkelsluiting besloten
wordt, zal deze wil zij mdeidaad
ook het personeel beschermen moe
ten inhouden bet verbod, na sluiting
bedienden aan het werk le houden.
Ofschoon ons College de meening
is toegedaan, dat getracht moet wor
den, de winkelsluiting bij verordening
te regelen, hebben wij toch gemeend
nog geen ontwerp-veroi detiirig te moe
ten aanbieden.
Wij meenen, dat bet meer aanbe
veling veidient uwe vergadering in de
gelegenheid te stellen een beginsel
besluit in behandeling te nemen.
Daarna kan dan, zoo uwe verga
dering dit wenschelijk acht, een ver
ordening worden ontworpen.
Wij hebben daarom de eer, U hierbij
een ontwerp-beslissing ter vaststelling
aan te bieden.
Ontwerp-besluit.
De Raad der Gemeente Amersfoort.
Gelezen de adressen van den Ned.
R. K. Bond van handels-, kantoor en
winkelbedienden, van bet Plaatselijk
comité voor vervroegde winkelsluiting
en van de R. K. middenstandsvereeni
ging «de Hanze», afdeeling Amers
foort, en de vereeniging «Handel en
Nijverheid«,
kennis genomen hebbende van de
resultaten van het ingestelde onder
zoek bij de winkeliers en bun personeel,
Gelet op de missive van Burge
meester en Wethouders van den 19
Juli 1915, Afd. I No. '1817,
besluit:
Burgemeester en Wethouders uit te
noodigen, een ontwerpverordening op
de winkelsluiting ter vaststelling te
willen aanbieden.
STAAT van antwoorden der winkeliers.
Totaal voor tegen blanco.
Slagers
11
6
5
Kruideniers
45
32
13
Brood- en banketbakkers 28
13
15
Boter, kaas en eieren
5
3
1
Melkwinkels
2
1
1
Comestibles
2
2
Fruit en visch
6
3
3
Groentcnwinkels
3
3
Koloniale waren
3
3
Grossierderijen
2
1
1
Wijnzaken
1
1
Confectie en kleermakers
i 5
5
Manufacturen
1G
11
5
Schoenwinkels
11
9
1
Mode-artikelen
8
7
1
Pettenwinkels
1
1
Klompenmakers
2
1
1
Garen en band
2
2
Militaire artikelen
3
3
Sigarenwinkels
16
9
6
Huishoudelijke artikelen 11
8
3
Brandstollen
1
1
Meubelen en Behangerij
9
5
2
Ijzerhandel
5
4
1
Verlichtingsartikelen
1
1
Verfwaren
2
2
Drogisterijen
3
2
1
Verbandartikelen
1
1
Kappers en barbiers
7
7
Parapluiewinkels
2
1
1
Naaimachines
3
2
1
Lederwaren
2
2
Photografie-artikelen
1
1
Boek- en kunsthandels
5
4
Muziek-instrumenten
1
1
Horlogemakers
3
2
1
filectriciens
1
1
Goudsmeden
4
3
1
Handwerkwinkels
2
2
Luxe-artik., galanterieën
4
3
1
Rij wiel zaken
5
5
1
Water- en vuur winkels
2
1
247 172 39 5
Hulp vau het Roode Kruis.
Men meldt uit 's-Gravenhage:
Het was Zondagochtend vroeg een
groote drukte voor het nieuwe huis
van het Nederl. Roode Kruis, Prinsesse-
gracht 27. Twee groote automobielen
werden volgeladen met materiaal voor
ligging en kleeding, dat gisteravond
tot laat in den nacht uit het Roode
Kruismagazijn werd gebaald en be
stemd was om met spoed naar Amers
foort te worden vervoerd. Vandaar
toch was door den gewestelijken com
missaris van het Nederlandsche Roode
Kruis, dr. Jorissen, dringend om toe
zending van materiaal geseind ten be
hoeve van de slachtoffers van de over
strooming ten noorden en oosten van
Amersfoort. Een weldadig lid van het
hoofdcomité heeft den voorraad ver
meerderd met een flinke hoeveelheid
ondergoederen voor vrouwen en kin
deren, omdat dit materiaal bij 't Ne
derlandsche Roode Kruis nog niet
voorhanden is.
Zondagmiddag tegen 2 uur weer
dezelfde bedrijvigheid; thans gold het
hulp aan Voleudam en omliggende
plaatsen, gevraagd door den gewes
telijken commissaris in Noord Holland.
Twee automobielen door welwillende
eigenaars ter beschikking gesteld, wer
den weder met dekens en kleeren be
laden en vertrokken met de Roode
Kruis-vlag geheschen naar Edam.
J.l. Maandag kwam bier een
auto aan van het Roode Kruis uit
Den Haag, begeleid door het lid vari
het hoofdcomité jhr. mi. Wittert van
Hoogland met kinderkleeren voor de
door den watersnood getroffen dorpen
boven Amersfoort.
Vergezeld door den gewestelijken
Roode Kruis-commissaris vau Utrecht,
dr. Jorissen, bracht de beer Wittert
van Hoogland, die tevens Ambachts
heer van Hoogland is, een bezoek aan
de doi pen Hoogland, Spakenburg en
Bunschoten om de kleederen in banden
te stellen van de burgemeesters, ten
einde een onderzoek in testellen naar
hetgeen nog noodig is. Hdbld.
Door de politie is in beslag ge
nomen en voordeconsumptieafgekeurd
een groot aantal verdronken kippen,
varkens en koeien, die men bier poogde
te verkoopen.
Van heden tot en met 14 Februari
worden lederen Dinsdag, Donderdag
en Zaterdagochtend van half tien tot
half één op de Leusderheide weer
schietoefeningen gehouden door het
le regiment vestiug-artillerie uit vuur
monden, opgesteld bezuiden den
Utrechtschen straatweg bij Kilometer-
paal 86.
Het geheele terrein is onveilig tot
den Treekerweg en wordt afgezet met
posten, waarschuwingsborden en roode
vlaggen.
Men hoede zich voor het aanraken
van niet-gesprongen projectielen.
De Chr. Jongelingsvereeniging
«Psalm 119:9« biedt Vrijdagavond
den militairen in dit garnizoen een
(kosleloozen) licbtbeeldenavond aan
in «De Zaaier».
De zangvereeniging «Soli Deo
gloria» hoopt 27 dezer met welwil
lende medewerking van mejuffrouw
W. Leopold, sopraan-zangeres uit
Amsterdam, en mejuffrouw R Uit-
zinger, pianiste van hier, haar 4e
jaarlijksche uitvoering te geven.
Het batig saldo komt ten goede
aan de Algemeene watersnood-com
missie.
Aan de Centrale V. P. N.-veiling
werden gisteren verkocht 69501 Re-
geeringseieren voor binrienlandsch
verbruik.
De prijs was f5.45 tot f6.50.
Op de Maandag j 1. alhier ge
houden kaasmarkt waren aangevoerd
12 wagens met 3050 K.G. kaas Prijs
f 63. tot f 68.per 50 K.G. Gestem
pelde f66.tot f68.per 50 K.G.
De handel was redelijk.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han-
delHMlormatiebui eau van VanderGraaf
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn
over de afgeloopen week, eindigende
15 Jan., in Nederland uitgesproken 11
faillissementen tegen 28 faillissemen
ten in dezelfde week van het vorige
jaar.
Van 1 Januari tot en met boven-
genoemden datum 53 faillissemen
ten tegenover 66 over hetzelfde tijd
perk van het vorige jaar.
Gemeentelijk beleid.
Als een bewijs van de gunstige
linancieele positie, waarin de gemeente
Kampen verkeert, kan dienen, dat de
traktementen en loonen van bijna alle
ambtenaren en werklieden bij de be
handeling der gemeentebegrooting zijn
verhoogd, wat ongeveer f20.000 per
jaar kost, terwijl toch geen hoofdelijke
omslag of opcenten op de personeele
belasting behoeven geheven te worden.
De eenige belasting bestaat in 30 op
centen op de hoofdsom der gebouwde
en 10 op die der ongebouwde eigen
dommen.
De opbrengst van pacht van erven
en landerijen (Kampereiland), weide-
geiden en rente van kapitalen is ge
raamd op f427.139.
Bovenstaand bericht is als hel ware
geknipt om te doen zien hoe zegenrijk
de Landnationalisatie werkt voor ieder
zonder onderscheid van rang. Tenge
volge van de uitgebreide bezittingen
der gemeente Kampen zijn haar in
komsten zoo belangrijk dat ze een
verhooging van de traktementen en
de loonen kon toestaan zonder dat
daarvoor de belasiingschtoef behoefde
te worden aangedraaid.
Is dit voor andere gemeenten niet
om van te watertanden.
Toch ligt bet zoo geheel in het
bei eik van allen.
Ze behoeven slechts op te houden
met den verkoop van haar grond
eigendommen om daardoor een bron
van inkomsten te kweeken, diezwaar-
dei vloeit, naarmate de gemeente
groeit. Wanneer een vaste gebruik-
vorm werd gegeven aan hen die grond
willen gebruiken of die het landbouw
bedrijf willen uitoefenen, waarvoor
betaald werd de prijs door vraag en
aanbod vastgesteld, zou niemand daar
tegen bezwaar maken.
Wil men een heel sterk sprekend
voorbeeld van de enoi me derving van
inkomsten die de gemeenten lijden.
De gemeente Rotterdam verkocht
omstreeks 1700 het welbekende Feijen-
oord voor enkele duizende guldens.
Wanneer zij die gronden in eigendom
had behouden en thans daarvan,zoo
als de gemeente Kampen de revenuen
ontving, zou aan die gemeente komen
de opbrengst van een millioenen waard
grondbezit.
Onze bosschen bedreigd.
De boutkoopers in Friesland gaan
tegenwoordig, nu uit het buitenland
bijna geen bout te krijgen is, in eigen
provincie dennen koopen. Deze wor-
deu gezaagd en blijken heel goed ge
bruikt te kunnen worden voor balken
van zolders en leggers voor vloeren.
Het gevolg is dat de dennen twee
maal zoo duur zijn als voorheen. Per
kub. M. betaalt men nu reeds 15 a
20 gld.
RECLAME.