NIEUWE 1ÊT Nieuws- en Advertentieblad Tjlf voor de Provincie Utrecht. |H No.' 88. Woensdag 1 November 1916. 45e jaargang. VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG! De vrouw van 1916. BINNENLAND. Plaatselijk Nieuws. A Aangezien ona gebleken is dat er onder onzen naam zeer ondeugdelijke Nmaimaohiues verkocht worden, zoo berichten wij dat op al onze Naai machines nevenstaand handelsmerk moet voor komen. Men late zich onder welk voorwendsel ook geen ^nagemaakte Lewenstèin' machine aan praten. Voor Amersfoort en 'Omstreken eenigste Agent W. KOMMER, Kroimnestraat 24, Amersfoort. De Firma A, LEWENSTEIN UTRECHT, CII OOR STRAAT 14. Courant ABONNEMENTSPRIJS: Per S maanden 1. Franco per post door het geheele Rijk 1.15. Afzonderlijke NnmmerB 5 Cent. Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever O. J. SLOTHOUWER Bureau: Langestraat 11. Telephoonn. 69. ADVERTENTIËN: Van 16 regels 0.60; iedere reg9l meer 10 Cent. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. ui Men voelt bet van alle kanten, dat bet nu er nst is, dat de V rouwen beweging eene is, die niet meer tegen te bouden is, al spant bet beboud ook al zijn krachten in, doet bet zijn uiterste best om te redden wat nog te redden valt, zingt bot gebeei in den trant van de Genestet het liedje van ver langen. Daar is een tijd van gaan. Dat bebt ge meer vernomen. Maar bebt ge 't ook verstaan Het wordt anders duidelijk genoeg te verstaan gegeven, dat de oude sleur, het traditioneele onrecht, dal alleen zijn bestaan aan verdedigen op grond dat het al zoo lang er is, ver dwijnen moet. De geheele democratie eischt haar rechtmatige plaats op, de eene bevoorrechting na den andere moet vallen en de vrouw die toch ook deel van het volk is, vraagt thans metklem, dat haar wettigeen natuurlijke rechten haar niet langer zullen ont houden worden. Maar het conserva tisme zit niet stil. De mannen die in de vrouw een aardig speelgoed, een nuttig huishoudelijk voorwerp, doch iu elk geval verstandelijk niet hun gelijke zien, worden onrustig. De spot heeft hen al zoo vaak geholpen, ook thans zoeken zij weer hun kracht in dat wapen. Een enkele keer worden zij ook woest. Zoolang bet nog bleef bij theorie, bij ernstige lezingen, bij beschouwingen in een deftig tijdschrift, enfin bij .hoogstaande» propaganda, werd hun rust niet geprikkeld, doch nu het volk zelf mee gaat spreken, worden de heeren tegenstanders kor zelig. Die vrees voor het baanbreken der nieuwe denkbeelden onder de groote massa, bewijzen de van groote par tijdigheid getuigende critieken over de feministische revue sJus Suffragi» die thans te Amsterdam wordt op gevoerd. We zien in de serieuse critieken de verdediging van den tegenstander van Vrouwenkiesrecht, tegen den aanval.... dien hij vreest. Wat te denken bijv. van onderstaande tirades uit het verslag van »de Tijd» (zou dit niet de eerste keer zijn dat dit blad aan een .revue» een verslag wijdt?!) »De dames van den. Bond kunnen genieten, want de roode draad loopt er ook door. Al de argumenten van de bekende bondstractaatjes worden uitgebeeld op het tooneel;de mevrouw doctores in de geneeskunde die niet, en haar stommeling van een koetsier die wel kiezen mag, de dronkenlap, die al het hebben en houwen, waarvoor moeder de vrouw jareu beeft ge ploeterd aan den jood verkoopt en daarbij door de wet wordt beschermd enz. enz.». En verder bij de aardige Jordaan- tafereelen als Mie Hartsuiker over baar ega redeneert; .hij zal het doen anders bonk ik hem zijn glazen in, dan vraagt ide Tijd» zich af; .waarom die nog het kiesrecht noodig heeft, die regeert den man toch al!» Het is mij in dit korte artikel niet mogelijk uitvoerig bet foutieve in deze laatste redeneering aan te toonen, binnenkort hoop ik deze en andere critieken eens te ODtleden en er op te wijzen, hoe uit alles blijkt angst en tegenzin voor bet vrouwen kiesrecht bij de schrijvers. En toch komt het er! De teekenen des tijds bedriegen zich niet. En zij die angstig zijn voor de gevolgen en zoo iets als een geheel gedesorganiseerde maatschappij vree zen moeten niet vergeten dat de in voering van Vr. Kr. geen schot in den blinde zal zijn. Men behoeft niet meer te vragen wat zullen de gevolgeu zijn, maar wat zijn de gevolgen elders geweest Overal waar het Vrouwenkiesrecht is inge voerd, in Noorwegen, Denemarken, Finland, verschillende staten van Ame rika en de Australische staten werkt het weldadig op de geheele maatschap pij. Orde en zedelijkheid zijn er door verhoogd, 't geestelijk leven staat er op hooger peil. Bovendien is het een feit dat een vrouw in die landen vol strekt niet minder vrouwelijk is dan hier. Zij zijn evengoed haar huiselijke plichten blijven doen, vrouw en moeder geworden. Het gezinsverband is aller minst geschokt, integendeel is de over gang tot ontvoogding der vrouw heel gelijdelijk gegaan Het ligt in de vrou welijke natuur daar, waar zij kan de helpende band uit te steken. Een man- nenregeering, dit is voldoende geble ken, laat zeer veel te wenschen over. Wat toch zijn de oorzaken van dezen afschuwelijken oorlog, waarbij ook voor de oorlogsverklariog jaarlijks 250 mil joen werd uitgegeven Juist bet groote fiasco der uitslui tend raannenregeering is de krach tigste propaganda voor het denkbeeld dat het volk van mannen en vrouweD ook door mannen en vrouweD gere geerd moet worden. Er zijn onwaarheden, die men, als men ze maar lang genoeg herbaalt, den schjjn wekken, dat zij waarheden zijo. Eu om die ingeroeste leugeos er af te krijgen is een goede schoonmaak en een stevige band noodig. Die on waarheden behoeven niet altijd iu woor den te bestaan, ik zie ze ouk in be grippen, in opvattingen. Als een ne gatieve erfenis tot ons gekomen, of liever niet zoo zeer tot ons, maar wel tot onze voorvaderen in de tijden toen de denkbeelden baan braken, dat bet volk medezeggiogsschap moest hebben in de regeering, in het maken der wetten, het wanbegrip, de onware opvatting, dat de vrouw minder, of ongeschikt zou zijn om dezelfde poli tieke eD andere rechten te hebben als de man. We willen er ons niet in verdiepen door welke fout in de re- deoeeriDg indertijd deze verkeerde con clusie getrokken is. Een feit is het echter, dat een wanbegrip, een klets praatje, een feitelijke onwaarheid lang aanhang kan vinden. Hoe weinig ze echter te verdedigen is, hoe de felste tegenstanders van vrouwenrechten hun .sterkste argumenten«(!) vinden in .'t is altijd zoo geweest,of »het zal wel altijd zoo blijven«, is zeer ge makkelijk te toegrijpen, wanneer men de vraag stelt! .Is het nuttig en nood zakelijk, dat de vrouw dezelfde burger lijke en burgerschapsrechten krijgt, als de man?» en deze beantwoordt meteen tweede vraag: .waarom niet?» dan bestaat het niet, dat zulke tegen standers met een afdoend steekhoudend argument de tweede vraag in een voor de vrouw onguusligen ziu beantwoor den. En toch ondanks bet eerste klinkende argument nog gehoord moet worden, om het jarenlange onrecht te verde digen, ondanks het materiaal dat bijeen gezameld is door eminente voorgang sters in den strijd voor vrouwenrechten, kost het thaDS nog de grootste in spanning om de Bastille van onrecht en leugen te sloopen. Daarom zal nog hard, nog heel hard gewerkt moeten worden; wat op zich zelf eigenlijk niet zooveel verwondering moet wekken, wijl het in elk opzicht in het leven gemakkelijker is iets nieuws en goeds to stichten, dan een kwaad, een on recht, dat al heel lang bestaat, op te ruimen. Het zjjn geen nieuwigheden, die vrouwenrechten, heelemaal niet. Zij bestaan zoolang er menschen, zoolang er vrouwen, zoolang er wetten bestaan. Maar daarnaast is evenals het on kruid tusschen de bloemen het plantje van bet onrecht onstaan, dat ook vasten wortel schoot en het natuur recht voor de vrouw zoodanig in zijn groei belemmerde, dat het niet tot vollen wasdom kon komen. Dat on kruid der leugen moet uitgeroeid wor den. Het recht der Vrouw heeft altijd bestaan. A Dit moet voorop gesteld worden om een duidelijk beeld te geven van deu strijd, waar het om gaat. De grondwetsherziening is thans aan de orde. Overal in den lande doet de stem van het recht zich hooren protesteerend tegen de wantoestanden tegen het eigenlijk gemis aan logica in onze wetgeviog. De plichten, die de Staat op de schouders van de vrouwen ligt zijn op een enkele uit zondering na geheel dezelfde als op die der mannen. De ongehuwden of buiten gemeenschap van goederen getrouwde vrouw betaalt evengoed belasting, als de manten opzichte van het burgerlijk—en strafwetboek is zij evenzeer verantwoordelijk als de man; aan alle wetten en veror deningen moet zij zich evengoed onder werpen. Na een even streug examen als baar collega van het mannelijk geslacht vervult zij verschillende staats betrekkingen, ja, zelfs het hoofd van den staat is eene Vrouw. Maar nog sterker door baar huiselijke beslom meringen is de taak, die zij te ver vullen heeft, vaak nog zwaarder dan die van den man. Iu alle opzichten is zij dus evenzeer verantwoordelijk als de man, denkt niemand er aan baar geestelijk in welk opzicht ook minder waardig te beschouwen. Op een gebied uitge zonderd blijkbaar. De vrouw, die wel onderwijs kan geven, staatsambtenaar kan zijo, aan het hoofd van groote instellingen kan staan, bet hoofd kan zijn van den Nederlandschen Staat, mag niet meewerken direct of indirect aan bet maken der wetten. Zij mag niet gekozen worden tot lid in Kamer of Gemeenteraad, zij mag evenmin aan de stemming deelnemen. Op haar, waaronder zich zoovele hoog intelec- tueelen bevinden, is nog altijd het woord van toepassing: We zullen regeeren bij u, over u, en zonder u. Tegen dit onrecht is het jarenlange pretest thans geworden een machtige bazuin. De vrouw mag niet langer gelijkgesteld worden met kinderen of minderwaardigen. In alle kriDgen der maatschappij wordt thans de kreet gehoord, dat de vrouw medezegging- scbap moet hebben, niet alleen op recht en billijkheidsgronden, maar ook uitzuiver practische overwegingen, wijl in vele vraagstukken (kinderwetten, schoolwetten, hygiëne bestrijding, prostitutie en drankwet) niemand zoo goed kan oordeelen,alsdeontwikkelde vrouw. Lichting 1916. Van 1—5 December zullen worden ingelijfd de dienstplichtigen der lichting 1916. toegewezen aan het regiment genie-troepen, met bestemming voor opleiding tot milicien-telegrafist of telefonist en werkzaam hetzij bij de Posterijen en Telegrafie hetzij bij de spoorweg-maatschappijen. Wit-broodkaarten. Naar de N. C, t. verneemt, zal bij de broodkaarten voor wittebrood een andere regeling worden getroffen dan thans voor bruinbrood het geval is. De bruinbroodkaarten zijn zoo inge richt, dat slechts van één bakker brood kan worden betrokkeD. Voor het wittebrood zal de kaart bestaan uit een kolom met coupons, voor elk half K.G. ééo, die door den bakker moeten worden afgescheurd en inge leverd. Zoodoende zal een brood ver bruiker van meer dan één bakker brood kunnen betrekken en wordt voorkomen, dat tal van bakkers schade lijden. Er zijn toch tal van verbruikers, die er meer dan één bakker op na houden. Faillissementen in Nederland. Volgens mededeeliug van het Han delsinformatiebureau van VanderGraaf Co.'s Bureaux voor den Handel zijn over de afgeloopen week, eindigende 28 Oct., in Nederland uitgesproken 17 faillissementen tegen 33 faillisse menten in dezelfde week vau het vorige jaar. Van 1 Januari tot en met boveo- genoemden datum 895 faillissementen tegenover 1177 over hetzelfde tijdperk van het vorige jaar. Maandagavond vergaderde de vereeniging Handelsschool voor Amersfoort en Omstreken» in Amicitia onder voorzitterschap van den heer Cremer. Na lezing werden de notulen van de vorige vergadering goedgekeurd. De begrooting 1917 werd in ont vangst en uitgaaf geraamd op f25075. Door splitsing van de 4e klas is de begrooting dit jaar hooger. Ook is een begrootiug opgemaakt voor de haodels- avondcursus in totaal f 1250. Van de Gemeente is bericht inge komen, dat hoogere subsidie is toe gestaan, alsook de subsidie voor den avondcursus. Van de Provincie is ook bericht ontvangen, dat is toegestaan f2500 voor de dagschool en f 125 voor de avondschool. Van den minister be richt, dat bij f 10000 zal uittrekken voor de dagschool, maar geen gelden voor de avondschool. Twee leden heb ben daarop een onderhoud gehad met het Kamerlid mr. De Beaufort, die beloofd heeft zich er voor te interes- seereD. Dr.Fockens, de inspecteur, heeft den raad gegeven, alsnog bij den minister op subsidie aan te dringen, gezien den steun van Provincie en Gemeente. Nu moet afgewacht worden. Geeft de Gemeente geen subsidie dan komt er voorloopig niets van den avond cursus. Hierna werd de begrooting goed gekeurd. Tot bestuurslid werd gekozen mr. L. Stadig. Hierna sluiting. Bij resolutie van den Minister van Koloniën is de heer A. W. Vlezen beek alhier, gesteld ter beschikking van den Gouverneur Generaal van Ned.- Indië, ten einde daar te lande beDoemd te worden tot adjunct landmeter bij bet kadaster. De Amersfoortsche Coöperatieve Vleeschhouwerij zal vermoedelijk half November wordeu geopend. Het aantal leden bedraagt thans 270. Er wordt rund- en varkensvleesch geleverd en, zoo er voldoende vraag naar is, ook schapeovleesch. Gedurende October werd bij de Nuts-spaarbank ingelegd een bedrag van f3218.50, waardoor het totaal der inlageu is gestegen tot f25.852.70. Bij de gisteren gehouden candi- daats-stelling voor de vacature-Rijken* werden bij den Burgemeester ingele verd lijsten voor de heeren J. Bonk en J. Overeem, onderscheidenlijk door de Vrijzinnige' en de Sociaal-demo cratische kiesvereeniging. De stemming heeft plaats Donderdag 9 November, de eventueele herstem ming Vrijdag 17 November. De Roomsch-Katholieke kiesver eeniging nRecht en orde» besloot met 25 tegen 8 stemmen om geen candi- daat te stellen voor de Raadsvacature en de kiezers vrij te laten.

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1916 | | pagina 1