MIEUWE
*Èt Nieuws- en Advertentieblad yÈjT
voor de Provincie Utrecht.
N'o. 1.
Woensdag 3 Januari 1917.
46e jaargang
&ag«if¥W«.
De Firma A. LEWENSTEIN
UTRECHT, C HOOR STRAAT 14.
VERSCHIJN! WOENSDAG EN ZATERDAG!
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Aangezien ons gebleken is dat er onder onzen
naam zeer ondeugdelijke Naaimachines verkocht
worden, zoo berichten wij dat op al onze Naai
machines nevenstaand handelsmerk moet voor
komen. Men late zich onder welk voorwendsel
ook geen nagemaakte Lewenstein' machine aan
praten. Yoor Amersfoort en Omstreken eenigste
Agent W. KOMMER, Krommeatraat 24, Amersfoort.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per S maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 6 Cent.
Ingezonden strikken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langeetraat 77. Telephoonn. 49.
V redes voorwaarden.
In de «Daily News" maakt H. A.
Vachell een bekend|Engelsch schrijver,
de volgende opmerkingen over den
vrede en de vredesvoorwaarden.
«De essentieele waarheden omtrent
dezen oorlog worden, wijselijk of niet,
voor ons verborgen gehouden. Wij
gelooven dat wij als menscb strijden
voor den Mensch en tegen de Machine.
De meesten van ons zijn tot de on
aangename ervaring gekomen dat wij
in de politiek, in den godsdienst en
in onze opvoeding slachtoffers dei
machine zijn.
Heden heeft de oorlogsmachine, de
ergste van allen, ons in zijn greep
vast. Wij worden fijngemalenzelfs
Wells kan ons niet vertellen hoe fijn!
Waarschijnlijk zijn wij tot één be
grip gekomen: dat de Mensch meei
waard is dan eenige Machine. De
menschbnid is getoipedeerd, maar zij
blijft voortbestaan, onsterfelijk, terwijl
de Machine tenslotte bij den afval
terecht komt.
Als wij met eenige sympathie de
brieven lezen die bij sommige ge
sneuvelde Duitscbers of bij levende
gevangenen zijn gevonden, dan moeten
wij erkennen, dat de oorlog millioenen
onzer vijanden steeds meer tegen de
borst stuit. Om dien reden is het van
het allerhoogste belang dat wij onze
vredesvoorwaarden noemen.
Asquith heeft ze in één zin samen
gevat: «passend herstel voor het ver
leden, passende zekerheid voor de
toekomst".
Maar wat beteekenen die woorden
voor den gemiddelden Duitscher.
Waarschijnlijk zal ieder van hen die
verklaren volgens zijne door het Staats
begrip verduisterde opvatting. Weet
eenig Engelscbman, die niet in den
raad der Mandarijnen zit, wat Asquitb
bedoelt? Is het ons niet nog volkomen
onmogelijk ons een denkbeeld te vor
men van wat de vrede voor ons of
voor onze vijanden zal beteekenen?
Misschien ware het wijs, om definitief
onze minimumeischen te stellen. België,
Servië en Polen moeten hersteld wor
den en schadeloosstelling ontvangen.
Het Pangermanisme, zooals dat door
Pruisen geformuleerd is, moet ophou
den te bestaan.
De Duitschers zijn meer dan zat
van den oorlog dat feit is ook den
Duitschen grooten Generalen Staf wel
bekend.
Slechts ééne overtuiging zou de
millioenen den moed geven om te
volharden en nog grooter offers te
brengen en nog meer te lijdende
overtuiging dat de geallieerden hen
willen vernietigen. Het Duitsche karak
ter en het Duitsche geweten zijn
systematisch onder Pruisiscben invloed
vervormd. Om dat karakter te wijzigen
moet hun gezichtspunt gewijzigd wor
den.
Zulk een wijziging zou kunnen plaats
hebben tengevolge eener positieve
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
verklaring der geallieerden, een plech
tige belofte dat onze politiek op
bouwend en niet afbrekend is. De
neutralen zouden die gaarne willen
verspreiden.
Geleidelijk zou dit begrip doordrin
gen in de harten en geesten onzer
vijanden. Dan, maar ook eerst dan
zullen wij den echten vrede krijgen,
den vrede die thans bet Duitsche be
gripsvermogen nog niet vatten kan,
omdat dat vermogen, in het verleden,
zoo vruchtbaar aan groote prestaties,
op wreede wijze misleid en verkeerd
ingelicht is."
Het nieuwe uitgeruste Belgische
leger.
Een medewerker aan de Daily
News" schrijft:
«Koning Alberts leger is nu vol
komen opnieuw uitgerust met onge
veer dezelfde equippementsstukken als
de soldaten van bet Fransche leger.
De Belgen hebben nu talrijke fabrieken
opgericht, niet alleen op het over
gebleven gedeelte van België, maar
ook in Frankrijk waar zjj nu veel van
de kleedingstoffen en andere behoeften
voor bet leger zelf makern Dit heeft
bovendien het voordeel, dat duizenden
Belgische vluchtelingen, die anders niet
in staat zouden zijn om hun brood te
verdienen, aan werk geholpen worden.
Het Belgisch leger zal door bet
uitgebreid inundatiestelsel dezen win
ter zoo goed als geheel beveiligd zijn
tegen Duitsche infanterie-aanvallen,
zoodat hun lot zoo veel mogelijk ver
zacht zal worden. Over bet geheele
Belgische front zyn de verdedigers
van de Duitschers gescheiden door
een strook water van meer dan ander
halve kilometer breedte.
De cavallerie is nu geheel van verscbe
paarden voorzien, welke grooteDdeels
uit Amerika, voornamelijk Texas, zijn
aangevoerd.
De artillérit, "'Hoofing van het Bel
gische leger is ook zoodanig «stwik
keld, dat het misschien terecht kan
beweren, eene sterkere artilleristische
uitrusting dan eenig ander leger van
dezelfde grootte, te bezitten.
De Duitschers zelf hebben een groot
deel van dat artilleristisch materiaal
geleverd. Toen de Belgen in het begin
van den oorlog, in 1914, als laatste
redmiddel de vloedsluizen openden en
groote gedeelten van hun grondgebied
die toen door de Duitschers bezet
waren onder water zetten, konden
dezen bij hunne overhaastige terug
tocht hunne zware en zelfs een be
langrijk deel van de lichte veldartillerie
niet medenemen.
Sedert dien heeft het verbeterd Bel
gische inundatiestelsel bet Belgische
leger in staat gesteld, zooveel van het
water te laten wegloopen, dat bet in
staat was de Duitsche kanonnen weg
te halen, en ze tegen hun vroegere
eigenaars te gebruiken."
De gedeporteerde Belgen.
Reuter's Agentschap verneemt: Vol
gens te Londen ontvangen berichten
bieden de autoriteiten in Sleeswijk-
Holstein aan de landbouwers en andere
werkgevers Belgen aan, zoowel man
nen als vrouwen, als werkkrachten.
De leeftijd der Belgen varieert van 18
tot 36 jaar en het loon dat de Duit
sche autoriteiten eiscben is 30 proc
beneden het gewone loontarief in dit
district.
De werkgevers moeten aan de auto
riteiten de helft der reiskosten ver
goeden, maar hebben bat recht dit
bedrag af te trekken van het loon
der ongelukkige Belgen.
De vischvoorxiening van Nederland.
Door weigering der^ zeelieden te
[Jmuiden om uit te varen, zal de visch-
voorziening van Nederland deze week
weder ernstig te lijden hebben.
Aangezien in de laatste dagen geen
IJmuider schepen naar de visscherij
vertrokken, zal men voorloopig zijn
aangewezen op de aanvoeren der
beugers uit Maassluis en Vlaardingen,
alsmede op de kustvisschers, welke
Iaat9ten echter alleen bij gunstig weer
bet bedrijf kunnen uitoefenen.
Mellischaarschte.
De Minister van Landbouw heeft
bepaald, dat tot nader vast te stellen
datum in Culemborg, Enkhuizen,
Gouda, 's Gravenbage, Hoogvliet,
Nieuwveen en Sneek geen volle melk
mag worden gebruikt bij het bereiden
van brood.
De onlangs opgetreden Nuts-
commissie voor volkslectuur beeft een
boekje uitgegeven onder den titel
«Wat zullen wij eten (Goede voeding
in dure tijden)*.
Mej. Martine Wittop Koning, de
schrijfster van bet in 1914 door de
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
in duizenden exemplaren verspreide
boekje »Goede en goedkoope maal
tijden* werd door de Nutscommissie
bereid gevonden, het geschriftje samen
te stellen. Het boekje is uitgebreider
dan het vorige en bevat naast tal van
nuttige wenken ten aanzien van het
kiezen van voedzaam, smakelijk en
goedkoop voedsel, brandstofbesparing
en zuinigheid bij de bereiding van
spijzen, een groote reeks recepten,
welke allen berekend zijn op de
thans verkrijgbare Regeeringslevens-
middelen.
Het hoofdbestuur der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen beeft een
beroep gedaan op alle gemeentebe
sturen, ten einde een ruime versprei
ding van dit nuttige geschrift te ver
krijgen.
Meel- en broodprijxen.
Met ingang van 1 Januari 1917
mogen, volgens beschikking van den
Minister van Landbouw, de volgende
goederen tot nadere aankondiging
tegen ten hoogste de daarachter ver
melde prijzen worden verkocht:
a. tarwebloem (gebuild inlandsch uit
sluitend een 60ort): 100 K.G. f24.85,
per K.G. f 0.31
b. tarwemeel (ongebnild) in het
groot, uitsluitend te leveren aan ge
meenten 100 K G. f 22.35, per K.G.
f 0.24;
c. tarwewaterbrood (gebuild) inclu
sief bezorgloon, per KG. f0,28
d. tarwewaterbrood (gebuild) ge
bakken onder rabbinaal toezicht, in
clusief bezorgloon, per K.G. f 0.29.
Aan den heer N. G. van de
Stadt is, op zijn verzoek, met ingang
van 1 Januari eervol ontslag verleend
als Secretaris-Boekhouder van «Lief
dadigheid*.
Hij is in die functie vervangen door
ds. A. F. L. van Hengel.
Aan het bureau van politie zijn
inlichtingen te bekomen omtrent een
gouden beursje en een gouden broche,
op den openbaren weg gevonden.
De heer J. E. Tellinga, ambtenaar
ter gemeente-secretarie van Arnhem,
is met ingang van 1 Februari be
noemd tot commies le klasse ter
secretarie van Amersfoort, afdeeling
Financiën. (A. Cf.).
Donderdag 4 Januari a.s. wordt
in «Amicitia" door eenige Belgische
artisten een uitvoering gegeven ten
bate van zieke vrouwen en kinderen
uit het Albertsdorp.
Tijdens afwezigheid der be
woners is ingebroken ten huize van
mr. L. Stadig. Een lessenaar is open
gebroken, waaruit een bedrag is ont
vreemd van ongeveer fUOO.
Overzicht omtrent het vervoer en de op
brengst der Amersfoortsche Tramwegmaatschappij
gedurende de maand December 1915 en 1916.
1915 1916 Minder.
Aantal passagiers 8050 7599 451
Vervoeropbrengst /400.15 /371.20 28.95
Dagkilometeropbr. 7.17 6.65 0 52
Totale opbrengst 419.76 446.70 26.94*
Dagkilometeropbr. 7.52 8.0.48*
Meer.
Aan het postkantoor Amersfoort
en de daaronder ressorteerende hulp
kantoren werd iD December ingelegd
bij de Rijks-postspaarbank f 48.988 54
en daaruit teruggevraagd (34.928.72.
Het laatste door dit kantoor uit
gegeven boekje draagt bet nummer
20.792.
In bet geheele jaar werd inge
legd f617.796.12 en teruggevraagd
f560.743.42, zoodat ondanks den be
narden tijd (57.000 in 1916 kon over
gelegd nog afgescheiden van de ove
rige spaarbanken en gelegenheden om
gelden te beleggen.
Een Engelache voorspelling.
Raphael, de bekende Eogelscbe
sterrewicbelaar, die den dood van
keizer Frans Jozef heeft aangekondigd,
en van wiens voorspellingen in Enge
land in ieder geval met veel belang
stelling wordt kennis genomen, heeft
een almanak voor 1917 uitgegeven,
waarin hij voorspelt, dat in dat jaar
de oorlog een eind zal nemen. Hij
vertelt, dat de president der Vereenigde
Staten van den winter in gevaar zal
verkeeren, evenals eenige voorname
burgers uit het land van den almacb-
tigen dollar. Voor de Vereenigde Staten
voorspelt bij dan nog een geweldige
zeeramp voor van den zomer en het
ontstaan van een kruistocht op gods-
dienstigen grondslag tegen alle plaatsen
van openbaar vermaak.
Wat den oorlog betreft, is het
merkwaardig, dat sterrenwichelaars in
de Vereenigde Staten ook in 1917 het
eind van den oorlog voorspellen, de
meerderheid van hen heeft den datum
zelfs op 27 Juli vastgesteld. Raphael
zegt, dat er in bet laatste deel van
het tegenwoordige jaar (1916) een
onheilspellende richting valt waar te
nemen vxn de planeten Mars en
Saturnus, waarin bij ziet de nederlaag
van Duitscbland, de vernietiging van
de koninklijke macht en de stichting
van een Duitsche republiek; 1917 zal
voorspelt hij het einde zien van
den oorlog en van de macht van den
keizer.
Raphael ziet echter ook de donkere
dagen voor Groot-Brittannië, na den
oorlog en hij vervolgt: «Onze koning
zal met bet eind van den oorlog niet
aan bet eind zijner moeilijkbeden zijn,
want zijn zon nadert de plaats van
Mars, hetgeen beteekent nieuwe zorgen,
ernstige onlusten in bet land, werk
stakingen en bloedige botsingen. De
economische oorlog zal uitbreken, de
strijd tusschen kapitaal en arbeid,
tusscben heer en knecht. Het zal een
angstige tijd zijn, die vol zal zijn van
allerlei verwoesting en die eenige
jaren zal duren. Moeilijkheden be
dreigen Zijne Majesteit van allekanten."
Raphael ziet ook moeilijkheden voor
het Russische rijk geheimzinnige
en oproerige bewegingen naar binnen
en deze zullen met het eind van
den oorlog angstwekkende proporties
aannemen. Dan volgt de voorspelling,
dat aartshertog Karei'Frans Jozef den
troon van Oostenrijk zal bestijgen
voor eenige maanden zouden zijn ver-
loopen. Hetgeen kort na het verschijnen
van het boekje reeds is uitgekomen.
Het persbureau Vas Dias ver
neemt uit Weeuen, dat volgens be
rekening, door de vernieling bij de
RoemeeDsche petroleumbronnen voor
circa 1/4 milliard Hollandsch kapitaal
verloren is gegaan.
Met de hervatting van het bedrijf
zullen twee maanden gemoeid zijn.
Uit Bergen op Zoom
Zaterdagnacht zijn 45 Belgische
mannen over den draad gekomen. Zij
hebben zich aan het consulaat aan
gemeld, om naar bet front te ver
trekken.
Eén is aan den draad blijven hangen.