NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor do Provincie Utrecht.
No. 80.
Zaterdag 0 October 1917.
46e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG!
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
SCHETSEN UIT DE RECHTSZAAL
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het gebeele Rijk 1.16.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
In ges inden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever O. J. SLOTHOUWER
Bureau: Lnngegtraat 77. Telephoonu. 09.
ADVERIENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere regel meer 16 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Ten gevolge der gasrantsoe-
neering hebben wij het veralag der
gieterenavond gehouden raadsver
gadering niet tijdig gereed kunnen
krijgen en inoet dit wachten tot het
volgend nummer.
Een verschrikkelijke catastrophe
in Oostenrijk.
Een Zweed, die als vrijwilliger in
hel Oostenrijksche leger gediend heeft,
heeft het volgende medegedeeld aan
«Göteborgs Posten De telegrafische
mededeeling, welke de Zweedscbe pers
bereikte van de groote ammunitie-
ontploffing te Steinfeld op 16 Juli
geeft in 't minst geen denkbeeld van
de ongeëtenaarde uitgebreidheid van
de catastrophe. De fabriek z.df met
haar tallooze depots, is ongo»eer de
grootste in de Donau-monarchie en
van bet gebeele prachtige complex
is zoo goed als niets overgebleven.
Op den tyd van de ontploffing was
ik in Weenen, ongeveer 51/2 mijl
verwijderd van de plaats. Het geluid
en de luchtdruk, ontstaan door de
on'ploffing, waren zoo angstwekkend,
dat het zelfs op dien afstand, leek
of de aarde zelf aan bet barsten was;
alle ruiten werden in gedrukt en een
kolom vuur als ran een vulkaan schoot
de lucht in. Gedurende 6 uren leek
het, of de hel was losgebroken, wijl
de ontploffingen elkaar in snel tempo
opvolgden.
Drie dorpen nabij Steinfeld zien er
Da de catastrophe uit, alsof een bevige
cycloon ze heeft weggevaagd; de
grootste buizen zijn met den grond
gelijk gemaakt en een groot aantal
inwoners is onder de ruïnen begraven.
Meu heeft begroot, dat de verliezen
aan dooden en gewonden 9000 be
dragen en dat één vijfde van Oosten
rijk Hongarije's ammunitie-aanmaak
in de lucht gevlogen is. 28 treinen
met dooden en gewonden kwamen te
Weenen binnen en alle particuliere
auto's in de stad bielpen a,an het
reddingswerk.
Internationale Studieconferentie
voor een Volkerenbond te Bern.
In aansluiting aan bet bericht, dat
de Oosteniijksch Hongaarsche Regee
ring bereid is passen ie geven aan de
deelnemers der conferentie, kan thans
worden medegedeeld, dat het Bestuur
van de »N A.O.R.i telegrafisch bericht
heeft ontvangen van Staatssecretaris
Von Kühlmann, dat de Duilsche Re
geering in beginsel geen bezwaar heeft
aan de deelnemers der conferentie toe
te staan door Duitschland te reizen
Uit Nederland zijn de volgende per
sonen voornemens deel te nemen aan
de Conferentie
Mr. J. H. Abendanon, Oud-Directeur
van Onderwijs in Nederlandsch Ind-ë,
's GiavenhageMevr. Mr. C. Bakker
Van Bosse, 's GravenhageDr. H. T.
Coleobrander, dir. van 's Rijks geschied,
publicatiën, 's GravenbageMr. H. C.
Dresselhuys, Voorzitter van de .Cen
trale Organisatie voor een Duuizamen
Vrede*, lid van de Tweede Kamer,
's GravenhageMr. Dr. Ant. van Gijn,
Oud-Minister van Financiën,'s Graven
hage; Mr. Th. Heemskerk, Oud-Min.-
President, 's GravenhageF. W. N.
Hugenholtz, lid van de Tweede Kamer,
's Gravenhage; Jhr. Mr. Dr. B. de Jong
van Beek en Donk, Alg. Secretaris van
de .Centrale Organisatie voor een
Duurzamen Vrede*, 's Gravenbage;
Mevr. C. A. de Jong van Beek en
Donk—Kluy ver, 's GravenhageMr.
Dr. D. A. P. N. Kooien, lid van de
Tweede Kamer, Utrecht; Mr. J. Lim
burg, lid van de Tweede Kamer,
'sGravenbage; Dr. M. S. Lingbeek
Arnhem H Ch. G. J. van der Mandere,
Hoofdredacteur van .Vrede door
Recht*, 's Gravenhage.Generaal W.
A. T. de Meester, Oud-Legercomman
dant, 's GravenhageJ. H. Schaper,
Ondervoorzitter van de Tweede Kamer,
Rijswijk Mr. Dr. H. J. Tasman, 's Gra
venhage; Mr. V. H. Rutgers, lid van
de Tweede Kamer, Boskoop; Prof. Mr.
J. Wolterbeek Muller, Professor aan de
Handels Hoogescbool te Rotterdam,
's Gravenbage.
Centrale Keuken.
Voor ile Centrale Keuken is gebuurd
het ondergedeelte van de timmer
fabriek der firma Bunnik en Zoon aan
den Soesterwog bij den spoorweg
overgang. Er zal een ketelruimte
aangebouwd worden.
Uit do 29 sollicitanten is tot kok
benoemd de heer Robeerts, korporaal
kok bij de Genie te Utrecht, met
ingang van 22 October.
Er zijn 39 sollicitanten voor bode,
35 voor werkvrouw, 5 voor stoker, enz.
Hopelijk zal de C. K. in begin
November in werking treden. De
datum is echter afhankelijk van bet
gereed komen der installaties en de
ontvangst van den inventaris.
Er zullen aanvankelijk 8 distributie
plaatsen zijn, waar het eten afgehaald
moet worden. 18 winkeliers zijn reeds
aangewezen voor den bonverkoop.
De prijs voor de maaltijden is nog
niet vastgesteld. Binnen enkele weken
zal in de plaatselijke bladen een op
roep gedaan worden om zich op te
geven als afnemer van de maaltijden.
Eenige leden tan de commissie zijn
dezer dagen naar Dordrecht geweest
om te informeeren welke resultaten
men daar had met de verstrekking
van menu's van niet-vermengde ge
rechten.
Woensdagavond is de Commissie
wezen .proefeten* in de Huishoud
school, waar door de goede zorgen van
mej. Ten Bosch een 7 tal menu's be
reid waren. Van de 7 werden er 6
zeer smakelijk bevonden. Mej. Ten
Bosch deed daarbij mededeeling over
de samenstelling en de voedingswaarde
der verschillende menu's, daarbij met
nadruk verzoekende dat de afnemers,
vooral in den beginne, niet te lastig
in hun orders moeten zijn, de maal
tijden woiden niet verstrekt om te
lekkerbekken doch orn in deze tijden
van schaarschte van grondstoffen en
brandstoffen een goed, voedzaam maal
te verstrekken.
De vereeniging tot uitdeeling
van spijs aan behoeftiizon, opgericht
in 1827, moet noodgedwongen tot haar
leedwezen berichten, dat zij niet in
staat is in den a.s. winter hare ge
wone uitdeeling van spijzen te doen,
aangezien zij door de tegenwoordige
distributieregeling de grondstoffen be-
noodigd voor het doen gereedmaken
dier spijzen niet kan verkrijgen.
Zij hoopt dat hun begunstigers de
vereeniging niet zullen vergelen, zoo
dat zij bij normale tijdsomstandigheden
haar nuttig werk zal kunnen hervatten.
Tevens acht de vereeniging zich
verplicht baar dank uit te spreken
aan bet Burgerlijk Armbestuur, dat
reeds dagelijks iu de behoefte der
armen voorziet door de tijdelijke uit
deeling van de overgebleven spijzen
der militairen.
Ter waarschuwing.
De Commissaris van Politie alhier
verzoekt ons opname van het volgende:
De Hoofdcommissaris van Politie te
Utrecht deelt mede, dat in deze ge
meente zoowel als in vele andere
plaatsen aan de huizen kaarten worden
aangebodon, waaropo.i. vermeld staat:"
Nederlandsche Vereeniging »Huma-
nitas*, Directie S. C. vao Nispen en
E. Heinricb, administratie Vleutensche-
weg 211 bis, telefoon 3187.
Zegelverkoop teo bate van het fonds
tot opname van zwakke, tuberculose
en scrofulose kinderen in het Rustoord
sHumanitas* te Zeist, van af 1 October
1917 enz.
Aan deze kaarten zijn verbonden
een aantal bonnen die men verzocht
wordt te koopen tegen de somma van
vtjf cents.
De Directeuren van deze vereeniging
zijn: Simon Christiaan van Nispen,
directeur van een nachueilighcids-
dienst en diens controleur, de Duit-
scher Johann Anton Eduaid Heinricb,
wonende Goedestraat 145 te Uirecbt.
Volgens de statuten dezer vereeni
ging ligt de leiding van de gebeele
onderneming uitsluitend in .handen
der beide directeuren E. Heinrich en
S. C. van Nispen.
Alvorens deze bonnen le koopeD of
gaven te verstrekken aan boven
genoemde vereeniging verzoekt de
Hoofdcommissaris van Politie voor
noemd dringend zich eerst om in
lichtingen tot hem te wenden.
Een soldaat uit het kamp op de
»Vlasakkers*, die provooststraf bad,
wist zich Woensdagmorgen naar buiten
te werken en viel den dienstdoenden
schildwacht met een mes aan. Deze
verdedigde zich met zijn geweer en
bracht don woesteling eenige bajonet
steken toe, bem daardoor onschadelijk
makeDde.
Hoe hoogst ondoelmatig en ge
vaarlijk het is het bezorgen van brieven
en poststukken aan jeugdige banden
toe te vertrouwen, hetgeen den laat-
sten tijd alhier regel is, is dezer dagen
weer eens gebleken. Een bulpbesteller,
die ontslag was aaogezegd, heeft een
groot gedeelte der brieven die hij
moest bezorgen. iQ een rioolbuis ver
stopt of in de Beek geworpen. Eenige
der teruggevonden brieven bleken
geldswaarden te bevatten, wat met de
zoekgeraakten ook wel bet geval kan
geweest zijn.
De dames M Odijk, M. J. C.
Kuhne en C. C. de Pool slaagden te
Utrecht voor het examen vrije- en
ordeoefeDingen.
Het nieuwe gebouw der Rijks
Hoogere Burgerschool komt aan de
Barchman Wuytierslaan. Onder de
perceelen die daartoe zullen worden
aangekocht behooren ook de beide
oude huisjes die tot dusverre die laan
ooisieren.
door MaIteb Cobbbaü.
7) Het offer.
«Toe Manual riep te, snikkend en
smeekend ik bezweer ja. 't zijn
enkel en alleen maar
«Hier zeg ik je!" schreeuwde de
kerel.
En hij greep haar arm tnsschen
zijn ijzeren vingers. Klemde, greep,
kneep.
»Ail" riep de gefolterde vrouw. En
op dat oogenblik vloog het half-idiootje
op oome-Manus aan. Het sloeg de
puntige-nageU in het vel van z'n pols.
En zij zette haar scherpe, gele tanden
in zijn hand.
a O, lieve Jezue, help!" gilde )de
moeder.
Maar het meisje slechts gehoor
gevend aan haar instinct van felle
haat, van woest afkeer, krabde en
beet nog
.«Vervloekt kreng I" brulde Manus.
En hij greep een mes, dat op de
tafel lag.
En voordat Marie 't verhoeden kon,
stak hij naar het kind. Dat het mes
in een wang van het idiote meisje
prikte en een bloedgolf over haar jurk
stortte.
En weer stak de kerel in zijn toome-
looze razernij
En het meisje brulde van pijn. En
een buurvrouw holde naar den wijk
agent.
En de deur werd opengerukt.
De politie was er.
Maar de vrouw, slechts gedreven,
ook nu, door haar doodelijken angst
van op straat gesmeten te worden,
had het mes gepakt.
-Ik heb 't gedaan!" gilde zij,
terwijl Manus ontnuchterd was van
schrik over het verschijnen van de
politie. «Zij had haar oom willen
bijtenZe kan 't niet helpen
meneer IIk wist niet wat ik
deed!...."
«Loeder!" zei de agent «beest
van een wijf!D'r eigen moêr I"
En zij moest mee.
In het straatje hokten de mcnschen
bijeen.
En op het commissariaat stond de
weduwe voor den dienstdoenden in
specteur. Die haar met walgende
minachting aankeek.
De wond, het stompzinnige kind
toegebracht, was niet gevaarlijk.
Maar het feit der mishandeling van
eigen, ontoerekenbaar kind was meer
dan ergelijk.
«Je begrijpt wel" zei rechter-com-
missaris tot ontaarde moeder, toen zij
voor hem moest 'verschijnen, dat
op jon van nu af op de scherpste
wijze zal gelet worden. En dat bij het
minste of geringste, door de politie
over je gerapporteerd, onmiddellijk
ontzetting uit de voogdij volgt. Al
thans, wanneer daar niet nii reeds
termen voor aanwezig worden geacht.
Wat zeer wel mogelijk is I"
En Z. E. A. keek de vrouw aan.
Met den zelfden trek van matelooze
minachting, die te lezen was geweest
op het gelaat van dienstdoenden in
specteur.
Marie boog het hoofd en liet zich
alles welgevallen.
Het half idiote kind was ergens
anders onder dak en bewaking ge
bracht. En Manus droeg zelfs iets bij
voor haar verpleging. Want hij, al
't een en aDder op z'n kerfstok heb
bend was bang, dat Marie zou
klappen. Hij liet haar wonen.
En duldend alle smaad bleef de
vrouw zoeken naar werk om zich aan
zwager te kunnen ontrukken. Aan
nemend, etend het harde genade
brood
«Geutlenan".
Jaren geleden had de oude patroon
hem geholpen. Toen was 't met z'n
vader aldus gesteld, dat slechts een
wonder kon afwenden 't failliessement.
De oude man had Gerrit een briefje
gestuurd om even bij hem te komen.
En toen had 't winkeliertje, man
netje van in de zeventig, zitten
schreien als een kind.
Jan, de jongere broer, had er alles
doorgelapt. Gerrit zag 't aankomen,
al drie jaar geleden, waarschuwde
vader telkens. Maar 't was vruchte
loos. In de zinkput verdween het
spaargeldje. Yader had gewild, dat
Gerrit borg zou blijven maar dat
had-ie geweigerd. Toen verbond de
oude man zich; verpandde zelfs zijD
meubeltjes, gaf accepten uit, kwam
met woekeraars in relatie. Gerrit was
een paar maal bijgesprongen. Toen
kwam de finale inzinking.
»'t Is uit, jongen!» zei de snik
kende oude man «er is geen uit
weg meer. Everts weigert een dag
verder uitstel te verleenen. Je weet,
Jan is weg, ik zie hem nooit
terug. Ik heb hem 't allerlaatste mee
gegeven wat ik had. Met vijfhonderd
gulden zou ik te redden zijn van de
schande om failliet verklaard te worden.
Maar ik weet wel, niemand geeft
mij meer een dubbeltje. Afijn, 't
ga je goed I"
Gerrit begreep, dat 't hier ernst
was. Hij zag den doodsangst voor het
naderend schandaal op het vermagerde
gelaat van den grijsaard. Hij wist,
wat er volgen zou
Hij zat na te denken, 't Was-wist
hij-uitstel van executie. Maar: Jan
was weg. 't Zou niet meer in de zink
put verdwijnen. Hij wist en dokter
had het hem laat verduidelijkt
vader had maar zeer kort nog te leven.
De hartziekte, verergerd door ver-
gevorderde-arterio-sclerose, was iu 't
laatste stadium. De gedachte dat
het faillissement zou uitblijven, 't
zou vader een rustig sterven ver
schaffen.
(Wordt vervolgd.)