Plaatselijk Nieuws.
LEESTAFEL.
De nadruk zij intusschen gelegd op
bet aanmelden geheel uit eigen be
weging: er treedt geen straffeloosheid
in, indien men met bet mededeelen
Tan de juiste gegevens wacht, totdat
er door of vanwege den inspecteur
inlichtingen zijn gevraagd of wel
stappeo zijn gedaan tot het instellen
van een boeken-onderzoek. Het belang
van den betrokkene brengt dus mede,
dat bij de waarheid zoo spoedig
mogelijk mededeelt.
Het Duitsche versperde gebied.
Naar wij vernemen zal Duitschland
binnenkort zijn afgesperd gebied
dichter aan onze kust brengen. Gelijk
men weet, liet bet, bij de aankondi
ging van den verscherpten duikboot-
oorlog op 1 Februari, langs onze
kust een vrij vaarwater open van
-0 mijl, van bet zuiden tot aan het
vuurschip van Terschelling. Ditvaai-
water zal nu aanzienlijk worden ver
nauwd, n.I. tot 4 of lot 7 mijl uit
onze kust, omtrent de juiste breedte
konden wij geen zekerbeid krijgen.
Daarentegen zal de smalle vaargeul
die in bet noorden naar het zooge
naamde vischwater leidt en waardoor
ook onze schepen naar Skandinavië,
Amerika enz. varen, aanmerkelijk
worden verbreed en ook dat vrije
vischwater uitbreiding krijgen.
Is dit laatste voor onze scheepvaart
en voor onze visschers een aanwinst,
de vernauwing van de vrije vaart
langs onze westkust is er een nieuwe
en groote binder voor. Vooral de
visschers zullen het pijnlijk voelen.
Niet alleen, dat hun viscbterreiu op
nieuw beperkt wordt, maar te grooter
zal het gevaar worden, dat visschers-
vaartuigen, buiten hun enge vaart in
het versperde gebied geraken. En zoo
lang er nog duikbootcommandanten
zyn, die even roekeloos en onbarm
hartig, naar de letter van hun be
velen, elk visschersvaartuig onder
vuur nemen dat even buiten bet
vrije gebied is gekomen, als dezer
dagen, met zoo noodlottige gevolgen,
den logger jHuibertje" uit Scheve-
ningen, is wedervaren, kan er voor
ons visschersvolk een bangen tijd aan
breken.
Wat de Duitsche regeering tot
haar nieuwen maatregel heeft ge
noopt? Wij houden het voor het naast,
dat zij, rekening houdende met de
mogelijkheid, dat de Engelscbe vloot
bij het oflensief in Vlaanderen zal
medewerken, in de buurt bet vaar
water, waar die zich buiten gevaar
van mijnen en duikbooten zou kunnen
vertoonen, wil beperken.
Wij kunnen wel aannemen, dat
onze Regeering tegen deze nieuwe
beperking van de vrijheid van de zee
heeft geprotesteerd, gelijk zij het
tegen vorige beperkingen van Duitsche
of Engelsche zijde heeft gedaan,
maar verder zal zij er zich evenals
tevoren bij moeten neerleggen. /VacLJ.
Een geheim verdrag.
»Het Volk" schrijft:
ïEen paar dagen geleden hebben
wij een telegram van het Fransche
officieelo bureau van Havas opgeno
men, waarin verzekerd werd, dat het
gerucht, volgens hetwelk deFransch-
Russische overeenkomst ook over een
deel van Nederland (ten gunste van
België) zou beschikken, een Duitsch
verzinsel zou zijn.
»Hierbij merkte de »N. Rott.Crt."
op, dat bet gerucht in deNederland-
scbe pers zijn intrede deed op gezag
van den Parijschen correspondent van'
den christelijk-historischen »Neder-
lander", welke correspondent uiter
mate Franscbgezind is en dus moeilijk
als een Duitsche spreekbuis voorge
steld kan worden.
»Men deelt ons nu intusschen van
uitnemend ingelichte zijde mede, dat
in weerwil van de tegenspraak vau
Havas de geheime Fransch-Russiscbe
overeenkomst inderdaad bepalingen
ten nadeele van Nederland en ten
bate van België inhoudt, terwijl onze
zegsman ons verklaart, dat hij deze
kennis uit geheel andere dan Duit
sche bron putte en ze reeds verwierf
voordat in de geheime zitting van het
Fransche parlement het bestaan van
het verdrag of van de afspraak werd
bekend gemaakt en dus lang foor de
onthullingen van den vorigen Duit-
schen rijkskanselier Michaelis.»
Wijziging Oorlogswinstbelasting.
Bij de Tweede Kamer is een wets
ontwerp tot wijziging van artikel 54
der Wet op de Oorlogswinstbelasting.
De termijnen van 3 jaren gedurende
welke navordering van Oorlogswinst-
belasting in toegelatsa, U is praclgk
gebleken tekort te zijn. Immers op
2 Augustus 1917 was bedoelde termijn
rteds verstreken voor aanslagen over
het jaar loopende van 2 Augustus 1913
tot en met 1 Augustus 1914, terwijl
het tengevolge van de vele werkzaam
heden, die de uitvoering der wet
medebrengt, zelfs nog niet mogelijk
is geweest alle aanslagen over het
jaar, waartoe de eerste Aug. 1914
behoort, tot stand te brengen. Het is
daarom noodig genoemde termijn met
2 jaar te verlengen.
Geen nieuwe lichtingen met verlof.
Het naar huis zenden van meer
lichtingen met onbepaald klein verlof
wordt voorhands door den Minister
van Oorlog niet geraden geacht.
Buitengewoon oorlogscrediet.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp in hoofdzaak strek
kende tot verhooging van het buiten
gewoon crediet, hetwelk bij de wet
van 23 Mei 1917 voor 1917 werd
toegestaan, met de som die ter be
strijding van do buitengewone uitgaven
vari het Departement van Oorlog voor
dat jaar noodig wordt geacht. Het
eindcijfer der begrooting wordt er
door verhoogd met een bedrag van
f 100.873.900.
De Staatscommissie voor de
monopoliseering van bet brandassu-
rantiebedrijf, waarvan mr. Tak voor
zitter is, is met de vaststelling van
haar rapport inzake de Staatsmolest-
verzekering gereed gekomen en zal
dit waarschijnlijk in de eerste dagen
van December aan den Minister van
Financiën worden aangeboden.
De werkzaamheden der levensver
zekeringscommissie vorderen flink en
niet onmogelijk is het, dat reeds in
Januari van bet volgend jaar haar
advies zal versctiijnen.
Dat der commissie voor de brand-
assurantie zal wat meer tijd eischen,
aangezien weinig Statistisch materiaal
voorhanden is en dit vooraf moet
worden verzameld.
Duurdere sigaren.
De meeste sigarenfabrikanten te
Eindhoven hebben den winkeliersprijs
weder met f5 per duizend verhoogd.
De verkoopsprijs van de goedkoop
ste sigaar is nu gebracht op 6 cent.
Verwacht wordt, dat binnenkort een
nieuwe prijsverhooging zal moeten
plaats hebben.
Kersenbladeren worden in de
Betuwe opgekocht tegen 6 cent per
K.G.
Voor uthee» misschien?
Donderdag 22 November a.s.
houdt mevrouw Göbel—Nierstrasz, uil
'sGravenhage.in nAmicitiat,een lezing
over: »Het voortleven van den geest,
na den stoffelijken dood, door de
Fotografie bewezen.»
Deze lezing trok in verschillende
plaatsen een talrijk publiek. In een
goed geargumenteerde rede werd een
helder overzicht gegeven van de ont
wikkeling der transcendentale foto
grafie.
Een 50-tal welgeslaagde lichtbeelden
verduidelijken de interessante voor
dracht.
Uit het vieital voor Remonstr.
predikant alhier werd bet volgende
tweetal opgemaakt: dr. R. Miedema
te Schoonhoven, ds. C. M. A. A.
Lindeman te Waddinxveen.
Vervolgens is hieruit beroepen dr.
R. Miedema te Schoonhoven.
Door Burgemeester en Wet
houders is tot school verpleegster be
noemd zuster Bannink, uit Amsterdam.
Frédéric Lamond, de bekende
pianist, zal 28 November in nAmicitia»
een Beethovenavond geven.
Er zijn voor heden aan de Cen
trale Keuken 1906 porties besteld, d. i.
523 meer dan den eersten dag.
Door de recherche alhier is een
partij geel koper in beslag genomen,
van misdrijf afkomstig. Dader en heler
zijn ter beschikking van de justitie
gesteld.
Een 13 jarige jongen is gear
resteerd, wijl hij zich had schuldig
gemaakt aan diefstal van schoenen.
Procesverbaal is opgemaakt en hij is
naar Utrecht overgebracht.
Procesverbaal is opgemaakt
tog«a m kwapaas wegens bet houdep
van varkens. Tegen twee lompen-
bandelaren, wegens overtreding der
Hinderwet en tegen een stalhouder
wegens het houden van een mestvaalt
op de Beestenmarkt.
Hiertoe uitgenoodigd door de Afdeeling
Amersfoort van de Maatschappij van Nijverheid
sprak gisteravond de heer A. R. Veenstra, secre
taris dezer Gemeente over „Onze Gemeente-
financiën". In een uitvoerig betoog toonde hij
aan met sprekende cijfers, dat er geen tweede
Gemeente in ons land is, die er fioantieel zoo
guDstig voorstaat als Amersfoort. De last is /25
fier hoofd der bevolking. Groningen heeft zelfs
eeningen loopen van 100 jaren her. Tegenover
den schuldenlast staat kapitaal: gebouwen, gron
den in Bunschoten en Baarn. De Gemeente is
beheerder der eigendommen en kan niet doen
en laten, wat een particulier doet.
Hij vorgeleek de uitgaven van eiken tak van
dienst met de toename der bevolking en kwam
tot de conclusie, dat deze niets verontrustends
hebben, doch slechts een natuurlijk gevolg zijn.
Evenals iedere huishouding duurder is, is het ook
die der Gemeente. Onderwijs, meer ambtenaren,
enz. enz. het eischt alles meer geld, doch dit is
bij elke vooruitgaande Gemeente een natuurlijk
gevolg van de dingen. De stijgingen gaan lang
zaam, regelmatig.
De vraag: „Hoe is de belastingpolitiek ge
weest?" wordt nu onder de oogen gezien en de
gevolgen er van bekeken. In 1913 werd hier
ingevoerd het progessieve stelsel, omdat dit nood
zakelijk was, doch de percentages bleven onge
wijzigd. In 1914 is 16.000 aan de Begrooting
toegevoegd.
De belasting van 1914 was -weer een gevolg
van vroeger beheer. We weten precies, wat eiken
tak van dienst kost. Er is een vermeerdering van
/"16.500 belasting in de laatste 5 jaren. Werd het
schoolgeld verlaagd voor vele klassen, dan moest
dit van anderen weer genomen worden. De crisis
jaren 1914, 1915 en 1916 zijn doorgemaakt zonder
belastingverhooging. Alleen het batig saldo zien
we dalen. In 1916 is de factor gebracht op 1.4
of /"72.000 meer op inkomstenbelasting verkregen.
Amersfoort is hierdoor een der meest gunstige
Gemeenten. Het dekt de uitgaven in hetzelfde
jaar. Komt de vrede dan zal van de Gemeente
nog meer worden gevraagd en dan steken wij
hier niet als alle groote Gemeenten tot over de
ooren in de schuld.
Wij 'maken geen schuld en blijven krachtig
voor de komende slechte tijden.
Wat de toekomst zal brengen is onbekend,
doch spreker durft zeggen; we staan er uit
stekend voor. Dit laatste natuurlijk met het
oog op de moeielijke tijden en in vcrhoudiög
tot andere gemeenten in verband met de periode
van ontwikkeling, die we doormaken.
De heer Lankamp vroeg of de spreker gelet
had op de nood-bevolking en op net binnen
halen van werklieden tegelijk met de industrie.
Hierop werd geantwoord, dat de Belgen als
niet belasting betalende 'fluiten beschouwing
waren gebleven, terwijl de werklieden z.i. den
toestand niet ongunstiger maken.
Het is ook van grootbelang, dat de gemeente
baas is over den grond. De Amersfoortache
winkelstand heeft ongezocht golegenheid gehad
te zien van hoeveel belang een toenemende be
volking is, doch of ze er profijt van weet te
trekken, is te betwijfelen.
De kosten zijn per hoofd der bevolking ge
stegen van 1.10 tot 1.97. Hieronder komt ook
rijkswerk, dat de gemeente moet uitvoeren.
De heer v. d. Meiden dankt spreker voor zijn
rede en de vele aanwezigen voor hun opkomst.
Ernstig vliegongeluk.
Donderdagmiddag is eeD ernstig
vliegongeluk voorgevallen nabij het
vliegkamp te Soesterberg. De luitenant
Thomson en een korporaal-waarnemer
vielen van een hoogte van 1500 M. in
de boomen der Schaerwijder bosschen
en werden beiden erostig gewond,
terwijl het toestel geheel vernield werd.
Luitenant Thomson die er het ergst
aan toe was, werd des avonds naar de
kliniek in Utrecht vervoerdde korpo
raal werd in bet hospitaal aldaar
opgenomen.
Voetbal.
Morgen zullen achter Rustoord el
kaar ontmoeten H. V. C. en V. V. O.
Als laatstgenoemde volledig opkomt,
kan het een spannende strijd worden,
want de Velpenaren wisten het tegen
S. M. L. tot een puntloos gelijk spel
te brengen. Quick moet, tengevolge
der gedwongen rust voor enkele spelers,
opnieuw met een gebroken elftal op
reis gaan en zal hare tegenstandster
Hertog Hendrik dus wel geen al te
lastig werk bezorgen.
Verder krijgen we voor den U. P.
V. B. nog de navolgende ontmoetingen:
Zeist—H. V. C. 2 te Zeist; Quick 2
Stichtenaren op Birkhoven en Vic
toria 3—Amersfoort aan den Leusder-
weg.
BURGERLIJKE STANDEN.
Amersfoort.
Van 9 t. e. m. 15 Nov. 1917.
Geboren Hendrik, z. van Hendrik
v. Harten en Hendrica Evers. An-
tbonia, d. van JaD Hendrik Stoeken-
broek en Jacomina Josephina Gutte
ling. Hendrika Al(jda Johanna, d.
van Everardus v. Brakel en Johanna
Daatselaar. Johannes Paulus, z. van
Albertus Marius Bos en Jacnba Agatha
v. der Stok. Jacob, z. vao Jacob
v. der Werf en Josina Catrina Geer-
truida Reeders. Leendert, z. van
Hendrikus v. Weeghel en Elsje Maas.
Geertruida Johanna, d. van Jan
v de Wetering en Wilhelmina Caro
lina v. Nus. Bert Abe, z. van
Lambertus Stadig en Margaretha Cor
nelia Parlevliet. Wilhelmina Bar
bara, d. van Johannes Jacobus r. den
Berg en Antje v. Wegen. Jannetje,
d. van Hendrik Hilhorst en Hendrika
v. den Eshof. Geertje Antje, d. van
Arjen Vrijburg en Aaltje Dikkerboom.
Alijda Petrooella Maria, d. van
Karei Miner en Catrina v. 'tWel.
Francisca Eliza, d. van Jacob Gerard
Krijnen en Johanna Collet. August
Emile, z. van Pieter Ising en Hendrika
Sleking. Hendrikus Albertus Adri-
aan, z. van Wouter Joseph v. Barne-
veld en Adriana Pauline Johanna
Lorijn. Barbaia Johanna Elisabeth,
d. van Wilhelmus Hendricus Wijnands
en Wilhelmina Jacoba Frederika La-
vigne. Hendrika. d. van Gijsbert
Morren en Hendrika Buitink. Jan
netje, d. van Willem v. den Berg en
Jannetje v. Drie. Johan Hendrik
Martin, z. van Martin de Hoog en
Aletta Martha v. Achterbergh.
Ondertrouwd: Wilhelmus Schouten
en Antonia v. Vulpen. Gerardus
Martinus Joannes Hubertas v. den
Boom en Elisabeth Willemioa v. der
Linden. Arie Louis Koenen en
Aaltje Pijl. Aart Schuijer en Elsina
Fontijn. Antonius Marie Hemkamp
en Theodora Geertruida v. Maoen.
Klaas de Groot en Eva Maria de Groot.
Johannes Casper Theodorus Schol
ten en Catrina Maria Hazelaar.
GehuwdReinier v. de Vlasakker
en Jannetje Houtveen. Gerrit Eg-
gink en Gijsbertje Walet. Thomas
de Jonge en Adriana Jeannetta Jo
hanna Lammers.
Overleden Nicolaas Wijbergen, 61 j.
echtg. van Cornelia v. de Coterlet.
Antonia Wendling, 83 j., wed. van
Willem v. Veldhuijzen. Eod als
levenloos aangegeven kind.
Leusden.
Van 916 November 1917.
Geboren: Hendrika en Petronella,
dochters van Willem Sukkel en Jantie
Johanna van Egdom. Catbarina
Maria, d. van Hendrik van den Koedijk
en Cornelia van de Logt.
Woudenberg.
Geboren: Cornells en Dirk, zoons
van Godfried Kervel Othello Velker
en Aaltje van Domselaar.
GehuwdAnthonie Verkerk en
Cornelia Dorrestein.
Overleden: EverardaVersteeg, 83j.
Kort na bet uitbreken van den
oorlog verscheen een boek van veen
Duitscher" dat zoowel hier als in het
buitenland veel pennen in beweging
beeft gebracht. Zijn naam bleef onbe
kend, ook al meende men zoo na en
dan den schrijver gevonden te hebben.
Het was pj'accuse" Ik beschuldig, dat
ook in het Nederlandscb vertaald in
duizendtallen van exemplaren bier is
verkocht geworden.
Dat dit boek tegen de Duitsche
oorlogstaktiek opkomende door een
Duitscher geschreven was, sloeg in, en
elkeen wilde iets meer van deze be
schuldigingen weten.
Ook Engeland heeft zoo'n man onder
het volk I Maar een man, die zijn
naam niet verzweeg, en die zelfs lid
van het Engelsche Lagerhuis niet
naliet, zijn gevoelens openlijk te doen
kennen. Hij is dan ook wel de meest
gesmade van alle mannen op de Brit-
sche eilanden geworden, en geen be-
leediging te groot, geen verdachtma
king te laag, of ze werden hem voor
de voeten geworpen.
Die man was Ed. Morel, een van
de anti-imperialistische partij.
Zijn brieven en beschouwingen zijn
in bet Nederlandsch vertaald en als
manuscript gedrukt geworden.
Het is mijne bedoeling niet over
dit meer dan 400 bladzijden tellend
boek een zoeklicht te laten schijnen,
een blad als het onze is daarvoor
minder geschikt, en we willen ons
beginsel van neutraal te zijn niet prijs
geven.
Waarom we hierover dan schrijven,
is ter inleiding van zijn woord ge
sproken tot: de oorlogvoerende regee
ringen." Het zijn slechts korte regelen,
spreuken, verwijten, beschuldigingen,
vermaningen, vragen, maar in die
ligt groote waarheid, en van het
algemeen menschelijk, beschaafd-men-
scbelijk standpunt waarvan we die bij
de lezing beschouwden, hebben we
vaak, helaas, en bevestigend »ja" bij
ons zelf voelen opkomen.
Aan de oorlogvoerende Regeeringen
schrijft Morel:
Wijder en wijder breiden zich uwe
verwoestingen uit.
Hooger en booger stapelen zicb de
dooden op, de dooden om uwent
wil.
Steeds wordt de oppervlakte van
het kerkhof, door u gemaakt grooter.
Alle voorafgaande oorlogen, alle
voorafgaande rampen zijn niets tegen
over de krankzinnigheid, waartoe uw
daden de menschbeid hebben gevoerd.
Aan bet geween der vrouwen komt
geen einde; haar tranen vermengen
zich met het bloed, dat voortdurend
op uw bevel blijft vloeien.
Wat hebben de volken gedaan, dat
gij ze aldus behandelt?
Hebben ze niet voor u gezwoegd?
Hebben ze niet voor u gekropen en
de hand gelekt, die hen sloeg.
Hebben ze uw schatkisten niet ge
vuld?
En wat hebt gij van uw kant voor
de volken gedaan?
Gij bebt ben in hun nooddruft
alleen gelaten, bun belangen verwaar
loosd, en de opbrengst van bun arbeid
verlnvist.
Ge hebt misbruik gemaakt van de
macht, die hun vertrouwen en wel
gezindheid u verschaften.
Gij hebt hen bedrogen en hen uit
gelachen om hun verbijstering.
Gij hebt hen onder den duim ge
houden en de vruchten geplukt van
de vooroordeelen die ge in hen hebt
aangemoedigd.
Gij hebt hen vernederd en verarmd,
en door hun zwakte zijt gij sterk
geworden.
Gij hebt hen in onkunde gelaten,
om hen beter dienstbaar te maken
aan uw bedoelingen.
Ge hebt vrees in hun harten ge
pompt, ten einde het militairisme te
kunnen handhaven waardoor ge hen
te vernietigen en uit te zuigen wist.
Ge hebt lien met ketenen omwon
den, nadat ge, vol wreedaardige ironie,
hen bebt overgehaald ze te smeden
ep ze om zichzelf vast te maken.
Voortdurend bebt ge op cynische
wijze en met voorbedachten rade hen
opgeofferd aan uw geheime manoeu
vres en uw verachtelijke twisten.
Uw legers, die elkaar in een krank
zinnige omarming dooddrukken, wer
pen zich iets vooruit en worden weer
teruggeworpen, en dat alles ten koste
van ontzettend veel.
Lange, lange maanden hebben zij
aldus geworsteld, terwijl de schatkisten
ledig raken en de volkeren mopperen.
Bij dat tooneel grijpt schrik en
woede u aan. Want alle kansen hebt
ge gezet op de overwinning, en als
de overwinning niemands deel wordt,
dan beteekent dit den ondergang van
u alleen, van uw stelsel, van uw
kastebevoorrechting, van het mono
polie van de bronnen van voortbren
ging van uw onrechtmatige heer
schappij over den arbeid van millioenen
menschen, ja zelfs van vrouwen en
kindereu.
Onthutst geeft ge bevel tot den
dood en de verminking van talloozen;
gij doet den dood zaaien binnen sla
pende steden en ge gelast de lang
zame uithongering van gansche ge
meenschappen. En ge bestrooit den
bodem van de zee met de lichamen.
Ge tracht voortdurend meer volken
te betrekken in de ramp waarvan gij
de bouwmeesters zijt.
Van de uiterste einden der aarde
laat ge telkens nieuwen aanvoer voor
de slachtbank komen, mannen met
bruine en gele huiden ook zwarte
mannen, van wieu ge korten tijd ge
leden nog met trots beweerdet, dat
ge ze ontrukt hadt aan de barbaarsch-
heid.
Gij bestrooit de wereld met leugens,
met kwaadwilligheid en met hard
vochtigheid.
Overwinning I
Wat beteekent die overwinning,
waarvan ge beweert, dat ze bet doel
van uw streven is!
De volken zullen rijker zijn, zoo
zegt ge, als er meer grondgebied
wordt toegevoegd aan uw domeinen,
waarvan ge ten onrechte beweert, dat
ze hun domeinen zijD.
Ze zullen veiliger zjjn, zoo zegt ge,
als ge uw vijanden, van wie ge ten
onrechte zegt dat het bun vijanden
zijn, kunt vernietigen en vernederen
en hun voorwaarden kunt voorschrij
ven.
Dat alles is onwaar, en ge weet
dat het onwaar is.
Het is onwaar omdat indien ge
rooft, de beroofde niet zal rusten
voordat bij teruggekregen beeft, wat
ge hem ontstolen hebt, en uw vólk
zal dan opnieuw de lasten moeten
dragen van uw verouderde instincten.
Alzoo beteekent uwe opvatting van
joverwinning" voor de volken slechts
grootere armoede en een hernieuwing
van de vrees en den baat, waartoe
ge ze bebt aangejaagd, en waardoor
ge ze thans onderworpen houdt aan
