BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
KENNISGEVINGEN.
BOEKENTAFEL.
menschenmassa's zullen mettertijd ter
hand worden genomen, maar het werk
dat bier verricht moet worden is ge
weldig.*
Tweede Nederlandsche Jaarbeurs
Nu met het bouwen van de monster
kamers en «stands* een aanvang is
gemaakt, wordt eerst met recht een
beeld verkregen van den enormeu
omvang der Tweede Nederlandsche
Jaarbeurs, waarvoor met het oog op
het groote aantal deelnemers, vier
terreinen (Vredenburg, Janskerkhof,
Tivoli en de Maliebaan) in gebruik
worden genomen. De gebeele Malie
baan vanaf den Maliesingel tot het
oorsprongpark is reeds in een
«Jaarbeursterrein" herschapen. Met de
houten gebouwtjes en gebouwen is
men daar al ver gevorderd.
De voorwaarden tot het verkrijgen
van toegang zijn eenigszins afwijkend
van die, welke geldden bij de Eerste
Beurs.
Door den Raad van Beheer is be
paald, dat grossiers, winkeliers en alle
bandeldrijvenden kosteloos kunnen
verkrijgen mits aangevraagd vóór
1 Februari 1918 A. Dagkaarten
geldig voor alle terreinen op een wille-
keurigen dag. B. Doorloopende toe
gangskaarten geldig voor alle terreinen
gedurende den gebeelen duur der
Jaarbeurs.
De aanvragen moeten vóór 1 Fe
bruari 1918 worden ingezonden aan
het Secretariaat der Jaarbeurs, Vreden
burg, Utrecht, met duidelijke opgave
van: Naam en Voorletters, Beroep,
Woonplaats en Straat. De aanvragen
voor doorloopende toegangskaarten
moeten vergezeld zijn van een portret
(formaat niet grooterdan 5 bjj 4 c.m.)
van den aanvrager, dat door het Secre
tariaat op de toegangskaart wordt
geplakt en gestempeld.
Zij, die niet tot bandeldrijvenden
in engeren zin gerekend kunnen wor
den, doch met handelsdoeleinden de
Jaarbeurs wenscben te bezoeken (dok
toren, chemici, geestelijken, technici
ambtenaren van openbare diensten
enz.) worden met handeldrijvenden
gelijkgesteld.
()e kaarten worden op naam ge
steld en zijn strikt persoonlijk. (Aan
één persoon wordt slechts één kaart
verstrektDe voor 1 Februari aan
gevraagde kaarten worden na 10 Fe
bruari d.a.v. verzonden. Na 1 Februari
worden geen Dag- noch Doorloopende
Kaarten kosteloos meer verstrekt.
Handeldrijvenden en daarmede ge-
lijkgestelden, die vóór 1 Febrüari 1918
geen kaarten hebben aangevraagd,
kunnen tijdens den duur der Jaarbeurs
aan de bureaux op de verschillende
terreinen Dagkaarten geldig voor alle
terreinen bekomen tegen f 1.per
persooD.
Particulieren worden slechts toege
laten dagelijks na 1 uur legen entrée
van f 0.50 per persooD.
De .Tubantia" enz.
De Kon. Hol!. Lloyd, te Amsterdam
heeft van de Duitscbe regeering toe
zegging gekregen, dat voor twee zijner
getorpedeerde schepen, waaronder de
«Tubaotia" 2 schepen zullen worden
afgestaan.
De kalenaanvoer!
Thans, op bet einde van het jaar,
is eenigszins te overzien boe het tot
nu toe ging met den aanvoer van
daar, dat wijf in 't buffet had 't ge
waagd om hem hèm
Hij groette «propriétaire» koel-hof-
felijk. Maar meneer Karei maakte ge
ruststellende handbeweging.
Stapte zeer rustig naar het
buffet.
«Van dit oogenblik af, juffrouw
Muller,» zei hij, »is n hier niet meer
in functie. Verdere toelichting is over
bodig. U kunt straks in mijn kantoor
komen om af te rekenen.»
Even was ze ontdaan, verbouwereerd.
Toen begreep ze eerst recht, juffer
MinaZij was ontslagen. Na al de
jaren van waken, wroeten, ploeteren,
regelen, leiden was dit het einde
»Voor zoo'n gilde zij, in pa
roxisme van woede, voordat zij de
woorden kon terugdringen.
't Was een heel opstootje, relletje
in café. En 't waren werkelijk grove
ontoelaatbare, gemeene scheldwoorden,
waarmee juffer Mina nu den «baron»,
den vriend van patroon, dien haar ten
val had gebracht overstelpte
Vóórdat een paar kellners haar, op
last van patroon, uit de zaal verwij
derden.
steenkolen. Daaromtrent te bevoegder
plaatse informeereude, werd aan het
Hbl." meegedeeld, dat vanuit Duitsch-
land ruimschoots bet bepaalde quan
turn is geleverd, terwijl uit Engeland
een niet onbelangrijke hoeveelheid
werd aangevoeld.
Gaat dit geregeld door, dan be
hoeven we, aldus werd verzekerd,
wat onze kolenvoorziening betreft,
voor dezen winter niet ongerust
te zijn.
't Kan best zijn, maar we lijden
allemaal kou!
De Venendaalsche (katoen)
Stoomspinnerij en Weverij is, wegens
gebrek aan kolen, stopgezet. Onge
veer 600 arbeiders zijn hierdoor
buiten weik.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van der
Graaf Co 's Bureaux voor den Han
del zijn over de afgeloopen week,
eindigende22 December, in Nederland
uitgesproken 27 faillissementen tegen
15 faillissementen in dezelfde week
van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 22 Dec.
1917 908 faillissementen tegenover
1029 over hetzelfde tijdperk van het
vorige jaar.
De Amersfoortsche Bestuurders-
bond zal volgens een besluit van baar
jongste vergadering een adres zenden
aan den gemeenteraad om in de
bouwverordening een bepaling op te
nemen, welke de mogelijkheid zou
openen tot het aanleggen van elec-
triciteit in alle huizen, 2e tot bet
ruimer beschikbaar stellen van ver
lichtingsmiddelen. Een voorstel van
den Bond van Locomotief-personeel
om den raad te verzoeken, geen be
lasting te heffen van inkomen, ver
kregen door duurtetoeslag, werd ver
worpen, het N.V.V. had over dit
voorstel ongunstig geadviseerd. De
voorstellers meenden te weteD, dat in
Amsterdam een regeling als door beo
bedoeld, reeds ingevoerd was.
Uitvoerig werd de centralisatie der
brandstofvoorziening besproken. De
wenscb werd geuit, dat bier ter stede
de voorziening gecentrahseerdzou wor
den. Nu wordt door de handelaren niet
gedistribueerd zooals redelijkerwijs
verwacbt mag worden. Verschillende
leden waren nog niet in het bezit van
5 een beden brandstof. De commissie
zelf schijnt ook van organisatie nog
niet veel geleerd te hebben; geklaagd
werd over de janboel bij de stempe
ling der brandstoflenkaarten. Besloten
werd een onderhoud te verzoeken met
de brandstoffencoramissie om een en
ander te bespreken.
In verband met een onderzoek naar
de hoogte der uitkeeringen aan gezin
nen van gemobiliseerden blijkt, dat
Amersfoort ten opzichte van gemeen
ten, met gelijke toestanden, achteraan
komt. Materiaal zal verzameld worden,
waarna men zich tot den burgemeester
denkt te wenden om verbetering in
deze zaak te verkrijgen. (Toorts).
Distributie-puzzle.
Men schrijft uit Barneveld aan
»Het Handelsblad*
Meldden wij de vorige week, dat
Donderdag 20 dezer op de markt
aldaar voor bet eerst de maximum
prijs der eieren werd toegepast, heden
werd hiervan reeds weer afgeweken.
Terwijl sommige kooplui tot f 17 per
De «baron» heeft 't er niet bij ge
laten en juffer Mina moest wegens
ernstige beleediging terechtstaan.
Zij is er met een niet gansch-on-
aanzienlijke geldboete afgekomen.
Toen zij als beklaagde moest ver
schijnen, had ze na veel moeite en
zoeken ergens een baantje gekre
gen in een kleine manufactuur-winkel.
Zij heeft er geen schijn van «gezag»
eene ondergeschikte functie.
Juffer Mina was in haar goeden,
gouden tijd een volijverig, zeer braaf
menschje, maar ze had haar op de
tanden. Ze was een «snib«, een
«haantje». Maar toen ik ter terecht
zitting bespeurde het echte, groote
verdriet op haar vermagerd, verouderd
gelaat toen ik duidelijk bemerkte
hoe er in het reeds bejaard-wordende
vrouwtje iets gebroken scheen ja,
toen leefde er toch echte, groote
deernis in mij op met de van haar
gezag voor-al tijd beroofde
100 stuks besteedden, beloofden ande
ren bijv. voor het thuisbezorgen der
eieren een bedrag, waardoor genoemde
prijs in werkelijkheid vaak nog over
schreden werd.
Op deze wijze werd de door den
Minister vastgestelde maximumprijs
van f 16 per 100 eieren wel tot een
wassen neus gemaakt.
Strenge winter.
Woensdagmorgen is het te Rome
sterk gaan sneeuwen, hetgeen in jaren
niet voorgekomen is.
In de dageD voor Kerstmis is er in
Engeland bij felle vorst zware mist
geweest, waardoor de treioendienst
aanzienlijke veitraging ondervond;
sommige treinen kwamen zelfs 5 uur
te laat. Vossen, koen geworden door
den bonger, deden strooptochten op
de boerderijen en zelfs in de hoender
hokken van particulieren.
Bom, zoo riep een jongmensch,
(kadet van de Militaire Academie te
Breda, met verlof) en betzelfde oogen
blik lag hij in de armen van een dame.
Dat dit gebeurde was niet zoo zeld
zaam, te minder waar het op het ijs
voorviel.
Dio dame was echter geen alle-
daagsche damehet was de Ko
ningin
En nu zouden wij daar geen melding
van maken, ware het niet. dat het
gebeurde aau de zeer weinige toe
schouwers een uitroep deed slaken,
zooals mm wel boort als men een
daad van flinke sportvaardigheid ziet
uitvoeren. De kadet, die deze eigen
aardige ontmoeting had, zou zeker
omgetuimeld zijn en op bet ijs gesmakt
bad de Koningin hem niet opgevangen
en den schok doorstaan, door stevig
op Haar schaatsen te blijven staan.
H. M. stond als een muur, dat zagen
de toeschouwers, nog vóór het tot hen
was doorgedrongen wie eigenlijk die
kranige schaatsenrijdster was.
Het tooneeltje speelde zich zoo vlug
af, dat eerst toen de Koningin weer
een heel eind voorbijgereden was, men
ontdekte wie die dame was.
De kadet had bet ook niet geweten,
en eenvoudig zich verwijderd met een
pardon, dame. N. Ct.
De nationaliteit van Chopin.
Nu Polen weer in eer hersteld
wordt, gaat men elkaar de nationaliteit
der groote mannen betwisten.
De Poolsche dichter Przybyszewski
heeft onlangs een werk geschreven,
waarin bij de Poolsche dichtkunst
huldigt en waarin hij het landgenoot
schap van Cbopin voor zijn volk op-
eischt. Hij noemt Chopin's muziek bet
symbool der Poolsche cultuur en een
verrassende synthese der meer ver
fijnde Westeische beschaving in de
veel diepere gevoelscultuur der Slaven.
Dat de grootvader van den beroemden
musicus zijn naam liet verfranscben,
is volgens Przybyszewski voor Frank
rijk nog geen reden, Chopin onder
zijn groote mannen te tellen.
De Burgemeester van Amersfoort
gelezen circulaire No. 3664, afdeeliniz
Crisiszaken Bureau Landbouw, dd. 27
December 1917, maakt bekend dat de
Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft goedgevonden te bepalen:
Artikel 1. Het vervoer van gezwin
gelde lokken (vlasafvallen) is verboden
uit eenige plaats in eene gemeente
naar het overige deel des Rijks betzij
in of buiten die gemeente gelegen.
Artikel 2. Het verbod gesteld in art.
1 geldt niet:
a. voor bet vervoer van partijen, die
geadresseerd zijn aan de Vlasvereeni-
ging Parklaan 28 te Rotterdam
b. voor het vervoer van part(jen
gedekt door een vervoerbewijs getee-
keod door den voorzitter van de sub
o genoemde veretniging.
Amersfoort, 28 December 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
De Burgemeester van Amersfoort
gelezen circulaire No 3665, afdeeling
Crisiszakeu Bureau Nijverhoid dd. 27
December 1917, maakt bekend dat de
Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft goedgevonden te bepalen:
1. De verkoop, aflevering en het
vervoer van drukletteis, letterwit en
lettermetaal (zoowel oud als nieuw)
uit eenig deel eener gemeente naar
alle overige deelen des Rijks, betzy in
of buiten die gemeente, is verboden.
2. Het verbod snb 1 gesteld, is niet
van toepassing op verkoop, aflevering
en vervoer van drukletters, letterwit
en lettermetaal (zoowel oud als nieuw)
bestemd voor lettergieterijen en druk
kerijen in Nederland.
3. Van bet verbod sub 1 gesteld,
kan ontheffing worden verleend door
de Afdeeling Crisiszaken (Bureau
Nijverheid) van z(jn Departement.
Amersfoort, 29 December 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
De Burgemeester van Amersfoort
gelezen circulaire No. 2715, dd. 27
December 1917, maakt bekend dat
de Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft goedgevonden te be
palen:
Dat de genoemde maximumprijzen
van pootaardappelen met ingang van
1 Januari 1918 worden verhoogd met
f2.50 per 100 K.G. Deze prijsverboo-
ging is bedoeld als eene vergoeding
voor bet bewaren der pootaardappelen
gedurende den winter.
Amersfoort, 29 December 1917.
De Burgemeester voornoemd
VAN RANDWIJCK.
De Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort maken bekend, dat in
de week van 7 tot en met 13 Januari
1918 zal worden verkrijgbaar gesteld
op bon No. 50:
Bruine boonen 1 ons per persoon
Groene erwten 1
Varkensvleescb 2 t
Zeep 1
Aardappelen 5 K G.
Vervolgens is goedkoope melk ver
krijgbaar (voor hen, die daarvoor in
de termen vallen) op bon No. 26 tot
en met No. 30.
Amersfoort, 31 December 1917.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
De Secretaris, VAN RANDWIJCK
A. R. VEENSTRA.
Engelsch.
Van de serie herdrukken, die ik
dezer dagen weer van de firma P
Noordboff uit Groningen ontving, ma
ken de studieboeken van de Engelscbe
taal het belangrijkste deel uit.
In verband hiermede wil ik vooraf
drieerlei opmerking maken. Allereerst
deze: Van mijn ouden rector herinner
ik me nu weer deze opmerking; als
je soms den uitgever van een of ander
boek niet meer weet, denk dan maar
aan dit ezelsbruggetje: «De beste
studieboeken komen uit Groningen.*
Dat zie ik ook nu weer bewaarheid,
nog alleen maar afgaande op het
4e. 8e, 9e, 20e ja zelfs 4ie druk op
den omslag.
De tweede opmerking betreft bet
verschijnsel, dat vooral nu de examens
voor handelscorrespondentie hoe langer
hoe meer populair beginnen te worden,
de studie der Engelscbe taal bijzonder
in trek blijkt te zijn; dit blijkt ook
nu, want niet minder dan 8 studie
boeken der Engelsche taal werden in
de afgeloopen maand door Noordboff
herdrukt.
Ten slotfe de derde opmerking, en
wel deze, dat voor wie eene statistiek
aanlegde of inzag, het duidelijk moet
zijn geworden, dat de Heer P. Roorda
eertijds leeraar aan bet Gymnasium
en de G. H. B. S. te Groningen, de
eer toekomt het grootste aantal der
leerlingen in de Engelsche taal met
zijn boeken in handen mag zien. Zijn
studieboeken zijn het grootste aautal
malen herdrukt, en worden het meest
gebruikt.
Van het achttal studieboeken der
Engelsche taal, die thans ter aankon
diging voor ons liggen zijn er 5 tan
Roorda. Twee ervan in samenwerking
met den Amsterdamschen leeraar bij
het M. O., C. Grondhoud, en de overigen
door hem alleen bewerkt.
Achtereenvolgens wil ik van die
allen iets zeggen, maar het mag slechts
»iets« wezen, allereerst omdat het bij
bet verschijnen van den eersten druk
gebruik is alleen een breedere be
schouwing te geven en bij herdruk
met aankondiging te volstaan, en ver
volgens omdat het hier ook niet noodig
is om veel te zeggeD, evenals goede
wijn geen krans behoeft.
Van de «Engelsche Spraakkunst*
voor schoolgebruik, Deel I kwam een
44en druk, 't gaat met dit boek naar
het zeldzame gouden jubileum. Slechts
weinig veranderingen werden aange
bracht. Roorda bleek steeds een ervaren
onderwijzer met een beproefd systeem,
dat »hpt systeem* bleek te wezen en
door verandering alleen mindere dui
delijkheid zoo niet schade brengen zou.
Ook het Supplement op dit eerste
deel moest herdrukt worden nu de
twintigste maal.
Dit Supplement is beter na dan
naast Deel I te gebruiken, en geeft
in de oefeningen hoofdzakelijk samen
spraken, brieven, beschrijvingen enz.,
telkens weer naar de gramaticale be
handeling in Deel I verwijzende doch
die niet herhalende. Het tweede deel
van «Dutch and Englisch compared*
kwam thans voor de vierde maal in
herdruk, 't Boekje geeft vertaaloefe
ningen EngelschNederlandscb en
omgekeerd, met verklaringen van de
moeilijkste uitdrukkingen tusschen de
lessen, 't Is bestemd voor hen, die hun
eerste schreden reeds op den weg der
Engelsche taalkenuis bebben gezet, en
nu grootere vaardigheid in het vertalen
moeten krijgen.
Daar op volgend zou ik kunnen
noemen bet «Engelsch Leesboek* door
Grondhoud en Roorda dat alleen En
gelsche lessen geeft voor leesoefeningen
en om te vertalen.
Een enkele vertaling of verklaring
in het Nedeplandsch treffen we hier
nog wel aan doch hoe langer hoe meer
worden die verder in het Engelsch
gegeven.
Weer een stap verder komen we
met »A tale of a lonely Parish* by
»F. Marion Crawford* geamoteerd
door Grondhoud en Roorda.
Deze roman, het derde deel uit de
bij Noordboff verschenen «Library of
cootemparary aut-hors«. Hier zijn de
aanteekeuingen en toelichtingen uit
sluitend in bet Engelsch gesteld en is
dit boek dus voor meer gevorderden.
In het algemeen gezegd, zijn de 5
genoemde boeken, die wij in een op
klimmende volgorde noemden, doch
die niet op elkaar zijn geschreven noch
met de bedoeling uitgegeven in die
opvolging te worden gebruikt, een
keurbibliotheek voor hen, die de Engel
sche taal willen bestudeeren.
Ons trof bij vernieuwing de keurige
methode vari Roorda in elk dezer vijf
boeken ten grondslag gelegd, die het
den eenvoudigen student zoo aan
genaam en gemakkelijk maakt.
Van al deze leerboeken is de be
werking zöö, dat de stof steeds frisch
en prettig te verwerken bljjft, zoodat
de leerling bij zijn studie niet ver
moeid wordt en telkens weer naar zijn
boeken grijpt.
Dat is bet paedagogisch element in
Roorda's werk.
Een heel aardig boekje mag ook
genoemd worden »The practicale
Englishman* door Barnhill.
Het volgt de Berlitzmetbode, en het
motto: Do not make the living langu
ages dead zegt genoeg voor schrijvers
bedoelingen.
In de 127 bladzijden wordt heel wat
afgewerkt, en is dit boekje dan- ook
niet op zich zelf staand te gebruiken
voor ben, die zich onder de beginne
lingen rekenen. Naast de «Spraak
kunst* van Roorda is bet echter wèl
te bestudeeren.
Van den beer K. Zonneveld, leeraar
M. O. Engelsch, te 's Gravenbage kwam
een nieuw boekje: Studie en herhaling
van Engelsche Spraakkunst, Taaleigen
en Synoniemen.
Het is schrijvers bedoeling met dit
boekje niet, om aan hen die de Engel
sche taal bestudeeren, een volledigen
leiddraad te verschaffen, doch een
studie- en herhalingsboek te verstrek
ken aan hen, die reeds enkele jaren
H. B. S., Gymnasium of andere scholen
voor uitgebreid onderwijs hebben ge
volgd, of die door zelfstudie zich
eenigzins de spraakkunst en syno
niemen bebben eigen gemaakt; ook
is dit boek te gebruiken in de boogeie
klassen dier scholen.
Vooral voor wat het Taaleigen en de
Synoniemenbebandeling betreft, mocht
dit boekje onzei belangstelling hebben,
en doet het ons genoegen met dit
werkje van den beer Zonneveld te
mogen kennismaken.
Naast de vele studieboeken zij bet
een vriendelijke plaats ingeruimd.
Ten slotte het bekende boekje van
Valkiioll: The young teacher, blijkens
den ondertiteleen «allereerst Engelsch
lesboekje.«
De achtste druk die hiervan noodig
bleek, bewijst ook al weer hoe dit een-
oudige boekje zich een bescheiden
plaats heeft weten te verwerven, die
bet niettemin met eere inneemt.
We wenschen den uitgever met
deze keurige collectie herdrukken, die
bewijs geven van de vruchtbaarheid
van zijn drukpers, gaarne van harte
geluk.
